Avrupa, salgının sağlık sistemlerini 'tüketmesinden' korkuyor

Madrid'de boş bir kafe (AP)
Madrid'de boş bir kafe (AP)
TT

Avrupa, salgının sağlık sistemlerini 'tüketmesinden' korkuyor

Madrid'de boş bir kafe (AP)
Madrid'de boş bir kafe (AP)

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) dün yaptığı açıklamada yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakalarında görülen artıştan dolayı “sağlık sistemlerinin çökmesini” engellemek için Avrupa hükümetlerinin halk sağlığı alanında hızlı ve sınırlayıcı önlemler almaları gerektiğini söyledi. Avrupa Birliği’ne (AB) bağlı ECDC’nin en sonki değerlendirmesine göre Avrupa sakinleri hala yüksek oranda virüse maruz kalıyor. Zira veriler bölgelerin çoğunda bağışıklık seviyesinin yüzde 15’ten daha az olduğuna ve toplam ölüm oranlarının bir aydan fazla bir süredir yükseldiğine işaret ediyor. Merkezi Stockholm’de bulunan ECDC, İngiltere, Norveç, İzlanda ve Liechtenstein’ı kapsıyor.
ECDC Başkanı Dr. Andrea Ammon yaptığı açıklamada “Baskının sağlık hizmetleri ve ölüm oranı üzerindeki etkisi giderek daha belirgin hale geliyor. Toplumda yüksek vaka seviyeleri görülmesi risk altındakileri korumayı daha da zorlaştırdı. Sağlık hizmetleri sistemlerinde olası bir çöküş yaşanma tehlikesi ile mücadele etmek için halk sağlığı alanında güçlü önlemler alınması gerekiyor” dedi. ECDC yeni vaka sayılarında görülen bölgesel artışın “halk sağlığı için büyük bir tehdit” oluşturduğuna dair uyarıda bulunarak yetkilileri önlemleri sıkılaştırmaya çağırdı. ECDC, yaklaşık 24 Avrupa ülkesinin şu anda yüksek salgın riskine sahip olan ülkeler arasına dahil edildiğini belirtti.
ECDC Kıbrıs, Estonya, Finlandiya, Yunanistan, Liechtenstein ve Norveç’in “istikrarlı bir epidemiyolojik duruma” sahip oldukları için bir istisna teşkil ettiğini açıkladı. Merkez, hükümetleri ve sağlık yetkililerini, bireyler arasında sosyal mesafe ve el hijyenini sağlamaya, insanların uzaktan çalışmalarına izin vermeye ve iç ve dış mekanlarda toplanan insanların sayısına kısıtlama getirmeye çağırdı. Aynı zamanda ECDC, halk sağlığı yetkililerinin “Kovid-19 hasta sayısının artma ihtimaline karşı sağlık hizmetlerinin kapasitelerini artırmaları” ve “sağlık tesislerinde uzun dönemde enfeksiyon bulaşma riskini azaltmaları” gerektiğini de sözlerine ekledi. ECDC artışın test sayılarında değil vaka sayılarında olduğunu belirtti.

AB’de virüsün hızla yayılması endişe uyandırıyor
Kovid-19 salgınının AB içerisindeki 24 ülkede hızla yayılması “büyük bir endişe” uyandırıyor. Polonya Başbakanı dün yaptığı açıklamada ilkokullara ve restoranlara getirilen kısmi karantina uygulaması ile birlikte ülkenin tümünün “kırmızı bölgeye” gireceğini duyurdu. Fransa’da toplam vaka sayısı 1 milyonu geçti ve “oldukça şiddetli” bir şekilde yayılan salgın ile mücadele etmek için cumartesiden itibaren başlayacak olan sokağa çıkma yasağına 38 bölge ve Polinezya da dahil edildi. Aynı şekilde İngiltere’de 2 milyon vatandaş daha sıkı bölgesel kısıtlamalara tabi tutulacak. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez dün yaptığı açıklamada Kovid-19 vaka sayısının bu hafta resmi olarak 1 milyon sınırını aştığını duyurdu. Başbakan “Kovid-19’a yakalananların gerçek sayısı 3 milyonu aştı” dedi. Başbakan bu büyük farkın, salgının başında enfeksiyonu tespit edilenlerin oranının düşük olmasından kaynaklandığını belirtti.
Fransız haber ajansının dün resmi kaynakları esas alarak hazırladığı rapora göre Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) aralık ayının sonlarına doğru Çin’de bir salgın başladığına dair bildiri yayınladığı günden beri dünya çapında en az 1 milyon 139 bin 406 kişi Kovid-19 yüzünden hayatını kaybetti.
41 milyon 767 bin 540’tan fazla vaka kaydedilirken bunların içerisinden en az 28 milyon 531 bin 800 hasta iyileşti. ABD 223 bin 59 ölü ile dünya çapında salgından en çok zarar gören ülke konumunda bulunuyor. Bunu sırayla Brezilya (155 bin 900), Hindistan (117 bin 306), Meksika (87 bin 894) ve İngiltere (44 bin 347) takip ediyor.

