عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Netflix'in Hillary Swank'li Mars dizisi "Away"e dair tüm ayrıntılar

10 bölümlük dizinin hikayesi gerçek astronotların yaşadıklarından esinlendi

Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)
Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)
    İstanbul/Şarku'l Avsat
TT
TT

Netflix'in Hillary Swank'li Mars dizisi "Away"e dair tüm ayrıntılar

Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)
Hilary Swank dizide Mars'a gidecek Atlas misyonunun kumandanı NASA astronotu Emma Green'i canlandıracak (Netflix)

Oscar ödüllü Hilary Swank'in başrolde olduğu "Away" adlı yeni Netflix dizisi 4 Eylül'de seyirciyle buluşacak.
Dizi, ilk Mars seyahatinde uluslararası bir mürettebatı komuta etmeye hazırlanan Amerikalı astronot Emma'nın öyküsünü anlatıyor.
Astronot Emma hem görevin getirdiği zorluklarla hem de uzun süre Dünya'daki ailesinden uzakta kalmanın etkileriyle mücadele edecek.
Dizinin hikayesine NASA astronotu Scott Kelly'nin Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) geçeirdiği bir yılda yaşadıklarını ele alan ve 2014'te Chris Jones'un Esquire dergisi için kaleme aldığı diziyle aynı adı taşıyan makalesi ilham vermiş.
Jones ayrıca Netflix'te 10 bölüm halinde yayımlanacak dizinin bölümlerinden birini yazarak senaryo ekibinde yer aldı.
Dizinin idari yapımcılarından Jason Katims "Uzayda geçen bir dizi yaratmak istedik ancak bunun aynı zamanda çok insani, duygusal, ilişki kurulabilir ve bilimkurgudan ziyade insan duygularından temellenmesini istedik. Ve farklı şekillerde uzakta olmanın ne anlama geldiğine bakmak istedik" dedi.
Katims sözlerini "Bu Hillary Swank'in canlandırdığı Emma'nın hikayesi ancak sadece ayrılmakla ilgili değil. Ailesi bir krizdeyken ve ona belki de en çok ihtiyaç duydukları anda ayrılmasıyla ilgili" diye sürdürdü.
Bir ABD vatandaşının yaptığı en uzun uzay yolculuğunu yapan kişi unvanına sahip NASA astronotu Kelly'nin yanı sıra başka NASA astronotları da dizide Mars'a gidecek Atlas adlı görevi şekillendirmede "Away" ekibine yardımcı oldu.
Senaryo yazarı Andrew Hinderaker "Uzayda en fazla zaman geçiren ABD'li astronot unvanına sahip Peggy Whitson beni çok etkiledi. Çok sayıda insan bunu gerçekleştiren kişinin bir kadın olduğunu bilmiyor" dedi.
Çocukken astronot olma hayali kuran iki Oscar ödüllü Hillary Swank de rol için araştırma yaparken Whitson ile tanışma şansı yakaladığını anlattı.
Swank "Peggy harikaydı ve benimle en küçük ve en önemli ayrıntıları paylaştı. Bir kumandan olmanın ne anlama geldiğini, bununla gelen sorumluluğu ve bunun bir insanın dünyasını nasıl biçimlendirdiğini anlamak gerçekten çok yardımcı oldu" dedi.
Senaryo yazarı Hinderaker karakterleri yaratırken ayrıca uzaya giden ilk siyahi Amerikalı kadın astronot olan Mae Jemison ile uzay istasyonundaki kişisel deneyleri ve çektiği fotoğraflarla tanınan, hala NASA'da aktif çalışan kimya mühendisi Donald Petitt'den de ilham aldığını açıkladı. Dizinin bazı bölümlerinde eski bir NASA astronotu Mike Massimino da kendisini canlandıracak. 
Ancak tüm rol modelleri NASA'dan değil.
Dizide bir Rus kozmonotu canlandıran Mark Ivanir rolüne hazırlanırken yaptığı araştırmadan bahsederek "Rus Bilim kanalı için 14 bölümlük bir program çekilmişti. Burada bir kozmonot yaklaşık bir yıl boyunca uzayda takip ediliyordu. Bu kişi uzay gemilerinde ne yediklerinden ne oynadıklarına, ne izlediklerinden ne üzerinde çalıştıklarına kadar her şeyi gösterdi. Bu çok bilgilendirici ve ilginçti" ifadelerini kullandı.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Ölüme yakın deneyimlerde zaman neden yavaşlıyor?

Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)
Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)
TT
TT

Ölüme yakın deneyimlerde zaman neden yavaşlıyor?

Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)
Ölüme yakın deneyim yaşayan bazı kişiler, sanki zaman ortadan kalkmış gibi hissettiğini söylüyor (Unsplash)

Ölümle burun buruna gelen kişiler, yaşadıkları deneyim sırasında zamanın durmuş veya yavaşlamış gibi geldiğini sıkça bildiriyor. 

Başından böyle bir olay geçmeyen kişilerin aklına film sahneleri gelecektir. Örneğin bir trafik kazasında hayatını kaybetmekten kıl payı kurtulan bir karakter etrafına bakarken, sahne daha yavaş akıyor. 

Ölüme yakın deneyimler üzerine çalışan psikiyatr Bruce Greyson'ın 1980-1990'larda yaptığı çalışmalarda, bu türden deneyimler yaşayan kişilerin yaklaşık yüzde 70'i "zamanın durduğunu veya anlamını yitirdiğini" bildirmişti. 

