عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Suriye’de koronavirüs vaka sayısı endişe verici boyutlara ulaştı

Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke'deki mülteci kampına ait arşivden bir fotoğraf. (Şarku’l Avsat)
Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke'deki mülteci kampına ait arşivden bir fotoğraf. (Şarku’l Avsat)
    Kamışlı / Kemal Şeyho
TT
TT

Suriye’de koronavirüs vaka sayısı endişe verici boyutlara ulaştı

Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke'deki mülteci kampına ait arşivden bir fotoğraf. (Şarku’l Avsat)
Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke'deki mülteci kampına ait arşivden bir fotoğraf. (Şarku’l Avsat)

Suriye'de ülkenin kuzeybatısındaki sivil yetkililer, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakalarının artmasının ardından daha tehlikeli seviyelere ulaşması endişesiyle Halep'in kuzeydoğu kırsalındaki HTŞ kontrolündeki İdlib, Türkiye kontrolündeki Cerablus ve el-Bab'daki halka açık alanların kapatılmasına ilişkin kararlar aldı.
Suriye genelinde Kovid-19 vakası sayısı 241 ölüm olmak üzere 5 bin 791 vakaya yükseldi.
Suriye Sağlık Bakanlığı, 44 vaka ve Kovid-19 kaynaklı 3 ölüm kaydedildiğini duyurdu. Böylece toplam vaka sayısı 3 bin 877’e yükselirken hayatını kaybedenlerin sayısı ise 178’e ulaştı. Kuzey ve Doğu Suriye Sağlık Komitesi ise kontrolündeki bölgelerde 96 vaka ile günlük en yüksek vakaların kaydedildiğini, böylece toplam vakaların bin 304'e yükseldiğini, Kovid-19 kaynaklı ölümlerin ise 55 kişi olarak kaydedildiğini bildirdi. Muhalif grupların kontrolü altındaki bölgelerde de koronavirüs vakalarının 654’e yükseldiği, biri mülteci kamplarında olmak üzere 6 kişinin de hayatını kaybettiği kaydedildi.
Başkent Şam, rejim kontrolündeki bölgelerde en fazla vaka kaydeden bölge oldu. Şam’daki vakalar bin 346 vakaya yükselirken hayatını kaybedenlerin sayısı 82’ye ulaştı. Şam’ın ardından en çok vaka Halep’te kaydedildi. Toplam vaka sayısı 904'e, ölenlerin sayısı ise 22'ye yükseldi. Şam Kırsalı bölgesi 331 vaka ve 9 ölümle üçüncü sırada yer alırken Suriye kıyısındaki Lazkiye kenti 416 vaka ve 11 ölüm kaydetti.
Şam hükümetinin kontrolündeki bölgelerde çok sayıda gözlemci başkentte yüksek oranda vaka kaydedildiği halde bu sayıların başta ölüm olmak üzere kaydedilen rakamlardan daha yüksek olduğunu belirtti. Suriye Sağlık Bakanı Dr. Nizar Yazıcı, basın açıklamalarında kesin rakamların bilinememesini evde tedavi görerek hastaneye başvurmadıkları için hastaların rapor edilmemesinden kaynaklandığını ifade etti.
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu’na (SMDK) bağlı Suriye Geçici Hükümeti, resmi hesabından bir saha raporu yayınladı. Raporda, Suriye'nin kuzeybatısında yaşayan 4 milyon kişiye sağlık hizmeti verecek 600 doktorun bulunduğunu, yani her 10 bin kişiye bir doktor anlamına geldiği kaydedildi. Yoğun bakım ünitesinde ise her 21 bin kişiye bir yatak olmak üzere 201 yatak bulunduğunu belirtildi. Ayrıca raporda, solunum cihazlarının sayısının çocuklar için 30 özel cihazın yanı sıra 95 olduğu ve tam kapasite ile çalıştığı ifade edildi.
Suriye Müdahale Koordinatörlüğü ekipleri, koronavirüs vakalarının yüksek olması nedeniyle muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde sağlık sektörünün kötü bir durumda olduğu konusunda uyarıda bulundu. Ekip Başkanı Muhammed Hallac, "Kampların çoğu koronavirüsle mücadele etmek için temel gereksinimler konusunda büyük bir eksiklik yaşadığından, virüsün kampların içinde yayılacağı ve kontrol edilmesi zor boyutlara ulaşarak salgının büyük bir odağı haline geleceğine dair artan endişeler söz konusu” dedi. Ekip, kuzeydeki kamplarda Kovid-19 vakalarına dair yayınladığı istatistiki bir raporda, Halep kırsalına yayılmış kamplarda 7 vakanın kaydedildiğini, İdlib kentindeki kamplarda ise 11 vaka olduğunu ve tüm kamplarda 1 ölümün kaydedildiğini bildirdi.
Kuzeydoğu Suriye Özerk Kürt Yönetimi’nin, kontrolü altındaki bölgelerde koronavirüs vakalarının arttığını gösteren yüksek grafik eğrisine rağmen yeni talimatları hastaların ve insani yardımların geçişinin kolaylaştırılması, maske takılması ve sınır geçişlerinde ihtiyati tedbirlerin alınması ile sınırlı oldu.
Özerk Yönetim’in Sağlık Otoritesi dün 95 yeni vaka kaydedildiğini duyurdu. Yönetimin kontrolündeki bölgelerde geçen cumartesi günü 113 vaka ile en yüksek günlük vaka sayısı kaydedilirken Kovid-19 kaynaklı ölümler 55’e yükseldi. Bölgedeki birçok kişi ve aktivistler, çoğu kişinin ihtiyati tedbirlere uymayarak sosyal mesafe ve maske takma kuralını ihlal etmesinden şikayet etti. Sağlık Otoritesi’nin bu hafta 5 gün içinde 297 yeni vaka kaydedildiğini duyurmasının ardından aktivistler toplumsal ve sivil etkinlikler düzenleyerek bölge halkını maske takmaya, güvenli mesafeyi korumaya ve ölü sayısı arttıkça evde kalmaya çağıran hashtagler ve farkındalık kampanyaları başlattı.
Özerk Yönetim’den yetkililer, son günlerde vaka sayısındaki artışın endişeye neden olduğunu ifade ettiler. Suriye Özerk  Kuzey ve Doğu Suriye Sağlık Komitesi Başkanı Dr. Civan Mustafa, konuyla alakalı yaptığı açıklamada bölge halkının kuralları ihlal etmesi ve koronavirüsle mücadelede sorumluluklarını yerine getirmemesi sonucu bölgedeki vakaların tehlikeli boyutlara ulaşacağını kaydetti. Dr. Mustafa, bu nedenle bölge halkından kurallara uyarak sorumluluklarını yerine getirmesini talep ederek, “Kişisel korunma toplumun korunmasıdır" dedi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
TT
TT