ABD’de ölü sayısı yarım milyonu aşabilir
Atlantik Okyanusu’nun diğer tarafında, simülasyon teknolojisi ile yapılan bir çalışmanın tahminlerine göre gelecek yıl şubat ayının sonuna doğru ABD’deki ölü sayısı yarım milyonu aşabilir. Ancak herkes maske takmaya özen gösterirse bunların arasından yaklaşık 130 bin kişinin kurtarılabileceği ifade edildi. Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü’ndeki araştırmacılar tarafından yapılan tahminler, Kovid-19’a karşı çok fazla etkili bir tedavi seçeneğinin henüz olmadığına ve hastalığı önlemek için de henüz bir aşının bulunmadığına işaret ediyor. Bu da ABD’nin “kışın Kovid-19’un halk sağlığına karşı oluşturacağı tehditle devamlı mücadele” edeceği anlamına geliyor. Aynı zamanda çalışma Kaliforniya, Teksas ve Florida gibi büyük ve yoğun nüfuslu eyaletlerde, vaka sayılarının ve ölüm oranlarının artmasının yanı sıra, hastane ihtiyaçlarında ve malzeme taleplerinde de bir artış yaşanacağına işaret etti.



Amerikan-Rus uzay mürettebatı Uluslararası Uzay İstasyonu’nda sekiz aylık göreve başladı

Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)
Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)
TT

Amerikan-Rus uzay mürettebatı Uluslararası Uzay İstasyonu’nda sekiz aylık göreve başladı

Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)
Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)

Üç kişilik Amerikan-Rus mürettebat, dün bir Rus uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatıldıktan sonra görevlerine başladı.

Rus Soyuz MS-28 uzay aracı Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden saat 04:27'de fırlatıldı.

Uzay aracında NASA astronotu Chris Williams ve iki Rus meslektaşı Sergey Mikaev ve Sergey Kud-Sverchkov bulunuyordu. Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre uzay aracı Uluslararası Uzay İstasyonu'na başarıyla kenetlendi.

Jcjc
Soyuz MS-28 uzay aracı, Rusya'nın Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden Uluslararası Uzay İstasyonu'na bir keşif gezisi için fırlatılırken... 27 Kasım 2025 (Reuters)

Üç astronotun yörünge istasyonunda yaklaşık sekiz ay geçirmesi bekleniyor. NASA, fizikçi Williams ve askeri pilot Mikayev için bunun ilk uzay uçuşu olduğunu açıkladı. Kud-Sverchkov için ise bu, uzaya ikinci yolculuğu olacak.

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda mürettebat, NASA astronotları Mike Fincke, Zena Cardman ve Johnny Kim, Japon Uzay Ajansı astronotu Kimiya Yui ve Rus kozmonotlar Sergey Ryzhikov, Alexey Zubritsky ve Oleg Platonov'a katılacak.

NASA, Williams'ın insan uzay keşiflerini ilerletmek ve dünyadaki yaşamın iyileştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla istasyonda bilimsel araştırmalar ve teknik deneyler yürüteceğini duyurdu.


Rusya, uzaktan kumanda için beyin çipleriyle donatılmış "biyo-dronlar" sürdü piyasaya

Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)
Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)
TT

Rusya, uzaktan kumanda için beyin çipleriyle donatılmış "biyo-dronlar" sürdü piyasaya

Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)
Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)

Devlet kurumları tarafından desteklenen önde gelen bir Rus nöroteknoloji şirketi, beyinlerine yerleştirilen sinir çipleri kullanılarak uzaktan kontrol edilebilen güvercin sürüsü geliştirmek için yeni bir proje açıkladı. GB News'e göre bu hamle Batılı istihbarat teşkilatları arasında yaban hayatının modern casusluk amacıyla kullanılma potansiyeli konusunda endişelere yol açtı.

Ulusal Teknoloji Girişimi ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu'ndan fon alan şirket, PJN-1 veya "Biyo-Drone" adlı prototipinin, kuşun beynindeki belirli bölgeleri uyararak operatörlerden uçuş komutları alabildiğini belirtti.

Şirket, sistemin elektronik aksamlar ve bir GPS takip ünitesi içeren küçük, güneş enerjisiyle çalışan sırt çantasına bağlı bir mikroçipe dayandığını açıklıyor. Teknisyenler, kuşun içgüdülerini etkileyen ve sanki kendi kararını veriyormuş gibi sağa veya sola doğru yön değiştirmesini sağlayan darbeler göndererek ona rehberlik ediyor.

