Yeni çalışma: Down sendromlu kişilerin Kovid-19’dan ölme riski 10 kat fazla

Down sendromlu hastalar, hastanelerde korona kapma riskinin dört kat artmasıyla karşı karşıya (Reuters)
Down sendromlu hastalar, hastanelerde korona kapma riskinin dört kat artmasıyla karşı karşıya (Reuters)
TT

Yeni çalışma: Down sendromlu kişilerin Kovid-19’dan ölme riski 10 kat fazla

Down sendromlu hastalar, hastanelerde korona kapma riskinin dört kat artmasıyla karşı karşıya (Reuters)
Down sendromlu hastalar, hastanelerde korona kapma riskinin dört kat artmasıyla karşı karşıya (Reuters)

Bir araştırma ekibinin perşembe günü yayımladığı rapora göre, Down sendromlu kişilerin Kovid-19'dan ölme riski, 10 kat daha fazla.
Annals of Internal Medicine isimli akademik dergide yayımlanan çalışmada, Down sendromlu kişilerin koronavirüs nedeniyle hastaneye yatma ihtimalinin de 4 kat yüksek olduğu ifade edildi.
Araştırmacılar, Birleşik Krallık hükümetinin desteklediği bir risk değerlendirme projesinin parçası olan 8 milyondan fazla yetişkinin verilerini analiz etti.
Çalışmanın zaman aralığı, 24 Ocak 2020 (Birleşik Krallık’ta Sars-CoV-2’nin görüldüğü ilk tarih) ve 30 Haziran 2020 olarak belirlendi.
İncelenen 8,26 milyon kişiden 4 bin 53'ü Down sendromluydu. Bu kişilerden 68’i hayatını kaybetmişti ve ölümlerin yaklaşık yüzde 40’ı Kovid-19’dan, yüzde 25’i zatürreden ve yüzde 35’i başka nedenlerden kaynaklanıyordu.
Verileri incelenen ve Down sendromlu olmayan kişilerden de 41 bin 685'i hayatını kaybetmişti. Bu ölümlerden yaklaşık yüzde 20’si koronavirüsten, yaklaşık yüzde 14’ü zatürreden ve yüzde 65’i diğer nedenlerden kaynaklanıyordu.
Veriler yaş ve cinsiyet dağılımına göre ayarlandıktan sonra ise Down sendromlu yetişkinlerde koronavirüsten ölüm riski oranı, sendromlu olmayanlara kıyasla 24,94 olarak belirlendi.
Yaş, cinsiyet, etnik köken, vücut kitle endeksi, demans, doğuştan gelen kalp hastalıkları ve altta yatan diğer koşullar da hesaba katılınca ölüm tehlikesi oranı 10,39; hastaneye yatış tehlikesi oranı da 4,94 olarak hesaplandı.
Araştırmacılar konuyla ilgili şu ifadelere yer verdi:
"Şu anda stratejik olarak korunmayan Down sendromlu kişilerde Kovid-19 ile bağlantılı hastaneye yatış riskinin 4 kat, ölüm riskinin de 10 kat arttığını tahmin ediyoruz."
Down sendromu; ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ya da Birleşik Krallık Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı herhangi bir kılavuzda Kovid-19’la ilişkili risk faktörü olarak tanımlanmıyor.
Ancak araştırmacılar, “bunun bağışıklık sistemindeki fonksiyon bozuklukları, doğuştan gelen kalp rahatsızlıkları, pulmoner patolojiyle ilişkili olduğunu ve risk faktörü olarak tanımlanmasa da, görülme sıklığı göz önüne alındığında, şiddetli seyreden Kovid-19’la bağlantılı olabileceğini” belirtiyor.
ABD merkezli Ulusal Down Sendromu Derneği’nin başkanı Kandi Pickard, Kovid-19'un Down sendromlular üzerindeki etkisine odaklandığı için araştırmacılara müteşekkir olduklarını söyledi.
"Pandeminin başından beri topluluğumuz için endişeleniyoruz" diyen Pickard, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu son çalışma endişelerimizi haklı çıkarıyor."



