Vaka sayıları yükselmeye devam ederken Avrupa kısıtlamalarını artırıyor

Dün İngiltere’nin Blackpool kentinde otobüs beklerken salgına karşı önlem olarak maske takan kadınlar (AFP)
Dün İngiltere’nin Blackpool kentinde otobüs beklerken salgına karşı önlem olarak maske takan kadınlar (AFP)
TT

Vaka sayıları yükselmeye devam ederken Avrupa kısıtlamalarını artırıyor

Dün İngiltere’nin Blackpool kentinde otobüs beklerken salgına karşı önlem olarak maske takan kadınlar (AFP)
Dün İngiltere’nin Blackpool kentinde otobüs beklerken salgına karşı önlem olarak maske takan kadınlar (AFP)

Sağlık verileri dün öğleden sonra dünya çapında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayısının 39 milyonu aştığını, Kovid-19 yüzünden hayatını kaybeden kişi sayısının ise 1 milyon 98 bin 378’e ulaştığını ortaya koydu.
Dünya genelinde Kovid-19 vaka sayısının 39 milyonu aşması ile birlikte salgının hızla yayıldığı diğer Avrupa ülkeleri de kısıtlayıcı önlemlerini arttırdı. Reuters haber ajansına göre İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab dün yaptığı açıklamada İngiltere’yi ulusal düzeyde tekrar bir genel karantinaya sokmaktan ve bunun ekonomiye verdiği zarardan kaçınmak amacıyla bölgesel kısıtlamalar getirdikleri için Kovid-19 vaka sayılarındaki sıçrayışla mücadele etmek için belirli bölgeleri hedef alan bir yaklaşım benimsediklerini söyledi. Raab İngiliz Radyo Televizyon Kurumu’na (BBC) yaptığı açıklamada “Ulusal düzeyde başka bir karantinadan kaçınmak için bu yaklaşımı uyguluyoruz” ifadelerini kullandı. Başkent Londra’nın ve İngiltere’nin diğer bölgelerinin bugün itibariyle salgın ile mücadele kapsamında daha sıkı kısıtlamalara tabi tutulacağı bildirildi.

Fransa’da 10 şehirde sokağa çıkma yasağı geldi
Paris dahil olmak üzere Fransa’nın 10 şehrinde dün gece geç saatlerde sokağa çıkma yasağı yürürlüğe girdi. İrlanda ise Kovid-19 salgınının yayılmasını yavaşlatmak için özel ziyaretleri askıya aldı.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) “büyük bir endişe kaynağı” olarak gördüğü salgının daha fazla yayılması ile karşı karşıya olan çeşitli Avrupa ülkelerinde kısıtlamaların artırılması ile birlikte İrlanda, kararı dün uygulamaya koyarak Londra ve diğer bölgelerinde benzer tedbirler alan İngiltere’ye katılmış oldu.
Fransız haber ajansına (AFP) göre bu önlemlerin yanı sıra İrlanda-Kuzey İrlanda sınır hattında bulunan bölgelere yeni kısıtlamalar getirildi. Kısıtlamalar uyarınca 300 bin nüfusu olan bölgelerde temel ihtiyaçlara yönelik satış yapmayan mağazalar, eğlence merkezleri, yüzme havuzları ve spor salonları kapatılacak.
Fransa’da bugün itibariyle Paris, Lyon ve Marsilya başta olmak üzere sekiz büyük şehirde yerel saatle 21.00-06.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanacak. Fransa Başbakanı Jean Castex perşembe günü yaptığı açıklamada “Saat 21.00 itibariyle herkes evlerine dönmeli. Halka hizmet veren tüm mekanlar, mağazalar ve tesisler kapanacak” ifadelerini kullandı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron “Fransa’daki tüm restoranların sıkı bir sağlık protokolü uygulaması şartıyla Fransa’nın bütün bölgelerinde çok amaçlı salonlarda ya da diğer kuruluşlarda düzenlenen tüm özel partilerin de yasaklanacağını” duyurdu. Bu önlemler ile Fransa hükümeti, geniş kapsamlı testlerin yapılmaya başlandığı günden beri günlük vaka sayısının ilk kez 30 bin sınırını aşmasıyla salgının yayılmasını yavaşlatmak istiyor.
Bu yeni önlemler özellikle restoran sahiplerini ve öğrencileri etkiliyor. Montpellier’de (güney) Hukuk Fakültesi birinci sınıfta okuyan Agate, çocuk bakıcısı olarak iş bulamayacağından endişe duyuyor. Agate konu ile ilgili yaptığı açıklamada “Ebeveynler restoranlara yemeğe gittiğinde haftada bir ya da iki kez çocuklara bakardım. Umarım bu uzun sürmez çünkü kazancımı kaybediyorum” ifadelerini kullandı.

