Yamina lideri Bennett, Netanyahu’nun koltuğunu tehdit ediyor

Naftali Bennett ve Binyamin Netanyahu.
Naftali Bennett ve Binyamin Netanyahu.
TT

Yamina lideri Bennett, Netanyahu’nun koltuğunu tehdit ediyor

Naftali Bennett ve Binyamin Netanyahu.
Naftali Bennett ve Binyamin Netanyahu.

İsrail’de sol muhalefette ve merkez partilerde halkı ikna edici isimler ortaya çıkmazken yapılan yeni bir anket, Yamina (Sağ) Partisi lideri Naftali Bennett’e verilen halk desteğinin artmaya devam ettiğini ortaya koydu. Şu an seçimlerin yapılması durumunda Bennett’in gücünü 3 kattan fazla bir oranda katlayacağı ve partinin sandalye sayısının 6’dan 21’e çıkacağı tahmin ediliyor.
Kanal 13’ün yayınladığı anket sonuçlarının analizi Bennett’ın, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun liderlik ettiği Likud Partisi’nin ve sağ partilerin geri kalanının kaybettiği her oyu kendine kattığını gösteriyor. Bennett ayrıca İsrail’in alternatif Başbakanı ve Savunma Bakanı Benny Gantz’ın liderlik ettiği ve Generaller Partisi olarak bilinen Mavi-Beyaz İttifakı ile ve diğer merkez partilerden on binlerce oyu da almış görünüyor. Bennett’in ünü bu yılın başında oynadığı role dayanıyor. Zira Netanyahu bu yılın başlarında kendisini Savunma Bakanı olarak atamış ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ilk dalgasında salgınla mücadele dosyasının başındaki isim olarak görevlendirmişti. Bennett salgını önlemek için çaba gösteren ve vatandaşların ihtiyaçlarını karşılayan sağlık personelleri ve ordu kuvvetleri ile birkaç gün meydanlarda göründükten sonra büyük bir popülarite kazanmıştı. Söz konusu dönemde Netanyahu, Bennett’ın artan popülaritesinin farkına vararak kendisi ile kurduğu koalisyonu hızla dağıtarak seçimlere gitmişti.
Bennett, artan popülaritesini Netanyahu’ya sert eleştiriler yöneltmek için kullanıyor. Bennett “Başbakandan ziyade büyük bir kaos içerisinde yönetilen bir kabilenin lideri gibi hareket ediyor” ifadeleriyle Netanyahu’ya “Kovid-19 salgınını siyasi, partizan ve şahsi hesaplardan uzak profesyonel bir şekilde ele alma” çağrısında bulundu. Bennett, Kovid-19 ile mücadele kapsamında ordunun Sağlık Bakanlığı ile omuz omuza çalışmasını sağlayan “güçlü bir plan” ortaya koyarak Netanyahu’ya bu dosyadan uzak durup başarısızlığını kabul etme ve bu sorunu profesyonellerin yönetimine bırakma çağrısı yaptı.
Netanyahu da en az Bennett kadar sert bir çıkışla şunları söyledi:
“Muhalefet liderleri, hükümete saldırmak için en kolay yolu seçtiler. Sadece uzaktan izleyip tavsiyede bulunuyorlar. Bennett ve onun gibi hükümete saldıranlar halka ne olduğuna aldırış etmeden siyasi amaçlarına ulaşmak için salgını kullanıyorlar. Bu bir kaos. Sorumluluk gösterin. Kaos, ağır hasta sayısında artışa yol açacak. Bu yüzden muhalif milletvekillerine sorumluluk alın diyorum. Bu uygunsuz ve tehlikeli gidişatı durdurun.”
