Bilim insanları evrenin son günlerinde neler yaşanacağını ortaya koydu

Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)
Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)
TT

Bilim insanları evrenin son günlerinde neler yaşanacağını ortaya koydu

Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)
Aslında beyaz cücelerin süpernovaya dönüşmesi pek olası değil. Ancak yeni hesaplamalar, çok uzak bir gelecekte dönüşebileceğini gösteriyor (NASA)

Bilim insanları artık evrenin nasıl sona ereceğini bildiklerini düşünüyor.
Illinois Eyalet Üniversitesi'nden araştırmacılar, evrendeki diğer her şey öldükten ve sessizliğe gömüldükten çok sonra, birçok beyaz cücenin süpernovaya dönüşeceğini öne sürdü.
Çalışmanın lideri, teorik fizikçi Dr. Matt Caplan, evrenin son anlarında “biraz hüzünlü, yalnız ve soğuk bir yer olacağını” ifade etti.
Öte yandan Caplan’ın hesaplamaları, evrenin sonundaki büyük karanlığın yıldız kalıntılarının beklenmedik, sessiz patlamalarıyla bölüneceğini ortaya koydu.
Evrendeki büyük yıldızlar dramatik patlamalarla ölürken, beyaz cücelerse ölmeden önce yavaş yavaş büzülme eğiliminde.

Dr. Caplan bunu şöyle açıkladı:
"Güneş kütlesinden en az 10 kat küçük yıldızlar, büyük kütleli yıldızların aksine çekirdeklerinde demir üretecek yerçekimine veya yoğunluğa sahip değildir. Bu nedenle bir süpernova yaratamazlar. Beyaz cüceler önümüzdeki birkaç trilyon yıl içinde soğuyacak, kararacak ve sonunda donacak. Artık parlamayan ‘siyah cüceler’ olacak."
Mirror’ın aktardığına göre bu yıldızların, bugünkü beyaz cücelere benzer şekilde, çoğunlukla karbon ve oksijen gibi hafif elementlerden oluşacakları düşünülüyor. Bunların Dünya boyutlarında olacağı ama Güneş’le hemen hemen aynı kütleye ulaşacağı tahmin ediliyor.

Dr. Caplan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yıldızlar termonükleer füzyon nedeniyle parlar. Bu süreç, küçük çekirdekleri parçalayarak daha büyük çekirdek oluşturur ve enerji açığa çıkarır. Beyaz cüceler her ne kadar külden ibaret olsa da füzyon reaksiyonları yavaşça gerçekleşebilir."
Independent Türkçe'de yer alan habere göre bilim insanı söz konusu reaksiyonların, siyah cüceleri demire dönüştürmenin ve bir süpernovayı tetiklemenin anahtarı olduğunu belirtti.
"Trilyon kelimesini neredeyse yüz kez söyleyerek ifade edebileceğimiz uzun yıllar var. Akıllara durgunluk verecek kadar uzak bir gelecek" diyen Dr. Caplan'ın hesaplamaları, evrenin sonuna hala çok uzak olduğumuzu gösteriyor.



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.