BfV yönetim ekibinin tamamı virüse yakalandı
Diğer taraftan Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Federal Dairesi (BfV) Sözcüsü dün yaptığı açıklamada BfV yönetim ekibinin tamamının virüse yakalandığını duyurdu. Alman haber ajansına (DPA) göre Der Spiegel dergisi, başkan Thomas Haldenwang’ın, iki yardımcısının ve testten geçen diğer bazı çalışanların testlerinin pozitif çıktığını söyledi. BfV’den kaynaklar “BfV yönetimi resmi görevlerini evden sürdürüyor… BfV’nin çalışma gücü tamamen garanti altında. BfV, pandeminin başlangıcından bu yana zaten bir kriz yönetimi ekibi kurmuştu” dedi.
BfV geçtiğimiz çarşamba günü yaptığı bir açıklamada Haldenwang’ın pazartesi günü test yaptırdığını ve sonuçların pozitif geldiğini duyurdu. Haldenwang’ın yanı sıra başka bir önde gelen yetkilinin yaptırdığı test de pozitif çıktı. 60 yaşındaki Haldenwang yaklaşık iki yıldan beri BfV’yi yönetiyor.
Aynı zamanda BfV, virüs testi pozitif çıkanların sayısının rekor seviyelere çıkmasıyla birlikte yaklaşık bin 100 Alman federal polis memurunun karantinaya girdiğini kaydetti.
Avrupa kıtasının genelinde durumun kötüleştiğinin bir göstergesi olarak, Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından perşembe günü yayınlanan yeni seyahat kısıtlamaları haritası, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin yarısından fazlasının ve İngiltere’nin kırmızı listede olduğunu ortaya koydu. Yalnızca Norveç, Finlandiya ve Yunanistan’ın büyük bir kısmı yeşilken, İtalya, Kıbrıs, Estonya, Litvanya ve Letonya olmak üzere beş ülkenin büyük bir kısmının turuncu olduğu görülüyor. Almanya, Avusturya, İsveç, Danimarka ve İzlanda ise henüz belirli olmayan bir sebepten ötürü “testlerle ilgili veri eksikliğinden” herhangi bir renge göre sınıflandırılmadılar.
STA’nın haberine göre Slovenya dün itibariyle Kovid-19 vaka sayılarındaki artışın önüne geçmek için kısmi sokağa çıkma yasağı uygulamaya başladı. Ülkede 10’dan fazla kişinin bir araya gelmesine kısıtlama getirildi ve grup olarak en fazla 6 kişinin çalışmasına müsaade edileceği bildirildi. Üst sınıflarda okuyan öğrenciler pazartesi gününden itibaren en az bir hafta uzaktan eğitim alacak ve ardından bir hafta tatil yapacaklar. Üniversiteler mümkün olduğunca online eğitimde kalacak.
Roma’da Corriere della Sera gazetesi, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte’nin ülkesinin genel bir karantina uygulamasına geri dönmesini istemediğini bildirdi. İtalya hükümetinin, akşam 22.00’dan itibaren sokağa çıkma yasağı getirme ve ortaöğretimlerin online eğitime geçmesi de dahil olmak üzere Fransa’da alınan bazı önlemlere benzer önlemler almayı planladığına dair haberler ortalıkta dolaşıyor.
Arjantin’de Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı son verilere göre, perşembe günü itibariyle ülke genelinde Kovid-19 kaynaklı ölü sayısı 25 bini aşarken vaka sayısı 950 bine yaklaştı. AFP istatistiklerine göre Arjantin vaka sayısı açısından dünyada beşinci, ölü sayısı açısından ise 12. sırada bulunuyor.

