عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Yezidiler Sincar'a dönmekten korkuyor

Sincar’daki ibadethanenin önünde duran bir Ezidi savaşçısı. (Reuters)
Sincar’daki ibadethanenin önünde duran bir Ezidi savaşçısı. (Reuters)
    Dahok/Şarku’l Avsat
TT
TT

Yezidiler Sincar'a dönmekten korkuyor

Sincar’daki ibadethanenin önünde duran bir Ezidi savaşçısı. (Reuters)
Sincar’daki ibadethanenin önünde duran bir Ezidi savaşçısı. (Reuters)

Kuzey Irak'ta DEAŞ tarafından acımasızca zulüm gören Yezidiler, memleketleri Sincar’da barış, güvenlik ve daha iyi bir yaşamdan başka bir şey istemiyorlar. Ancak durumun kendi şartlarına uygun olmasını istiyorlar. Yezidilerin çoğunluğu Irak hükümeti ile Irak Kürdistan’ı yetkilileri arasında "tarihi" olarak nitelendirilen güvenlik ve yeniden inşa planı anlaşmasından şüphe duyuyor.
Kürdistan bölgesinde şehre çok uzak olmayan bir bölgede sürgünde yaşayan Yezidi Talal Salih plana ilişkin yaptığı değerlendirmede "Sincar'daki koşulları sakinleştirebilir de kötüleştirebilir de” dedi.
Yezidiler, 2014 yılında Batı’yı şok eden DEAŞ Sincar kentine düzenlediği saldırıdan bu yana sıkıntı içinde yaşıyorlar. Örgüt militanları 3 binden fazla Yezidiyi katletti, 7 bin kadına ve kız çocuğuna zulmetti. Bu durum 550 bin nüfuslu Yezidilerin çoğunu yerinden etti.
Reuters’ın haberine göre 2015 yılında ABD’nin desteklediği Kürtlerin terör örgütünden temizlediği bölgede Irak ordusu ve silahlı Kürt güçleri hakimiyet kurdu. Habere göre silahlı gruplar içinde Şiiler, farklı aidiyetleri olan Kürt gruplar ve silahlı Yezidiler de bulunuyor.
Irak Başbakanı Mustafa El-Kazımi'nin ofisinden konuya dair yapılan açıklamada “hükümetin planının, daha önce güvenlik ve temel hizmetler yoksunluğu nedeniyle yaşadıkları yerlere geri dönmekten korkan on binlerce Yezidinin dönüşünü sağlayacağı” belirtildi. Bununla birlikte birçok Sincar sakini, planın belirsiz olduğunu ve Kürdistan bölgesinin başkenti Erbil ile Bağdat tarafından dikte edildiği görüşünde. Planın bahsedildiği gibi olumlu olmadığı ve bu nedenle daha fazla bölünme ve şiddete yol açabileceği görüşü hakim. Salih, "Sincar savaşmadan terk edilmeyecek” dedi.
Güvenlik düzenlemeleri arasında onlarca yıldır Türkiye’de silahlı eylemlerde bulunan, Kuzey Irak’taki PKK’nın da bölgeden çıkarılması var. Bu durum yüzlerce Yezididen oluşan bir silahlı kuvvetin oluşturulmasına işaret ediyor. Plan ile orduya ve silahlı Şii grupların da dahil olduğu Haşdi Şabi güçlerine PKK'nın bölgeden çıkarılmasını denetlemesi çağrısında bulunuluyor. Bölge sakinleri bu durumun bazen iki kardeşin farklı yapı içinde bulunmasından dolayı bölünmeye neden olacağından endişeli.
Yezidilerin de Haşdi Şabi içinde PKK’ya karşı silahlı güçleri bulunuyor. Kürdistan'da yerinden edilen Ezidi Ekrem Rasho, "Şu anda Sincar'da yaklaşık altı siyasi grup var. Aynı aileden kardeşler farklı gruplara katılabiliyor” dedi. Rasho açıklamasının devamında durumu iyileştirmek için gerçek anlamda çaba gösterilmesi halinde planın Sincar halkı için kabul edilebilir olacağını vurguladı.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Hükümet Sözcüsü Cutyar Adil de “Bağdat ile Erbil arasında imzalanan anlaşmanın sorunları çözmek için iyi bir adım olduğunu” kaydetti.
Sincar, 2017'de Irak'tan tam bağımsızlık kazanmaya yönelik yapılan Kürt girişiminden bu yana Bağdat ile Erbil arasında bölgesel bir anlaşmazlığın konusu oldu. Yeni Sincar planına göre Bağdat ve Erbil hükümetleri yeni bir belediye başkanı ile yerel yetkililer seçecek ve ayrıca 2 bin 500 yeni yerel güvenlik personeli atayacak. PKK yandaşları, bu güvenlik güçlerinin Peşmergeye bağlı Yezidileri de içermesi beklentisi içindeler.
Yezidi aşiret liderlerinden Şamo Hadide pazar günü Sincar planını protesto etmek yaptığı konuşmada "Sincar halkına ait ve biz halkız" dedi.
Yezidilerin bir kısmının ise sahadaki hizmetlerin iyileştirilmesinden başka bir talepleri yok. Dolayısıyla siyasetten uzak duruyorlar.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.

ARAP DÜNYASI

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.

ARAP DÜNYASI

Irak’ta Koordinasyon Çerçevesi “başbakanın görevlerini” belirledi

KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
TT
TT

Irak’ta Koordinasyon Çerçevesi “başbakanın görevlerini” belirledi

KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi

Irak’ta Şii siyasi güçlerin ittifakı olan Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakanlık için potansiyel adaylara ön koşullar getirmeyi kabul ettiği bildirildi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Koordinasyon Çerçevesi, Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki’ye cumhurbaşkanlığı, başbakanlık ve meclis başkanlığı (üç başkanlık) makamlarına atanacak isimlerle ilgili müzakereleri yürütmek üzere ‘tam yetki’ verdi.

Kaynaklara göre başbakanlık adayı Sünni ve Kürt güçler tarafından kabul edilebilir olacak ve ne Washington’ın ne de Tahran'ın hassasiyetlerini tetikleyecek. Bu da onu uzlaşı adayı haline getirecek.

Kaynaklar, adayın kimliğinin, yürütme kararlarının parlamentoda çoğunluğu elinde bulunduran Şii güçlerde kalmasını sağlayan önceden belirlenmiş bir siyasi programı uyguladığı sürece Koordinasyon Çerçevesi için ‘artık bir önem teşkil etmediğini’ belirttiler.

Kaynaklar ayrıca Koordinasyon Çerçevesi komisyonunun, adaylardan Şii partilerle nüfuz mücadelesine girmemelerini ve mali kriz ile artan kamu borcunu çözmek için çalışmasını istediğini aktardı.