ABD'den iki eski Lübnanlı bakana yaptırım kararı

Lübnan'da eski Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Yusuf Finyanus (AFP)
Lübnan'da eski Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Yusuf Finyanus (AFP)
TT

ABD'den iki eski Lübnanlı bakana yaptırım kararı

Lübnan'da eski Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Yusuf Finyanus (AFP)
Lübnan'da eski Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Yusuf Finyanus (AFP)

ABD, Lübnan'da eski Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Yusuf Finyanus ve eski Maliye Bakanı Ali Hasan Khalil'i Hizbullah'a siyasi ve mali destek sağladığı gerekçesiyle yaptırım listesine aldı.
ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlık Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından yapılan açıklamada, eski Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı Yusuf Finyanus ve eski Maliye Bakanı Ali Hassan Khalil'e Hizbullah'a siyasi, maddi destek sağladıkları ve yolsuzluğa karıştıkları gerekçesiyle yaptırım kararı alındığı duyuruldu. ABD Hazine Bakanı Steven T. Mnuchin, "Lübnan'da yolsuzluk yaygınlaştı ve Hizbullah siyasi sistemi kötü etkisini yaymak için kullandı. ABD, reform çağrılarında Lübnan halkının yanında yer alıyor ve onları ezen, sömürenleri hedef almak için yetkilerini kullanmaya devam edecek" dedi.
OFAC tarafından yapılan açıklamada Lübnan'ın siyasi liderleri, halkın ihtiyaçlarını karşılamak yerine kişisel çıkarlarına yönelik bir siyasi sistem kurmakla suçlandı. Açıklamada, eski Bakan Finyanus'un Hizbullah'ın sahip olduğu şirketlerin Lübnan hükümeti sözleşmeleri kapsamında milyonlarca dolarlık teklifleri kazanmasının sağlandığı ifade edildi. Hizbullah'ın Finyanus'a kolaylık karşılığında yüz binlerce dolar verdiği öne sürüldü.
Finyanus'un ayrıca Hizbullah'ın Lübnan Özel Mahkemesi ile ilgili hassas ve yasal belgelere erişmesine yardımcı olduğu ifade edildi. Hizbullah ile siyasi müttefiklerin arasında "ara bulucu görevi" gördüğü belirtilen Finyanus'un, Hizbullah'ı destekleyen faaliyetlerinin yanı sıra Ulaştırma ve Bayındırlık Bakanı olarak görev yaptığı sırada siyasi müttefiklerine destek sağlamak için Bakanlıktan para aktararak yolsuzluğa bulaştığı ifade edildi.
OFAC 2014-2020 arasında Maliye Bakanı olarak görev yapan Ali Hassan Khalil'in ise Hizbullah'ın mali kazanç sağlamak için ilişkisini güçlendirdiği yetkililerden biri olduğunu belirtti. Mayıs 2018'de yapılacak Lübnan parlamento seçimlerinden kısa bir süre önce Emel Hareketi ile siyasi ittifaklarının zayıflamasından korkan Hizbullah liderlerinin, Khalil ile siyasi başarı için iş birliği yaptığı ifade edildi. Açıklamada eski Bakan Khalil, ABD'nin Hizbullah'a yönelik yaptırımlarının hafifletilmesi için Maliye Bakanı olarak pozisyonunu kullanmakla da suçlandı.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.