Hariri, uzmanlar hükümeti kurmayı planlıyor

Saad Hariri, 23 Ekim’de Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki Güçlü Lübnan bloğu ile görüşmeler gerçekleştirdi. (El-Vataniyye)
Saad Hariri, 23 Ekim’de Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki Güçlü Lübnan bloğu ile görüşmeler gerçekleştirdi. (El-Vataniyye)
TT

Hariri, uzmanlar hükümeti kurmayı planlıyor

Saad Hariri, 23 Ekim’de Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki Güçlü Lübnan bloğu ile görüşmeler gerçekleştirdi. (El-Vataniyye)
Saad Hariri, 23 Ekim’de Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki Güçlü Lübnan bloğu ile görüşmeler gerçekleştirdi. (El-Vataniyye)

Lübnan’da hükümeti kurmakla görevlendirilen Başbakan Saad Hariri bir uzmanlar hükümeti kurmak için çalışacağını duyurdu. Hariri, herkese anlaşmazlıkları bir kenara bırakma çağrısı yaptığı açıklamasında Fransız girişimi uyarınca belirtilen reformları uygulama taahhüdünde bulundu.
Hariri, 23 Ekim’de parlamento bloklarıyla gerçekleştirdiği istişarelerin sonunda şunları söyledi:
“Uzun zaman önce gerçekleştirmemiz gereken reformları içeren Fransız reform belgesine göre çalışacak bir uzmanlar hükümeti kuracağız. Ülkede bir çöküş yaşanıyor. Bu fırsatla, anlaşmazlıkları bir kenara bırakıp gerek vatandaş ile devlet arasında gerekse devlet ile uluslararası toplum arasında güveni yeniden kazanana kadar pozitif şekilde faaliyet yürütmek zorundayız.”
Hükümeti kurmakla görevli yetkili, “Tek yol, bu reformlar ve IMF programı üzerinde çalışan bir hükümetin oluşumunu hızlandırmaktır. O zaman ülkedeki çöküşü durdurup Beyrut’u yeniden inşa edebiliriz” diyerek Fransız girişiminde belirtilen reformlara dikkat çekti. Hedefleri belirlemeleri ve onları gerçekleştirmek için çalışmaları gerektiğini kaydetti.
Kaynaklar, Hariri’nin parlamento bloklarıyla yaptığı toplantıları ‘olumlu’ olarak nitelendirirken görüşmelerin en önemlisinin Özgür Yurtsever Parti lideri Cibran Basil ile gerçekleştiğine dikkat çektiler. Zira bir süredir iki lider arasında karşılıklı eleştirilere ve suçlamalara tanık olunan bir siyasi rekabet yaşanıyordu.
Hariri’nin daha önce partizan olmayan uzmanlardan kurmaya çalışacağı hükümetin oluşumunu hızlandırma çağrısı açısından blokların siyasi tavırları, aday olduğu gün ilan ettiğindenfarklı değildi. Toplantıya katılan milletvekilleri, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalarda parlamentonun güvenini kazanma konusunda söz sahibi olan parlamento bloklarına dikkat çektiler. Hükümetin uzmanlardan oluşmasına dair bir fikir birliği olduğunu aktardılar.
Kaynaklar, Hariri’nin hükümeti kısa sürede kurma konusunda iyimser göründüğünü belirterek kendisinin herkesle tartışmaya hazır olduğunu ve Fransız girişimine dayalı olarak Lübnan’ı kurtarmak amacıyla net görevleri olan bir hükümet kurmak için çalışacağını vurguladı.
Hariri istişarelere Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri, eski başbakanlar Necib Mikati, Temmam Selam ve Meclis Başkan Yardımcısı Elie el-Ferezli ile başladı. Daha sonra bağımsız bloklar ve milletvekilleri ile görüştü.
Milletvekili Enver Halil, (Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’nin başkanlık ettiği) Kalkınma ve Kurtuluş bloğu adına yaptığı açıklamada bir uzmanlar hükümeti kurulmasını talep etti. Halil, hükümeti kurmakla görevli yetkili ile yaptığı görüşmenin ardından “Bir uzmanlar hükümeti kurma ve reformları başlatma gerekliliğine odaklandık” dedi. Elektrik meselesinin de reformlar arasında büyük bir öneme sahip olması gerektiğini vurguladı.
Hariri ve Basil arasındaki görüşmenin atmosferine hakim kaynaklar, bu durumun iki partinin iş birliği yapma istekliğinin bir teyidi olduğunu ifade ettiler. Kaynaklar, Özgür Yurtsever Başkanı’nın Hariri ile görüşmesini anayasal görev hanesine koyduğunu ve teknokrat bir hükümet talep ettiğini belirttiler. Kaynaklara göre Basil duruma dair şu değerlendirmelerde bulundu:
“Konuşmamız sorumluluk çerçevesinde gerçekleşti. Oldukça açık sözlüydü. Bu kişisel bir sorunun mevcut olmadığını doğruluyor. Son derece olumluyuz. Fransız girişimi uyarınca reform programını uygulayabilecek bir hükümet kurma konusunda ise endişeliyiz. Tüm bileşenler için standartlar dışında herhangi bir talep veya koşul ileri sürmedik. Tek tip olmayan önlemlerin ve standartların benimsenmesine gelince; bu engellere yol açar.”
Basil ayrıca hükümetin teknkratot-siyasi olmasını, yani siyasi desteğe sahip olmasını ve en önemlisi bakanların yetkinlik ve deneyiminin bulunmasını’ talep etti.
Milletvekili Teymur Canbolad başkanlığındaki İlerici Sosyalist Parti bloğu, hükümetin bir an önce kurulması, kimsenin oluşuma engel olmaması ve Fransız girişimine uygun bir uzmanlar hükümeti oluşturulması çağrısında bulundu.
İstişarelerde Hariri ismini vermeyen (Hizbullah’a yakın Sünni milletvekillerini içeren) Danışma Bloğu da siyasi ve halk desteğine sahip bir hükümet kurulması çağrısı yaptı.
Yine Hariri’nin ismini vermeyen Lübnan Kuvvetleri de siyasi olmayan uzmanlardan oluşan bir hükümet kurmanın gerekliliğine dikkat çekti. Parti adına konuşan Milletvekili George Advan, “Hiçbir şey istemiyoruz. Taleplerimiz, koşullarımız yok. Lübnan halkının endişeleri, sorunları ve çözülmesi gereken meselelerle ilgili Hariri’den istediğimiz hiçbir şey bulunmuyor” dedi.



Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
TT

Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)

Tunus ana muhalefet partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (NSFT) üyesi ve siyasi aktivist Şeyma İsa, tutukluluk koşullarını protesto etmek için başladığı açlık grevinde dokuzuncu gününe girdi.

1 Aralık'ta muhalefet tarafından düzenlenen yürüyüşe katılan İsa, devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçundan Temyiz Mahkemesi tarafından verilen bir kararla sivil polisler tarafından gözaltına alındı. Muhalif aktivist, hapishaneye girer girmez açlık grevine başladı.

Şeyma İsa (45), 2023 yılının şubat ayında yakalanmış, gözaltında tutulmuştu ve aynı yılın temmuz ayında serbest bırakılmıştı. Birinci Derece Mahkemesi tarafından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan İsa’nın cezası temyiz sonucunda 20 yıla çıkarılmıştı.

İsa'nın yanı sıra aynı davayla bağlantılı olarak NSFT lideri, tanınmış siyasetçi Ahmed Necib eş-Şabi (82) de tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Muhalif Avukat Ayaşi Hammami (66) de terör suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölümü Müdür Yardımcısı Bessam Havaci, “Tunus muhalefetinin önemli simalarının tutuklanması, Cumhurbaşkanı Kays Said'in tek başına iktidarına alternatif olan her şeyi ortadan kaldırma planının son adımıdır. Bu tutuklamalarla Tunuslu yetkililer, siyasi muhalefetin çoğunu etkili bir şekilde hapse atmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Tunus muhalefeti ve NSFT, 25 Temmuz 2021'de olağanüstü hal (OHAL) ilan edip ardından yeni bir siyasi sistem kurarak geniş yetkilerle iktidarını sürdüren Cumhurbaşkanı Kays Said'in yönetimine karşı çıkıyor ve demokrasinin yeniden tesis edilmesini talep ediyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre buna karşın yetkililer tutuklananları hükümeti devirmeye ve devlet kurumlarını yıkmaya teşebbüs etmekle suçluyor. Muhalefet ise mevcut rejimi tutuklulara karşı siyasi suçlamalar uydurmak ve yargıyı emirlerine boyun eğdirmekle suçluyor.


Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
TT

Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)

Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına geçilmesini desteklediklerini ve silah bırakmaya açık olduklarını duyurdu.

