Pandemi: Hindistan seyahat kısıtlamalarını hafifletiyor

Kovid-19 Hindistan’ın fakir mahallelerinde yayılmaya devam ediyor (AFP)
Kovid-19 Hindistan’ın fakir mahallelerinde yayılmaya devam ediyor (AFP)
TT

Pandemi: Hindistan seyahat kısıtlamalarını hafifletiyor

Kovid-19 Hindistan’ın fakir mahallelerinde yayılmaya devam ediyor (AFP)
Kovid-19 Hindistan’ın fakir mahallelerinde yayılmaya devam ediyor (AFP)

Hindistan’da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayıları düşmeye devam ederken hükümet salgın ile mücadele kapsamında getirilen seyahat kısıtlamalarını ve giriş vizesi önlemlerini hafifletmeyi planladığını duyurdu. Hindistan İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, iş yapmak, konferanslara katılmak, çalışmak, araştırma yapmak veya tıbbi nedenlerle ülkeyi ziyaret etmek isteyen yabancıların vize başvurusunda bulunabileceklerini belirtti.
Vizesi sona eren herhangi bir kişi de buna benzer bir talepte bulunabilir. Yabancı turistlerin ülkeye giriş yasağı ise hala devam ediyor. Bakanlık, elektronik, turistik ve tıbbi vizeler dışındaki tüm mevcut vizelerin derhal yenileceğini belirtti. Salgının yayılmasını kontrol altına alma girişimi uyarınca Hindistan şubat ayından beri bütün uçuşları askıya almış ve birçok vize grubunu durdurmuştu.
Yolcular, hükümet tarafından denetlenen dönüş seferleri ile ya da Havacılık Bakanlığı’nın devam etmesine izin verdiği diğer uçuşlarla ülkeye giriş yapabilir.
Ülkeye giriş yapan herkesin Sağlık Bakanlığı’nın karantina ile ilişkili talimatlarını takip etmesi gerekiyor. Hindistan 7,7 milyon vaka sayısı ile dünya çapında en büyük sayıya sahip ülkelerden birisi. Hindistan, 8 milyondan fazla vakanın görüldüğü ABD’den sonra ikinci sırada geliyor.
Hindistan’daki günlük vaka sayılarında bu ay alınan önlemler sonucu düşüş kaydedildi. Geçtiğimiz ay her gün yaklaşık 90 bin vaka görülürken şimdi yaklaşık 55 bin vaka görülüyor. Uzmanlar, şu an devam eden festival sezonunun vaka sayısında yeni bir sıçrayışa yol açabileceği konusunda uyarıda bulunuyorlar.
Diğer taraftan Yeni Delhi’de önde gelen doktorlar Hindistan’ın başkentinde hava kirliliğinin en yoğun olduğu sezonun başlangıcı ile birlikte şehir sakinleri arasında solunum problemlerinde bir artış yaşandığını gözlemledi. Bu da Kovid-19 vaka durumunun kötüye gideceğine dair endişeleri artırıyor. Delhi’de bulunan çeşitli hastanelerden Reuters’a konuşan beş doktor son iki haftadır bronşit gibi solunum problemleri yaşayan hastaların sayısının iki katına çıktığını söylediler.
Delhi havası her kış toz ve dumanla doluyor, bu da hem yetişkinlerin hem de çocukların nefes almasını zorlaştırıyor. Reuters tarafından incelenen hükümet verileri, bu yılın ekim ayında hava kalitesinin 2018 ve 2019 yıllarındaki ekim aylarına kıyasla daha kötü olduğuna işaret ediyor. 340 binden fazla Kovid-19 vakasının görüldüğü şehirde bulunan Sir Ganga Ram Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dhiren Gupta, “Hava kirliliğinin akciğerler üzerinde enflamatuar bir etkisi var. Aynı şekilde Kovid-19 da böyle” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Hindistan’da, hava kirliliğinin Kovid-19’a yakalanan kişiler arasında daha ciddi komplikasyonlara sebep olup olmadığını doğrulayan hiçbir çalışma yapılmadı. Ancak ABD’de bulunan Harvard Üniversitesi’ne bağlı T.H. Chan Halk Sağlığı Fakültesi’nin hazırladığı bir çalışma ince partiküllere uzun süreli maruz kalmanın Kovid-19 kaynaklı ölüm riskini artırdığını keşfetti.
Ram Manohar Lohia Hastanesi’nde kıdemli bir çocuk doktoru olan Hema Gupta Mittal, “Solunum sıkıntısı çeken hastalardan daha fazla alıyoruz, ancak onlara da Kovid-19 testleri yapıyoruz” dedi. Delhi’de hükümetin Kovid-19 salgınını önlemek için ülke çapında sıkı bir tecrit uygulamasının ardından bu yılın başlarında havanın kalitesinde rekor bir iyileşme görülmüştü ancak geçtiğimiz iki ay içerisinde hava kalitesi tekrar kötüleşti.



Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.


Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak
TT

Fildişi Sahili, El Kaide ile bağlantılı militanlara karşı koymak için ABD casus uçaklarını görevlendirmeyi planlıyor

Casus uçak
Casus uçak

Fildişi Sahili’nden iki güvenlik yetkilisi, ülkenin ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden, El Kaide bağlantılı militanlara karşı sınır ötesi operasyonlarda kullanılmak üzere ülkenin kuzeyine Amerikan keşif uçakları konuşlandırmasını talep ettiğini söyledi. Yetkililer, Washington’dan gelecek kararın gelecek yıl netleşmesini beklediklerini belirtti.

Terörle mücadelede görevli üst düzey bir yetkili, Abidjan ile Washington’ın bölgesel güvenlik ihtiyaçları konusunda mutabakata vardığını, ancak zamanlamanın hâlâ kesinleşmediğini ifade etti.

Beyaz Saray yorum talebine yanıt vermezken, Pentagon şu anda Fildişi Sahili’nde operasyon planı olmadığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı ise değerlendirme yapmaktan kaçındı, ancak “Amerikan çıkarlarıyla bağlantılı olduğunda terörle mücadele hedeflerimizi sürdürmeye devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Fildişi Sahili Savunma Bakanlığı da yorum talebine yanıt vermedi.

Washington, geçen yıl Batı Afrika’daki ana üssünü kaybetmişti. Nijer’in güvenlik desteği için Rusya’ya yönelmesi üzerine ABD, 100 milyon dolar değerindeki insansız hava aracı (İHA) üssünden çıkarılmıştı.

Bu üs, Sahel bölgesinde El Kaide ve DEAŞ bağlantılı gruplara ilişkin kritik istihbarat sağlıyordu. Küresel Terörizm Endeksi’ne göre, geçen yıl bölgede bu gruplarla bağlantılı faaliyetler nedeniyle 3 bin 885 kişi hayatını kaybetti. Bu sayı, dünya genelindeki terör kaynaklı ölümlerin yarısına denk geliyor.


Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.