Libya’nın doğusunda hükümet karşıtı protestolar

Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)
Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)
TT

Libya’nın doğusunda hükümet karşıtı protestolar

Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)
Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)

Libya’nın doğusundaki Bingazi ve Beyda kentlerinde nadir görülen bir durum yaşandı. İki kentte perşembeyi cumaya bağlayan gece gösteriler düzenlendi. Elektrik kesintileri, hayat pahalılığı ve su kesintileri gibi ağırlaşan yaşam şartlarını protesto eden göstericiler, Abdullah es-Sani’nin başkanlığındaki geçici hükümetin görevden alınmasını talep etti. Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, durumu düzeltmek için ülkenin doğusundaki yetkililere acil toplantı çağrısında bulundu.
Sürpriz bir biçimde ve daha önce herhangi bir duyuru yapılmadan, onlarca genç birden Bingazi şehir merkezinde akın etti ve araç lastikleri yakarak Cemal Abdunnasır Caddesi’ni kapattı. Gece saatlerinde ise farklı yaşlardaki göstericiler havaalanı yolunda toplandı. Bazı göstericiler de daha önce Ulusal Ordu’ya destek gösterilerine sahne olan El Kiş Meydanı’nda bir araya geldi.

Korku düğümünü çözdük
“Korku düğümünü çözdüklerini” ifade eden grup, idari ve mali yolsuzluk, uzun elektrik kesintileri, hayat pahalılığı, ağırlaşan yaşam şartları, su kesintileri ve paralel piyasada dolar kurundaki yükselişi protesto etti. “Libya-Libya” sloganları atan göstericiler, Abdullah es-Sani’nin başkanlığındaki geçici hükümetin görevden alınması başta olmak üzere siyasi yüzlerin değişmesini talep etti.
Bingazi’nin Es Sabiri Mahallesi’ne yakın bir bölgede oturan Ali İmsad, “Paralel piyasada dolar kurundaki yükselişin gölgesinde bölgemizdeki yaşam koşulları artık çok ağırlaştı. İşsizlik oranları yükseliyor ve hükümet hizmet etmiyor” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan İmsad, “Bingazi’de yaşam koşullarının kötüleşmesinin sorumlusu olarak, vatandaşa hiçbir hizmet sunmayan Sani hükümetini görüyoruz. Bankaların artık likiditesi yok.
Göstericilerden biri, okuduğu açıklamada, protesto eylemlerini “devlet kurumlarının ve adaletin olmayışı nedeniyle yaşadıkları zulüm” şeklinde gerekçelendirdi.
Sani hükümetinin İçişleri Bakanı İbrahim Boşnaf, göstericiler ile güvenlik güçleri arasında olası bir çatışmayı önlemek amacıyla bütün güvenlik güçlerini kent merkezinden çekti. Göstericiler sabahın ilk saatlerine kadar caddede kalmayı sürdürdü. Bingazi’deki protestolara eşzamanlı olarak Sani hükümetinin merkezinin bulunduğu Beyda kentinde de benzer protestolar patlak verdi. Beyda’da elektrik kesintileri, hayat pahalılığı, ağırlaşan yaşam şartları, su kesintilerini protesto eden göstericiler hükümetin istifasını talep etti.