Netanyahu, beş muhalefet partisi liderinden dördüne mektup göndererek kendilerinden vatandaşlara kurallara tam olarak uyulması gerektiği konusunda açıklama yapmalarını beklediğini söyledi. Mektup gönderilen liderlerin Rus kökenli Yahudilerin desteklediği Evimiz İsrail (Yisrael Beiteinu) Partisi lideri Avigdor Liberman, Yeş Atid ve Telem (Gelecek) Partisi lideri Yair Lapid, Yemina Partisi lideri Naftali Bennett ve Ortak Arap Listesi Bloku lideri Eymen Avde olduğu bildirildi.
İddialara yanıt veren Lapid doğrudan Netanyahu’yu hedef alarak şu açıklamada bulundu:
“Hm sağlık hem de ekonomik açıdan krizi yönetmede çok kötü bir şekilde başarısız oldunuz. Tehlikeli, kibirli ve sorumsuz açıklamalarınız, size yakın olan ortaklarınızın açıklamaları ve gerekli kararları almada başarısız oluşunuz, Kovid-19 yüzünden binden fazla kişinin ölümüne yol açtı. Bu yüzden asıl ben sizden sorumluluk almanızı, başarısız olduğunuzu kabul etmenizi ve istifa etmenizi bekliyorum.”.
Söz konusu anket kamuoyu nezdinde sol, merkez ve Arap muhalefet partilerinin Netanyahu ile mücadelede başarısız olduğunu gösterdi. Halkın yüzde 66’sı Netanyahu hükümetinin Kovid-19 krizini ve bunun ekonomik sonuçlarını yönetme şeklinden memnun olmadığını, ankete katılanların yaklaşık yüzde 68’i de Netanyahu’nun nüfusun sağlığı pahasına dindar Yahudilerin baskılarına boyun eğdiğini vurgulasalar da bugün seçim olduğu takdirde Netanyahu liderliğindeki sağ bloğa 120 sandalyenin 66’sını verdiler. Likud’a 31 koltuk (şu an 36 koltuğa sahip), Bennett liderliğindeki Yamina’ya 21 koltuk, iki dini partiye, Yahudi Şas Partisi’ne ve Birleşik Tevrat Yahudiliği’ne (Yahadut HaTora HaMeuhedet) 7’şer koltuk olmak üzere toplamda 66 koltuk verdiler. Bu da 73 yıl önce İsrail’in kurulduğu günden bu yana kendilerini sağcı bloktan gören partilerin elde ettiği en yüksek sonuç sayılıyor.
Buna karşılık karşı bloktaki tüm partiler bu aşamada bir düşüşe tanık oluyor. Zira Lapid liderliğindeki Yeş Atid ve Telem (Gelecek) Partisi 18 koltuk (önceki ankette 20 koltuk), Eymen Avde liderliğindeki Ortak Arap Listesi Bloku 13 koltuk (bugün 15 koltuğu var ve anketler, geçen haftaya kadar 16 sandalye veriyordu), Gantz liderliğindeki Mavi-Beyaz İttifakı 11 koltuk (bugün 16 koltuğu var), Avigdor Liberman liderliğindeki Evimiz İsrail Partisi (Yisrael Beiteinu) 6 koltuk (bugün 7 koltuğu var ve geçen haftaya kadar anketlerde 8 koltuk veriliyordu), sol Meretz Partisi ise 6 koltuk kazandı.
Ankete göre, İsrail Ekonomi Bakanı Amir Peretz’in liderlik ettiği İşçi Partisi, Orly Levy-Abekasis liderliğindeki Geşer Partisi, İletişim Bakanı Yoaz Hendel ve Parlamento Dışişleri ve Güvenlik Komitesi Başkanı olan Zvi Hauser’in Moşe Yalon’un liderlik ettiği Telem Partisi’nden ayrıldıktan sonra kurduğu Derech Eretz Partisi, Rafi Peretz liderliğindeki Yahudi Evi (Habayit Hayehudi) Partisi barajı geçmeyi başaramadı.
Netanyahu’nun bu sonuçları hemen seçimlere gitmek üzere kullanmasını engelleyen şey ise Naftali Bennett’in elde ettiği sonuçlar. Zira Netanyahu, Bennett’ın koltuğunu tehdit edecek şekilde oylarının yükselmeye devam etmesinden korkuyor.



