Libya’nın doğusunda hükümet karşıtı protestolar

Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)
Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)
TT

Libya’nın doğusunda hükümet karşıtı protestolar

Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)
Libyalı göstericiler Bingazi şehir merkezinde araç lastiği yakıyor (Reuters)

Libya’nın doğusundaki Bingazi ve Beyda kentlerinde nadir görülen bir durum yaşandı. İki kentte perşembeyi cumaya bağlayan gece gösteriler düzenlendi. Elektrik kesintileri, hayat pahalılığı ve su kesintileri gibi ağırlaşan yaşam şartlarını protesto eden göstericiler, Abdullah es-Sani’nin başkanlığındaki geçici hükümetin görevden alınmasını talep etti. Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, durumu düzeltmek için ülkenin doğusundaki yetkililere acil toplantı çağrısında bulundu.
Sürpriz bir biçimde ve daha önce herhangi bir duyuru yapılmadan, onlarca genç birden Bingazi şehir merkezinde akın etti ve araç lastikleri yakarak Cemal Abdunnasır Caddesi’ni kapattı. Gece saatlerinde ise farklı yaşlardaki göstericiler havaalanı yolunda toplandı. Bazı göstericiler de daha önce Ulusal Ordu’ya destek gösterilerine sahne olan El Kiş Meydanı’nda bir araya geldi.

Korku düğümünü çözdük
“Korku düğümünü çözdüklerini” ifade eden grup, idari ve mali yolsuzluk, uzun elektrik kesintileri, hayat pahalılığı, ağırlaşan yaşam şartları, su kesintileri ve paralel piyasada dolar kurundaki yükselişi protesto etti. “Libya-Libya” sloganları atan göstericiler, Abdullah es-Sani’nin başkanlığındaki geçici hükümetin görevden alınması başta olmak üzere siyasi yüzlerin değişmesini talep etti.
Bingazi’nin Es Sabiri Mahallesi’ne yakın bir bölgede oturan Ali İmsad, “Paralel piyasada dolar kurundaki yükselişin gölgesinde bölgemizdeki yaşam koşulları artık çok ağırlaştı. İşsizlik oranları yükseliyor ve hükümet hizmet etmiyor” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan İmsad, “Bingazi’de yaşam koşullarının kötüleşmesinin sorumlusu olarak, vatandaşa hiçbir hizmet sunmayan Sani hükümetini görüyoruz. Bankaların artık likiditesi yok.
Göstericilerden biri, okuduğu açıklamada, protesto eylemlerini “devlet kurumlarının ve adaletin olmayışı nedeniyle yaşadıkları zulüm” şeklinde gerekçelendirdi.
Sani hükümetinin İçişleri Bakanı İbrahim Boşnaf, göstericiler ile güvenlik güçleri arasında olası bir çatışmayı önlemek amacıyla bütün güvenlik güçlerini kent merkezinden çekti. Göstericiler sabahın ilk saatlerine kadar caddede kalmayı sürdürdü. Bingazi’deki protestolara eşzamanlı olarak Sani hükümetinin merkezinin bulunduğu Beyda kentinde de benzer protestolar patlak verdi. Beyda’da elektrik kesintileri, hayat pahalılığı, ağırlaşan yaşam şartları, su kesintilerini protesto eden göstericiler hükümetin istifasını talep etti.

