Dünyanın en iyi 10 üniversitesi salgın döneminde ne yaptı; gelecek dönem için nasıl bir plan hazırladı?

 Reuters
Reuters
TT

Dünyanın en iyi 10 üniversitesi salgın döneminde ne yaptı; gelecek dönem için nasıl bir plan hazırladı?

 Reuters
Reuters

Çin’in Hubey eyaletinin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) hayatının her alanını etkiledi.
Milyonlarca insan evlerine kapandı, binlerce işletme çalışmalarına ara verdi.
Eğitim de salgından payını aldı ve birçok ülke yüz yüze eğitimi sonlandırdı.
Microsoft Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Dr. R. Erdem Erkul, dünyanın en iyi üniversitesinin salgın sürecinde ne yaptığı ve gelecek dönem için nasıl bir plan hazırladığına dair bir derleme yaptı.
Erkul üniversitelerin planlamalarına ilişkin şunları kaydetti:

1- Harvard
Nisan ayından itibaren uzaktan eğitim veren okul, önümüzdeki dönem için bir hibrit model hazırlıyor. Yüksek önlemler altında, bazı derslerin sınıflarda bazı derslerin de online olarak yapılması planlanıyor. Ayrıca, sınıfta yapılacak dersleri online platforma taşıyarak öğrencilere de tamamen uzaktan eğitimi seçme imkânı tanıyacak.

2- Massachusetts Institute of Technology (MIT)
2 Ağustos’ta yayınladığı açıklama ile okulun pandemideki 2. Faza geçerek bu dönem itibariyle açılacağını duyurdu. Bu tedbir fazında 3 ana değişiklik yaşanacak.
a) Tüm ofis ve laboratuvarlarda maksimum yüzde 50 oranında kısmı erişim başlatılacak.
b) MIT sağlık merkezi akademik ve idari binalara erişim sağlayan MIT topluluğu üyeleri için düzenli viral testleri uygulayacak.
c) Dış mekân kampüs kullanımı, MIT güvenlik protokollerine kayıtlı olan, en fazla 25 kişilik gruplar ile sınırlandırılacak.

3- Stanford
Stanford, güz döneminde neredeyse tüm derslerinin uzaktan eğitim ile sağlanacağını duyurdu.

4- Berkeley
Berkeley, akademik yaşamdan ziyade oluşturduğu önemli bir platform ile değerli bir fayda sağlıyor. “Caring for Families” adlı yeni bir web sitesi açıyor. Birbirlerini desteklemek için ebeveynden ebeveyne çevrimiçi bir bağ kurulacak.

5- Oxford
Oxford, güz döneminde yine yüksek önlemler altında yüz yüze ve uzaktan eğitim karması bir sistem ile kapılarını öğrencilerine kısmen de olsa açacak. MIT’de olduğu gibi sürekli testler uygulanıp sıkı takip sistemi oluşturulması planlanıyor.

6- Caltech
Caltech, Stanford gibi güz dönemi boyunca uzaktan eğitim verecek. Üniversiteye güvenli geri dönüş için kış ya da bahar döneminin daha elverişli olduğu vurgulandı.

7- Columbia
Columbia de hemen hemen tüm derslerini klasik tam dönem şeklinde yapacak. Üniversite bu zorlu dönemde öğrencilerine büyük kolaylık sağlıyor. Akademik takvimi yeniden şekillendirerek 2021 yaz dönemine daha erken girecek olan öğrenciler, hem yaz okulunda ders alıp hem de staj, yaz istihdamı ya da diğer mevsimsel aktivelere katılabilecek zamana sahip olacaklar.

8 – Princeton
Princeton, pandemi etkilerinin öğrenciler için gerçekten anlamlı bir kampüs içi deneyimini engellediğini düşündüğü için tüm güz döneminin uzaktan eğitim ile yapılmasına karar verdi.

9 - Cambridge
Cambridge öğretimin, yüz yüze ve online sunumun bir karışımı ile verileceğini ve birçok ders online olarak verileceğini duyurdu. Mümkün olduğu durumlarda seminerler, pratikler ve denetimler yüz yüze verilecek olup ve daha küçük gruplar için derslerin bu temelde verilmesi mümkün olabilir şeklinde açıklamada bulundu.

