Şeyh Sabah el-Ahmed: Sade yaşamı ve hüzün dolu bir aile hayatı

Şeyh Sabah el-Ahmed (sağda), Veliaht Prens Şeyh Nevvaf es-Sabah ile bir gezisi sırasında
Şeyh Sabah el-Ahmed (sağda), Veliaht Prens Şeyh Nevvaf es-Sabah ile bir gezisi sırasında
TT

Şeyh Sabah el-Ahmed: Sade yaşamı ve hüzün dolu bir aile hayatı

Şeyh Sabah el-Ahmed (sağda), Veliaht Prens Şeyh Nevvaf es-Sabah ile bir gezisi sırasında
Şeyh Sabah el-Ahmed (sağda), Veliaht Prens Şeyh Nevvaf es-Sabah ile bir gezisi sırasında

Kuveytliler, Şeyh Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'ı doğal ve sade yaşantısıyla hayat süren bir Kuveyt Emiri olarak uzun süre hatırlayacaklar. Şeyh Sabah, siyasi ve diplomatik çalışmalarla dolu bir hayata rağmen lüks ve resmiyetten uzak, sade bir hayatı tercih etmişti.
Sıradanlık ve samimiyet merhum Emir Şeyh Sabah’ın kişiliğinin önemli bir parçası haline gelmişti. Bu sayede halkının gönlüne girmeyi başaran Şeyh Sabah, protokol, zenginlik ve güç farkları gözetmeksizin sadeliği ve doğallığı ile halkın arasına karışıyordu.
Şeyh Sabah’ın bu yaklaşımı, divanları, evleri, cenaze evlerini ve düğün salonlarını resmi protokoller olmaksızın yaptığı ziyaretlerinde halkın sıkça şahit olduğu bir durumdu. Kuveytlilerin hafızasında, Şeyh Sabah’ın aniden bir cenaze evine girip ölenin yakınına başsağlığı dilemesi veya bir düğüne katılıp çiftlerin nikahlarında şahit olması gibi anlamlı hatıralar var. Ayrıca, özellikle Ramazan ayı boyunca çeşitli topluluk merkezlerine sık sık yaptığı ziyaretleriyle biliniyor. Bunlar arasında, kıraathaneler, el-Kalalif Topluluğu, Kuveyt Balıkçılar Federasyonu, popüler Kıble Kahvehanesi ve el-Vatiyye Balıkçılar Topluluğu gibi mesleklere ait meclislere yaptığı ziyaretler de yer alıyor.
Kuveyt Emiri, iktidardaki ailesinin üst düzey yetkililerine rağmen sık sık meclisteki eski bir arkadaşına veya ilmi ve edebi bir kişiye yaklaşarak ve hatıra fotoğrafları çektirerek bazı  protokollere uymuyordu. 
Şeyh Sabah’ın yaklaşımı sayesinde, iyi niyet ve uzlaşma koşulları henüz tamamlanmamış taraflar arasında samimi bir uyum ve anlaşma niyeti taşıyan pek çok açıklama yayınlandı. Kuveyt Emiri’nin bu yaklaşımı tarafların yumuşamasını sağlıyordu.
Dünyanın en zengin insanlarından biri olarak kabul edilen Kuveyt Emiri Şeyh Sabah, sadeliğe olan sevgisi ve lüksten kaçındığı için tatilini dünyadaki tatil beldelerinde lüks yaşamın koşuşturmacasından uzakta geçirerek tatil yeri olarak kendisine Somali'yi seçerdi. Kuveytli gazeteci Yusuf el-Casim’e (Kuwait Airways'in şu anki yönetim kurulu başkanı) verdiği televizyon röportajında, Somali'yi seçtiğini şu ifadelerle açıklıyor:
“Gösterişten uzak, bir bakan olsanız bile kandura (Körfez'de geleneksel bir erkek kıyafeti) giymek zorunda olmadan seçtiğiniz herhangi bir giysiyle gidebileceğiniz tek ülke. Ayrıca kimse size hesap soramaz.”
Şeyh Sabah, Somali'de güvenlik ve istikrarın çökmesinin ardından her yıl tatilinin birkaç gününü balık tuttuğu Salale yakınlarındaki küçük bir köyde geçirerek Umman sahiline doğru yola çıkardı.
Şeyh Sabah el-Ahmed’in oltayla balık tutmayı çok sevdiği biliniyor. Anlatılanlara göre, Şeyh Sabah bir gün açık denizde balık avlarken oltayı çektiğinde kancanın ucuna bir balık ağı takıldığını ve ağın balıkla dolu olduğunu farkediyor. Boş bir su şişesine bir miktar para koyarak sıkıca kapatıp sahiplerine tazminat olarak kafese koyduğu anlatılıyor.
Bir açıklamasında, hayattaki felsefesinin her zaman sade ve sağlıklı yaşamak olduğunu belirten Şeyh Sabah, "Ben her zaman bu yöntemi kullanıyorum ve kimseye parasının cazibesine kapılmamasını veya onun tarafından aldatılmamasını tavsiye ediyorum. Bütün bunlar ona hiçbir konuda yardımcı olmuyor. Ona fayda sağlayan şey, iyi niyetleri ve kendisi ve diğer insanlara karşı olan samimiyetidir” diyor.

