Koronavirüs yeniden canlanırken önlemler de yürürlüğe giriyor

Beyrut’ta koronavirüsü önlemek için maske takan vatandaşlar (Reuters-Arşiv)
Beyrut’ta koronavirüsü önlemek için maske takan vatandaşlar (Reuters-Arşiv)
TT

Koronavirüs yeniden canlanırken önlemler de yürürlüğe giriyor

Beyrut’ta koronavirüsü önlemek için maske takan vatandaşlar (Reuters-Arşiv)
Beyrut’ta koronavirüsü önlemek için maske takan vatandaşlar (Reuters-Arşiv)

Lübnanlılar, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında ülke genelinde 7 Eylül tarihlere kadar ticari işletmelerin kapatılması ve kısmi sokağa çıkma yasağına bugün başladı.
Hastanelerin, Beyrut Limanı’nda 4 Ağustos’ta meydana gelen büyük patlamada yaralananlar ve koronavirüs hastalarıyla dolmasının ardından ülke genelinde 18.00-06.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanması yönünde karar alındı.
Ancak, patlamadan zarar gören mahallelerdeki enkaz kaldırma, tadilat ve yardım faaliyetlerinin yasaktan muaf tutulacağı vurgulandı.
Lübnan Sağlık Bakanı Hamad Hassan, şimdiye kadar 9 bin 758 vaka ve 107 ölümün kaydedildiği ülkenin ‘uçurumun eşiğine’ geldiği konusunda uyardı.
Fas da ise, Ağustos ayının başından günlük vaka sayılarının binin altına düşmemesi nedeniyle ülkenin ekonomi ve turistik başkentleri olan Kazablanka ve Marakeş’te sıkı sağlık kısıtlamaları yeniden yürürlüğe konuldu.
Kral 6.Muhammed, vakaların hızla artışında duyduğu endişeyi dile getirerek, vatandaşları ülkenin yeniden kapanmasını önlemek için daha bilinçli olmaya çağırdı.
Avrupa’da, Fransa, İtalya, Almanya ve İspanya’da son 24 saat içerisinde tespit edilen vaka sayıları endişe yarattı.
İspanya’da 7 bin 39 yeni vaka tespit edilirken, Fransa’da bu sayı Mayıs ayından bu yana görülmemiş bir artışla 4 bin 771, İtalya’da 845 ve Almanya’da bin 707 oldu.
İkinci dalga salgın tehdidi karşısında alarm durumu ilan eden Berlin, Alman turistlerin gözde rotaları olan İspanya’nın geneli ve Hırvatistan’ın turistik kıyılarının tehlikeli olduğuna dikkat çekerek, buradan dönen tüm yolculara test yapılacağını ve karantina uygulanacağını bildirdi.
Slovenya vaka sayısındaki artıştan duyduğu endişeyi açıklarken, Hırvatistan ile seyahat kısıtlamalarının kademeli olarak uygulanacağını ve komşu ülkeden gelen yolcuların karantinaya alınmasının gerekeceğini bildirdi.
Vaka sayılarındaki artışa rağmen, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yetkililerin hazırlıklı olması ve son aylarda biriken bilgi birikimi sayesinde Avrupa’da salgının tekrar karantina önlemi almak zorunda kalmadan kontrol altına alınabileceğini savundu.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ile Afrika hükümetlerini yaklaşık altı aydır kapatılan okulları yeniden açmaya ve virüsün yayılmasını önlemek için önlemler almaya çağırdı.
AFP’nin ulaştığı resmi istatistiklere göre, koronavirüs Aralık ayı sonundan bu yana en az 788 bin 242 kişinin ölümüne neden oldu.
Latin Amerika ve Karayipler 250 bin ölüm sınırını aştı. Yalnızca Brezilya 112 bin 304 ölüm kaydedilirken, Arjantin, 8 binden fazla yeni vakayla rekor sayıda günlük vaka kaydetti.
Johns Hopkins Üniversitesi istatistiklerine göre, ABD 174 bin 178 ölümle salgından en çok etkilenen ülke oldu.
Diğer yandan, Dünya Bankası Başkanı David Malpass, koronavirüs salgını nedeniyle 100 milyon insanın aşırı yoksulluğa sürüklenmiş olabileceği konusunda uyardı.
Malpass, Dünya Bankası tahminlerine göre 70 ila 100 milyon insanın aşırı yoksulluğa düşebileceğini ve salgının kötüleşmesi veya uzaması durumunda bu sayının artabileceğini söyledi.
Dünya Bankası Başkanı, mevcut durum ışığında, alacaklı ülkelerin yoksul ülkelerin borçlarını yeniden yapılandırması gerektiğini dile getirdi.
Koronavirüs salgını, Latin Amerika ve Karayipler’de eşitsizlik ve yoksulluğu daha şiddetlendirdi.
Latin Amerika ve Karayipler Ekonomik Komisyonu’na göre, salgının 45 milyon insanı yoksulluğa itmesi, toplam yoksul sayısını 231 milyona çıkarması veya bölge nüfusunun yüzde 37,3’üne getirmesi bekleniyor.
Salgının kalıcı etkisi, Almanya’yı da 2021’de büyük bütçe açığını finanse etmek için tekrar borç almaya zorluyor.
Maliye Bakanı Olaf Scholz, “Vatandaşların sağlığını korumak ve ekonomiyi istikrara kavuşturmak için büyük kaynakları kullanmak amacıyla önümüzdeki yıl bütçeyi finanse etmek için Almanya’da kamu borcunu azaltma kuralına bir istisna istememiz gerekecek” dedi.
İngiltere ise Temmuz ayı sonunda kamu borcunun ilk kez 2 trilyon sterlini aştığını açıklaması, salgın nedeniyle ülke ekonomisine yönelik desteğin fonlanma konusunu gündeme getirdi.



Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.


Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.