10- Washington
Washington Üniversitesi derslerin 30 Eylül'de planlandığı gibi hibrit bir yaklaşımla başlatacak. Stüdyo, klinik ve laboratuvar kursları gibi uygulamalı kurslara ve birinci sınıf lisans ve lisansüstü öğrencilerine yönelik kurslara öncelik vererek, mümkün olduğunca çok sayıda yüz yüze kurs sunmaya çalışacağını duyurdu.
Independent Türkçe'nin haberine göre, Erkul öte yandan pandeminin ilk kez ortaya çıktığı ülke olan Çin'de tüm üniversitelerin bu dönem itibariyle açıldığı bilgisini verdi.
“Çin'in en iyi üniversitelerinden Tsinghua, Pekin ve Zhejiang Üniversiteleri belirli önlemler ile birlikte açılma kararı verdi” diyen Erkul, “Dünyanın en iyi 69. ve Güney Kore'nin de en iyi üniversitesi olarak kabul edilen Korea Üniversitesi, 2021 bahar dönemi itibariyle kapılarını uluslararası öğrencilere de açmayı planlıyor. Daha önce akıllı kampüs tasarımıyla dikkat çeken üniversite, şu anda uluslararası kayıt başvuruları almaya başladı” bilgisini paylaştı.

Avrupa
Avrupa'nın en iyi üniversitelerinin başından gelen ETH Zurich yaz dönemi final sınavlarını kampüste yapma kararı aldı.
Güz döneminde de sağlık koşullarının izin verdiği ölçüde öğrencilerin yüz yüze eğitim alabilmeleri için tüm gayretler gösteriliyor.
Japonya'nın en iyi üniversitesi Tokyo Üniversitesi minimum kısıtlamanın olduğu 0.5 level önlemlere geçti.
Bu periyotta öğrenciler derslere hem yüz yüze hem de uzaktan katılabilecek ve derslere, seminerlere, eğitimlere (10) katılabilecek kişi sayısı sınırlandırılacak.



Bilim insanları "Kitlesel yok oluş döneminde miyiz?" sorusunu yanıtladı

İnsan eliyle yeryüzünden silinen hayvanlardan biri olan dodonun soyu 1681'de tükenmişti (AP)
İnsan eliyle yeryüzünden silinen hayvanlardan biri olan dodonun soyu 1681'de tükenmişti (AP)
TT

Bilim insanları "Kitlesel yok oluş döneminde miyiz?" sorusunu yanıtladı

İnsan eliyle yeryüzünden silinen hayvanlardan biri olan dodonun soyu 1681'de tükenmişti (AP)
İnsan eliyle yeryüzünden silinen hayvanlardan biri olan dodonun soyu 1681'de tükenmişti (AP)

Bilim insanları, bazı çalışmaların aksine, halihazırda bir kitlesel yok oluş olayı yaşanmadığını öne sürdü. 

Dünya tarihinde bugüne kadar bilinen 5 kitlesel yok oluş olayı yaşanırken, bunlardan sonuncusu yaklaşık 66 milyon yıl önce Dinozorlar Çağı'nı sona erdirmişti. 

Kitlesel yok oluş, gezegendeki canlı türlerinin yaklaşık yüzde 75'inin 2 milyon yıl gibi kısa bir süre zarfında soyunun tükenmesini ifade ediyor. 2 milyon yıl uzun gibi görünse de Dünya'nın 4,5 milyar yıllık tarihinde aslında çok kısa bir zaman aralığına denk geliyor.

Bazı uzmanlar biyoçeşitlilikteki endişe verici düşüş nedeniyle halihazırda 6. kitlesel yok oluşun yaşandığını ve bunun öncekilerden farklı olarak insan eliyle gerçekleştiğini öne sürüyor.

Ancak bulguları hakemli dergi PLOS Biology'de yayımlanan yeni bir çalışmaya göre bu varsayım yanlış. Araştırmacılar biyoçeşitlilik azalsa da bunun, kitlesel yok oluş kategorisine girecek hızda yaşanmadığını belirledi.

Arizona Üniversitesi'nden John Wiens ve Harvard Üniversitesi'nden Kristen Saban, Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) değerlendirmeye aldığı 22 bin bitki ve hayvan cinsi hakkındaki son 500 yılın verilerini inceledi. 

Araştırmacılar, daha kapsamlı bir evrimsel tarihi yansıttığı için tür yerine cins düzeyinde değerlendirme yapmayı tercih etti. Cins, farklı ancak birbiriyle ilişkili türleri gruplandıran biyolojik sınıflandırmayı ifade ediyor. Çalışmaya yaklaşık 163 bin tür dahil edildi.

Bilim insanları 1500'den bu yana 90'ı hayvan ve 12'si bitki olmak üzere toplam 102 cinsin yok olduğunu saptadı.

Araştırmacılar bu rakamın, incelenen canlı gruplarının sadece yüzde 0,5'ine denk gelmesinden dolayı kitlesel yok oluştan söz edilemeyeceğini savunuyor.

