Ürdün, Mısır ve Irak Amman'da Filistin için 3'lü zirve gerçekleştirdi

Ürdün, Mısır ve Irak Amman'da Filistin için 3'lü zirve gerçekleştirdi
TT

Ürdün, Mısır ve Irak Amman'da Filistin için 3'lü zirve gerçekleştirdi

Ürdün, Mısır ve Irak Amman'da Filistin için 3'lü zirve gerçekleştirdi

Ürdün Kralı 2. Abdullah, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, Filistin için üçlü zirve gerçekleştirdi. Zirvede, İsrail’in Filistin topraklarını ilhak etmekten vazgeçmesine ve iki devletli çözüme vurgu yapıldı.
Ürdün'ün başkenti Amman'da Ürdün Kralı 2. Abdullah, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi üçlü zirve gerçekleştirdi. Görüşmede bölgedeki son gelişmeler, Filistin sorunu ve 3 ülke arasındaki ekonomik, ticari ve yatırım iş birliğinin ortak menfaatler çerçevesinde genişletilmesi ele alındı.

Bağımsız Filistin vurgusu
Kraliyet Köşkü'nde gerçekleştirilen zirvede konuşan Ürdün Kralı 2. Abdullah, "Bölgemizin ve dünyanın şahit olduğu bu istisnai koşullar ışığında bugünkü toplantımız çok önemli. Bölgemizdeki hızlı olaylar ve bazı dış ülkelerin müdahalesi yakın koordinasyon ve ortak eylem gerektiriyor" dedi.
İsrail'in Arap ülkeleri ile normalleşme adımları çerçevesinde Filistin sorununa değinen Kral 2. Abdullah, "İsrail işgalini sona erdiren ve 4 Haziran 1967 sınırlarında bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasına yol açan iki devletli çözümden yanındayız" ifadelerini kullandı.

“Birleştirme çabalarının önemi konusunda anlaştık”
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ise ülkesinin tüm zorlukların üstesinden gelmesi için 3 ülke arasındaki iş birliğini, koordinasyonu ve istişareyi geliştirme konusundaki istekliliğini dile getirerek, çözüm bulmak için çalıştıklarını kaydetti. Es-Sisi, ekonomik alanda iş birliğinin 3 ülkeye ve halklarına fayda sağlayacak şekilde geliştirilmesinin önemine işaret ederek, "Krizlerle yüzleşmek için koordinasyon ve birleştirme çabalarının önemi konusunda Kral 2. Abdullah ile anlaştık" diye konuştu.

"Irak'ın Filistin davasını destekleyen kararlı tavrını yineliyoruz"
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi ise, bölgenin yeni savaşlara ve çatışmalara ihtiyacının olmadığına dikkat çekti. El-Kazımi, şunları söyledi:
“Bunun yerine hepimizin birbirimizin yanında durması ve güvenliğini, istikrarını, gelişmesini ve daha iyi bir yaşam sağlaması için çalışmalıyız. Irak'ın Filistin davasını destekleyen kararlı tavrını ve Filistin halkının başkenti kutsal Kudüs olan devletini kurma hakkını yineliyoruz.”

3 ülkeden ortak bildiri
Üçlü zirvenin sonunda 3 ülke arasında ekonomik, kalkınma, siyasi, güvenlik ve kültürel alanlarda koordinasyon, iş birliği ve stratejik entegrasyonu sağlayan mekanizmaların geliştirilmesini vurgulayan ortak bir bildiri yayımlandı. Liderler, ilgili bakanlıkları sağlık, eğitim, enerji ve ticaret alanına odaklanmaya, yatırım ve ekonomik iş birliği sağlanması ve yeni tip korona virüs salgınına karşı mücadelede de iş birliğinin arttırılması konusunda anlaşma sağladı.
Üç lider ayrıca, İsrail'in Filistin topraklarını ilhak etmekten vazgeçmesi gerektiğini vurgulayarak anlaşmazlığı çözmenin uluslararası meşruiyet kararlarına ve Arap Barış Girişimi'ne dayandığını dile getirdi. Güvenlik Konseyi kararları uyarınca başta Suriye, Libya ve Yemen krizleri olmak üzere bölgedeki krizlere siyasi çözüm bulma çabalarının yoğunlaştırılmasının önemine de dikkat çekildi.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.