Hüzünle dolu bir aile hayatı
Şeyh Sabah el-Ahmed 16 Haziran 1929'da başkent Kuveyt'in kuzeybatısındaki el-Cehra şehrinde doğdu ve çocukluğunu dayıları Al el-Ayyar'ın himayesinde bir çiftçi köyü olan Cehra'da geçirdi. Annesi Münire Osman es-Said el-Ayyar tek kardeşti ve yetim kaldığı için amcası Mübarek el-Hamad el-Ayyar’ın himayesinde büyümüştü.
Şeyh Sabah, dört yaşındayken başkent Kuveyt'teki Seyf Sarayı'na taşındı ve burada kardeşi Şeyh Cabir el-Ahmed ile Şeyh Cabir'in annesi Şeyha Bibi es-Salim es-Sabah'ın gözetiminde büyüdü. Gençliğinin ilk yıllarında, yirminci yüzyılın kırklı yıllarında, babasının amcası Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın kızı Şeyha Fettuh es-Selman el-Hamud es-Sabah ile evlendi.
Karısı Irak'ın Kuveyt'i işgalinden önce öldü. Şeyh Sabah karısının ölümünden sonra bir daha evlenmedi. Şeyha Fettuh’tan olan kızı Selva, 2002 yılında meme kanserinden öldü. Ayrıca Şeyh Sabah’ın, en büyüğü Şeyh Nasır, ardından Hamad ve 1969'da bir kazada genç yaşta ölen Ahmed olmak üzere üç oğlu vardı.
Merhum Emir Şeyh Sabah, önce annesini erken yaşta kaybetti. Ardından onu yetiştiren ikinci annesinin ölümü ve eşi Şeyha Fattuh es-Selman'ın ölümü onu büyük bir hüzne boğdu. Eşinin ardından evlenmeyen Şeyh Sabah, daha sonra sonra oğlu Ahmed'in ölümü ve arkasından tek kızı olan Selva’nın ölümüyle sarsıldı.



Suudi Arabistan, dünyanın en gelişmiş savaş uçağı kulübünün 21. üyesi oldu

 Lockheed Martin tarafından Dubai Airshow'da sergilenen F-35 savaş uçağı (Şarku’l Avsat)
Lockheed Martin tarafından Dubai Airshow'da sergilenen F-35 savaş uçağı (Şarku’l Avsat)
TT

Suudi Arabistan, dünyanın en gelişmiş savaş uçağı kulübünün 21. üyesi oldu

 Lockheed Martin tarafından Dubai Airshow'da sergilenen F-35 savaş uçağı (Şarku’l Avsat)
Lockheed Martin tarafından Dubai Airshow'da sergilenen F-35 savaş uçağı (Şarku’l Avsat)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Suudi Arabistan'a F-35 savaş uçakları satılmasını onayladığını açıklaması, krallığı dünyanın en gelişmiş savaş uçağına sahip 21. ülke haline getirdi.

Lockheed Martin, F-35 hayalet savaş uçağını ‘dünyanın en gelişmiş savaş uçağı’ olarak pazarlıyor ve uçağın artan kullanımını ve 21. yüzyılda modern hava savunma sistemlerinin bel kemiğini oluşturma yeteneğini gösteren rakamlar ve operasyonel veriler sunuyor.

Bin 255 uçak

Kasım 2025 itibarıyla en son istatistiklere göre, F-35 programı 20 katılımcı ülkeye genişlemiş ve bugüne kadar bin 255'ten fazla savaş uçağı teslim edilmiş.

zxcvf
F-35 savaş uçağının kokpiti (Şarku’l Avsat)

Rakamlar, Şarku’l Avsat'ın Dubai Airshow'da incelediği savaş uçağının yaygın olarak hizmete girdiğini, 50 hava ve deniz üssünün bu uçağı kabul etmek ve işletmek için faaliyete geçtiğini, 11 ülkenin ise kendi topraklarında bu uçağı fiilen kullandığını gösteriyor.

