Abu Dabi’de başlayacak İsrail-Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) müzakerelerin arifesinde, ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile dün düzenlediği basın toplantısında, Trump’ın, İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili çözüm vizyonunun İsrail’in güvenliğini korumayı öngören güvencelerin yanı sıra “iki devletli” çözüme dayandığını söyledi.
Kushner, “Barış yolundaki atılımı kutluyoruz. Bu uzun bir yoldu ancak başarıyla sonuçlandı. Son üç yıldır, durumu değişmez olarak nitelendirdiler. Ancak biz sonunda bunun tamamen tersini gördük. İki büyük devlet, BAE ve İsrail arasında anlaşma var. Önümüzde diğer önemli ülkelerin de katılımı ve yeni anlaşmalar umudu var. İsrail ve Arap ülkeleri arasında barışı desteklemeye devam edeceğiz. Barış konusunda hiç bu kadar iyimser olmamıştım” ifadelerini kullandı.
Filistin halkının İsrail ile normalleşme adımlarını reddetmesine değinen Kushner, “Filistinliler fikirlerini değiştirmeye karar verdiklerinde ve bize katıldıklarında, yerleri olacak ve İsrail hazır olacak. Bu kutlanacak bir gün çünkü bu her gün olmuyor. Bunun imkânsız olduğunu düşünmemize neden olan sebeplerden biri de Trump'ın seçilmesinden önceki Ortadoğu’daki durumdu” diye konuştu.
Netanyahu: Trump’ın planı, kimse evini terk etmeden barışı destekleyen ilk plan
Netanyahu, basın toplantısında yaptığı açıklamada, Filistin’in pozisyonunu küçümseyerek, “Trump’ın planı hiç kimsenin evini terk etmesine gerek kalmadan İsrail ve Filistin halkı arasında barışı destekleyen ilk plan. Daha fazla Arap devleti katıldığında, Filistinliler muhalefetlerinin bir kıymeti olmadığını anlayacaklar. Onlar her zamanki gibi geride kalıyorlar” ifadesini kullandı.
Netanyahu, açıklamasının devamında şunları kaydetti:
“Eğer onları (Filistinlileri) beklemek zorunda kalırsak, bekleyişimiz sonsuza dek sürecek. Bazıları hala mümkün olduğunca çok sayıda İsrailliyi evlerinden çıkarmak istiyor. 1967 sınırlarına çekilmemizi ve böylece Yahudi devletini tanımadan bizden devletimizi tehlikeye atmamızı istiyorlar. Balfour Deklarasyonu sebebiyle İngiltere'ye bile dava açmaya çalışıyorlar. Bunu önlemek için iki şey var: Trump’ın planı ve Arap devletlerinin ABD’nin desteğiyle Filistin'in vetosu olmadan barışı desteklemesidir.
ABD heyeti İsrail’de
İsrail-BAE ilişkilerinin normalleştirilmesi kapsamında temaslarda bulunmak üzere Abu Dabi’ye gidecek olan ABD heyeti dün sabah İsrail’e ulaştı. ABD heyeti içerisinde Kushner’ın yanı sıra Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien ve Eski İran Özel Temsilcisi Brian Hook da yer alıyor. ABD heyeti Tel Aviv’deki temasları çerçevesinde İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Netanyahu'nun koalisyon ortağı ve Savunma Bakanı Benny Gantz ve Dışişleri Bakanı Gabi Ashkenazi ile bir araya geldi. ABD heyetinin bugün İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Meir Ben-Shabbat başkanlığındaki bir heyetle birlikte Abu Dabi’ye gitmesi bekleniyor. İsrail heyetinde ayrıca hükümet kabinesinin bir üyesi ve Dışişleri Bakanlığı’nda bölgesel ilişkiler ve turizm konularından sorumlu iki genel müdür bulunuyor. Abu Dabi’de yapılacak müzakerelerin ilk ayağında turizm, doğrudan uçuşlar, ticaret, ekonomi, enerji, sağlık ve koronavirüs salgınıyla mücadele konuları ele alınacak.
Savunma Bakanlığı ve istihbarat birimleri temsilcileri İsrail heyetinden çıkarıldı
Netanya’nun basın ofisinden yapılan açıklamada, Savunma Bakanlığı ve istihbarat birimleri temsilcilerinin İsrail heyetinden çıkarıldığı ve bu temsilcilerin önümüzdeki iki hafta içinde Abu Dabi’yi ziyaret edecekleri bildirildi. Abu Dabi ve Tel Aviv arasında siyasi, ekonomik ve diplomatik ilişkiler ile güvenlik konusunun birbirinden ayırma kararının BAE hükümetinin kararı, ABD’nin onayı ve Netanyahu-Gantz ile koordinasyon sonucu alındığı öğrenildi. Bu doğrultuda Savunma Bakanlığı Genel Müdürü Amir Eshel başkanlığında Mossad (dış istihbarat), AMAN (askeri istihbarat) ve Şabak (iç istihbarat) yetkililerinin yer alacağı güvenlik heyetinin bağımsız olarak Abu Dabi’yi ziyaret etmesi kararlaştırıldı. Üst düzey bir İsrailli yetkili, savunma bakanlığı ve istihbarat yetkililerinin heyetten çıkarılmasının arkasında, ilişkilerin ilk etapta sivil konularda müzakerelerle başlanması yönündeki talebin olduğunu söyledi.
İsrail’den BAE’ye ilk uçuş
Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanı'ndan BAE’ye ilk resmi uçuş, İsrail ulusal hava yolu şirketi El Al’a ait Boeing 737-900 tipi uçakla gerçekleştirilecek. İsrail Havaalanları Otoritesi (IAI) Tel Aviv'den Abu Dabi'ye giden uçuşu “LY 971” kodu ile dönüş uçuşunu ise “LY 972” kodu ile listeledi. El Al şirketi, Abu Dabi’ye gidecek uçağın üzerine Arapça, İbranice ve İngilizce “Barış” sözcüğünü yazdı. Uçağa aynı zamanda omuzdan ateşlenen füzeleri algılayıp uzaklaştıran lazer sisteminin kullanıldığı bir hava savunma sistemi monte edildi.