Virüs siyasi hayatı da sekteye uğratmaya devam ediyor
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ekibindeki bir kişinin virüse yakalanması üzerine kendisini karantinaya almak için Brüksel’deki AB Liderler Zirvesinden ayrılmak zorunda kaldı. Aynı şekilde Finlandiya Başbakanı Sanna Marin de, ülkesinde Kovid-19 testi pozitif çıkan bir milletvekili ile temasta bulunmasının ardından AB Liderler Zirvesinden ayrılıp karantinaya girmek zorunda kaldı.
ABD’de Demokratik Başkan Yardımcısı Adayı Kamala Harris, çevresindeki bir kişinin virüse yakalanması sebebiyle seyahatlerini yarına kadar ertelemek zorunda kaldı. Harris iki tane Kovid-19 testi yaptırdı ve ikisinin de sonuçları negatif çıktı. Genel olarak, günlük vaka sayılarının artmaya devam ettiği ABD ile Avrupa’da durumun kötüleşmesi ve dünyanın en büyük ekonomisini canlandırma planı için bir uzlaşma sağlanamaması, perşembe günü düşüşe geçen mali piyasaları kötü etkiliyor.
İngiltere merkezli The Lancet Tıp Dergisi son 30 yılda hava kirliliğinin yanı sıra kronik hastalıklar ve bunlara bağlı obezite ve diyabet gibi risk faktörlerinde devam eden küresel artışın, Kovid-19 bilançosunu ağırlaştıran “sıkıntılı” koşulları artırdığını öne sürdü.
Ancak durumun kötüleşmesine rağmen bazı ülkeler kısıtlamaları hafifletmeye çalışıyor. Peru hükümeti iki gün önce, Machu Picchu kalesinden başlayarak, Cusco bölgesi (güney) sakinleri, diğer bölgelerdeki Peru sakinleri ve yabancılar için Kasım ayının başından beri aylardır kapalı olan müzeleri ve arkeolojik alanları kademeli olarak yeniden açmaya başladı.



Trump’ın Çin drone’u yasağı ABD’lileri kızdırdı: İşimizi kaybedeceğiz

ABD Temsilciler Meclisi'nin Çin Komünist Partisi özel komitesi de drone yasağı kararına destek verdiğini duyurdu (Reuters)
ABD Temsilciler Meclisi'nin Çin Komünist Partisi özel komitesi de drone yasağı kararına destek verdiğini duyurdu (Reuters)
TT

Trump’ın Çin drone’u yasağı ABD’lileri kızdırdı: İşimizi kaybedeceğiz

ABD Temsilciler Meclisi'nin Çin Komünist Partisi özel komitesi de drone yasağı kararına destek verdiğini duyurdu (Reuters)
ABD Temsilciler Meclisi'nin Çin Komünist Partisi özel komitesi de drone yasağı kararına destek verdiğini duyurdu (Reuters)

ABD'nin Çin malı drone'ları yasaklaması, bu cihazları ticari amaçlı kullanan Amerikalıları kızdırdı.

ABD Federal İletişim Komisyonu’nun (FCC) dün açıkladığı kararla yabancı üretim insansız hava araçlarının (İHA) ülkede satışı yasaklandı.

Ayrıca Çinli drone devi SZ DJI Technology ve Autel Robotics'in tüm iletişim ve video gözetim ekipmanları da yasak kapsamına alındı.