Peki bu travmatik olaylar neden böyle bir etki yaratıyor ve zamanın nasıl algılandığı hakkında neler söylüyor? 

İnsanlar zamanı nasıl algılıyor?

Liverpool John Moores Üniversitesi'nde zaman psikolojisi üzerine çalışan Dr. Ruth Ogden, yıllar önce geçirdiği bir trafik kazasından sonra bu alana ilgi duymaya başlamış. 

Psikoloji hocası, Conversation için kaleme aldığı yazıda, başka bir araçla çarpıştıktan sonra adeta zaman durmuş gibi hissettiğini anlatıyor.  

15 yıl boyunca ölüme yakın deneyimlerde neden zamanın yavaşladığı ve zamanın nasıl algılandığı üzerine araştırmalar yürüten Dr. Ruth Ogden ulaştığı sonuçları şöyle açıklıyor:

Biz saniyeleri ve dakikaları mükemmel bir doğrulukla kaydeden saatler gibi değiliz. Bundan ziyade beynimiz, zamanı çevremizdeki dünyaya duyarlı bir şekilde algılamaya ayarlanmış gibi görünüyor.

Dr. Ogden, beynin duygusal ve fizyolojik uyarılmayı düzenleyen bazı bölgelerinin, aynı zamanda zamanın işlenmesinde de rol oynadığını ekliyor. 

Bu nedenle duygular yoğunlaştığı sırada beynin zaman algısı da etkileniyor. Örneğin keyifli vakit geçirirken zaman uçup gidiyor ve sıkıcı ortamlarda geçmek bilmiyor. 

Ölüme yaklaşınca zaman neden yavaşlıyor?

Ölüme yakın deneyimlerde zamanın neden yavaşladığı kesin olarak bilinmiyor. Bilim insanları bunun altında savaş ya da kaç tepkisinin yattığını düşünüyor. Evrimsel süreçte hayatta kalma içgüdüsü olarak gelişen bu tepki, tehdit anında ortaya çıkıyor.

Tehlike karşısında beyin daha hızlı çalıştığı için ölüme yakın deneyim yaşayan kişiler çevrelerinin daha yavaş hareket ettiğini görüyor. 

Psikoloji ve Ruh Sağlığı Sınır Alanları Enstitüsü'nden araştırmacı Marc Wittmann bu durumu şöyle açıklıyor:

Organizma çevresel uyaranları normalden daha hızlı işleyerek kişinin daha kolay tepki vermesini sağlıyor. Daha hızlı algılamak, düşünmek ve hareket etmek hayatta kalmak için avantaj demek.

Yaşlandıkça zaman daha mı hızlı akıyor?

Herkes ölüme yakın bir deneyim yaşamayabilir fakat birçok kişi yaşı ilerledikçe zamanın akıp gittiğinden yakınıyor. 

Geçmişe bakınca çocukken vakit daha yavaş akıyormuş gibi gelirken, yetişkinlikle beraber sanki göz açıp kapayıncaya kadar yıllar geçiyor.

Bilim insanları bu durumun birkaç nedeni olduğunu söylüyor. Örneğin çocukken bir yıl, yaşanan sürenin daha büyük bir kısmına tekabül ediyor. Nörolog Santosh Kesari "10 yaşındaki bir çocuk için bir yıl, hayatının yüzde 10'u. 60 yaşındaki biri için ise hayatının yüzde ikisinden daha azı" diyor. 

Ayrıca çocukken sürekli yeni şeylerle karşılaşmak, hafızada daha kalıcı etkiler bırakıyor. Kesari şu ifadeleri kullanıyor:

Zamanı unutulmaz olaylarla ölçüyoruz ve yaşlandıkça hatırlanmaya değecek daha az yeni şey yaşanıyor. Bu da çocukluğun daha uzun sürmüş gibi görünmesine yol açıyor.

Bilim insanın burada bahsettiği, zamanın o an içinde nasıl algılandığından ziyade, nasıl hatırlandığı. 

Yine de bazı çalışmalarda çocukken zamanın akışının daha yavaş algılandığı bulunmuştu. Nörobilimci Patricia Costello, çocukların gelişim aşamasında olduğunu belirterek "Sinirsel iletimleri yetişkinlere kıyasla fiziksel olarak daha yavaş. Bu da zamanın geçişini algılama biçimlerini etkiliyor" diyor:

Yetişkinliğe ulaşınca zaman devrelerimiz kablolamayı tamamlıyor ve zamanın geçişini doğru bir şekilde nasıl kodlayacağımızı deneyimlerimizle öğreniyoruz.

Yaşlanınca zamanın daha hızlı akıyormuş gibi gelmesi, büyük ölçüde yeni deneyimlerin azlığıyla ilişkilendiriliyor. Costello bu histen kurtulmak isteyenlere hayatlarına yenilik katmasını öneriyor.

Bilim insanı "Her şeyin çok hızlı geçip gittiği, kendi hayatımızı kaçırdığımız hissini nasıl durdurabiliriz? İş dönüp dolaşıp yeni şeyler öğrenmeye geliyor" diyerek ekliyor: 

Yeni bir beceri öğreniyor musunuz? Farklı bir şeyler pişiriyor musunuz? Mümkün olduğunca hayatınıza yenilik katmak, anıların öne çıkmasını sağlayacak ve bir bakıma zamanı uzatacaktır.

Independent Türkçe, Conversation, Psychology Today, NBC News