Libya’da yaşanan ihtilafın tarafları, beş yıl önce Fas’ta imzalanan Suheyrat Anlaşması’ndaki olası değişiklikleri görüşmek amacıyla Fas’ın Bouznika şehrinde müzakerelere devam ediyor.
Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi (TM) heyetiyle bir araya gelen Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) yanlısı Devlet Yüksek Konseyi heyetinin “Libya Diyaloğu” TM tarafından desteklenen Halife Hafter güçlerince eleştirildi.
General Halife Hafter’in komuta ettiği Libya Ulusal Ordusu’nun Sözcüsü Ahmed el-Mismari, yaptığı açıklamada, genel komutanlığının “Fas Diyaloğu’na ilişkin herhangi bir resmi açıklama yapmadığını ve her zaman güvenlik ve barışı tesis etmeye çalıştıklarını” vurguladı.
Görüşmeleri üstü kapalı bir şekilde eleştiren Mismari, “Şu an bir kısırdöngüdeyiz. Aktivistlerden ve kabile liderlerinden bu toplantıların doğası hakkında sorular soran onlarca telefon aldım” diyerek, “Temsilciler Meclisi’nin amacını netleştirmemesinden duyduğu üzüntüyü” dile getirdi. Aynı şekilde Mismari, Libya’daki Birleşmiş Milletler (BM) Misyonu’nun (UNSMIL) eski Temsilcisi Gassan Selame’nin yerine yeni bir başkan atanmamasını eleştirerek, pozisyona ilişkin olarak diplomatik bir mücadelenin varlığına dikkati çekti. TM içerisinden de Libya Diyaloğu’na eleştiriler geldi. TM Savunma ve Milli Güvenlik Komitesi Başkanı Talal el-Mihub, geçen pazar akşamı, Devlet Yüksek Konseyi heyetiyle görüşmelerin ‘Türklerin, paralı askerlerin ve milislerin ülkeden çıkışı ve silahlarını temsil etmesi hususunda kararlı herhangi bir tavır takınmadan, zaman kaybı’ olacağını vurguladı. Ancak TM Sözcüsü Abdullah Belihak, TM komitesinin Fas toplantılarındaki görevinin, atama kararına göre belirlendiğini, ayrıca görevinin sadece egemenlik pozisyonlarının dağılımı konusunda uzlaşıya varmak, bunları TM’ye yönlendirmek ve UNSMIL himayesinde siyasi diyaloğun başlatılmasına hazırlık yapmak ile sınırlı olduğunu belirtti. Komitenin rolünün, yalnızca bu egemen pozisyonları dağıtmakla sınırlı olduğunu söyleyen Belihak, ilerleyen günlerde TM’yi BM himayesinde yapılacak diyalogda temsil edecek olan 13 seçim bölgesinden seçilen 13 komitenin alamadığını ifade etti.
Öte yandan Trablus merkezli Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, Fas toplantılarının ‘açık olmadığını’ söyleyerek, Halife Hafter’i eleştirdi.
Mişri, 7 Eylül’de Trablus’a sürpriz bir ziyarette bulunan İspanya Dışişleri Bakanı Arancha Gonzalez Laya ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, “Fas’ta yaşananlar, kelimenin tam anlamıyla bir diyalog başlatmak değil, diyalog başlatma yollarını aramayı amaçlayan gayri resmi istişarelerdir” ifadelerini kullandı. Halid el-Mişri, Fas’taki toplantının ‘makamları paylaşmakla ilgili olduğu’ iddialarını yalanlarken, “Bu durum doğru değildir. Aksine Libya krizinin çözümlerini tartışma çabasıdır” dedi.
Devlet Yüksek Konseyi’nin resmi açıklamasına göre Mişri, İspanyol Bakan ile Libya’daki siyasi ve askeri duruma ilişkin gelişmeleri, ateşkes için önerilen girişimleri, siyasi diyaloğu yeniden başlatma fırsatlarını ve İspanya’nın siyasi süreci ilerletmedeki rolünü ele aldı. Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı Devlet Yüksek Konseyi, geçen pazar akşamı yaptığı açıklamada, heyetinin TM Heyetiyle Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita huzurunda gerçekleştirdiği resmi olmayan istişare toplantılarının, ‘başta Libyalı taraflar arasındaki siyasi diyaloğu canlandırma olmak üzere, girişimlere yönelik olumlu bir atmosfer çerçevesinde’ gerçekleştiğini duyurdu.
Serrac Erdoğan ile görüştü
Öte yandan UMH Başkanı Fayiz es-Serrac, Türkiye’nin UMH’yi destekleme hususundaki tavrına ve siyasi çözüm yolunun başarısına ilişkin kararlılığına övgüde bulundu.
Serrac, geçen pazar akşamı Erdoğan ile gerçekleştirdiği görüşmede, Libya’da durdurulan altyapı projelerini tamamlamak için Türk şirketlerinin geri dönüş meselesini görüştüğünü ve açıklamadığı yeni projelerin yanı sıra Libya’daki gelişmelerle ortak güvenlik ve ekonomik işbirliği beklentilerini ele aldığını açıkladı.
Serrac, 7 Eylül’de yaptığı açıklamada, ‘kendi girişimi uyarınca, Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları ve Berlin konferansının sonuçları çerçevesinde’ ABD'nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield ile Libya krizine çözüm bulmak için ilerleme yollarını görüştüğünü açıkladı. Serrac tarafından yapılan açıklamaya göre toplantıda, ABD ile Libya arasındaki ortaklığı genişletmenin yollarının yanı sıra Ulusal Petrol Kuruluşu yönetimi, UMH’nin denetimi altında petrol üretimi ve ihracatının yeniden başlatılma gerekliliği ele alındı.