Lockheed Martin, 2035 yılına kadar Avrupa'da 700'den fazla F-35 savaş uçağının faaliyete geçeceğini tahmin ediyor. Aynı dönemde Hint ve Pasifik okyanuslarında ise 300'den fazla uçak faaliyete geçecek. Bu rakamlar, uçağın ABD müttefiklerinin askeri modernizasyon planlarında oynadığı önemli rolü yansıtıyor.

Çok rollü

Şirket, uçağını çok düşük radar izine sahip çok rollü bir savaş uçağı olarak tanıtıyor. Sunulan verilere göre, F-35'in gizlilik yetenekleri, simetrik kenarlara sahip aerodinamik tasarım, motorunun termal izinin azaltılması ve silah ve yakıtın gövde içinde ‘gizli’ bir konumda taşınmasıyla geleneksel sistemler tarafından tespit edilebilirliğini sınırlamasına dayanıyor.

gfg
F-35 savaş uçağı hakkında bilgi paneli (Şarku’l Avsat)

Teknik açıdan, savaş uçağı aktif elektronik taramalı dizi (AESA) radarı, dağıtılmış açıklık sistemi (DAS), elektro-optik hedef belirleme sistemi (EOTS) ve gelişmiş elektronik savaş yetenekleri dahil olmak üzere gelişmiş bir sensör setine sahip. ‘Veri füzyonu’ veya ‘sensör füzyonu’ özelliği, pilotun uçaktaki çeşitli sensörlerden gelen bilgileri tek bir entegre savaş alanı görüntüsünde toplamasına olanak tanıyarak karar verme hızını ve angajman etkinliğini artırıyor.

Kapsamlı savaş ağı

Lockheed Martin, F-35'in geniş bir savaş ağı içinde çalışmak üzere tasarlandığını ve diğer hava, kara ve deniz platformlarıyla eşzamanlı olarak görüntü ve veri alışverişi yapan güvenli bir iletişim ve bilgi platformu olarak işlev gördüğünü, böylece modern savaş alanlarında ‘ağ bağlantılı operasyonlar’ kavramını oluşturduğunu vurguluyor.

Uçağın güç kaynağı olan Pratt & Whitney F135 motoru, şirket tarafından ‘dünyanın en güçlü savaş uçağı motoru’ olarak tanımlanıyor ve 40 bin poundu aşan bir itiş gücü sağlıyor. Bu da uçağın ses hızını aşan bir süratte uçmasına imkân tanıyor; F-35, iç bölmelerinde tam silah ve yakıt yüküyle dahi Mach 1,6’ya yakın bir hıza ve uzun bir operasyonel menzile ulaşabiliyor.

Çeşitlendirilmiş cephanelik

Silahlandırma konusunda, F-35 hem gizlilik konfigürasyonunu korumak için iki iç bölmede hem de uygun operasyonel koşulların bulunduğu ortamlarda harici askı noktalarında çeşitli mühimmatları taşıyabiliyor. Toplamda 18 bin poundu aşan bir mühimmat kapasitesine sahip.

Veriler, uçağın artık dünya genelinde 16 hava kuvveti ve askeri hizmetin filolarının sabit bir parçası haline geldiğini gösteriyor. Hizmete girişinden bu yana 691 binden fazla sorti gerçekleştirdi ve birçok büyük uluslararası tatbikata katıldı. Bu veriler ışığında Lockheed Martin, F-35 programını ‘21. yüzyıl güvenliğinin en önemli dayanaklarından biri’ olarak sunuyor; programın kullanıcı tabanı Avrupa ile Hint-Pasifik bölgesinde genişlemeye devam ediyor.

Üç model

F-35, silahlı kuvvetlerin farklı ihtiyaçlarını karşılayan üç ana modelde üretiliyor: F-35A, geleneksel kalkış ve iniş kabiliyetine sahip olup esas olarak hava kuvvetleri için tasarlanmıştır. F-35B, kısa kalkış ve dikey iniş kabiliyetine sahiptir; kısa ileri üslerden, çıkarma gemilerinden ve helikopter taşıyan gemilerden operasyon için uygundur. F-35C, deniz kuvvetleri için uçak gemilerinden operasyon yapacak şekilde tasarlanmıştır ve daha büyük bir kanada, daha uzun menzile ve mancınıkla kalkış ile iniş halatlarına uygun iniş kabiliyetine sahiptir.