Ayrıca soyu tükenen canlıların zaman ve mekan açısından eşit dağılmadığı da gözlemlendi. Örneğin bu olayların dörtte üçünden fazlası adalarda meydana gelmişti. 

Yok oluşların çoğunun memeliler (21 cins) ve kuşlar (37 cins) arasında yaşandığı da belirlendi.

Bunun yanı sıra şaşırtıcı bir şekilde, cins düzeyindeki yok olma oranlarının azalmaya başladığı ve en hızlı kayıpların 1870'ler, 1890'lar ve 1900'lerde yaşandığı tespit edildi.

Wiens bulgular hakkında şu ifadeleri kullanıyor: 

Bitki ve hayvan cinslerinin yok oluşunun çok nadir yaşandığını, bunların çoğunlukla sadece adalardaki cinsler olduğunu ve bu yok oluşların son 100 yılda hızla artmak yerine aslında yavaşladığını gördük.

2023'te yapılan başka bir çalışmada 5 bin 400 omurgalı hayvan cinsi incelenmiş ve canlıların soyunun "hızla tükendiği", halihazırda 6. kitlesel yok oluşun yaşandığı öne sürülmüştü. 

Ancak Wiens bu çalışmanın balıklar, böcekler ve bitkileri hesaba katmaması nedeniyle net bir tablo çizemediğini savunuyor.

Öte yandan bu çalışmada, son 1 milyon yıl içinde hiç olmadığı kadar hızlı bir tür ve cins kaybı yaşandığı için bu sonuca varılmıştı. Makalenin yazarları Gerardo Ceballos ve Paul Ehrlich, CNN'e yaptıkları açıklamada şöyle diyor:

Diğer bir deyişle, önceki yüzyılda kaybolan binlerce türün normal şartlarda yok olması binlerce yıl sürerdi. Bu eğilim evrenseldir ve omurgalılar, omurgasızlar, bitkiler, mantarlar ve mikroplar dahil tüm organizmaları etkiliyor.

Yeni çalışmanın yazarları halihazırda bir yok oluş tehdidi olmasa da biyoçeşitlilikteki azalmanın ciddiyetini koruduğunun altını çiziyor.

Wiens "Gelecekteki yok oluşların, insanları tehdit ettiği için değil, insanların diğer türleri yok oluşa sürüklemesinin ahlaki açıdan yanlış olması nedeniyle durdurulması gerektiğini savunuyoruz" diye açıklıyor.

Manchester Üniversitesi'nden ve iki çalışmada da yer almayan Sadiah Qureshi ise "6. kitlesel yok oluşla ilgili iddialar harekete geçme çağrısı görevi görebilir ancak kayıplarla ilgili kıyametvari iddialar da insanlarda hiçbir şey yapamayacakları hissi yaratabilir" diyerek ekliyor: 

Hâlâ anlamlı bir fark yaratabileceğimizi unutmamalıyız; bu yüzden umudu korumak önemli.

Independent Türkçe, CNN, Phys.org, PLOS Biology, PNAS


Ünlü ressamın tablosundaki renk gizemi aydınlatıldı

Jackson Pollock'un Number 1A, 1948 adlı eseri New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde sergileniyor (AP)
Jackson Pollock'un Number 1A, 1948 adlı eseri New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde sergileniyor (AP)
TT

Ünlü ressamın tablosundaki renk gizemi aydınlatıldı

Jackson Pollock'un Number 1A, 1948 adlı eseri New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde sergileniyor (AP)
Jackson Pollock'un Number 1A, 1948 adlı eseri New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde sergileniyor (AP)

Bilim insanları Jackson Pollock'un bir tablosundaki mavi rengin kaynağını tespit etti.

Soyut dışavurumculuğun öncülerinden Amerikalı ressam Pollock'un Number 1A, 1948 adlı eseri, farklı renklerdeki boyaların tuvale sıçratılmasıyla sanatçının klasik tarzını yansıtıyor.

Daha önceki çalışmalarda ressamın temel paletinin parçası olan kırmızı ve sarı pigmentler belirlense de tablodaki canlı mavi renk tanımlanamamıştı.

Pollock'un tuvalde turkuaz boya kullandığı tahmin ediliyordu ancak hakemli dergi PNAS'te 15 Eylül Pazartesi günü yayımlanan çalışma, eserde aslında manganez mavisinin tercih edildiğini saptadı.

Araştırmacılar mavi boyadan örnekler alarak Raman spektroskopisi adlı bir yönteme başvurdu. Bu yöntemde lazerlerle ışık saçılıyor ve boya moleküllerinin titreşimi ölçülerek renk belirleniyor.