Gazze savaşı: Hamas, ateşkes şartlarında esneklik gösterebilir

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
TT

Gazze savaşı: Hamas, ateşkes şartlarında esneklik gösterebilir

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)

İsrail ve Lübnan arasındaki ateşkesin ardından Hamas'ın çatışmaları durdurmak için şartlarını gevşetmeyi düşündüğü bildiriliyor. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Hamas'ın Gazze Şeridi ve Mısır arasındaki sınır bölgesinde İsrail askerlerinin geçiçi varlığını kabul edebileceğini yazıyor. 

"Philadelphia Koridoru" olarak da bilinen 14 kilometre uzunluğundaki şerit, Gazze savaşında İsrail ordusunun kontrolüne geçti. Aylardır sonuç alınamayan ateşkes görüşmelerinde Hamas, rehine takası için İsrail güçlerinin koridordan çekilmesini şart koşuyordu. Mısır da İsrail'e askerlerini çekmesi için defalarca çağrı yapmıştı.

Tel Aviv yönetimiyse bölgenin kontrolünün İsrail ordusunda olması gerektiğini savunarak buna yanaşmıyordu.

Aralarında İsrail'in de bulunduğu üç Ortadoğu ülkesinin istihbarat servislerinden yetkililer, Hamas'ın taviz vermeye daha istekli göründüğünü savunuyor. Kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen yetkililer, Katar ve Türkiye'den gelen baskıların da bu değişime katkıda bulunmuş olabileceğini ileri sürüyor. 

Kaynaklar, Hamas'ın baş müzakerecisi Halil el-Hayye'yle görüşen Katarlı ve Türk yetkililerin, örgütün daha esnek davranmaya istekli olduğu izlenimini edindiğini belirtiyor. 

NYT, İsrail-Hizbullah arasında çarşamba günü devreye giren ateşkesin "Hamas'ı giderek yalnızlaştırdığını" iddia ediyor. Hamas, İsrail saldırıları sonucu eski lideri İsmail Haniye'yi 31 Temmuz'da, onun yerine geçen Yahya Sinvar'ı 16 Ekim'de kaybetmişti. Diğer yandan örgüt, Lübnan'daki anlaşmanın ardından ateşkese hazır olduğu mesajını vermişti.

Hamas liderliğine yakın analist Salahaddin el-Avavdeh şu yorumları paylaşıyor: 

Hamas'ın askeri kayıplarının çözümü basit, bir komuta piramidi var ve her komutan ya da asker değiştirilebilir. Ancak siyasi düzeyde işler çok daha karmaşık. Nihayetinde örgütün içinde seçimler yapılması gerekecek. Farklı fraksiyonlar ve güç dengeleri var. Tüm bunlar tahmini zorlaştırıyor.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan Gazze savaşında İsrail-Lübnan sınırında da çatışmalar patlak vermişti. İsrail ordusunun 8 Ekim 2023'ten bu yana Lübnan'a düzenlediği saldırılarda yaklaşık 4 bin kişi öldürüldü, 16 bin kişiyse yaralandı. 

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) verilerine göre saldırılarda, aralarında 1600 komuta merkezi ve bine yakın silah deposunun yer aldığı Hizbullah'a ait yaklaşık 12 bin 500 hedefn vuruldu. Operasyonlarda yaklaşık 12 bin patlayıcı cihaz ve drone'a ek olarak 13 bin roket, tanksavar ve uçaksavar füze sistemiyle 121 bin adet iletişim ekipmanı ve bilgisayar ele geçirdiği açıklandı.

IDF, bu saldırılarda 2 bin 500 Hizbullah savaşçısının öldürüldüğünün doğrulandığını savunuyor. Ancak ordu yetkililerine göre sayı 3 bin 500'e kadar çıkabilir.

Independent Türkçe, New York Times, Times of Israel