Bu kararla şirketlerin, iştiraklerinin ve ortaklarının ABD'de yeni drone ekipmanı ithal etmesi veya bunları satması yasaklanmış oldu.

Çin yapımı İHA’ların yasaklanması yönündeki çabalar 2017’de başlamıştı. Amerikan ordusu, siber güvenlik endişeleri nedeniyle askerlere DJI’nın drone’larını kullanmama emri vermişti.

Washington yönetimi, DJI drone’larının Çin yönetimi adına veri topladığını öne sürerken Pekin yönetimiyse iddiaları reddediyor.

ABD, DJI’yı “Çin askeri şirketi” diye de nitelemişti. Firma ise bu kategorilendirmenin iptali için açtığı davayı kaybetmişti.

DJI, ABD devletinin yürüteceği bağımsız incelemelere açık olduklarını, internet bağlantısı olmadan kullanılabilen drone’larla toplanan verilerin yerel merkezlerde depolandığını savunmuştu.

Çinli drone devi, kararın ardından yaptığı açıklamada öne sürülen güvenlik endişelerinin asılsız olduğunu iddia etti.

Diğer yandan yasak, sözkonusu İHA’ları ticari amaçlarla kullanan kişilerin tepkisini çekti. Wall Street Journal’ın aktardığına göre DJI üretimi drone’lar, ABD'deki ticari, hobi amaçlı ve yerel yönetimlerin kullandığı İHA’ların yaklaşık yüzde 70 ila 90’ını oluşturuyor.

Birçok drone kullanıcısının DJI parçalarını stoklamaya başladığı belirtiliyor. Ayrıca geçimlerini drone’lardan sağlayan kişilerin kararın iptali için Beyaz Saray ve ABD Kongresi’ne talepte bulunduğu aktarılıyor.

Drone ve uçak eğitimleri veren Pilot Institute'un kurucu ortağı Greg Reverdiau, DJI yasağıyla ilgili 8 bin kişinin katıldığı bir anket düzenlediklerini söylüyor.

Katılımcıların yüzde 43’ü yasağın şirketleri üzerinde "son derece olumsuz" veya "işlerini sona erdirebilecek bir etki" yaratacağını söylüyor. Yaklaşık yüzde 58’iyse DJI drone’ları olmadan sadece iki yıl veya daha kısa süre işlerini sürdürebileceklerini belirtiyor.

Reverdiau, Donald Trump yönetiminin yasağını eleştirerek şunları söylüyor:

İnsanlar DJI drone'larını Çin malı olduğu için satın almıyor. Bunları piyasada erişilebilir, yüksek kapasiteli ve uygun fiyatlı oldukları için tercih ediyorlar.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Newsweek


Japonya, vatandaşlık alma kurallarını zorlaştırıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Japonya, vatandaşlık alma kurallarını zorlaştırıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Yabancılara yönelik daha sıkı denetim için kapsamlı bir siyasi hamlenin parçası olarak Japonya, vatandaşlık almak için gereken ikamet süresini 10 yıla çıkarıyor ve dil şartı ekliyor.

Gelecek yılın hemen başlarında yürürlüğe girebilecek olan göçmenlik kurallarındaki bu revizyon, iktidar koalisyonundaki Nippon Ishin partisinin mevcut standartları çok gevşek bulması ve Başbakan Sanae Takaiçi'nin resmi bir inceleme emri vermesi üzerine geliyor.

Japonya'nın Mainichi gazetesi'nin haberine göre, Takaiçi'nin Liberal Demokrat Parti'sinin 4 Aralık'taki toplantısında özetlenen öneride görüldüğü üzere, vatandaşlığın onaylanması sadece ikamet süresine değil, aynı zamanda "iyi hal" ve başvuranın kişisel veya eş geliri ya da becerileri yoluyla istikrarlı bir geçim sağlama kabiliyetine de bağlı olacak. Ayrıca yetkililere nihai kararı vermede geniş bir takdir yetkisi bırakılacak.

