Lübnan'da İsrail sınır ihtilafında Cumhurbaşkanı-Hükümet yetki çatışması

İsrail ile sınırların çizilmesi konusunda müzakere heyetinin oluşturulması üzerine, Lübnan'da Cumhurbaşkanlığı ile Bakanlar Kurulu arasında anlaşmazlık oluştu.(AFP)
İsrail ile sınırların çizilmesi konusunda müzakere heyetinin oluşturulması üzerine, Lübnan'da Cumhurbaşkanlığı ile Bakanlar Kurulu arasında anlaşmazlık oluştu.(AFP)
TT

Lübnan'da İsrail sınır ihtilafında Cumhurbaşkanı-Hükümet yetki çatışması

İsrail ile sınırların çizilmesi konusunda müzakere heyetinin oluşturulması üzerine, Lübnan'da Cumhurbaşkanlığı ile Bakanlar Kurulu arasında anlaşmazlık oluştu.(AFP)
İsrail ile sınırların çizilmesi konusunda müzakere heyetinin oluşturulması üzerine, Lübnan'da Cumhurbaşkanlığı ile Bakanlar Kurulu arasında anlaşmazlık oluştu.(AFP)

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın Hükümet ve Meclis’in onayını almadan ihtilaflı Lübnan-İsrail sınırını belirlemek için harekete geçmesi yeni bir tartışmanın da fitilini ateşledi.
Lübnan Cumhurbaşkanlığı, İsrail ile ihtilaflı olan güney sınırlarını belirlemek için teknik bir heyet oluşturulduğunu açıkladı. Heyet, yarın BM ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) gözetiminde ilk toplantısını gerçekleştirecek.
Cumhurbaşkanlığı yaptığı açıklamada, başkanlığını Pilot Kurmay Tuğgeneral Bessam Yasin’in yapacağı heyetin Lübnan Petrol Sektörü İdaresi üyesi Deniz Albay Mazen Basbus, Visam Şubat ve uluslararası hukuk uzmanı Necib Mesihi’den oluşacağını belirtti.
Öte yandan Cumhurbaşkanlığı açıklamasının ardından Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı’na Taif Anlaşması’nın Lübnan Ulusal Mutabakat Belgesine göre değiştirilen Anayasa'nın 52. maddesini hatırlatan bir açıklama yaptı. Başbakanlık, bu maddede “Cumhurbaşkanının Başbakan ile mutabık kalınarak uluslararası antlaşmaları müzakere edip sonuçlandıracağını” ve “Bakanlar Kurulu'nun onayı dışında anlaşma akdedilmeyeceğini” vurguladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Hükümet, ülke yararına ve devletin güvenliği için izin verdiğinde Temsilciler Meclisi’ni bilgilendirir. Devlet maliyesi, ticari antlaşmalar ve her yıl iptal edilemeyen diğer tüm antlaşmalarla ilgili koşulları içeren anlaşmalar, Temsilciler Meclisi'nin onayı olmadan sonuçlandırılamaz.”
Açıklamada, herhangi bir uluslararası anlaşma, mutabakat veya protokolü  müzakere etmek için heyet görevlendirmenin Cumhurbaşkanı ile Başbakan arasında daha önce hazırlanan şekilde ortak bir karar ile yapılacağı ve herhangi bir farklı yaklaşımın, sonuçlarıyla birlikte anayasal bir metnin açık bir ihlalini oluşturduğu" da ifade edildi.
Şarku’l Avsat’a konuşan siyasi kaynaklar, heyette Dışişleri Bakanlığı'ndan diplomat Hadi Haşim'in ve (Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket Genel Başkanı Cibran Basil’in olmasına karar verildiği, ancak Hizbullah'ın ısrarı nedeniyle bu kişilerin heyete alınmadığını bildirdi.
İsrail ile çerçeve anlaşmasına varıldı
Lübnan ve İsrail arasındaki sınır ihtilafının çözümü için 2010'dan bu yana ABD diplomatik heyeti ile birlikte süreci yöneten Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde İsrail ile hem kara hem deniz sınırlarını belirleme müzakereleri için "çerçeve anlaşmasına" varıldığını açıklamıştı.
Müzakerelerin Güney Lübnan'da görev yapan BM Geçici Görev Gücü (UNIFIL) merkezinde yürütüleceğini belirten Nebih Berri, yıllardır sürdürdüğü görevini de artık müzakerelerde Cumhurbaşkanı Avn'ın öncülüğünde Lübnan'ı temsil edecek orduya bıraktığını ifade etmişti.
Lübnan-İsrail sınır ihtilafı
Lübnan ile İsrail arasında 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor.
İki ülke de Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığında hak iddia ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı beş bloktan üçünün, İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını öne sürüyor. Tel Aviv ayrıca, 87 kilometrelik Lübnan'ın kara sınırında da Şeba Çiftlikleri ile diğer bazı bölgelerdeki işgalini sürdürüyor.