Adının paylaşılmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan Hamas yetkilisi, Filistin devletinin kurulmasını sağlayacak müzakerelerin başlatılması halinde silah bırakacaklarını söylüyor:

Bu zorla veya ültimatomlarla yapılamaz. İsrail iki yıl boyunca Hamas'ı silahsızlandırmak için tüm askeri gücünü kullandı ama işe yaramadı. Silah bırakma meselesi siyasi bir sorunla bağlantılıdır ve bu nedenle siyasi bir çözüm gerektirir.

Yetkili, Filistinlilerin 78 yıllık İsrail işgaline karşı silahlı mücadele hakkının olduğunu belirterek, 1967 sınırlarının esas alınacağı bir Filistin devleti kurulması taleplerini yineliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. Haberde, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol ettiği belirtiliyor.

İsrail, Hamas'ın elindeki 28 rehinenin hepsini teslim etmeden ikinci aşamaya geçilmeyeceğini duyurmuştu. Filistinli örgüt şimdiye dek 27 rehineyi İsrail'e gönderdi. Ancak 7 Ekim saldırısında öldürülen İsrailli polis memuru Ran Gvili'nin naaşı hâlâ Gazze'de. Hamas yetkilisi, cesedin yerini bulmak için çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

İkinci aşama kapsamında Barış Kurulu üyelerinin belirlenmesi ve Gazze'ye güvenlik gücü konuşlandırılması hedefleniyor. Bu aşamaya geçiş için Hamas'ın silah bırakmayı kabul etmesi gerekli. Bunun ardından İsrail askerleri daha gerideki bir hatta çekilecek.

Trump ikinci aşamaya "çok yakında geçileceğini" söylemiş fakat bir takvim açıklamamıştı. Ocak itibarıyla Gazze'ye ISF askerlerinin gönderilmesi planlanıyor.

Hamas yetkilisi, 7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nda esir alınan kişileri ilk etapta operasyondan kısa süre sonra bırakmayı düşündüklerini söylüyor.

Ancak İsrail'in saldırıları durdurmaması ve arabulucular tarafından savaşın sonlandırılacağına dair garantiler sunulmaması nedeniyle bu plandan vazgeçtiklerini ifade ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde hazırlanan plana göre ISF, Hamas'ın silahsızlandırılmasında da rol oynayacak.

Öte yandan Hamas yetkilisi, ISF kontrolündeki böyle bir sürece yanaşmayacaklarını belirterek, güvenlik gücü askerlerinin Gazze'de İsrail ordusuyla Filistin halkı arasında "tampon bölge" görevi görmesi gerektiğini savunuyor.

Ayrıca silahsızlanma karşılığında İsrail ordusunun tamamen Gazze'den çekilmesini talep ettiklerini aktarıyor.

7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nın sonuçlarından pişmanlık duymadıklarını söyleyen Hamas yetkilisi, dünya kamuoyunun İsrail'in gerçek yüzünü görmesini sağladıklarını vurguluyor:

Tarihi değiştirmeyi başardık. Dünya gözlerini açtı, Filistinlilerin yaşadıklarını ve İsrail'in ne suçlar işlediğini gördü.

IDF ve Yahudi yerleşimciler işbirliği yapıyor

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerle aktif işbirliği yaptığı aktarılıyor.

İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın hazırladığı Zman Emet (Gerçek Zamanlı) programına katılan Tuğgeneral Avi Bluth, ISF'nin "sınır bölgelerinde çiftlikler kurmaları için yerleşimcilerle tam işbirliği içinde hareket ettiğini" söyledi.

Bluth, bu işbirliğinin özellikle geçen yıl temmuzda hızlandırıldığını belirtti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz


Muhammed bin Salman ve eş-Şara Suriye ekonomisini canlandırma çabalarını görüştü

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)
TT

Muhammed bin Salman ve eş-Şara Suriye ekonomisini canlandırma çabalarını görüştü

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman, geçen şubat ayında Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (SPA)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman bin Abdulaziz, dün Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'dan telefon aldı.

Prens Muhammed bin Salman ve Ahmed eş -Şara, Suudi Arabistan ve Suriye arasındaki ikili ilişkilerin çeşitli yönlerini ve bu ilişkileri bir dizi alanda güçlendirme fırsatlarını gözden geçirdiler.

İki taraf ayrıca ortak ilgi alanlarına giren konuları ve Suriye'de güvenlik ve istikrarın pekiştirilmesi ile ekonomik toparlanmanın sağlanması çabalarını görüştü.