Nippon Ishin, 17 Eylül'de Adalet Bakanlığı'na, yabancı uyruklu sakinlerin sayısını sınırlayacak ve yurttaşlığa kabul edilmiş kişilerin vatandaşlıklarının iptal edilebileceği koşulları belirleyecek daha sert önlemler alınması yönünde bir öneri sunmuştu.

Radikal sağcı Sanseito partisiyse daha da ileri giderek, hükümeti yabancıları etnik Japon nüfusunun önüne koymakla suçlarken, kendi iktidarında Japon vatandaşlığına kabul edilmiş kişilerin (kikajin) yasama meclisi adaylığına engel olacağını açıklamıştı.

Hükümet, önerilen kurallara istisnalar getirmeyi planlıyor; bu sayede, Japonya'da birkaç yıldır müsabakalara çıkan sporcular gibi bazı başvuru sahipleri, 10 yıllık ikamet şartını karşılamasalar bile vatandaşlık alabilecek.

Adalet Bakanlığı verilerine göre Japon hükümeti 2024'te 12 bin 248 vatandaşlık başvurusu aldı ve bunların 8 bin 863'ü yıl içinde onaylandı.

Yerel medyaya göre hükümet ayrıca kalıcı ikamet başvurusunda bulunanlar için Japonca dil yeterliliğini ve yurttaşlık eğitimini zorunlu hale getirmeyi de düşünüyor.

Görsel kaldırıldı.
Sanae Takaiçi'nin koalisyon ortağı, Japonya'daki yabancı sakin sayısına sınırlama getirmek istiyor (Reuters)

Önerilen kuralların ülkede yoğun bir çevrimiçi tartışmaya yol açtığı bildiriliyor.

Destekçiler bunları uzun süreli ikamet edenler için makul bulurken, eleştirmenler Takaiçi'nin muhafazakar hükümetinin, Japonya'nın ciddi işgücü sıkıntısıyla karşı karşıya olduğu bir dönemde göçmenliğe yeni engeller yarattığını savunuyor.

The Asahi Shimbun, hükümet kaynaklarına atıfta bulunarak, planın yabancı sakinleri "temel toplumsal bilgi, özellikle dil becerileri"yle donatmayı amaçladığını bildirdi.

Gazeteye göre önerilen ve şimdilik "sosyal içerme programı" diye adlandırılan plan, yabancılarla yerel topluluklar arasındaki yanlış anlamaları ve sürtüşmeleri azaltıp "artan yabancı düşmanlığını dizginlemeyi" amaçlıyor.

Girişim, yerel okullara kaydolmadan önce Japonca yeterliliği sınırlı olan çocuklar için destek önlemlerini içerecek.

2015'te Japonya'da yaklaşık 2,23 milyon yabancı sakin vardı. Haziran 2025 itibarıyla bu sayı yaklaşık 3,95 milyona ulaştı, yani yabancılar nüfusun yaklaşık yüzde 3'ünü oluşturuyor. Bu yabancıların yaklaşık 930 bini ülkede kalıcı ikamet sahibi oldu.

Independent Türkçe 


Ukrayna savaşı, Finlandiya'nın rengeyiklerini nasıl etkiledi?

Finlandiya'nın en kuzeyindeki Laponya bölgesi, turistlere "Noel Baba'nın resmi evi" diye pazarlanıyor (AFP)
Finlandiya'nın en kuzeyindeki Laponya bölgesi, turistlere "Noel Baba'nın resmi evi" diye pazarlanıyor (AFP)
TT

Ukrayna savaşı, Finlandiya'nın rengeyiklerini nasıl etkiledi?

