Türkiye, Doğu Akdeniz konusunda Yunanistan ile ‘diyaloga’ geri dönüyor

İstanbul’daki Haydarpaşa Limanı’na demir atan ve tartışmalara neden olan Oruç Reis gemisi (Reuters)

Türkiye, Doğu Akdeniz'deki anlaşmazlıkları gidermek ve gerilimi ortadan kaldırmak için Yunanistan ile müzakerelere ve diyaloğa başlamaya hazır olduğunu bir kez daha açıkladı. Öte yandan Yunanistan,  Avrupa Komisyonu’na 1995 yılında Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasından imzalanan gümrük birliği anlaşmasını askıya alma çağrısında bulundu. Ayrıca Almanya, İspanya ve İtalya'ya da Türkiye'ye askeri ihracatını durdurma çağrısında bulundu.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, dün birlik komutanlarıyla video konferansla yaptığı görüşmede, "Türkiye ile Yunanistan arasında istikşafi görüşmeler yapılsın, sorunları konuşarak çözelim fakat bir oldubittiye boğun eğmeyeceğimizi herkes anlamalı” şeklinde konuştu. Akar, Doğu Akdeniz ve Ege'de Türkiye'nin hak, alaka ve menfaatlerini korumaya yönelik kararlılıklarının altını çizdi. "Bununla birlikte KKTC'de, onun etrafında ve semalarında hem Türkiye'nin hem Kıbrıslı kardeşlerimizin hak, alaka ve menfaatleri neyse bugüne kadar koruduk, bundan sonra da korumaya devam edeceğiz” ifadelerini kullanan Hulusi Akar, görüşmelere açık olduklarını söyledi.
Ayrıca keşif gemisinin faaliyetlerine planlı ve programlı bir şekilde devam ettiğinin altını çizen Akar, Türk Donanması’nın gerekirse destek ve koruma sağlayacağını vurguladı.
Öte yandan Yunanistan, Avrupa Komisyonu'ndan Türkiye ile AB arasındaki gümrük birliği anlaşmasını, Türkiye'yi caydırmak için büyük bir diplomatik kampanyanın bir parçası olarak askıya almayı düşünmesini istedi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Avrupa Komisyonu'nu Türkiye tarafından gerçekleştirilen ihlaller karşısında daha katı tedbirler almayı değerlendirmeye çağırdı.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, çok sayıda diplomatik girişim başlatırken, bunlar arasında Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Türkiye’nin Doğu Akdeniz'deki “istikrarı bozucu” eylemlerini kınayan bir mektup göndermek de bulunuyor. Bakanlık ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya da bölgedeki son gelişmelere değinilen bir brifing mektubu gönderdi. Türklerin davranışlarının yalnızca Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nde (NATO) müttefik bir ülkenin temel davranış kurallarını ihlal etmediği ayrıca ittifakın güneydoğu kanadını istikrarsızlaştırma riskini de beraberinde getirdiği ifade edildi. Bu durumun Yunanistan ile ABD arasındaki karşılıklı savunma işbirliği anlaşmasının hükümleriyle çeliştiği bildirildi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı ayrıca Avrupa Birliği Güvenlik İşleri ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell'e bir mektup gönderdi. Mektupta Yunanistan'ın Avrupa Birliği Antlaşması'nın 7-42. maddesi kapsamındaki temel protesto hakkını (karşılıklı savunma maddesi) vurguladı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias Almanya, İspanya ve İtalya'ya yazdığı mektuplarda üç ülkeyi Türkiye'ye askeri ihracatlarını askıya almaya çağırdı. Bu adım, Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan gerginliğin en uç noktaya ulaştığı bir zamanda atıldı.