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)

Hamas yanlısı Filistinli bir araştırmacının, hareketin siyasi büro üyelerinden birinden kamuoyu önünde özür dilemesi, özellikle bu özrün söz konusu üyenin siyasi bir açıklamasına yöneltilen eleştirinin ardından gelmesi nedeniyle Hamas destekçileri arasında tepkiye yol açtı.

Katar’da yaşayan ve Hamas’a desteğiyle bilinen Filistinli siyasi araştırmacı Mahmud Hamid el-İle, salı akşamı X platformunda, hareketin yine Katar’da bulunan siyasi büro üyesi Muhammed Nazzal’dan özür diledi. El-İle, özrünü bir ay önce aynı platformda Nazzal’ın Hamas’ın silahları ve Gazze Şeridi’ndeki geleceğine ilişkin açıklamalarının ardından paylaştığı bir mesajda yer verdiği ifade nedeniyle yaptı.

Krizin kökeni, geçen yıl ekim ayında Reuters’ın yayımladığı bir habere dayanıyor. Haberde, Nazzal’a Hamas’ın Gazze Şeridi’nde silah bırakıp bırakmayacağı sorulduğunda verdiği yanıt aktarılmıştı. Nazzal, “Evet ya da hayır diyemem” ifadesini kullanmış, ardından “Silah meselesi genel bir ulusal konudur ve yalnızca Hamas’la ilgili değildir. Sahada silahlı gücü olan başka gruplar da var” demişti.

Bu açıklamalar Hamas içinde geniş çapta tepki çekti. Tepki gösterenler arasında, sözlerin muğlaklığı nedeniyle eleştiriler yönelten araştırmacı Mahmud el-İle de vardı. El-İle, açıklamaların hem siyasi büro üyesi tarafından yapılmış olmasına hem de hareketin farklı kademelerindeki, özellikle Gazze’de yaşayan veya aslen Gazze kökenli olan diğer yöneticilerin tutumlarıyla çelişmesine dikkat çekmişti.

Nazzal’ın sözlerine yönelik itirazların büyümesi üzerine Hamas bir açıklama yayımlayarak beyanların ‘bağlamından koparıldığını’ bildirdi.

Paylaşımına gelen tepkilerin ardından birkaç gün sonra eleştirisini silmek zorunda kalan el-İle, krizin bu noktada sona erdiğini düşünüyordu.

Özrün sebebi neydi?

Ancak özrün yayımlanması, bunun nedenine ilişkin yeni soru işaretleri doğurdu. Daha sonra X platformundaki bazı Hamas yanlısı kullanıcıların paylaşımlarına ve Katar’daki hareket kaynaklarının Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalara göre, olayın arka planında Muhammed Nazzal’ın attığı adım bulunuyor. Buna göre Nazzal, uzun yıllardır ikamet ettiği Doha’da Katar resmi makamlarına Mahmud el-İle hakkında şikâyette bulunarak, kendisine hakarette bulunduğu ve manevi zarar verdiği iddiasını gündeme getirdi.

ghy
Katar'ın başkenti Doha'da İsrail’in hava saldırısı düzenlediği bina (Reuters)

Kaynaklardan birine göre, pek çok kişi, aralarında bazı üst düzey yöneticiler de olmak üzere, arabuluculuk yaparak anlaşmazlığı çözmeye çalıştı, ancak Nazzal, kendisine yönelik ifadeler nedeniyle X platformu üzerinden kamuoyuna açık bir özür yayınlanmasında ısrar etti. Bu şart yerine getirilince, Nazzal’ın başka bir talepte bulunmaması ve anlaşmazlığın kapanması üzerinde uzlaşıldı. Buna rağmen Nazzal’ın ‘maddi tazminat talebinde ısrar ettiği’ ifade edildi.

Hareketle ilişkili başka kaynaklar ise ‘Mahmud el-İle’nin özrünün krizi çözmek için yalnızca ilk adım olduğunu, sürece müdahil olan bazı kişilerin Nazzal’ın öfkesini yatıştırmak ve onu şikâyeti geri çekmeye ikna etmek amacıyla el-İle’yi bu yöne yönlendirdiğini’ aktardı.

Aktivistler arasında öfke

Hamas’ın içinden ve dışından birçok isim özür meselesine tepki gösterdi. Tepki verenler arasında Filistinli gazeteci Muna Havva da vardı. Havva, sosyal medya hesabında, “Filistin’deki özgürlük hareketlerinin tarihinde, ne yaşanırsa yaşansın, bir liderin kendi mensuplarından birini üçüncü bir tarafa ya da başka bir otoriteye şikâyet ettiği tek bir örnek dahi yoktur. Bu davranış ne ulusal örgütlerin ahlakıyla ne de kabile geleneklerinde kabul gören en basit sığınma kurallarıyla bağdaşır. Utanç verici, acı verici, üzücü” diye yazdı.

Havva bir başka paylaşımında ise şu ifadeleri kullandı: “İsrail’in bugünkü genişlemesi kadar tehlikeli bir dönem görülmedi; tarih de Gazze’de halkımızın yaşadığı kadar vahim bir katliama tanıklık etmedi. Bu felaketin ortasında, halkımızın önde gelen isimlerinden biri, bir gencin attığı bir tweet yüzünden onu başka bir devlete şikâyet ediyor; geçimini ve güvenliğini riske atıyor. ‘Direniş’in liderleri halkımızdan ateş altında direnmelerini isterken, tek bir eleştiri cümlesine dahi tahammül edemiyor.”

Ayrıca Hamas gibi gruplara verdiği destekle bilinen aktivist Cemil Mikdad da konuya ilişkin paylaşım yaptı. Mikdad, “Hamas’tan bir yönetici, Katar’da yaşayan bir Filistinliyi, hakkında Katar mahkemelerinde dava açtıktan sonra uzun bir özür metni yayımlamaya zorladı; üstelik yalnızca kendisini eleştirdiği bir önceki paylaşım yüzünden!” ifadesini kullandı. Mikdad sözlerini şöyle sürdürdü: “Harika gerçekten… Nereye geldik? Halk olarak eleştirme hakkına sahip olduğumuz ve bizi dinlemekle yükümlü olan liderlerimiz, şimdi Arap mahkemelerini bize karşı bir güç olarak kullanıyor. Bu da ne demek oluyor? Siz ne hale geldiniz böyle, cahiller?!”

Hamas’ın silahlı yapısının geleceği, hareketin üst düzey isimlerinin açıklamalarında uzun süredir farklılık gösteren bir başlık olarak öne çıkıyor. Hamas’ın yurt dışı sorumlusu Halid Meşal, geçtiğimiz cumartesi günü İstanbul’da düzenlenen bir panelde, “Hamas’ın ancak bir Filistin devleti kurulması hâlinde silah bırakabileceğini” söyledi.

Buna karşın, Meşal’in açıklamasından yalnızca bir gün sonra, Hamas yetkilisi Basim Naim AP’ye yaptığı değerlendirmede, hareketin kapsamlı bir güvenlik ve siyasi düzenlemenin parçası olmak kaydıyla ‘silahların depolanması ya da dondurulması gibi seçeneklerin görüşülmesine açık olduğunu’ belirtti.

Hamas’ın siyasi büro üyelerinden Husam Bedran ise salı günü yaptığı açıklamada, sürecin ikinci aşamaya geçmesinin ‘İsrail’in ihlalleri durdurmasına’ bağlı olduğunu ifade etti. Öte yandan Hamas’ın birçok lideri ve sözcüsü, aralarında Halil el-Hayye ve Hazım Kasım’ın da bulunduğu isimler, hareketin ikinci aşamaya geçmeye ‘hazır olduğunu’ vurgulayan açıklamalarını sürdürdü.

ARAP DÜNYASI

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
TT
TT

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)

ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın Gazze barış planının ikinci aşamasına ilişkin gelişmeler hakkında "yakında" duyurular beklediğini belirterek, Washington'un Hamas'ın yeniden yapılanmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Waltz, planın ana bileşenlerinin, hizmetleri yönetecek teknokrat bir Filistin yönetimi, ilgili tarafların maliyetleri karşılamasını sağlayacak bir finansman mekanizması ve son olarak uluslararası bir istikrar gücü olduğunu açıkladı.

ARAP DÜNYASI

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
TT
TT

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)

İsrail ve Filistinli yetkililer AFP'ye verdikleri demeçte, İsrail'in, Gazze'ye yardım taşıyan kamyonlar için Ürdün ile işgal altındaki Batı Şeria arasındaki Kral Hüseyin Köprüsü (Allenby Köprüsü) sınır kapısını, kapanmasından yaklaşık üç ay sonra dün yeniden açtığını söyledi.

İsrail, eylül ayında Ürdünlü bir sürücünün sınırda ateş açarak iki İsrail askerini öldürmesinin ardından sınır kapısını kapatmıştı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre birkaç gün sonra, sınır kapısı bireysel geçişlere yeniden açıldı, ancak savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardımlara kapalı kaldı.

İsrail hükümetinin Topraklardaki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü (COGAT) sözcüsü, "Allenby Köprüsü sınır kapısı bugün açıldı ve kamyonlar Allenby Köprüsü'nden Gazze'ye geçiyor" dedi. Adının açıklanmasını istemeyen bir Filistinli yetkili de sınır kapısının yeniden açıldığını doğruladı.

Yetkilinin açıklamasına göre, salı günü çimento ve yapım malzemesi taşıyan 96 kamyonun geçişine izin verildi. Dün ise insani yardım taşıyan 20 kamyon bu sınır kapısından giriş yaparken, inşaat sektörü için kumun da bugün girişine izin verilmesi bekleniyor.

Sınır kapısının kapatılmasından bu yana Ürdünlü yetkililer, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Şeyh Hüseyin sınır kapısından Gazze'ye yardım ulaştırabildiklerini söylüyor. Salı günü bir İsrailli yetkili, Ürdün'den Allenby Köprüsü sınır kapısından mal ve yardım transferinin yakında yeniden başlayacağını söyledi.

Yetkili şöyle devam etti: “Gazze Şeridi'ne giden tüm yardım kamyonları, kapsamlı bir güvenlik kontrolünden geçtikten sonra, refakat ve güvenlik eşliğinde seyahat edecek… Ürdünlü sürücüler ve kargolar için güvenlik kontrolü ve kimlik doğrulama prosedürleri sıkılaştırıldı. Geçişi güvence altına almak için özel güvenlik güçleri görevlendirildi.”

Ürdün Vadisi'ndeki sınır geçişi, Batı Şeria'dan Filistinlilerin İsrail topraklarına geçmeden ayrılmalarına olanak tanıyan tek geçiş noktasıdır.

İsrail, özel izinleri olmadığı sürece Filistinlilerin havaalanlarından geçmesine izin vermiyor.