Husiler, Yemen’in en büyük bankalarını soymaya hazırlanıyor

Husiler, savaşçılar için para toplamak için Sana’da toplandı. (Reuters)

Husi milisler geçen salı günü sürpriz bir şekilde el-Kuraymi Bankası’nın Sana’daki ana binasını ve kontrol ettikleri diğer bölgelerdeki şubelerini kapatma kararı aldı. Karar, iş sahipleri ve bankacılık piyasasında hoşnutsuzluğa neden oldu.
Ekonomistler, Yemen’deki en büyük para transferi ağına sahip olan bankaya yönelik Husi saldırısının bir sonraki adımda banka mevduatlarına ve varlıklarına el koymak için bir başlangıç ​​niteliği taşıdığı görüşündeler.
Yerel bir kaynağa göre Husiler, Hudeyde ve ed-Dali’deki şubelerin kapatılmasıyla eş zamanlı olarak Sana’daki bir banka yetkilisini de gözaltına aldı. Husiler söz konusu adıma ilişkin ise gerekçe göstermedi. Ancak kaynaklar, Husilerin bankayı ‘Sana’daki Merkez Bankası’nın talimatlarını ihlal etmekle ve geçici başkent Aden’de meşruiyete tabi resmi Merkez Bankası’nın politikalarını uygulamakla’ suçladığını belirtti.
Bu çerçevede Yemenli ekonomist Mustafa Nasr, Facebook üzerinden konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Sana’daki el-Kuraymi Bankası’na yapılan saldırı, özel sektör ve ülke ekonomisi üzerindeki tehlikelerinin farkında olunmadan atılan barbarca bir adımdır.”
Ekonomik Medya Merkezi Başkanı Nasr ayrıca “Bu adım son derece tehlikelidir. Özel sektör bir seferberlik ve tam bir dayanışma hali ilan etmelidir” ifadelerini kullandı.
Husiler dDiğer yandan meşru hükümete karşı yürüttüğü ekonomik savaş kapsamında Sana’daki Merkez Bankası şubesini Aden şehrinde bulunan ve uluslararası açıdan meşru kabul edilen Merkez Bankası’na paralel bir bankaya dönüştürmeye yöneldi.
Aynı şekilde Husiler bankacılık sektörüne kısıtlamalar getirmek ve telif uygulamalını hayata geçirmek amacıyla yerel para biriminin çöküşünü hızlandıracak hamleler yaptı.
Husilerin para transfer ücretlerin yağmalamasının etkileri de devam ediyor. Bu durum Husilerin meşruiyetin kontrolü altındaki alanlardan kendi kontrolündeki bölgelere yapılan para transferi komisyonlarının yüzde 31’e yükselmesine neden oldu.
Aden’deki Merkez Bankası’nın bankacılık piyasası ve para havalelerinin kontrolünü yeniden ele alması ve Husilerin istismarına karşı koyma tedbirleri bağlamında, 30 Eylül’de döviz ağları ve bankalar, Bankacılık Denetim Sektörü ile tek bir havale şebekesi ile çalışma konusunda istişarede bulundular. Yerel transfer ağlarında çalışmaların durdurulması, mevcut havalelerin iki gün içinde tasfiye edilmesi ve 3 Ekim’de önerilerin tamamlanması hususunda bilgilendirildiler.
Aden’deki Merkez Bankası yaklaşık 10 gün önce döviz ve havale şirketlerine yeni talimat verdi. Döviz kurlarının benzeri görülmemiş seviyelere ulaşmasının ardından yerel paranın yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesinin önüne geçmeye ve spekülasyonları durdurmaya yönelik bir dizi tedbir aldı.
Yemen Merkez Bankası söz konusu tedbirler ile Husilerin döviz kurları üzerinden devam eden spekülasyonunu ve kontrol alanlarına para akışını sınırlandırmayı hedefliyor.
Yemen Merkez Bankası’nın döviz şirketlerine talimatları, yerel para transferi ağları üzerinden yapılan iç transferler için maksimum limitin kişi başına 500 bin riyal veya 800 doları geçmeyecek şekilde Yemen riyali veya döviz cinsinden olmasını içeriyor.
Banka ayrıca Merkez Bankası tarafından ruhsat verilmeyen herhangi bir şirket, döviz bürosu veya yerel para transferi ağıyla iş yapmamanın gerekliliğini vurguladı.
Yemen para birimi, meşru hükümet tarafından kontrol edilen bölgelerde düşmeye devam ediyor. Bu çerçevede 1 dolar yaklaşık 830 riyale ulaşırken Husilerin kontrol ettiği alanlarda da 600 riyal civarında seyrediyor.
Husilerin 2014 yılının sonlarında Sana’ya saldırarak darbe yapmıştı. Meşru hükümet Husileri darbe sonrasında en az 5 milyar dolar ve yaklaşık 2 trilyon riyali çalmakla suçluyor. Bu durum  Yemen para biriminin neredeyse üçte iki oranında değer kaybetmesine neden oldu.