Tunus: Cumhurbaşkanlık tarafından yayınlanan video hükümetin tepkisine neden oldu

Said ve Hişam el-Meşişi’nin geçen hafta yaptığı görüşme (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
Said ve Hişam el-Meşişi’nin geçen hafta yaptığı görüşme (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
TT

Tunus: Cumhurbaşkanlık tarafından yayınlanan video hükümetin tepkisine neden oldu

Said ve Hişam el-Meşişi’nin geçen hafta yaptığı görüşme (Tunus Cumhurbaşkanlığı)
Said ve Hişam el-Meşişi’nin geçen hafta yaptığı görüşme (Tunus Cumhurbaşkanlığı)

Tunus hükümeti, Cumhurbaşkanlık tarafından yayınlanan videodan duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Hükümetin açıklamasında, eski yöneticileri de kapsayan atamalar hakkında Başbakan Hişam el-Meşişi ve Cumhurbaşkanı Kays Said arasındaki diyaloğun yer aldığı videoda Meşişi’nin Said’e yanıt verdiği bölümlerin kesilmesine tepki gösterildi. 
Meşişi hükümeti, Cumhurbaşkanlığı makamına, resmi sayfasında paylaştığı videoyu kabul etmediğini bildirdi. Hükümet, videonun eksik olduğunu ve Başbakan Meşişi’nin, Cumhurbaşkanı Said’e verdiği cevabın yer almadığını belirterek, bu durumun Tunus devletinin ve kurumlarının imajına zarar verdiğini vurguladı. Hükümet, Cumhurbaşkanlığı’na, ülke kurumlarının olumsuz etkilenmemesi için gelecekte bu durumu tekrarlamama çağrısında bulundu.
Tunus Cumhurbaşkanlığı, Meşişi ve Said’in görüşmesine dair yayınladığı 6 dakikalık videoda Said’in, Meşişi’nin yaptığı son atamalarla ilgili sert bir üslup kullanması tartışmalara yol açmıştı.
Meşişi’nin sosyal işlerden sorumlu danışmanı Selim et-Tisavi, Said ve Meşişi arasında çatışma olduğu iddiasını yalanladı. Tisavi’nin açıklaması, Said’in yaptığı bir konuşmada merhum Cumhurbaşkanı Zeynel Abidin bin Ali döneminde görev yapan yetkilileri danışman ekibine aldığı için Meşişi’yi eleştirmesinin ardından geldi.
Tisavi, bir televizyon programında yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Said’in Meşişi’yi zor duruma düşüren konuşmasını hafifletmek amacıyla Tunusluların izlediği şeyin “Said’in normal üslubu” olduğunu savundu.
İki taraf arasındaki tartışmayı değerlendiren siyasi analist Ziyad Kerişan, “Cumhurbaşkanı ve Başbakan arasında yaşananlar oldukça tehlikeli. Çünkü mevcut anayasal otoritenin kasıtlı bir şekilde küçümsemesinden hiçbir şekilde ne Cumhurbaşkanı ne de Tunus fayda görebilir. Bunu, Bin Ali’nin bazı adamlarının hükümet danışmanlığına getirilmesi meselesinden bağımsız olarak söylüyorum. Önemli olan, bir taraftan yürütmenin başındaki iki başkanın arasındaki ilişkinin şekli ve niteliği, diğer taraftan Devlet Başkanı’nın mevcut anayasal hak olan masumiyet karinesini hatırlamadan bazı kişileri ülkeye karşı suç işlemekle itham etmesidir. Cumhurbaşkanı birkaç dakika boyunca Başbakan’ın rolünü ve saygınlığını en üst seviyede küçümsedi ve yargıdan rol çaldı. Bu durum yürütme otoritesinin başındaki iki ismin ilişkilerinin geleceğini oldukça etkiler” ifadelerini kullandı.
Hükümet ekibinin kurulması bağlamında Meşişi’nin onayladığı ve bazı danışmanların da bulunduğu yeni atamaların hükümet tarafından ilan edilmesi bekleniyor. Atanan danışmanlar arasında Samah Miftah, Reşad bin Ramazan’nın yanı sıra Başbakanlık Ofisi Müdürlüğü’ne El-Muiz Lidinillah El-Mukaddem atandı. Hükümetin açıklamasında “Resmi yapı ve tüm atamalar şeffaflık içinde yapılır ve hükümetin kararları resmî gazetede yayımlanır” ifadesi kullanıldı.

Kays Said’in eşi Hâkim İşraf Şebil’in tayini
Tunuslu Hakimler Sendikası Şazile el-Fakravi, Cumhurbaşkanı Kays Said’in eşi Hakim İşraf Şebil’in başkent Tunus’tan Safaks şehrine tayinin çıkmasını değerlendirdi. Fakravi, Yüksek Yargı Konseyi tarafından alınan tayin kararının “haksızlık içermediğini ve Şebil’e yapılan muamelede Cumhurbaşkanı eşi değil hâkim olmasının esas alındığını ve ayrıca bu karara itiraz hakkının da bulunduğunu” belirtti.
Fakravi, bir radyo kanalında yaptığı konuşmada, “İşraf Şebil her şeyden önce bir hakimdir. Şebil, üçüncü dereceye yükselmek için verimlilik tablosuna dahil edildi ve kocasının Cumhurbaşkanlığına adaylığı ile seçimi kazanmasının ardından da çalışmasına devam etti. Bu süreçte Şebil hakkındaki tüm idari prosedürler işledi” dedi.
Tunus Mahkemesi’nde çalışan Şebil’in tayini, başkent Tunus’a yaklaşık 350 kilometre uzaklıkta bulunan Safaks ilindeki mahkemeye çıkmıştı. Tayin kararının “iş menfaatini sağlamak, mahkemeler arasındaki dengeyi sağlamak, hakimler arasında eşitlik ve boş pozisyonların kapatılması” çerçevesinde alındığı belirtilmişti. Bazı gözlemciler ise kararı “Tunus’taki otoriteler arasındaki çatışmanın yansıması” şeklinde değerlendirdi.

Haham Halife Atvan’dan davet özrü
Tunus’taki Yahudi diasporasının önde gelen hahamı Halife Atvan, önümüzdeki pazartesi yeni yıl ve gufran günlerinin kutlama törenine koronavirüs salgını nedeniyle Cumhurbaşkanına ve Başbakana davet mesajı gönderemeyeceği için özür mesajı yayınladı. Atvan, açıklamasında, “Ülkenin şahit olduğu salgın durumunun bu ve diğer kutlamalarda katılımcıların azaltılmasını gerektirdiği göz önüne alındığında, her yıl alışageldiği üzere ikisini (Başbakan ve Cumhurbaşkanı) davet edemediğimiz için özür dileriz” ifadelerine yer verdi.



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.