Yeni çalışma Pollock'un manganez mavisini kullandığına dair ilk kesin kanıtı sunuyor.

Stanford Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Edward Solomon, "Bazı çarpıcı renklerin nereden geldiğini moleküler düzeyde anlamak gerçekten ilginç" diyor.

Manganez mavisi bir zamanlar sadece sanatçılar arasında değil, çimento boyası olarak kullanıldığı inşaat sektöründe de yaygındı. Ancak çevreye zarar verdiği endişelerinden dolayı 1990'larda kullanımdan kaldırılmaya başlandı.

Bilim insanları ayrıca örnekleri inceleyerek bu kadar canlı bir renk tonunun nasıl ortaya çıktığını da anlamaya çalıştı.

Araştırmaya göre bu pigment, ışığın elektronlarla etkileşimi sonucu yeşil ve mor ışığı emip yalnızca saf maviyi yansıttığı için bu kadar berrak görünüyor.

New York'taki Modern Sanat Müzesi'nden Abed Haddad, Pollock'un eserleri kaotik görünse de ressamın bu yorumu reddettiğini ve çalışmalarını sistemli bulduğunu söylüyor.

Çalışmanın ortak yazarı Haddad şu ifadeleri kullanıyor:

Aslında bizim çalışma şeklimizle Jackson Pollock'un resim yapma şekli arasında birçok benzerlik görüyorum.

Independent Türkçe, AP, Artnet, PNAS


Komedi ustasından yeni gerilim: İki yıldız başrollerde

Hizmetçi Millie rolündeki Sydney Sweeney'ye (önde) Nina'yı canlandıran Oscar adayı Amanda Seyfried (arkada) eşlik ediyor (Lionsgate)
Hizmetçi Millie rolündeki Sydney Sweeney'ye (önde) Nina'yı canlandıran Oscar adayı Amanda Seyfried (arkada) eşlik ediyor (Lionsgate)
TT

Komedi ustasından yeni gerilim: İki yıldız başrollerde

Hizmetçi Millie rolündeki Sydney Sweeney'ye (önde) Nina'yı canlandıran Oscar adayı Amanda Seyfried (arkada) eşlik ediyor (Lionsgate)
Hizmetçi Millie rolündeki Sydney Sweeney'ye (önde) Nina'yı canlandıran Oscar adayı Amanda Seyfried (arkada) eşlik ediyor (Lionsgate)

Sydney Sweeney ve Amanda Seyfried, The Housemaid fragmanında aynı malikanede tehlikeli bir yakınlık kuruyor.

Paul Feig'in yönetmenliğini üstlendiği gerilim filmi The Housemaid, ABD'de 19 Aralık'ta gösterime girecek. Filmin Türkiye'deki vizyon tarihi ise 9 Ocak 2026.

Oyuncu kadrosunda Brandon Sklenar, Michele Morrone ve Elizabeth Perkins'in de yer aldığı film, 45 yaşındaki Amerikalı yazar Freida McFadden'ın aynı adlı romanından uyarlandı.

The Housemaid, zengin çift Nina ve Andrew'un yanında hizmetçilik yapmaya başlayan Millie'nin hikayesini anlatıyor. Millie, kısa süre sonra çiftin tehlikeli sırlar sakladığını öğreniyor. 

Millie'yi canlandıran Sweeney fragmanda, "Bu işe ihtiyacım var. Kaybedemem. Geri dönmek istemiyorum" sözleriyle dikkat çekiyor.

McFadden'ın 2022 tarihli aynı adlı çok satan romanından uyarlanan senaryoyu Rebecca Sonnenshine kaleme aldı. Küçük Bir Rica (A Simple Favor) ve Ajan (Spy) gibi filmlerle tanınan Feig de kamera arkasına geçti.

Feig ve oyuncular, nisanda CinemaCon sahnesinde filmi tanıtmış ve ilk görüntüleri paylaşmıştı. Feig, neden komedi ağırlıklı projelerden sonra bir gerilim filmi çekmeyi tercih ettiğini şöyle açıklamıştı: 

Gerilim, korku ve komedi bu filmde birbirine öyle güzel sarılıyor ki... Benim için bir hayalin gerçekleşmesi gibi.

Sweeney ise kaynak eserin büyük bir hayranı olduğunu dile getirmişti. "Ben tam bir kitap aşığıyım, okumayı çok seviyorum" diyen oyuncu, McFadden'ın Hizmetçi (The Housemaid) üçlemesini bir haftada bitirdiğini anlatmıştı. Euphoria yıldızı, projeye dair ise şunları eklemişti: 

Karakterler kusurlu ve darmaduman ama bu da onları gerçekçi kılıyor.

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety