'Karın ağrınızın nedeni kist olabilir'

Fotoğraf (İHA)
Fotoğraf (İHA)
TT

'Karın ağrınızın nedeni kist olabilir'

Fotoğraf (İHA)
Fotoğraf (İHA)

Op. Dr. Ayşe Kavasoğlu “Yumurtalık kistleri yırtıldığında ciddi ağrı ve bazen de iç kanamaya sebep olabilir. Kistlerin başlıca belirtileri arasında karında ağrı, dolgunluk hissi, şişkinlik, adet düzensizliği, lekelenme, idrar yolu şikayetleri, göğüslerde hassasiyet, ağrılı bağırsak hareketleri ve kabızlık yer alıyor” dedi.
Çamlıca Medipol Üniversite Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Ayşe Kavasoğlu, özellikle menopoz dönemindeki kistlere dikkat çekerek kadınlarda düzenli kontrole ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Kavasoğlu, 5 çeşit yumurtalık kisti olduğunu belirterek “Yumurtalıkların içinde veya yüzeyinde zaman zaman kist yapıları oluşur. Bunların çoğu rahatsızlık vermez, zararsızdır ve tedavisiz birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur” dedi. Kistler yırtıldığında ise iç kanamaya da neden olabileceğine değinen Kavasoğlu, şöyle devam etti: “Menopoz dönemindeki kistler kötü huylu olmaya eğilimlidir. Yumurtalık kistleri yırtıldığında ciddi ağrı ve bazen de iç kanamaya sebep olabilir. Bazen de kistler kendi etrafında dönebilir. Bu durumlarda da ciddi ağrı, bulantı, kusma olabilir. Kistlerin başlıca belirtileri arasında karında ağrı, dolgunluk hissi, şişkinlik, adet düzensizliği, lekelenme, idrar yolu şikayetleri, göğüslerde hassasiyet, ağrılı bağırsak hareketleri ve kabızlık yer alıyor.”

“Düzenli kontrol şart”
Kavasoğlu, özellikle şiddetli ve keskin karın ağrısı, ateş, kusma, baygınlık hissi, hızlı solunum gibi durumlarda acil tıbbi müdahalenin gerektiğine işaret ederek, şu bilgileri verdi: “Doğum kontrol haplarıyla yumurtlama baskılanarak kist gelişimi önlenebilir. Bazı kist gelişimlerinde ameliyat önerilir. Tabii ameliyata; kistin cinsi, boyutu, hastanın yaş ve hikayesi gibi pek çok faktöre göre karar verilir. Ameliyatta bazen sadece kist alınırken bazen kist beraberinde yumurtalığın da alınması gerekebilir. Ameliyat; açık ameliyat dediğimiz sezaryen tarzı cilt kesisiyle yapılabileceği gibi günümüzde kapalı ameliyat teknikleri olan laparoskopik ve robotik cerrahi yöntemleriyle de yapılabilir. Kapalı ameliyat teknikleri hastaya konfor ve ameliyat sonrası daha az ağrılı olma imkanı sunar. Yumurtalık kistleri önlenebilecek bir durum değildir fakat düzenli yaptıracağımız kadın doğum muayenesi ile riskli durumlarla karşı karşıya kalmaktan korunmuş oluruz.”



Mars'a ve diğer gezegenlere gönderilmek üzere minik bir uzay aracı tasarlandı

Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)
Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)
TT

Mars'a ve diğer gezegenlere gönderilmek üzere minik bir uzay aracı tasarlandı

Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)
Fotoğraf: (Schafer ve ekip arkadaşları/Nature)

Bilim insanları Dünya atmosferinin erişilmesi güç bölgelerini ve nihayetinde diğer gezegenleri incelemek için güneş enerjisiyle çalışan küçük uzay araçları fırlatmak istiyor.

Fikrin arkasındaki araştırmacılar, bu küçük cihazların havada süzülebildiğini ve taşıdığı algılama araçlarıyla hem iklimimizi izleyebileceğini hem de Mars'ı keşfedebileceğini söylüyor.

Geleneksel uzay araçlarının aksine atmosferde süzülmek için yakıt gerektirmiyorlar. Bunun yerine, 150 yıldır nesneleri havaya kaldırmak için kullanılan ve fotoforez diye bilinen süreçle ışıktan elde edilen enerjiyi kullanıyorlar.

Bu uzun geçmişe rağmen, fotoforezin pratik kullanımı gerçekten küçük nesnelerle veya çok güçlü yapay ışıkla sınırlıydı ve pratik cihazlar işe yaramıyordu. Ancak araştırmacılar delikli levhalardan, doğal güneş ışığını kullanarak havada kalabilen, 1 santimetre uzunluğunda bir uçan cihaz yaptıklarını düşünüyor.

Uçan yapı, küçük desteklerle birbirine tutturulmuş iki adet ince, delikli zardan yapıldı. Bunlarla küçük bir disk oluşturuluyor ve daha sonra bu disk havada kalabiliyor.

Bu araçlar Dünya atmosferinin üst katmanlarına kadar ulaştırılabilir. Biraz daha büyütülebilirlerse, atmosferi izlemek ve diğer bilimsel çalışmalar için kullanılmalarını sağlayacak antenler ve devreler taşıyabilirler.

Bilim insanları aynı tasarımın nihayetinde diğer gezegenlere de götürülebileceğini öne sürüyor. Örneğin halihazırda Mars'a uydu göndermek neredeyse imkansız derecede pahalı ancak bu küçük uzay aracıyla bunu yapmak araştırmacıların o gezegendeki koşulları izlemesine olanak tanıyabilir.

Penn Üniversitesi'nden Igor Bargatin yeni araştırmayla ilgili bir makalede, "Bu teknolojinin tam potansiyeli gerçekleştirilebilirse, bu türden bir sürü veya bir dizi fotoforetik uçan araç gelecek 10 yıl içinde mezosferin sıcaklığı, basıncı, kimyasal bileşimi ve rüzgar dinamikleri hakkında yüksek çözünürlüklü veriler toplayabilir" diye yazıyor.

Çalışma, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Photophoretic flight of perforated structures in near-space conditions" (Yakın uzay koşullarında delikli yapıların fotoforetik uçuşu) başlıklı makalede anlatılıyor.

Independent Türkçe