Akile Salih’ten acil toplantı çağrısı
Bingazi ve Beyda sokaklarında gösterilerin düzenlenmesinden kısa bir süre sonra Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, başta geçici hükümet başkanı Sani, Bingazi’deki Merkez Bankası Müdürü, El-Barika Şirket Müdürü, Meclis bünyesindeki komitelerin başkanları olmak üzere tüm devlet kurumlarının yetkililerini göstericilerin taleplerini karşılamak için acil toplantıya çağırdı.
Bingazi sakinlerinden siyasi ve insan hakları aktivisti Cemal el-Fellah, “Barışçıl gösteri hakkı mevzuat ve yasalar tarafından güvence altına alınmıştır. Bingazi’nin gençleri, sıkıntılarınızı herkese duyurmanızın vakti gelmiştir” diyerek, göstericilere protestoların barışçıl yapısını ve devlet kurumlarını koruma çağrısında bulundu.
Libya Ulusal Ordusu’na (LUO) bağlı savaş medyası bölümü, petrol kuyularının güvenliğinin sağlanması amacıyla ülkenin orta ve güney kesimindeki çöllerde arama tarama operasyonları yürütüldüğünü bildirdi. Bölümden dün yapılan açıklamada, 1’inci Piyade Tugayı askerilerinin çölün yanı sıra Petrol Hilali limanları ve kuyuları arasındaki bağlantı yolları ile güneydeki petrol kuyularında devriyelerine devam ettiği belirtildi. Açıklamada, devriyelerin “Libya halkının refahına karşı herhangi bir saldırının önlenmesini” hedeflediği kaydedildi.
LUO’nun devriyeleri, Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı Öfke Volkanı Operasyonu Medya Merkezi'nin mayın temizleme operasyonları yürütüldüğünü açıkladığı bir dönemde geldi. Merkez’in açıklamasında, Mayın Temizliğini Sürdürme Örgütü’nden gönüllülerin “başkent Trablus’un banliyölerinde bulunan Kuberi ez-Zehra ile et-Tugar bölgesindeki mahallerde patlamamış bir dizi füze ve bombayı etkisiz hale getirme konusunda başarılı oldukları” ifade edildi. Trablus’un güneyinde ve Havalimanı Caddesi’nde çok sayıda mayının patladığına dikkat çekilen açıklamada patlama sonucu daha önce yerinden edilenlerden evine dönen kişilerin ve bu mayınları etkisiz hale getirme operasyonları sırasında askeri mühendislerden bazı unsurların hayatlarını kaybettiği bilgisine yer verildi.
Öte yandan Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi temsilcileri, Fas’ın Bouznika kenti ile İsviçre’nin Montrö kentinde önceki gün yürüttüğü diyalog toplantılarını tamamladı. İtalya, verdiği tavsiyelerin, Libyalı tarafların Montrö’deki görüşme sonuçlarına dahil etmesini memnuniyetle karşıladı. İtalya resmi haber ajansı Nova’da yer alan habere göre, İtalya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Müzakereler, yaklaşmakta olan Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun düzenlenmesi ışığında doğru yönde atılmış bir adımdır” ifadelerine yer verildi.
Arap Birliği de halihazırda Libya dosyalarını izleyen ve BM himayesinde ekonomik, siyasi ve güvenlik krizlerinin çözümü için belirli anlaşmalara varılmasını sağlamak için Libyalı taraflar arasında güven inşa etmeyi ve bakış açılarını yakınlaştırmayı hedefleyen siyasi hareketleri memnuniyetle karşıladığını açıkladı.

Arap Birliği’nden görüşmelere destek
Arap Birliği Genel Sekreterliği’nden bir yetkili kaynak, dün, Fas’ın Libya diyaloğuna ev sahipliği yapmasını takdir ettiğini belirterek, Buzinka’daki görüşmelerden özellikle “devlet kurumlarındaki önemli görevlerin paylaşımı” kararının önemini vurguladı.
Kaynak, Libya’daki Birleşmiş Milletler Destek Misyonu’nun, Möntre’de yapılan istişare toplantılarından çıkan sonuçları ve Libyalı katılımcı şahsiyetlerin Libya’da geçiş aşamasının tamamlanarak parlamento ve devlet başkanlığı seçimlerinin düzenlenmesini hedefleyen adımlar ve kazanımlar üzerinde uzlaştıklarını ilan etmesini memnuniyetle karşıladı.
Kaynak, Arap Birliği’nin, Libyalı taraflar arasında daha fazla güven köprüsü inşa etmesine hizmet edecek şekilde üzerinde uzlaşılan çeşitli anlaşmaları aktifleştirecek, sükûnet halini korumaya ve sahadaki ateşkesi pekiştirmeye katkı sağlayacak ve Libya krizine siyasi entegrasyon ve tamamen ulusal çözümler üretecek çalışmaları ve BM himayesindeki tüm çabaları sürdürme çağrısında bulunduğunu söyledi.

Halid el-Mişri ile Akile Salih Fas’ta görüşecek
Fas’a giden Temsilciler Meclisi heyetindeki üyelerden İsam el-Cihani, iki heyetin diyalog toplantılarında üzerinde uzlaştıkları konuların kamuoyuyla paylaşılması amacıyla Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile Temsilciler Meclisi Başkanı Salih’in Fas’ta yakında bir görüşme gerçekleştireceğini bildirdi.