Şirketin kurucusu Alexander Panov, bu teknolojinin diğer büyük kuşlara da uygulanabileceğini belirterek, "Şu anda güvercin kullanıyoruz, ancak sistemler daha ağır yükleri taşımak için kargaları, kıyı gözetimi için martıları veya geniş okyanus alanlarında uçuş yapmak için albatrosları kullanacak şekilde geliştirilebilir" dedi.

Şirket, tek bir kuşun önceden eğitim almadan günde 310 mil, haftada ise bin 800 milden fazla yol kat edebileceğini iddia ediyor. Ancak, beyne mikro elektrot yerleştirilmesinden kaynaklanabilecek herhangi bir ölüm oranı açıklanmadı. Bu işlem, yalnızca birkaç milimetrelik hata payına sahip, oldukça hassas bir cerrahi müdahale gerektiriyor.

Şirket tanıtım açıklamasında, "Biyodronik güvercin, kafasından çıkan ince bir tel ve elektronik bileşenleri içeren küçük bir sırt çantası dışında, sıradan bir güvercinden hiçbir farkı yok" diyerek, temel amacının sivil ve endüstriyel gözetim, arama kurtarma ve güvenliği artırmak olduğunu vurguladı.

Açıklamada, bu kuşların düşme olasılığının "doğal kuş düşme olasılığından farklı olmadığı, düşük" olduğu ve bu nedenle kullanımlarının "şehir içinde güvenli" olduğu belirtildi. Ayrıca, özellikle Moskova gibi büyük güvercin popülasyonlarına sahip Rus şehirlerinde, bu kuşların doğal ortamlarına kolayca uyum sağladıkları ve bu nedenle tespit edilmelerinin "neredeyse imkansız" olduğu belirtildi.

Ancak güvenlik uzmanları, bu teknolojinin, minyatür kameralar veya gelişmiş sensörler yerleştirilerek veya hatta ulaşılması zor yerlerde hassas bilgileri toplamak için platformlara dönüştürülerek gelişmiş casusluk operasyonları için kullanılma potansiyeli konusunda uyardı.

Şirketin projelerinin tartışmalara yol açması ilk kez olmuyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre daha önce de süt üretimini artırmak için ineklerin sinir sistemini manipüle etmeye çalıştığı iddialarıyla karşı karşıya kalmıştı. Rusya'nın ayrıca, deniz yollarını devriye gezmek, mayın döşemek ve su altı keşif görevleri yürütmek için yunusları eğitmek de dahil olmak üzere, hayvanları askeri amaçlarla kullanma konusunda uzun bir geçmişi var.


Kremlin: ABD, Ukrayna ile mutabık kalınan planın kriterlerini Moskova’ya iletti

24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
TT

Kremlin: ABD, Ukrayna ile mutabık kalınan planın kriterlerini Moskova’ya iletti

24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD’nin Cenevre’de Ukrayna ile üzerinde anlaşılan planın kriterlerini Rusya’ya teslim ettiğini açıkladı. Peskov, bu kriterlerin gelecek hafta Rus yetkililer tarafından değerlendirileceğini belirterek, Moskova’nın Ukrayna çözüm sürecine ilişkin görüşmeleri kamuoyu önünde yürütme niyetinde olmadığını söyledi.

Rusya’nın resmî kanalı RT’ye konuşan Peskov, ABD’nin özel elçisi Steve Whitkoff’un Rusya’yı ne zaman ziyaret edeceğine dair bilginin “uygun zamanda” açıklanacağını ifade etti ancak ayrıntıya girmedi.

ABD’li ve Ukraynalı müzakereciler geçtiğimiz pazar günü Cenevre’de, Washington’ın desteklediği yeni barış planı üzerine görüşmeler gerçekleştirmişti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de salı günü, plan metninin Cenevre’de ABD ile birlikte hazırlandığını ve müzakere ekibiyle üzerinde çalıştığını belirtmişti.

Rusya’nın TASS haber ajansı çarşamba günü, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önümüzdeki hafta Whitkoff ile görüşeceğini bildirdi. ABD Başkanı Donald Trump ise salı günü yaptığı açıklamada, özel elçisini Moskova’ya göndererek barış planı üzerinde son düzenlemeleri yapma umudu taşıdığını söylemişti.

Putin, dün yaptığı açıklamada, Ukrayna konusunda ortada resmî bir barış anlaşması taslağının bulunmadığını, sadece tartışılmak üzere sunulmuş bir dizi başlık olduğunu ifade etti. Ancak Rusya’nın ABD’nin ilk taslak niteliğindeki planını incelediğini belirten Putin, bu planın “ileride yapılacak anlaşmalar için bir temel oluşturabileceğini” söyledi.