Akile Salih’ten acil toplantı çağrısı
Bingazi ve Beyda sokaklarında gösterilerin düzenlenmesinden kısa bir süre sonra Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, başta geçici hükümet başkanı Sani, Bingazi’deki Merkez Bankası Müdürü, El-Barika Şirket Müdürü, Meclis bünyesindeki komitelerin başkanları olmak üzere tüm devlet kurumlarının yetkililerini göstericilerin taleplerini karşılamak için acil toplantıya çağırdı.
Bingazi sakinlerinden siyasi ve insan hakları aktivisti Cemal el-Fellah, “Barışçıl gösteri hakkı mevzuat ve yasalar tarafından güvence altına alınmıştır. Bingazi’nin gençleri, sıkıntılarınızı herkese duyurmanızın vakti gelmiştir” diyerek, göstericilere protestoların barışçıl yapısını ve devlet kurumlarını koruma çağrısında bulundu.
Libya Ulusal Ordusu’na (LUO) bağlı savaş medyası bölümü, petrol kuyularının güvenliğinin sağlanması amacıyla ülkenin orta ve güney kesimindeki çöllerde arama tarama operasyonları yürütüldüğünü bildirdi. Bölümden dün yapılan açıklamada, 1’inci Piyade Tugayı askerilerinin çölün yanı sıra Petrol Hilali limanları ve kuyuları arasındaki bağlantı yolları ile güneydeki petrol kuyularında devriyelerine devam ettiği belirtildi. Açıklamada, devriyelerin “Libya halkının refahına karşı herhangi bir saldırının önlenmesini” hedeflediği kaydedildi.
LUO’nun devriyeleri, Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı Öfke Volkanı Operasyonu Medya Merkezi'nin mayın temizleme operasyonları yürütüldüğünü açıkladığı bir dönemde geldi. Merkez’in açıklamasında, Mayın Temizliğini Sürdürme Örgütü’nden gönüllülerin “başkent Trablus’un banliyölerinde bulunan Kuberi ez-Zehra ile et-Tugar bölgesindeki mahallerde patlamamış bir dizi füze ve bombayı etkisiz hale getirme konusunda başarılı oldukları” ifade edildi. Trablus’un güneyinde ve Havalimanı Caddesi’nde çok sayıda mayının patladığına dikkat çekilen açıklamada patlama sonucu daha önce yerinden edilenlerden evine dönen kişilerin ve bu mayınları etkisiz hale getirme operasyonları sırasında askeri mühendislerden bazı unsurların hayatlarını kaybettiği bilgisine yer verildi.
Öte yandan Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi temsilcileri, Fas’ın Bouznika kenti ile İsviçre’nin Montrö kentinde önceki gün yürüttüğü diyalog toplantılarını tamamladı. İtalya, verdiği tavsiyelerin, Libyalı tarafların Montrö’deki görüşme sonuçlarına dahil etmesini memnuniyetle karşıladı. İtalya resmi haber ajansı Nova’da yer alan habere göre, İtalya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Müzakereler, yaklaşmakta olan Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun düzenlenmesi ışığında doğru yönde atılmış bir adımdır” ifadelerine yer verildi.
Arap Birliği de halihazırda Libya dosyalarını izleyen ve BM himayesinde ekonomik, siyasi ve güvenlik krizlerinin çözümü için belirli anlaşmalara varılmasını sağlamak için Libyalı taraflar arasında güven inşa etmeyi ve bakış açılarını yakınlaştırmayı hedefleyen siyasi hareketleri memnuniyetle karşıladığını açıkladı.

Arap Birliği’nden görüşmelere destek
Arap Birliği Genel Sekreterliği’nden bir yetkili kaynak, dün, Fas’ın Libya diyaloğuna ev sahipliği yapmasını takdir ettiğini belirterek, Buzinka’daki görüşmelerden özellikle “devlet kurumlarındaki önemli görevlerin paylaşımı” kararının önemini vurguladı.
Kaynak, Libya’daki Birleşmiş Milletler Destek Misyonu’nun, Möntre’de yapılan istişare toplantılarından çıkan sonuçları ve Libyalı katılımcı şahsiyetlerin Libya’da geçiş aşamasının tamamlanarak parlamento ve devlet başkanlığı seçimlerinin düzenlenmesini hedefleyen adımlar ve kazanımlar üzerinde uzlaştıklarını ilan etmesini memnuniyetle karşıladı.
Kaynak, Arap Birliği’nin, Libyalı taraflar arasında daha fazla güven köprüsü inşa etmesine hizmet edecek şekilde üzerinde uzlaşılan çeşitli anlaşmaları aktifleştirecek, sükûnet halini korumaya ve sahadaki ateşkesi pekiştirmeye katkı sağlayacak ve Libya krizine siyasi entegrasyon ve tamamen ulusal çözümler üretecek çalışmaları ve BM himayesindeki tüm çabaları sürdürme çağrısında bulunduğunu söyledi.

Halid el-Mişri ile Akile Salih Fas’ta görüşecek
Fas’a giden Temsilciler Meclisi heyetindeki üyelerden İsam el-Cihani, iki heyetin diyalog toplantılarında üzerinde uzlaştıkları konuların kamuoyuyla paylaşılması amacıyla Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile Temsilciler Meclisi Başkanı Salih’in Fas’ta yakında bir görüşme gerçekleştireceğini bildirdi.



Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan bir ekip, Yemen'in doğusunda istikrarı sağlamak amacıyla Aden'de

Yemen'in geçici başkenti Aden, (Reuters)
Yemen'in geçici başkenti Aden, (Reuters)
TT

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan bir ekip, Yemen'in doğusunda istikrarı sağlamak amacıyla Aden'de

Yemen'in geçici başkenti Aden, (Reuters)
Yemen'in geçici başkenti Aden, (Reuters)

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan bir askeri ekip, Yemen'in geçici başkenti Aden'e, Güney Geçiş Konseyi'ne bağlı güçlerin Hadramut ve Al-Mahra vilayetlerinden çekilmesi ve meşru yönetimi destekleyen Suudi liderliğindeki koalisyonun doğrudan gözetimi altında önceki konumlarına geri dönmeleri için yürütme mekanizmalarını kurmayı amaçlayan acil bir görevle geldi.

Ekip ayrıca, statüko öncesine dönüşü sağlamak amacıyla koordineli prosedürlere göre, bölgelerin "Vatan Kalkanı" güçlerine devredilmesi için düzenlemeler üzerinde de çalışıyor. Bu adım, Suudi Arabistan'ın Doğu Yemen'deki gerilimi sona erdirmek için yoğun çabalarının ve koalisyon liderliğinin Hadramut'taki Güney Geçiş Konseyi'nin tek taraflı eylemlerini reddetmesinin bir devamı niteliğinde. Koalisyon liderliği bu eylemleri, zorla yeni bir gerçeklik dayatma veya vilayeti barış ve istikrarı tehdit eden iç çatışmalara sürükleme girişimi olarak değerlendirmektedir.

