Irak’ın komşuları ile arasındaki demiryolu bağlantıları: Umutlar ve engeller

Musul’daki tren rayları. (AFP)
Musul’daki tren rayları. (AFP)
TT

Irak’ın komşuları ile arasındaki demiryolu bağlantıları: Umutlar ve engeller

Musul’daki tren rayları. (AFP)
Musul’daki tren rayları. (AFP)

Müeyyid et-Tarafi
Irak; Asya ve Afrika kıtalarını birbirine bağlayan, yüzü Basra Körfezi’ne çevrili coğrafi konumundan demiryolları aracılığıyla faydalanmaya çalışıyor. Bunu rayları Kuveyt ve Türkiye’ye bağlayarak yapmaya çalışıyor. Böylece Doğu’dan Avrupa’ya veya Avrupa’dan Doğu’ya giden ürünlerin geçişinden kâr elde etmeyi planlanıyor. Dolayısıyla Irak, bilhassa petrol ithalatındaki düşüşün ardından Asya ile Avrupa'yı birbirine bağlayan İpek Yolu üzerindeki konumuna, ticari malların topraklarından geçişinden elde edeceği gelirlere umut bağlıyor.
Ancak bu girişimlerden bazıları siyasi, bazıları da son 40 yılda Bağdat'ta gerçekleşen savaşların izleri nedeniyle bir dizi engelle karşılaşıyor.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı haberde açıklamalarda bulunan Irak Ulaşım Müdürlüğü Genel Sorumlusu Talib Huseyni, Irak'ı Türkiye'ye bağlayacak bir demiryolu üzerine çalışıldığını, böylece Türkiye’nin demiryolları ile Irak’a bağlanan ilk ülke olacağını belirtti. Ancak çalışmalara rağmen bu konuda henüz resmi bir anlaşma yapılmadığı bilgisini veren Huseyni, yeni hattın Kuzey Irak’taki Ninova iline bağlı Rabia kasabası ile Duhok iline bağlı Fişhabur kasabası arasındaki mesafenin 45 km uzunluğunda olduğuna dikkat çekti. 

Kuveyt ile Irak’ı birbirine bağlayacak demiryolları
Irak'ın güney komşusu Kuveyt de coğrafi konumu sayesinde önemli bir ekonomik merkez olmayı, böylece başta Çin olmak üzere doğu ürünlerinin Irak’tan geçerek Avrupa'ya gideceği bir koridor oluşturmayı istiyor. Ancak bu umutlar, Bağdat yönetiminin başta Mübarek Limanı olmak üzere Kuveyt limanlarının Irak'taki Fav Limanı’na alternatif teşkil edeceğine dair endişelerine neden oluyor. Temeli Basra’da 2010’da atılan limanın inşaatı henüz tamamlanmadı.
Demiryolu ile ilgili Kuveyt ile anlaşma bulunmadığına dikkat çeken Huseyni, söz konusu hattın kurulması için siyasi bir karara ve planlara ihtiyaç olduğunu vurguladı. Limanlarını etkilemediği sürece Irak’ın İpek Yolu üzerinden ilerleyeceğini dile getiren Huseyni, Büyük Fav Limanı inşası ve güney limanı ile komşu ülkeler arasındaki demiryollarının Avrupa’ya doğru genişletilmesinin ardından ülkenin milyar dolarlar kazanacağına dikkat çekti.

Deniz sınırı anlaşmazlığı ve mayınlar
Irak'ın doğusunda ve İpek Yolu üzerinde bulunan İran, Irak ile ortak olarak, Batı'ya gidecek yolcu ve malları taşıyacak ve Akabe Limanı da dahil Ürdün topraklarından geçecek bir demiryolu hattı inşa etmeyi planlıyor.
Irak eski Başbakanı Adil Abdulmehdi ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani geçen yıl Güney Irak'taki Basra şehir merkezini İran-Irak sınırındaki eş-Şelamce’ye bağlayacak demiryolu inşasıyla ilgili bir muhtıra imzalamış. Ancak bu hat üzerine çalışma yapılmadı.
Irak Temsilciler Meclisi İmar ve Hizmetler Komisyonu üyesi Kazım Fincan, komşu ülkelerle kara taşımacılığı üzerine bir anlaşmaya varılmamasının ve Tahran ile süregelen sınır anlaşmazlığının Irak'ın demiryollarını komşu ülkelerle bağlamasını engellediğine dikkat çekti. Independent Arabia’ya konuşan eski Ulaştırma Bakanı Fincan, Şelamce ile Basra arasındaki yolda döşeli mayınların demiryolu yapımını engellediğini ve bunların imha edilmesinin ciddi miktarlarda ödenek gerektirdiğini söyledi. Aynı zamanda bölgenin birçok nehir koluna sahip ve kırılgan olduğunu belirten Fincan, Irak ile İran arasındaki deniz sınırı anlaşmazlığına ilişkin siyasi nedenler dolayısıyla demiryolu projesinin durdurulduğunu kaydetti. Bu konuda Kuveyt ile görüşmeler bulunmadığı bilgisini verdi.

