Yemen’de 20 milyondan fazla insan gıda güvenliği sağlanmadığından dolayı açlıkla yüz yüze kalmış durumda. Yemen’de yaşayan 13 milyon insan günlük gıda ihtiyacını karşılamak için Dünya Gıda Programı tarafından sağlanan yardıma muhtaç. Uluslararası yardım kuruluşlarının da belirttikleri gibi Husi milisleri gelen yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşmasına engel olmakla kalmıyor, cephede savaşan milislerine finansman destek sağlamak için karaborsada satıyor. Bu durum milyonlarca insanı ölüm tehlikesiyle baş başa bırakıyor.
Dünya Gıda Programı, “Yemen, ülkeyi kıtlığın eşiğine getiren çatışma ve ekonomik sorunlar ile bir dönüm noktasında” uyarısında bulunuyor. Örgüt çatışmaların, “son birkaç yılda elde edilen insani yardım kazanımlarını tehdit ediyor” açıklamasında bulunurken, Yemen büyükelçisi uluslararası kuruluşların Yemen’e yönelik performansını eleştirdi.
Husiler tarafından kontrol edilen bölgeler ile mültecilerin bulunduğu yerlere gıda yardımının gitmesi engelleniyor. Husiler Yemen’de bulunan uluslararası kurumlara şantaj yapmaya devam ediyor. Özellikle başkent Sana’da çalışan insan hakları örgütlerine yönelik tehditler daha yoğun. Bu örgütlerde çalışan görevlilerden biri Şarku’l Avsat’a şu açıklamalarda bulundu: “Son zamanlarda, insani yardım örgütlerinin milyonlarca Yemenliye gıda yardımı dağıtmaya başlamasıyla, darbecilerin kontrolündeki bölgelerdeki insani yardım operasyonları, görevlilere yönelik devam eden sindirme eylemleri, tehditler ve tutuklamalar arasında yardım faaliyetleri daha tehlikeli hale geldi."
Yardım kuruluşunda çalışan görevliler, bu yardımların ihtiyaç sahipleri ve mültecilere ulaşmaması için darbecilerin çeşitli yöntemlere başvurduklarını açıkladı. Bunlar arasında, özellikle Sana’da bazı bölgelere teftiş noktaları kurmaları ayrıca ihtiyaç listelerine kendi elemanların isimlerini ekletip onlara yardım alınması ve cephedeki savaşçılara büyük payların tahsis edilmesi yer alıyor.
Savaşa katılım
Yemen'in Fas Büyükelçisi ve eski İnsan Hakları Bakanı İzzeddin el-Asbahi konu ile ilgili şu ifadeleri kullandı: “En büyük felaket kaynak ve gıda eksikliğinde değil, Yemen'deki krizi yönetmede. Aynı zamanda hiçbir değerlendirme yapılmadan yardım sağlamakla görevli uluslararası ve bölgesel kuruluşların sorumluluğunda.”
Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada el-Asbahi, Yemen'de faaliyet gösteren uluslararası kuruluşların çalışmalarının performansını eleştirerek bu yardımların darbecilerin gözetiminde kaldığını belirterek, “Beş yıl boyunca Husi milislerine bağlı kuruluşlar aracılığıyla gıda yardımı dağıtımının bunu hak edenlere gitmediği herkes tarafından öğrenildi. Aksine bu yardımlar Husilerin gıda depolarına gidiyor. Ya da daha önce Yemen’de görülmeyen hacimde karaborsacıların eline düşüyor. Uluslararası ve bölgesel örgütler çalışmalarını yeniden gözden geçirmeli ve kaynakların dağıtımında ve nasıl harcandıkları konusunda şeffaflığı sağlamalıdır. Bu çalışmalarında Husilerin şantajına boyun eğmemelidir. Yolsuzluk ve gözetim eksikliğiyle gelen yardım, Yemenlileri iki kez öldüren savaş ekonomisinin bir parçası; önce kendisine verilen gıdaları göndermeyerek aç bırakmak ya da karaborsaya satarak onları gıdadan mahrum bırakarak ya da bu gıdaları Husi milislere verip onlara destek sağlayarak daha çok öldürmelerini sağlamak şeklinde gerçekleşiyor.”
Ashabi açıklamalarına şöyle devam etti: “ Sana’dak tüm petrol türevleri Husilerin elindedir. İnsanları bundan mahrum bırakarak ülkeyi dünyanın en kötü akaryakıt krizine maruz bırakmakta ardından milislerin himayesindeki devasa pazarda satarak en büyük yolsuzluk operasyonu yapmaktadırlar. Aynı şey, savaşı sürdürmek ve milis sayısının arttırılması ve liderleri için zenginlik kaynağı olması için gıda alanında da yapılmaktadır.
Büyükelçi, Sana’daki uluslararası örgütlerin yönetimini ele geçirmeleri konusunda gerek bu örgütlerde kendi elemanlarını çalıştırarak gerekse sınırlı hizmetlerden yararlananların kapsamını kendileri belirleyerek daha fazla acının yaşandığını belirtti. Burada çalışanların Husilerin açık yönlendirmesiyle işe alındığını söyleyen eski Bakan, hiç kimsenin darbecilerin gözetiminde şekillenen bu duruma karşı koyma cesareti gösteremediğini söyledi ve ekledi: “Bu çok açık bir zulüm. Ama bunca sessizlik de kafa karıştırıcı. Yemen’de insanlar sadece açlıktan değil, bu son derece insani sorunun yanlış yönetilmesinden ölüyor.”
Kötüleşen koşullar
Koranavirüs nedeniyle durumun daha da kötüleştiğini söyleyen Ashabi, “Hiçbir şeffaflık ve gözetim yok. Bilakis insanları koronavirüsten kurtarma süreçleri savaş ve kriz tüccarları için yeni fırsatlar ve yeni servet birikimini sağladı. Böylelikle Yemen’in her yerinde pandeminin yayılmasıyla üç milyon insan tehlike altında. Daha önce de yapılan görüşmelerden ve raporlardan anlaşıldığı gibi Husiler yardımları kendi kontrolleri altındaki bölgelere yönlendirmekte ve yardımların ulaşacağı yerlerle ilgili yardım kuruluşları tarafından reddedilen bir dizi koşula tabi tutmaktadır” dedi.
"Dünya Gıda Programı" açıklamalarına göre, Yemen'deki durum 2018'de olduğundan daha kötüye gidiyor. Yemen'de 20 milyondan fazla insan gıda güvensizliğinden muzdarip, 13 milyon insan günlük ihtiyaçlarını karşılamak için Dünya Gıda Programı'nın gıda yardımına ihtiyaç duyuyor ve pandemi yayılırken üç milyon kişi de açlık salgını riski altında. Ve önümüzdeki altı ay için acil finansman ihtiyacı 500 milyon dolardan fazla. Sadece yılsonuna kadar 150 milyon dolara ihtiyaç var. Programın ek fon almaması halinde dördüncü çeyrekte gıda yardımında daha fazla kesinti yapılması bekleniyor.
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı Husi milislerini insani yardım çabalarını engellemeyi bırakmaya ve Sana havalimanını insani yardım kuruluşları için uçuşa izin vermeye çağırdı.