Finlandiya'nın en kuzeyindeki Laponya bölgesi, turistlere "Noel Baba'nın resmi evi" diye pazarlanıyor (AFP)
Finlandiya'nın en kuzeyindeki Laponya bölgesi, turistlere "Noel Baba'nın resmi evi" diye pazarlanıyor (AFP)

Ukrayna savaşı, Avrupa'daki pek çok ülkeyi olası bir çatışma ihtimali nedeniyle tedirgin ederken kıtanın kuzeyinde bambaşka bir sorun yaşanıyor.

Finlandiya'daki rengeyiklerinin ölüm oranındaki artışta Rusya'nın açtığı savaşın etkili olduğu öne sürülüyor.

Ülkenin kuzeyindeki Kuusamo'da 400 yılı aşkın süredir bu boynuzlu hayvanları yetiştiren bir aileye mensup olan Juha Kujala, son zamanlarda neredeyse her gün bir rengeyiği ölüsü gördüğünü söylüyor. 

Rusya sınırlarına 40 kilometre mesafedeki çiftliğinde turistleri ağırlayan Kujala, bu durumdan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i sorumlu tutuyor:

Ukrayna savaşından sonra durum daha kötüleşti. Kurtlar Rus tarafından geliyor. Ukrayna'da insan avladıkları için orada kurt avlayacak kimse kalmadı. Gerçekten çok çok üzücü. Kurtlar durmaksızın öldürüyor. Sayıları o kadar fazla ki buradaki tüm sistemi tehdit ediyorlar. Bir şeyler yapmazsak birkaç yıla burada rengeyiği kalmaz. Bu çok üzücü çünkü rengeyiği yetiştiriciliği, Finlandiya tarihinin en eski geçim kaynaklarından biri.

Rusya'dan gelen kurtların rengeyiklerini öldürdüğünü öne süren tek kişi Kujala değil.

Bölgede şu teori yaygın şekilde dile getiriliyor: Finlandiya yakınlarındaki Rus topraklarında yaşayan avcılar Ukrayna savaşına katıldığı için kurtlarla birlikte ayılar, vaşaklar ve kutup porsuklarının da sayısı dizginlenmiyor ve bu hayvanlar Finlandiya'daki rengeyiklerini öldürüyor.

Rus medyasındaysa odunculuk endüstrisinin doğal dengeyi bozduğuna yönelik haberler var. 

Resmi rakamlara göre bir yıl içinde Finlandiya'daki kurt sayısı 295'ten 430'a çıktı. 

Bu yıl kurtlar tarafından öldürülen rengeyiği sayısında geçen seneye göre yüzde 70'lik bir artış yaşandığı ve 1950 civarında hayvanın yaşamını yitirdiği tahmin ediliyor. 

Ukrayna savaşının Moskova'ya yönelik tepkileri artırdığı ülkede ortaya çıkan "Rus kurtları" fikrini inceleyen bilim insanlarından Katja Holmala, "Bence bu gerçekçi bir teori olabilir" diyor.

Holmala, devlete bağlı Doğal Kaynaklar Enstitüsü'nde çalışan araştırma ekibinin, daha önce Finlandiya'daki kurtlarda görülmeyen DNA izlerini bulduğunu açıklıyor. 

Savaş öncesinde Rus devletinin avcılara kurt başına ödül verdiğini ancak son yıllarda komşu ülkede öldürülen kurt sayısının çok azaldığını sözlerine ekliyor. 

İstihbarat uzmanı John Helin de Finlandiya yakınlarındaki Rus topraklarındaki işsizliğin, o bölgelerdeki erkekleri orduya yazılmaya yönelttiğini söylüyor. 

Rengeyiklerini korumak isteyen Finlandiya devleti, nesli kritik tehlike altında görülen kurtların avlanmasına daha geniş çapta izin vermeye hazırlanıyor.

Doğal çevreyi koruma yanlılarıysa konuya dair endişelerini dile getiriyor. 

Kujala onlara tepkili:

Bu kişiler gelip burada bizim hayatımızı yaşasın da rengeyiklerini kaybettiğimizde çektiğimiz acıyı görsün.
 

Independent Türkçe, CNN, AFP