Müzakere komitesi
Irak Temsilciler Meclisi üyesi Hüda Seccad, Irak Teknik Müzakere Komitesi’nin demiryollarını Kuveyt'e bağlamanın artı ve eksilerini, aynı zamanda Mübarek Limanı’na etkilerini görüşmek üzere ev sahipliği yapması konusunda mecliste talepler olduğunu aktardı. Aynı zamanda Irak’ın Fav Limanı’nı etkilememesi koşuluyla coğrafi konumundan yararlanması gerektiğini, zira bu koşul sağlanmadığı taktirde gelirlerin azalacağını vurguladı.

Çin alternatif yollara başvuruyor
Ekonomist Mazin el-İşıkır, Çin’in Avrupa’ya yönelik alternatif yollara başvurması, Ortadoğu’yu dışlayıp Türkiye üzerinden Kazakistan ve Avrupa’ya yönelerek üç farklı kara yolu inşa etmesi dolayısıyla Irak ile komşu ülkeler arasında kurulacak demiryollarındaki mal taşımacılığının yeteri kadar önem teşkil etmeyeceğini vurguladı. Independent Arabia’ya konuşan İşıkır diğer yandan komşu ülkelerle demiryolları inşasının yolcular için iyi bir adım olduğuna dikkat çekti.



Gazze’de bir kuvözde 4 bebek: Ölüm kalım mücadelesi veriliyor

Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)
Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)
TT

Gazze’de bir kuvözde 4 bebek: Ölüm kalım mücadelesi veriliyor

Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)
Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)

Gazze'deki doktorlar, yakıt kıtlığı nedeniyle tek kuvöze birden fazla bebek yerleştirmek zorunda kalıyor.

Gazze’deki El Ehli Hastanesi’nin direktörü Fadel Naim, X hesabından yaptığı paylaşımda, El Helou Hastanesi’nde çekilen ve aynı kuvöze birden fazla bebeğin yerleştirildiği bir fotoğrafa yer verdi.  

Naim, “Bu trajik durum, Gazze’deki acımasız savaşın ve sağlık sistemini felç eden kuşatmanın doğrudan bir sonucudur” ifadelerini kullandı. 

İsrail ablukasının prematüre bebekler için “rutin bakımı ölüm kalım mücadelesine çevirdiğini” söyleyen doktor, “Hiçbir çocuk, yaşamını bombalar ve ambargoların belirlediği bir dünyaya doğmamalı” dedi.

Gazze’nin kuzeyindeki El Şifa Hastanesi’nin direktörü Muhammed Ebu Silmiya da CNN’e açıklamasında, yakıt sağlanmazsa hastanenin birkaç saat içinde hizmet dışı kalacağını belirtti. 

Dr. Silmiya, aralarında 22’si kuvözde olan bebeklerin de bulunduğu yüzlerce hastanın ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti.

Nasser Tıp Merkezi de sadece 24 saatlik yakıt kaldığını belirterek, elektriği doğum ve yoğun bakım gibi kritik bölümlere yönlendirdiklerini duyurdu.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın medya kuruluşuyla paylaştığı bilgilere göre yakıtın yanı sıra jeneratörleri çalıştıracak yedek parçalar da bulunulamıyor. 

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Gazze’de “eşi benzeri görülmemiş bir insani krizin” yaşandığını bildirerek, ateşkes çağrısı yaptı ve insani yardımın derhal artırılması gerektiğini söyledi.

New York Times’ın irtibata geçtiği Britanyalı cerrah Victoria Rose da Gazze’de gördüklerini şöyle anlatıyor: 

Hastaneye diz kapakları, ayakları ya da elleri kopmuş çocuklar getiriliyordu.

Gazze’de 21 gün gönüllü görev yaptığını belirten Dr. Rose, daha önce iki kez bölgede çalıştığını fakat bu sefer durumun daha da kötü olduğunu söylüyor. 

Rose, 1 Temmuz’da tedavi ettiği tüm hastaların, ABD-İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı’na (GHF) ait erzak dağıtım bölgelerinde vurulduğunu söylediğini aktarıyor:

İnsanlar o kadar yoksulluğa düşmüş durumda ki, bir çuval pirinç ve biraz makarna için ölmeye hazırlar.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre, GHF’nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs’tan 2 Temmuz’a kadar en az 640 kişi erzak dağıtım merkezlerine giderken öldürüldü. 4 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı aktarılıyor. 

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Independent Türkçe, CNN, New York Times