Miladinov “esir takası” anlaşmazlığını çözmek için Gazze’de

Gazze’den atılan roketin isabet ettiği Aşdod’da bir dükkânın kırılan camı (EPA)
Gazze’den atılan roketin isabet ettiği Aşdod’da bir dükkânın kırılan camı (EPA)
TT

Miladinov “esir takası” anlaşmazlığını çözmek için Gazze’de

Gazze’den atılan roketin isabet ettiği Aşdod’da bir dükkânın kırılan camı (EPA)
Gazze’den atılan roketin isabet ettiği Aşdod’da bir dükkânın kırılan camı (EPA)

Ortadoğu barış süreci koordinatörü Nikolai Miladinov, İsrail ile varılan son ateşkes anlaşmasını pekiştirmek amacıyla Hamas liderleriyle görüşmek üzere Gazze’ye geldi. Miladinov’un ajandasında Birleşmiş Milletler (BM)’in Batı Şeria’da yaptığı çalışmaları takip etmek de bulunuyor.
Bilindiği gibi Mısır, mübadele anlaşmasıyla ilgili Hamas ve İsrail arasında yeniden arabuluculuk yapmaya başlamış, Miladinov ile dirsek temasına girmişti. İsrail gazetesi KAN’ın haberine göre, Erez kapısından Gazze’ye gelen Miladinov, İsrail ile Hamas arasında tırmanan yeni gerilime çözüm arayacak.
İsrail’in iki Arap devletiyle anlaşma yaptığı sırada Hamas’ın Gazze çevresindeki yerleşimci bölgesine yaklaşık 15 roket atması İsrail’i şaşırttı. Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el- Kassam Tugaylarının Çarşamba günü yaptığı açıklamada, atılan roketlerin, “direnişin mesajı” olduğu vurgulandı. Yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İsrail direniş mevzilerine ve halkımıza yaptığı her türlü saldırının bedelini ödeyecektir. Bombardımana karşı bombardımanla cevap verip işgalci saldırganlığını sürdürdüğü müddetçe karşılığını genişleterek vereceğiz.”
İsrail dün (Çarşamba) şafak vakti Gazze’nin çeşitli bölgelerine yönelik gerçekleştirdiği saldırılarla hasara neden oldu. Buna karşılık Filistinli örgütler de Yahudi yerleşim bölgelerine roket attı. İsrail savaş uçakları bu aşamada Han Yunus’un kuzeybatısından başlamak üzere çeşitli bölgelere saldırı başlattı.
İsrail ordusu yaşanan gelişmelerin ardından "Gazze’den İsrail'e yönelik 15 roket atıldı, bunlardan dokuzu Demir Kubbe füze savunma sistemi tarafından durduruldu” şeklinde bir açıklama yaptı. İsrail ordusu yapılan saldırılardan Gazze Şeridinde yönetimi elinde bulunduran Hamas’ı sorumlu tuttu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise, saldırılara şaşırmadığını ve bu saldırıların yapılan tarihi barış anlaşmasının engellenmesine yönelik olduğunu belirterek, “Topraklarımıza roket atanlar barış sürecini geriletmek istiyorlar ancak bunda başarılı olamayacaklar” değerlendirmesinde bulundu.
İki kişi hafif yaralandı, 4 İsrailli panik nedeniyle hastaneye kaldırıldı
Gazze'den fırlatılan roketler, Aşdod'da bir dükkânın camlarının kırılmasına ve otuzlu yaşlarda iki kişinin hafif bir şekilde yaralanmasına neden olurken, 4 İsrailli panik nedeniyle hastaneye kaldırıldı. İsrail ordusu, bu bombardımana cevaben Hamas’ın askeri tesislerinin yanı sıra, silah ve patlayıcı üreten bir fabrika da dahil olmak üzere 10 Hamas hedefine baskın düzenlediğini doğruladı.
Saldırı sonrasında Hamas İsrail’e tehditte bulunurken Filistin’de bulunan diğer örgütler de benzer açıklamalar yaparak direnişin bir hak olduğunu belirttiler. İslami Cihad hareketi yaptığı açıklamada “direnişin mesajı açıktır; bu mesaj mücadelenin bitmeyeceği ve çözümün Filistin halkının çıkarları dışında gerçekleşmeyeceğidir” ifadelerine yer verildi.
Filistin’li gruplar arasında birlik görüşmeleri
İsrail ile iki Arap devleti arasında yapılan anlaşmanın ardından Filistin’de farklı gruplar arasındaki koordinasyon da arttı. Saldırılardan önce Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Hamas ve İslami Cihad olmak üzere diğer örgütlerle video konferans yoluyla görüştü. Filistin örgütlerinin yaptığı ortak açıklamada direniş kararlılığı vurgulanarak mücadeleye devam edileceği belirtildi.
Öte yandan gerilimin tırmanmasından saatler önce Lübnan’da İslami Cihad Genel Sekreteri Ziyad el- Nahale, İsmail Heniye başkanlığındaki Hamas hareketinden gelen bir heyeti karşıladı. Görüşmenin ardından yapılan ortak açıklamada, iki heyet Amerikan yönetiminin Yüzyılın Anlaşması adını verdiği Filistin Davasını tasfiye planının ışığında ortaya çıkan tehlikelerin gözden geçirildiğini belirtti ve bu şartlarda Siyonist projeyle yüzleşmede direnişin değerini vurguladı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.