Suudi Arabistan Veliaht Prensi İran Cumhurbaşkanı'ndan mektup aldı

Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (SPA)
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (SPA)
TT

Suudi Arabistan Veliaht Prensi İran Cumhurbaşkanı'ndan mektup aldı

Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (SPA)
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (SPA)

Suudi Arabistan Krallığı Başbakanı Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bin Abdülaziz, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'dan mektup aldı. Mektup, Suudi Arabistan İçişleri Bakanı Prens Abdülaziz bin Suud bin Nayif bin Abdülaziz'e, dün bakanlıkta İran Hac ve Ziyaret Teşkilatı Başkanı Ali Rıza Raşidyan ile yaptığı görüşmede ulaştı. Görüşmede, iki ülke arasında karşılıklı ilgi duyulan çeşitli konular ele alındı.

sd
Suudi Arabistan İçişleri Bakanı, İran Hac ve Ziyaret Örgütü Başkanı'ndan gelen mesajı aldı, (SPA)

Görüşmede, Suudi tarafında Bakan Yardımcısı Dr. Hişam el-Falih, Güvenlik İşleri Müsteşarı Muhammed el-Muhanna, Kamu Güvenliği Müdürü Korgeneral Muhammed el-Bessami, Bakanlık Araştırma ve İnceleme Ofisi Genel Müdürü Tümgeneral Halid el-Arvan, Hukuk İşleri ve Uluslararası İşbirliği Genel Müdürü Ahmed el-İsa ve Hac Yüksek Komitesi Sekreteri Halid el-Saykhan katıldı. İran tarafında ise Suudi Arabistan Büyükelçisi Ali Rıza İnayati hazır bulundu.


Muhammed bin Selman ve Trump... Ortaklığı derinleştirmek ve istikrarı desteklemek

Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Donald Trump, 13 Mayıs 2025'te Riyad'a yaptığı ziyarette (AP)
Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Donald Trump, 13 Mayıs 2025'te Riyad'a yaptığı ziyarette (AP)
TT

Muhammed bin Selman ve Trump... Ortaklığı derinleştirmek ve istikrarı desteklemek

Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Donald Trump, 13 Mayıs 2025'te Riyad'a yaptığı ziyarette (AP)
Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Donald Trump, 13 Mayıs 2025'te Riyad'a yaptığı ziyarette (AP)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bin Abdülaziz, Kral Selman bin Abdülaziz'in talimatı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın daveti üzerine bugün ABD'ye resmi bir çalışma ziyareti gerçekleştiriyor.

Suudi Arabistan Kraliyet Divanı yaptığı açıklamada, Prens Muhammed bin Selman'ın ikili ilişkileri ve bunları çeşitli alanlarda güçlendirmenin yollarını ve ortak ilgi alanlarını görüşeceğini belirtti.

Amerikan siyasi çevreleri, ziyareti ortaklığı derinleştirecek ve istikrarı artıracak stratejik bir etkinlik olarak görüyor ve Beyaz Saray da buna büyük bir dikkatle hazırlanıyor.

Trump, cuma akşamı hafta sonu için Florida'ya giderken, bu ziyaretin "sadece bir toplantıdan daha fazlası... Suudi Arabistan Krallığı ve Veliaht Prens'i onurlandırıyoruz" demişti.

Şarku'l Avsat’a ziyarete ilişkin değerlendirmede bulunan iki ülkeden uzmanlar ve eski yetkililer, iki ülke arasındaki ilişkilerin derinleştirilmesinin önemine değinerek, bölge sorunlarına siyasi çözüm fırsatları ve ekonomik iş birliğinin artırılması konusunda planlanan görüşmeler hakkında bilgi verdi.

ABD'nin Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf, iki ülke arasındaki ilişkilerin "istikrarı sağlamak ve bölgenin mümkün olan en iyi şekilde ayağa kalkmasına yardımcı olmak için ortak bir çaba göstermede çok önemli" olduğunu söylüyor. ABD'nin Suudi Arabistan'daki eski Büyükelçisi Michael Ratney ise "Suudi Arabistan'ın geçirdiği dönüşüm çok hızlı ilerledi, toplumun ve ekonominin doğası dikkat çekici şekilde değişti ve Amerikalılar bu değişiklikleri belki de yavaş yavaş fark etmeye başladılar" dedi.