Ürdün, Kovid-19 mücadelesinde orduyu görevlendirdi

Ürdün'ün başkenti Amman'da dün özel bir okuldaki öğrenciler (Reuters)
Ürdün'ün başkenti Amman'da dün özel bir okuldaki öğrenciler (Reuters)
TT

Ürdün, Kovid-19 mücadelesinde orduyu görevlendirdi

Ürdün'ün başkenti Amman'da dün özel bir okuldaki öğrenciler (Reuters)
Ürdün'ün başkenti Amman'da dün özel bir okuldaki öğrenciler (Reuters)

Ürdün’de, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı kapsamlı bir yasak uygulanırken, sağlık yetkilileri dün (çarşamba) yaptıkları açıklamada, bin 199 yeni vaka kaydedildiğini açıkladı. Açıklamada, vakaların çoğunun başkentte ve nüfusun yoğun olduğu bölgelerde ile İrbid ve Zerka şehirlerinde tespit edildiği toplam vaka sayısının 20 bin 200'e yükseldiği belirtildi.
Ülkede son 24 saatte Kovid-19 kaynaklı 9 yeni ölüm kaydedilirken, hayatını kaybedenler 131 kişiye yükseldi. Ölenlerin çoğunun ise tıbbi geçmişi olan yaşlı kişiler olduğu bildirildi. Ürdün’deki tıbbi kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada hastanelerde bir dizi kritik vaka olduğunu ifade ettiler.
Ürdün hükümeti, koronavirüs vakalarındaki ciddi artış ve ülkede çeşitli bölgelerdeki ana odak noktalarda salgının yayılmasını kontrol etme amacıyla, cuma gününden pazar sabahına kadar kapsamlı bir yasağın uygulandığını duyurdu.

Salgınla mücadelede ordu devrede
Ürdün Silahlı Kuvvetleri dün sabah, halkın, kurallara uymayanlara karşı resmi kurumların gevşeklik gösterdiği yönündeki eleştirilerinin ardından kapsamlı sokağa çıkma yasağının uygulanmasını sağlamak için Krallığın bazı bölgelerinde konuşlanmaya başladı.
Hükümet, kapsamlı ve haftalık olarak tekrarlanan yasaklama kararlarını açıklamazken, ilgili kaynaklar Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada her hafta cuma ve cumartesi günleri yasağın uygulanacağını belirtti. Kaynaklara göre söz konusu yasaklar, özel çiftliklerde düğün yapmakta ısrar edenlerin olması, son cuma namazında fiziki mesafeye bağlı kalınmaması ve camilerde ihlallerin tekrarlandığı bir zamanda geldi.
Ürdün hükümeti, camilerin, ibadethanelerin, kafelerin ve restoranların yeniden açılmasıyla Krallığın çeşitli bölgelerinde koronavirüse karşı kamu güvenliği koşullarını ihlal edenlere yönelik cezaları sıkılaştırdı.
Hükümet daha önce Ürdün Enformasyon Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Emced el-Adayile aracılığıyla, 17 Sayılı 2020 tarihli kararıyla önlemleri ihlal edenlere yönelik daha önceki yaptırımlarını sıkılaştırmıştı.
Bu karara göre cezalar, ilk ihlalde 500 dinardan az ve bin dinardan fazla olmamak üzere para cezası verilmesini, ihlalin tekrarlandığı durumlarda ise bir yılı geçmemek üzere hapis veya en az bin, en fazla 3 bin dinar para cezası veya bu cezaların her ikisinin verilmesini içeriyor.
Kararda ayrıca, “Kanuna aykırı toplantı düzenleyenlere ilk ihlalde bin dinardan az, 3 bin dinardan fazla olmamak üzere para cezası verilmesi, ihlalin tekrarlanması durumunda ise 3 aydan 1 yıla kadar hapis veya 2 bin dinardan az ve 3 bin dinardan fazla olmamak üzere para cezası verilmesi ya da bu cezaların her ikisinin birlikte uygulanmasını” şart koşuyor.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.