Kuzeydoğu Suriye'de vaka oranında yükseliş kaydediliyor

Haseki’deki Waşokani Kampı’nda kalan yerinden edilmişlerin arşivden bir fotoğrafı (Şarku’l Avsat)
Haseki’deki Waşokani Kampı’nda kalan yerinden edilmişlerin arşivden bir fotoğrafı (Şarku’l Avsat)
TT

Kuzeydoğu Suriye'de vaka oranında yükseliş kaydediliyor

Haseki’deki Waşokani Kampı’nda kalan yerinden edilmişlerin arşivden bir fotoğrafı (Şarku’l Avsat)
Haseki’deki Waşokani Kampı’nda kalan yerinden edilmişlerin arşivden bir fotoğrafı (Şarku’l Avsat)

Kuzeydoğu Suriye’deki Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ne bağlı sağlık kurumu, Nisan ayında ülkede ilk koronavirüs vakaları ortaya çıktığından bu yana rekor sayıda vaka oranı kaydedildiğini bildirdi. Dün 107 vaka, 2 can kaybı kaydedilirken Perşembe günü ise 115 yeni vaka ve 2 can kaybı teyit edilmişti.
Özerk Yönetim Sağlık Komitesi Eş Başkanı Dr. Ciwan Mustafa, söz konusu 4 can kaybının yaşça büyük erkeklerden olduğunu, böylece Kuzeydoğu Suriye’de toplamda 90 kişinin koronavirüs sebebiyle hayatını kaybettiğini bildirdi. Salgının daha tehlikeli seviyelere ulaşılacağından korkulurken sağlık yetkilisi ise bölge halkını salgınla mücadelede sorumluluk almaya çağırdı. Salgının özellikle de kışın gelişiyle birlikte bölgeyi tehlike altına alacağını söyleyen Mustafa, “Herkesin dikkatli davranması, önlem alması, tıbbi tedbirlere dikkat ederek sağlığını koruması gerekiyor. Zirâ bireylerin korunması toplumun korunması anlamına geliyor” ifadelerine başvurdu.
Haseki’nin batısında bulunan Waşokani Kampı yönetimi de bu bağlamda katı önlemler aldı. Zirâ yerinden edilenler arasındaki öğrencilerin salgını yayacağından korkuluyor. Kamptaki önleyici tedbirler arasında, öğrencilerin aralarındaki sosyal mesafeye iltizam sağlayabilmeleri için ikisi sabah, ikisi ise akşam dönemi olmak üzere dört gruba ayrılması da bulunuyor. Söz konusu kamp, Barış Pınarı Harekatı kapsamında yaşanan çatışmalar nedeniyle Resulayn’daki evlerinden kaçan yaklaşık 12 bin kişiye ev sahipliği yapıyor.
Kampın yönetici Muhammed Haco, salgının öğrenciler arasında yayılmaması için pek çok tedbir aldıklarını söylüyor. Kamptaki okulda en az 2 bin 400 öğrenci ve 135 hoca bulunuyor. Haco ise bu kadar çok sayıda öğrenciyi okul binasında barındırmak için gruplara ayırmaya karar verdiklerini söylüyor. Aynı zamanda, “Ortaokul ve liseleri üç saate ayırdık. Dört farklı grubun dersleri sabah 8’de başlayıp akşama doğru 4’te bitiyor” ifadelerini kullanıyor.
Söz konusu planın üç günde bir değiştirilmesi, her öğrencinin ders saatlerinde tekli sıralarda oturması, teneffüslerde, spor aktivitelerinde ve eğlence saatlerinde sosyal mesafeye dikkat edilmesi öngörülüyor.
Diğer yandan, Uluslararası Koalisyon İnsani İşler Koordinatörlerinden ve ABD Dışişleri Bakanlığından bir heyet, Haseki’nin doğusundaki Serekaniye Kampı’nı ziyaret etti. Bu ay başında açılan bu kampta bölgedeki çatışmalar nedeniyle evlerinden ayrılanlar da barınıyor. Kamp yönetiminin ifade ettiğine göre, söz konusu heyet yerlerinden edilmiş ailelerin içerisinde bulundukları durumu, kampın Haseki’deki Resulayn ve Rakka’daki Tel Abyad’dan da yerlerinden edilmiş kimseleri barındırma için genişletilmesi çalışmalarını inceledi.
Diğer yandan, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), çocuk felci için Halep'in doğu kırsalındaki Ayn el-Arab (Kobani) kasabasındaki aşılama çalışmalarını sonlandırdı. Özerk Yönetim bölgelerinde faaliyet gösteren yerel sağlık örgütü olan Kürt Kızılayı işbirliğinde gerçekleştirilen çalışmalar, toplamda 25 bin çocuğu kapsadı.



Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
TT

Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)

 

Trablus'ta gece saatlerinde rakip silahlı gruplar arasında çıkan şiddetli çatışmalarda en az altı kişi ve güçlü bir silahlı grubun lideri öldürüldü. Çatışmalar dün salı günü şafak vakti “istikrarın yeniden sağlandığının” duyurulmasıyla sona erdi.

Acil Durum ve Tıp Merkezi salı günü yaptığı açıklamada, “Güney Trablus'taki yoğun nüfuslu Ebu Selim bölgesi civarındaki çatışmaların yaşandığı yerden altı kişinin cesedinin çıkarıldığını” söyledi.

Pazartesi günü başlayan ve saatlerce süren, makineli tüfekler ve roketatarlar da dahil olmak üzere ağır silahların kullanıldığı çatışmalarda başka olası can kayıpları ve yaralanmalar bildirilmedi.

Yerel medya araçları Ganiva lakaplı Abdulgani el-Kikli’nin öldürüldüğünü bildirdi. İstikrarı Destekleme Birimi Başkanı olan Kikli, 2011'den bu yana Trablus'un önemli bölgelerini kontrol eden en önemli silahlı grupların kilit liderlerinden biri.

Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi'ne bağlı gibi görünen İstikrarı Destekleme Birimi, İçişleri ve Savunma Bakanlıkları tarafından güvenliğinin sağlanması gereken devlet kurumları ve hayati öneme sahip tesisler üzerinde kontrolünü zorla dayatan en önemli silahlı gruplardan biri.

AFP'nin doğruluğundan emin olamadığı görüntüler, Kikli'nin yerde yattığını ve yakın mesafeden vurulduğu gösteriyor.

Analist Celal Harşavi, Ganiva'nın yeğeninin, “Trablus'taki silahlı grupların en güçlü ve etkili liderlerinden biri” olan adamın pusuya düşürüldüğünü söylediğini aktardı.

Harşavi, “Kikli’nin bankalar, telekomünikasyon, idareler ve hatta üst düzey diplomatik görevler gibi kilit pozisyonlara kendisine sadık kişileri atayabildiğini” açıkladı.

Salı günü okullar ve Trablus Üniversitesi güvenlik önlemleri kapsamında ikinci bir duyuruya kadar eğitime ara verdiler. Daha sonra Üniversite çarşamba gününden itibaren eğitime yeniden başladığını duyurdu. İçişleri Bakanlığı, “Vatandaşlar ile memurlara işlerine dönme” çağrısı yaparak, durumun “güvenli ve istikrarlı” olduğunu vurguladı.

Pazartesi akşamı uçaklar Trablus Havalimanı'ndan başkentin 200 kilometre doğusunda bulunan Misrata'daki güvenli bir yere nakledildi ve çok sayıda uçuş bu şehre yönlendirildi. Daha sonra havalimanına uçuşlar yeniden başlatıldı ve Mitiga Uluslararası Havalimanı hava sahası da açıldı.

