Iraklılar, ABD Başkanı Donald Trump’ın dün sabah geç bir saatte düzenlediği basın toplantısı boyunca, Irak’taki duruma değinip değinmeyeceği konusunda nefeslerini tutarken, Trump, Washington’un Bağdat’taki dünyanın en büyük büyükelçiliğini kapatıp kapatmayacağına dair Irak’taki tartışmalarla ilgili yaşananları tamamen görmezden geldi. ABD Büyükelçiliği, siyasi çevreler arasında elçiliğin kapatılması haberleriyle ilgili tartışmanın zirvesinde yer alırken, Büyükelçilik önümüzdeki iki gün boyunca daha fazla siren sesinin çalmasını gerektirecek birtakım testler yapacağını duyurdu. Büyükelçilik bu yüzden vereceği rahatsızlıktan ötürü bölge sakinlerinden özür diledi.
Irak’ta üç otoritenin başkanı (Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Meclis Başkanı) ve Yüksek Yargı Konseyi, kayıt dışı silahlara ve devlete alternatif olarak savaş ilan eden yasadışı gruplara karşı en sert açıklamayı yaptı. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Askeri karargâh ve sivil merkezlerin hedef alınmaya devam edilmesiyle son dönemde meydana gelen güvenlikle ilgili gelişmeler ve sivil aktivistlere yönelik suikast ve kaçırma eylemlerinin devam etmesi, Irak’ın ve egemenliğinin hedef alındığı gösterir. Yasadışı grupların ülkenin güvenlik ve egemenliğine karşı eylemlerinin gidişatı, Irak'ın istikrarını gerçek risklere maruz bırakan tehlikeli bir eğilimi temsil ediyor” ifadeleri kullanıldı.
Irak Ulusal Güvenlik Müsteşarı Kasım el-Araci, Irak hükümetinin ABD ve İngiltere’ye yabancı diplomatik misyonları koruyabileceğine ve yasaların dışına çıkanların üstesinden güç kullanarak gelebileceğine dair güvence verme girişiminin bir sonucu olarak dün ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Matthew Tueller ve İngiltere’nin Bağdat Büyükelçisi Stephen Hickey ile görüştü. Araci’nin ofisinden yapılan açıklamada, “Görüşme boyunca ABD ve Irak arasındaki ortak işbirliğinin tüm alanlarda artırılması ve Bağdat ile Washington arasında büyüyen ilişkilerin geliştirilmesini sağlayacak yollar görüşüldü” denildi. Açıklamaya göre, ABD Büyükelçisi Tueller ise “ülkesinin güvenlik ve terörle mücadele alanında Irak hükümetini desteklemeye devam edeceğini ve mevcut zorlukların aşılmasında yardım edeceğini” vurguladı.
Washington’dan 40 kişilik yeni yaptırım listesi
Irak Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Dr. Zafır el-Ani, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Büyük olasılıkla büyükelçiliğin kapatılmasını, bireysel ve kurumsal düzeyde cezai tedbirler takip edecek. Elimdeki bilgilere göre, Washington silahlı grup liderlerin isimlerinin yer aldığı 40 kişilik bir liste hazırladı. Bunları kendine hedef olarak seçecek ve bu kişilere mali ve hukuki yaptırımlar uygulayacak. Irak’a da sonraki süreçte ekonomik kuşatma, mali ve nakit baskısı ve siyasi izolasyona ek olarak güvenlik ve askeri işbirliğinin her türlüsüne son verme gibi Tahran’a yapılan muamelenin aynısı yapılacaktır. Büyükelçiliği kapatma ve boykot kararı, herkesi kapsayacak. Zira aynı tavrı benimseyecek bazı Arap ülkelerinin yanı sıra Avrupa’nın yaklaşık 13 diplomatik misyonu bulunuyor. Bu da en nihayetinde tüm siyasi rejimin meşruiyetini şüpheli hale getirecek. Böylece durum, tüm seçeneklere açık hale gelecek” dedi.
Güvenlik ve strateji uzmanı Fadıl Ebu Ragif, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti:
“ABD’nin Bağdat Büyükelçiliğinin kapanmasını beklemiyorum. Ayrıca medyada dolaşan türden tehditlerin olduğunu da sanmıyorum. Zira ABD’nin Ortadoğu bölgesindeki pazar ve stratejik derinliğini yani Irak’ı terk etmesi zor. Gerginliğin devam edeceği söylenebilir. Bu gerginlik, büyük oranda kişisel olan ancak son üç gündür durumu karıştıracak şekilde sızdırılan mesajların varlığına rağmen propagandanın bir parçasıdır. Elçiliğin kapatılması uzak bir ihtimal. Ancak halihazırda böyle bir karar alınmış durumda. Fakat bu ilişkilerin kesilmesi, yaptırımların uygulanması ve hatta seçilen bölgelere askeri saldırılar düzenlenmesi anlamına gelmiyor.”
Allavi: Yetkililer sabır ve akılla hareket etmeli
Irak’ın eski Başbakanı ve Vataniye Koalisyonu lideri İyad Allavi, Irak’ın bölgede patlak veren bir dizi çatışmadan etkilenmesinden duyduğu endişeyi dile getirdi. Allavi, yaptığı açıklamada, Irak’taki siyasilerin ve yetkililerin daha çok sabır ve akılla hareket etmesi gerektiğini belirterek, “Iraklıların plansız kararlardan ve politikalardan zarar görmesinden” duyduğu endişeyi belirtti.
Allavi, açıklamasının devamında, “Doğuda Ermenistan ve Azerbaycan arasında savaş işaretleri var. Filistin barış sürecinin tökezlemesi, Türk-Kürt çatışması, Türk-Yunan ve Türkiye ile Suriye’nin kuzey ve batısındaki gerilimin yanı sıra İran-ABD gerilimi söz konusu. Buna ilave olarak, Irak’ın güneyinde gerilimin tırmanması ki bu asla kolay değil. Bu çatışmaların genişleyerek Irak ve halkını etkilemesine karşı uyarıyoruz. Ülkenin çıkarlarına öncelik verilmeli, ülke evlatlarının acılarına bakılmalı, zıtlıklar arasında diyalog çağrısı yapılmalı, menfaatlere öncelik verilmeli ve şiddet terk edilmelidir” ifadelerini kullandı.
