عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Türkiye'den Doğu Akdeniz için yeni Navtex

Geçen hafta ABD ile ortak deniz tatbikatları sırasında Türk savaş gemileri (AP)
Geçen hafta ABD ile ortak deniz tatbikatları sırasında Türk savaş gemileri (AP)
    Ankara/Şarku'l Avsat
TT
TT

Türkiye'den Doğu Akdeniz için yeni Navtex

Geçen hafta ABD ile ortak deniz tatbikatları sırasında Türk savaş gemileri (AP)
Geçen hafta ABD ile ortak deniz tatbikatları sırasında Türk savaş gemileri (AP)

Doğu Akdeniz için yeni Navtex ilan edildi. Bölgede 29 Ağustos-11 Eylül arasında atış eğitimi yapılacak.
Doğu Akdeniz'de sismik çalışmalarını sürdüren Türkiye, askeri faaliyetlerine de devam ediyor. Doğu Akdeniz'de 29 Ağustos-11 Eylül arasında yapılacak atış eğitimi için yeni bir navtex ilan edildi.
Açıklamada eğitim yapılacak bölgenin koordinatları da paylaşıldı.
Türkiye daha önce de 1-2 Eylül’de 08.00-15.00 saatleri arasında Doğu Akdeniz'de atış eğitimi yapılacağını duyurmuştu.
Oruç Reis, Ataman ve Cengizhan gemilerinin Doğu Akdeniz'deki sismik çalışmaları da 1 Eylül'e kadar uzatılmıştı.
Yaşanan gelişmelerin ardından açıklama yapan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Doğu Akdeniz’deki gerginliğin azaltılmaması halinde AB’nin Türkiye’ye yaptırım uygulayabileceğini söyledi. 
AB'nin bu tepkisine ise Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay yaptığı açıklamada, "Bizler barış ve diplomasi dilini iyi biliriz ancak mesele Türkiye’nin hak ve menfaatlerini korumaya gelince gereğini yapmakta tereddüt etmeyiz" dedi. Sosyal paylaşım sitesi Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Oktay, “Doğu Akdeniz'de kendi kıta sahanlığımız içerisinde yürüttüğümüz faaliyetler konusunda, AB’nin bir yandan diyalog çağrısı yaparken diğer yandan başka planlar içinde olması samimiyetsizliktir" dedi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Tayland'da uyarıcı madde kullanımına dair 4 bin yıllık kanıt bulundu

Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
TT
TT

Tayland'da uyarıcı madde kullanımına dair 4 bin yıllık kanıt bulundu

Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)

Bilim insanları uyarıcı bir madde olan betel cevizinin kullanımına dair en eski kanıtı buldu. Tayland'daki 4 bin yıllık insan kalıntılarında keşfedilen maddenin, ritüel amaçlar taşıdığı düşünülüyor.

Palmiye ailesinden olan betel cevizi ağacı, Güneydoğu Asya ve Pasifik Adaları'nda yetişiyor. Yaprakları ve kireçtaşı macunuyla çiğnenerek tüketilen ceviz, dişte koyu, kırmızımsı kahverengi veya siyah lekeler bırakıyor. 

Kişiye uyanıklık, enerji, öfori ve rahatlama hissi veren bu psikoaktif madde, Tayland'ın kentlerinde artık kullanılmasa da kırsal bölgelerinde hâlâ yaygın. Kafein, alkol ve nikotinden sonra dünya genelinde en çok kullanılan 4. psikoaktif madde olduğu tahmin ediliyor.

Uluslararası bir araştırma ekibi Tunç Çağı Taylandı'ndan kalma 4 bin yıllık diş örneklerini inceleyerek betel cevizinin tüketimine dair en eski kanıtları ortaya çıkardı. 

Bölgedeki arkeolojik kazı alanlarında betel cevizi kabukları, bazı iskeletlerde bu bitkiyi çiğnemenin göstergesi olabilecek kahverengi veya siyah lekeli dişler bulunmuştu. 

Ancak hakemli dergi Frontiers in Environmental Archaeology'de yayımlanan yeni çalışmada, maddenin her zaman dişlerde leke bırakmadığı tespit edildi. 

Bilim insanları kazı alanı Nong Ratchawat'taki 6 kişiye ait kalıntılardan toplam 36 diş örneği alarak bunları sıvı kromatografi-kütle spektrometrisi adlı bir yöntemle inceledi. 

Dişlerin hiçbirinde bitkinin kullanımını işaret eden koyu renkler yoktu ancak bir kadından alınan üç örnekte, betel cevizindeki ana psikoaktif bileşenler olan arekolin ve arekaidin saptandı.

Araştırmacılar diş taşında bu bileşiklerin bulunmasının, uzun süreli kullanım anlamına geldiğini belirtiyor. 

Bilim insanları maddeyi hâlâ kullanan kişilerle yaptıkları görüşmelere dayanarak betel cevizi çiğnemenin birtakım geleneksel inançla bağlantılı olabileceğini düşünüyor. 

Makalenin yazarlarından Piyawit Moonkham "İnsanlar betel cevizini özellikle hasat mevsiminde, tanrılardan pirinç ekimi ve çeltik tarlaları için yardım istemek amacıyla ruhlara adak olarak kullanıyordu" diyerek ekliyor:

Geleneksel bitki kullanımının kültürel bağlamını daha geniş bir şekilde anlamak istiyoruz. Psikoaktif, tıbbi ve törensel bitkiler genellikle uyuşturucu gibi görülse de binlerce yıllık kültürel bilgi, manevi uygulama ve topluluk kimliğini temsil ediyor.

Ağız sağlığına verdiği zarardan dolayı Tayland'da 1940'lardan itibaren yoğun bir şekilde engellenmeye çalışan betel cevizi, kırsal bölgelerde hâlâ popüler olsa da şehirlerde ve genç nesiller arasında yaygın değil. 

Chiang Mai Üniversitesi'nden Moonkham bu nedenle bitkiyle ilgili çalışmaların çoğunlukla olumsuz etkilerine odaklandığını söylüyor. Ancak yeni çalışmanın, betel cevizinin kültürel önemine ışık tutabileceğini umuyor.

Moonkham maddenin etkileri hakkında da şu ifadeleri kullanıyor:

Ben de denedim ve tüm vücudu rahatlatırken bazı duyuları harekete geçiriyor... Sanırım kahve veya tütün içtiğimizde verdiğimiz tepkiyle aynı.

Independent Türkçe, IFLScience, Scimex, CNN, Frontiers in Environmental Archaeology