Şarku’l Avsat'a konuşan özel kaynaklara göre askeri birliğin gelişi, Riyad'ın Yemen'deki meşru kurumlar içinde güvensizlik ortamı yaratacak veya bölünmeyi derinleştirecek adımları reddetme tutumunu güçlendiriyor.


Lübnan, İsrail'den gelecek büyük çaplı bir saldırı endişesi ile yaşıyor

 İşgal altındaki Golan Tepeleri'nde, Suriye'nin güneyini gören bir gözetleme noktasında duran İsrail askeri, 25 Mart (AFP)
İşgal altındaki Golan Tepeleri'nde, Suriye'nin güneyini gören bir gözetleme noktasında duran İsrail askeri, 25 Mart (AFP)
TT

Lübnan, İsrail'den gelecek büyük çaplı bir saldırı endişesi ile yaşıyor

 İşgal altındaki Golan Tepeleri'nde, Suriye'nin güneyini gören bir gözetleme noktasında duran İsrail askeri, 25 Mart (AFP)
İşgal altındaki Golan Tepeleri'nde, Suriye'nin güneyini gören bir gözetleme noktasında duran İsrail askeri, 25 Mart (AFP)

İsrail’in geniş çaplı bir saldırı hazırlığında olduğu yönündeki iddiaların gölgesinde yaşayan Lübnan’da, Mısır gerilimi düşürmek ve ülkenin İsrail kaynaklı herhangi bir askeri tırmanıştan korunmasını sağlamak amacıyla diplomatik girişimlerini yoğunlaştırdı. Bu çerçevede Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli’nin gelecek hafta Beyrut’u ziyaret etmesi öngörülüyor.

Mısır’ın Beyrut Büyükelçisi Ala Musa, Cumhurbaşkanı Joseph Avn ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, “Üzerinde çalıştığımız konu, gerilimin azaltılması ve Lübnan’ın saldırıların şiddetinde herhangi bir artıştan korunmasıdır. Asıl hedef budur. Sürecin, birçok engelin aşılmasında kullanılabilecek bir ivme yaratmak için adım adım ilerlemesi gerekiyor” dedi.

Öte yandan İsrail, diplomatik çabalara sahadaki gerilim ve geniş çaplı savaş tehditleriyle karşılık verdi. İsrail medyası, Lübnan hükümeti ve ordusunun yıl sonuna kadar belirlenen süre içinde Hizbullah’ın silahsızlandırılmasında başarısız olması halinde, İsrail ordusunun Lübnan genelinde Hizbullah hedeflerine yönelik kapsamlı bir saldırı planladığını yazdı.

Aynı zamanda İsrail, Lübnan’ın güneyindeki askeri gerilimi artırdı. İsrail güçleri, sivil müzakerelerin iki hafta önce başlamasından bu yana ilk kez, sınırdan yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Zahrani bölgesinin de aralarında bulunduğu Litani Nehri’nin kuzeyindeki bölgeleri hedef aldı.


BM raporu: Batı Şeria'daki yerleşim faaliyetleri 2017'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (AFP)
İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (AFP)
TT

BM raporu: Batı Şeria'daki yerleşim faaliyetleri 2017'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (AFP)
İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (AFP)

AFP'nin dün gördüğü BM Genel Sekreteri'nin raporuna göre, İsrail'in işgal altında bulunan Batı Şeria'daki yerleşim genişlemesi, BM'nin 2017'de izlemeye başlamasından bu yana 2025'te rekor seviyeye ulaştı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Güvenlik Konseyi üyelerine gönderdiği belgede, "İşgal altındaki Batı Şeria'da, Doğu Kudüs de dahil olmak üzere, İsrail yerleşimlerinin devam eden genişlemesini kınıyorum. Bu durum gerilimleri körüklemeye, Filistinlilerin topraklarına erişimini engellemeye ve bağımsız, demokratik, bütünleşik ve tam egemen bir Filistin devletinin kurulma olasılığını tehdit etmeye devam ediyor" ifadelerini kullandı.

İsrail'in 1967'de işgal edip ilhak ettiği Doğu Kudüs'te yaklaşık üç milyon Filistinli yaşıyor; bunların yanı sıra Birleşmiş Milletler'in uluslararası hukuka göre yasadışı saydığı yerleşim yerlerinde de yaklaşık 500 bin İsrailli bulunuyor.

Batı Şeria'daki yerleşim faaliyetleri hem sağcı hem de solcu çeşitli İsrail hükümetleri döneminde devam etmiştir.

Bu yerleşim faaliyetleri, özellikle 7 Ekim 2013'te Hamas'ın güney İsrail'de gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırının ardından Gazze'de savaşın başlamasından bu yana, mevcut hükümetin döneminde önemli ölçüde yoğunlaştı.