Arap Koalisyonu, BAE'nin açıklamasında yer alan iddiaları yalanlarken Mukalla Limanı’ndaki iki gemi ile ilgili bazı ihlaller ve usulsüzlüklere işaret etti

Dün Mukalla Limanı yakınlarında Arap Koalisyonu güçleri tarafından vurulmadan önce askeri kargonun izlendiğini gösteren bir videodan alınmış bir kare (Reuters)
Dün Mukalla Limanı yakınlarında Arap Koalisyonu güçleri tarafından vurulmadan önce askeri kargonun izlendiğini gösteren bir videodan alınmış bir kare (Reuters)
TT

Arap Koalisyonu, BAE'nin açıklamasında yer alan iddiaları yalanlarken Mukalla Limanı’ndaki iki gemi ile ilgili bazı ihlaller ve usulsüzlüklere işaret etti

Dün Mukalla Limanı yakınlarında Arap Koalisyonu güçleri tarafından vurulmadan önce askeri kargonun izlendiğini gösteren bir videodan alınmış bir kare (Reuters)
Dün Mukalla Limanı yakınlarında Arap Koalisyonu güçleri tarafından vurulmadan önce askeri kargonun izlendiğini gösteren bir videodan alınmış bir kare (Reuters)

Yemen'de Meşru Hükümeti Destekleme Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasını yalanlayan ve açıklığa kavuşturan resmi bir açıklamada, iki geminin belirlenmiş prosedürleri ihlal ederek ve meşru Yemen hükümeti veya Arap Koalisyonu liderliğinden gerekli izinleri almadan Mukalla Limanı’na girişiyle ilgili ciddi ihlaller ve usulsüzlükler olduğunu duyurdu.

Arap Koalisyonu Sözcüsü Turki el-Maliki, iki geminin Yemen karasularına girdiğini ve girmeden önce izleme ve tanımlama sinyallerini kapattığını, bunun da bu tür durumlarda geçerli olan denizcilik yasaları ve prosedürlerinin açık bir ihlali olduğunu söyledi.

İki geminin Mukalla Limanı’na varışının, limanın kapatılması ve tüm yerel işçi ve çalışanların tahliyesiyle aynı zamana denk geldiğini ekleyen Maliki, gemilerin silah ve mühimmat yüklü konteynerlerin yanı sıra 80'den fazla araç taşıdığını belirtti.

Maliki, gemilerin varış ve boşaltma sürecinin belgelendiğini ve BAE'deki üst düzey yetkililere, güvenlik ve istikrarı tehdit eden çatışma bölgelerine aktarılmasını önlemek için bu askeri desteğin Mukalla Limanı’ndan ayrılmasının engellenmesi gerektiği konusunda bilgi verildiğini söyledi.

Maliki, BAE'ye çatışmayı körükleyen bu tür eylemlerin hoş görülmeyeceğinin bildirildiğini ve araçların limana geri dönmesinin talep edildiğini, bunun da yapıldığını, ancak silah konteynerlerinin Reyyan Askeri Üssü’nde kaldığını açıkladı.

Maliki, Arap Koalisyonu liderliğinin, bu konteynerlerin Hadramut ve çöl bölgesindeki çeşitli yerlere nakledilip dağıtılacağına dair teyit edilmiş bilgiler aldığını ve bunun gerginliği ve tırmanışı artıracağını belirttti. Bu durum, Arap Koalisyonu liderliğini sivillerin ve kamu mallarının güvenliğini korumak için dün sabaha karşı sınırlı bir askeri operasyon düzenlemeye sevk etti.

Operasyonun kayıp veya hasar olmaması için angajman kurallarına uygun olarak yürütüldüğünü vurgulayan Maliki, kalan konteynerlerin şu anda Reyyan Askeri Üssü’nde kontrol altında olduğunu belirtti.

Bu açıklama, Yemen'de ve bölgede güvenliği ve istikrarı korumak, meşruiyeti zayıflatmaya yönelik her türlü girişime karşı koymak ve siyasi barış sürecini tehdit eden tüm müdahaleleri durdurmak için Arap Koalisyonu ülkeleri arasında koordinasyonu güçlendirmek amacıyla Yemen'de Meşru Hükümeti Destekleme Koalisyonu tarafından gösterilen aralıksız çabalar çerçevesinde yapıldı.


Irak’ta meclis başkanı ve yardımcıları göreve başladı

Yeni Irak Meclisi üyeleri Bağdat'ta ilk oturumlarına giderken (AFP)
Yeni Irak Meclisi üyeleri Bağdat'ta ilk oturumlarına giderken (AFP)
TT

Irak’ta meclis başkanı ve yardımcıları göreve başladı

Yeni Irak Meclisi üyeleri Bağdat'ta ilk oturumlarına giderken (AFP)
Yeni Irak Meclisi üyeleri Bağdat'ta ilk oturumlarına giderken (AFP)

Irak Meclisi, dün Meclis Başkanı ve iki yardımcısının seçimini tamamlayarak siyasi krizi hızla sona erdirdi. Üçüncü tur oylamanın ardından, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) üyesi Ferhad el-Atruşi, ikinci Meclis Başkan yardımcısı olarak seçildi.