James Cameron'dan Christopher Nolan'a Oppenheimer eleştirisi

Cillian Murphy (en sağda), Christopher Nolan imzalı Oppenheimer'daki performansıyla En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ını kazanmış, Emily Blunt ise En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında aday gösterilmişti (AP)
Cillian Murphy (en sağda), Christopher Nolan imzalı Oppenheimer'daki performansıyla En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ını kazanmış, Emily Blunt ise En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında aday gösterilmişti (AP)
TT

James Cameron'dan Christopher Nolan'a Oppenheimer eleştirisi

Cillian Murphy (en sağda), Christopher Nolan imzalı Oppenheimer'daki performansıyla En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ını kazanmış, Emily Blunt ise En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında aday gösterilmişti (AP)
Cillian Murphy (en sağda), Christopher Nolan imzalı Oppenheimer'daki performansıyla En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ını kazanmış, Emily Blunt ise En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında aday gösterilmişti (AP)

5 Ağustos'ta, Hiroşima'ya atılan atom bombasının 80. yıldönümünde yayımlanacak Ghosts of Hiroshima (Hiroşima'nın Hayaletleri) adlı kitabın yazarı Charles R. Pellegrino olsa da bu hikayenin sinema uyarlamasını James Cameron üstlenecek. Kitabın kapağında da belirtildiği üzere bu proje, ünlü yönetmenin sıradaki yapımlarından biri.

Cameron, konuyu 2023'te Oppenheimer'la sinemaya taşıyan Christopher Nolan'ın yaklaşımına eleştirel yaklaşıyor. 70 yaşındaki Kanadalı yönetmen, Deadline'a verdiği röportajda Nolan'ın "hikayede uzak durduğu noktalar nedeniyle ahlaki bir kaçış" sergilediğini düşünüyor.

"Filmde yalnızca kısa bir sahnede yanmış cesetler görüyoruz. Başka bir yönetmenin işini eleştirmek istemem ama bu sahne dışında olayın ağırlığını yansıtan çok az şey var" diyen Cameron, sözlerini şöyle sürdürüyor:

Bence konunun esasını es geçti. Stüdyo mu uzak durdu bu konudan yoksa Chris mi bu noktaya dokunmak istemedi bilmiyorum ama ben doğrudan o tartışmalı konuya dokunmak istiyorum. Aptallığım tutuyor işte.

Nolan, Oppenheimer döneminde bu anlatının kendi filmine uygun olmadığını söylemişti. Ancak Titanik (Titanic) ve Avatar gibi dev yapımların yönetmeni Cameron, bu boşluğu doldurmaya hazır olduğunu belirtiyor:

Tamam, ben el kaldırıyorum. Bu işi ben yapacağım Chris, sorun değil. Sen de galama gelirsin, birkaç güzel söz söylersin...

Henüz senaryoyu yazmaya başlamadığını belirten Cameron, bu süreci şöyle anlatıyor:

15 yıldır notlar alıyorum ama henüz tek bir kelime bile yazmadım. Çünkü bir noktada her şey zihninde oluşur ve sonra yazmaya başlarsın. Ben hep böyle çalışırım. Etrafı keşfederim, beni etkileyen unsurları hatırlarım, sonra bunları bir anlatıya dönüştürürüm. Ve o yazma anı geldiğinde oturup yazarım. Ama şu an o zihinsel noktada değilim.

Cameron'ın örnek aldığı yönetmen ise Steven Spielberg. Özellikle Schindler'in Listesi (Schindler's List) ve Er Ryan'ı Kurtarmak (Saving Private Ryan) gibi 1990'lardaki II. Dünya Savaşı filmleriyle sinema tarihine damga vuran Spielberg hakkında Cameron şöyle diyor:

O, yaşananları olduğu gibi gösterdi.

Independent Türkçe, IndieWire, Entertainment Weekly, Deadline