Ürdün’de koronavirüsten günlük en fazla ölü sayısı kayda geçti

Sokağa çıkma yasağının uygulandığı Ürdün caddelerinde sadece temizlik işçileri vardı. (Reuters)
Sokağa çıkma yasağının uygulandığı Ürdün caddelerinde sadece temizlik işçileri vardı. (Reuters)
TT

Ürdün’de koronavirüsten günlük en fazla ölü sayısı kayda geçti

Sokağa çıkma yasağının uygulandığı Ürdün caddelerinde sadece temizlik işçileri vardı. (Reuters)
Sokağa çıkma yasağının uygulandığı Ürdün caddelerinde sadece temizlik işçileri vardı. (Reuters)

Ürdün Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre ülkede pandeminin başlamasından bu yana günlük en yüksek ölüm vakası dün meydana geldi. Bakanlık koronavirüs yüzünden bir günde 22 kişinin öldüğünü, toplam ölü sayısının 166’a çıktığını bildirdi. 
Bakanlık istatistiklerine göre cuma günü bin 230 vaka tespit edildi. Vakaların bin 406 ile yoğunlaştığı yer başkent Amman oldu. Pandeminin başlangıcından bu yana Ürdün’de vaka sayısı 22 bin 763’e ulaştı.
Ürdünlüler hafta sonunu zorunlu olarak evlerinde geçirdiler. Ürdün ordusu şehrin giriş çıkışlarını kapattı ve güvenlik teşkilatları meskun mahallerde kontrolü ele alarak sokağa çıkma yasağının uygulanmasını sağladı.
Şarku’l Avsat’ın gözlemlerine göre Ürdün’de sokağa çıkma yasağına büyük ölçüde uyuldu. Ürdün Kamu Güvenliği Kurumu’ndan yapılan açıklamada ülkenin çeşitli şehirlerinde kurulan devriye ve kontrol noktalarında cuma sabahı başlayan yasakları ihlal eden 590 kişiye yasal prosedürlerin uygulandığı bildirildi.
Ürdün’de cuma ve cumartesi günleri için getirilen karantina kararı, önümüzdeki 10 Kasım’da yapılması planlanan 19’uncu parlamento seçimleri için adayların kampanyalarının başlamasıyla aynı zamana denk geldi. Adaylık dönemi, 130 milletvekili için bin 717 erkek ve kadın adaydan oluşan 295 seçim listesinin kaydı ile son buldu.
Ülkedeki virüs enfeksiyonlarının sayısı keskin bir artışa tanık oluyor. Geçen hafta ülkede 8 bin 366 vaka kaydedilirken vefat sayısı 75 sayısına ulaştı. Hastalığın hızla yayıldığı bu dönemde virüsü tespit etmek için 132 bin 883 test yapıldı.
Hükümetin sokağa çıkma yasağını erken bildirmesine rağmen alışveriş merkezlerinde izdiham yaşandı. Bu nedenle güvenlik görevlileri kalabalığın olduğu bölgelerde maske ve sosyal mesafe gibi talimatlara uymayanlara ceza kesmek zorunda kaldı.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.