Bu karar, KDP’nin iki turda da mutlak çoğunluğu elde edemeyen önceki adayı Şahvan Abdullah'ı adaylıktan çekip yerine Ferhad el-Atruşi’yi aday göstermesinin ardından alındı.

Muhammed el-Halbusi 208 oyla Meclis Başkanı olarak seçilirken Adnan Feyhan 177 oyla birinci başkan yardımcısı seçildi.

Sonuçların açıklanmasının ardından yeni başkanlık kadrosu resmi olarak göreve başladı. Halbusi, cumhurbaşkanlığı için aday başvurularının açıldığını duyurarak, Şii Koordinasyon Çerçevesi tarafından seçilecek olan başbakanın onaylanmasıyla sona erecek olan bir sonraki anayasal süreci başlattı. Şii Koordinasyon Çerçevesi, kendisini meclisteki en büyük blok olarak ilan etmişti.


Suudi Arabistan, güvenliği ve Yemen'in istikrarı için kırmızı çizgiyi çizdi

Salı günü Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na ulaştıktan sonra Arap Koalisyonu güçleri tarafından imha edilen bazı araçlar (Reuters)
Salı günü Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na ulaştıktan sonra Arap Koalisyonu güçleri tarafından imha edilen bazı araçlar (Reuters)
TT

Suudi Arabistan, güvenliği ve Yemen'in istikrarı için kırmızı çizgiyi çizdi

Salı günü Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na ulaştıktan sonra Arap Koalisyonu güçleri tarafından imha edilen bazı araçlar (Reuters)
Salı günü Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na ulaştıktan sonra Arap Koalisyonu güçleri tarafından imha edilen bazı araçlar (Reuters)

Yemen salı günü, Suudi Arabistan'ın güvenlik denklemlerini yeniden çizdiği ve kırmızı çizgileri ve ittifak sınırlarını belirlediği önemli gelişmelere tanık oldu. Hadramut ve el-Mehra'da Güney Geçiş Konseyi'nin (GGK) gerginliği tırmandırmasıyla birlikte Riyad, Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) ‘son derece tehlikeli’ olarak nitelendirdiği eylemlerinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Bu adımlar, GGK’ya bağlı güçlerin güney sınırları yakınlarında askeri eylemlerde bulunmasına neden oldu. Riyad, bu gelişmeleri ulusal güvenliği ile Yemen ve bölgenin güvenliğine yönelik doğrudan bir tehdit olarak değerlendirdi.

Güvenliğinin ‘kırmızı çizgi’ olduğunu vurgulayan Suudi Arabistan, Yemen'in birliğine ve egemenliğine bağlılığını ve Yemen Başkanlık Konseyi'ne tam desteğini teyit ederken, ‘güney davasının’ haklılığı konusundaki tutumunu ve bunu kapsamlı siyasi diyalog çerçevesi dışında ele almayı reddettiğini bir kez daha yineledi.

Riyad, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin talebine yanıt olarak BAE güçlerinin Yemen'den çekilmesini ve herhangi bir iç tarafa askeri ya da mali destek verilmesinin sonlandırılmasını istedi. Yemen'de Meşru Hükümeti Destekleme Koalisyonu Sözcüsü Tümgeneral Turki al-Maliki'ye göre Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu güçleri, resmi izin olmadan Mukalla Limanı’na getirilen silah ve savaş araçlarını hedef alan ‘sınırlı ve nokta atışı’ bir hava saldırısı düzenledi.

Öte yandan Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, BAE ile ortak savunma anlaşmasının iptal edildiğini duyurdu. 90 günlük olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğini açıklayan Alimi, BAE güçlerinin 24 saat içinde ülkeyi terk etmelerini ve kamplarını Vatan Kalkanı Güçleri’ne devretmelerini talep etti. Bu kararlar resmi kurumlar tarafından desteklendi.

Tüm bu gelişmeler ve Alimi'nin verdiği son tarih çerçevesinde BAE Savunma Bakanlığı, ilgili ortaklarla koordineli olarak güçlerinin geri çekileceğini duyurdu. Bakanlık, misyonu sonlandırma kararının ‘mevcut aşamanın gerekliliklerinin kapsamlı bir değerlendirmesi’ çerçevesinde alındığını ve BAE'nin bölgesel güvenlik ve istikrarı destekleme konusundaki taahhütleri ve rolüyle tutarlı olduğunu vurguladı.