Nüfuz haritasındaki değişim

Pazartesi akşamı Libya'nın başkentinde güçlü bir silahlı grubun liderinin öldürülmesi, saatlerce süren şiddetli çatışmalara ve grubunun kalesinden çıkarılmasına yol açtı. Bu durum, Trablus hükümetiyle ittifak halindeki silahlı grupların nüfuzunun güçlenmesiyle sonuçlanabilir.

Yıllardır Trablus'un geniş bir bölümünü kontrol eden Kikli'nin öldürülmesi, bundan daha geniş bir bölgenin istikrarı açısından da sonuçlar doğurabilir.

Libya önemli bir enerji ihracatçısı olup uzun süredir rakip doğulu ve batılı silahlı gruplar arasında bölünmüş durumda. Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya ulaşmak isteyen göçmenler için bir hareket noktası ve bölgedeki rakip güçlerin mücadele alanı konumunda. Libya çatışması Rusya, Türkiye, Mısır ve BAE'yi de kendine çekti.

Kikli'nin öldürülmesinin ardından Ulusal Birlik Hükümeti, Başbakan Abdulhamid Dibeybe'nin düzensiz silahlı gruplar olarak adlandırdığı gruplara karşı güvenlik operasyonunun tamamlandığını duyurdu. Kikli'ye bağlı militanlar cezaevlerini yönettiler ve bakanlıklarda, devletin mali kuruluşlarında görevler üstlendiler.

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Tarık Megerisi, “Ganiva, Trablus'un fiilen kralıydı. Takipçilerinin bir kısmı İç Güvenliği kontrol ederken, diğer bir kısmı da Merkez Bankası'ndan yapılan nakit transferlerinin dağıtımını kontrol ediyorlardı. Ayrıca birçok kamu şirketi ve bakanlık da kontrolleri altındaydı” dedi.

Trablus'ta otoritenin güçlenmesi, son yıllardaki kendisini zorla görevden alma girişimlerinin ardından Türkiye'nin müttefiki ve Ulusal Birlik Hükümeti'nin Başkanı Dibeybe’yi de güçlendirecek. Aynı zamanda Doğu Libya'daki silahlı gruplarla kapsamlı çatışmadaki pozisyonunu destekleyecek.

Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı silahlı gruplar, Kikli başkanlığındaki İstikrarı Destekleme Birimi'nin uzun süredir elinde tuttuğu bölgeleri ve üsleri hızla ele geçirdi. Ele geçirilen bölgeler arasında örgütün kalesi olan Ebu Selim bölgesi de yer alıyordu.

Kikli'nin devrilmesiyle birlikte Savunma Bakanlığı'na bağlı ve Dibeybe ile müttefik grupların, özellikle de Mahmud Hamza komutasındaki 444. Tugay ile 111. Tugay ve Misrata'dan gelen Ortak Harekât Gücü’nün daha büyük bir rol üstlenmesi mümkün.

Dibeybe'nin müttefiklerinin birleşmesi, Batı Libya'nın, komutan Halife Hafter'in on yıl önce rakiplerini tasfiye ederek ve diğer grupları kendi kontrolüne girmeye zorlayarak iktidarı ele geçirdiği Doğu Libya’ya benzemesine yol açabilir.

Atlantik Konseyi araştırmacılarından İmadeddin Badi, “Bu, Trablus'ta daha önce görülmemiş düzeyde bir saha kontrolünün önünü açıyor ve silahlı grupların sayısının azaltılmasını sağlıyor” dedi.

Libya, Muammer Kaddafi rejiminin 2011 yılında devrilmesinden bu yana bölünmelerle boğuşuyor. Ülke iki hükümet tarafından yönetiliyor: Biri uluslararası toplum tarafından tanınan ve Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Trablus'taki hükümet, diğeri ise doğuda Usame Hamad’ın başkanlık ettiği ve Meclis ile Mareşal Halife Hafter tarafından desteklenen hükümet.