İsrail, Hudeyde'deki üç limanı hedef alarak Husilere karşı sekizinci saldırı dalgasının başladığını duyurdu

İsrail tarafından Yemen'in Hudeyde limanındaki yakıt depolarına düzenlenen saldırılar büyük bir yangına yol açtı (Arşiv- AFP)
İsrail tarafından Yemen'in Hudeyde limanındaki yakıt depolarına düzenlenen saldırılar büyük bir yangına yol açtı (Arşiv- AFP)
TT

İsrail, Hudeyde'deki üç limanı hedef alarak Husilere karşı sekizinci saldırı dalgasının başladığını duyurdu

İsrail tarafından Yemen'in Hudeyde limanındaki yakıt depolarına düzenlenen saldırılar büyük bir yangına yol açtı (Arşiv- AFP)
İsrail tarafından Yemen'in Hudeyde limanındaki yakıt depolarına düzenlenen saldırılar büyük bir yangına yol açtı (Arşiv- AFP)

İsrail, savaş uçaklarının Yemen'in batı kıyısında Husilerin kontrolündeki Hudeyde, Salif ve Ras İsa limanlarını hedef alan hava saldırıları düzenlemeye hazırlandığını duyurdu.

Saldırılarla ilgili çelişkili haberler çıktı; İsrail basını ve Husilere ait yayın kuruluşları saldırıların başladığını bildirdi. Fakat İsrailli kaynaklar, daha sonra saldırıların henüz başlamadığı açıklamasında bulundular.

Husilerin liderlerine bağlı sosyal medya hesapları, herhangi bir saldırının videoya alınmaması konusunda uyarıda bulunmakta gecikmedi. Husilere yakın görünen diğer hesaplar, İsrail'e atıfla ‘düşman’ olarak adlandırdıkları taraflara yardım ettikleri kanıtlananları tehdit etti.

İsrail ordusunun Arapça sözcüsü olan Avichay Adraee bir açıklama yayınlayarak sivillere söz konusu üç limanın çevresini derhal boşaltmaları çağrısında bulundu.

Husilerin 4 Mayıs 2025 tarihinde Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion Uluslararası Havaalanı yakınlarına isabet eden balistik füze saldırısının ardından İsrail'in çok sayıda hava saldırısı düzenledi. Hudeyde limanının ve Hudeyde'nin güneyindeki Bacil'de bulunan bir çimento fabrikasının zarar gördüğü bombardımanın ardından hava saldırıları 6 Mayıs'ta Sana Uluslararası Havaalanı, Amran ilindeki çimento fabrikası ve iki elektrik santralinin imha edilmesiyle sona erdi.

Bu son gelişme, ABD ile Husiler arasında ABD gemilerine saldırmama konusunda varılan son mutabakata rağmen, İsrail ile İran destekli Husiler arasında daha geniş çaplı bir çatışma yaşanması ve bunun bölgesel güvenlik üzerindeki etkilerine dair korkular nedeniyle bölgede tansiyonun yükseldiğini yansıtıyor.