Anketler ABD seçimleri hakkında ne söylüyor?

ABD Başkanı Donald Trump ve Demokrat rakibi Joe Biden (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Demokrat rakibi Joe Biden (AFP)
TT

Anketler ABD seçimleri hakkında ne söylüyor?

ABD Başkanı Donald Trump ve Demokrat rakibi Joe Biden (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Demokrat rakibi Joe Biden (AFP)

ABD’li seçmenler, Başkan Donald Trump’ın Beyaz Saray’da dört yıl daha kalıp kalmayacağına bugün karar verecek.
Anket şirketleri son zamanlarda seçmenlere hangi adayı tercih ettiklerini sorarak, ABD halkının ruh halini tespit etmeye çalıştı.
Ulusal anketler, bir adayın ülke genelindeki popülaritesini görmek için iyi bir rehber olsa da, seçimin sonucunu tahmin etmekte her zaman başarılı olamıyor. 
Örneğin 2016’da Demokrat Hillary Clinton, Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump’tan yaklaşık üç milyon daha fazla oy almasına rağmen kaybetti. Bu yüzden en fazla sayıda oyu kazanmak her zaman başkanlığı kazanmayı garanti etmiyor.
Joe Biden, yılın başından bu yana birçok ulusal ankette Donald Trump’ın önünde yer aldı ve son aylarda yaklaşık 10 puan önde görünüyor.
Bu seçimlerin sonucunu belirleyecek eyaletler hangileri?
Çoğu eyalet her zaman aşağı yukarı aynı şekilde oy kullanıyor. Bu da, gerçekte, her iki adayın da kazanma şansına sahip olduğu yalnızca birkaç eyalet olduğu anlamına geliyor.
Seçimlerin kazanılacağı veya kaybedileceği yerler olarak görüldüğü için bu eyaletler ‘savaş alanı’ olarak biliniyor.
Savaş alanlarında kim önde?
Kritik öneme sahip eyaletlerdeki anketler Joe Biden’i önde gösterse de, son günlerde Trump ile arasındaki fark azaldı.
Biden, Cumhuriyetçi rakibinin 2016’da yüzde 1’in altında bir farkla kazandığı üç sanayi eyaleti olan Michigan, Pennsylvania ve Wisconsin’de iyi gidiyor gibi görünüyor.
Anca Biden’in seçim kampanya ekibini endişelendiren, Trump’ın 2016'da kazandığı eyaletler Iowa, Ohio ve Teksas oldu.
The Economist, Biden’in Trump’ı yenme ihtimalinin yüksek olduğuna inanırken, siyasi analiz sitesi Five Thirty Eight ise Trump’ın bir dönem daha kazanacağını düşünüyor.
Kovid-19 Trump’ın oylarını etkiledi mi?
Ipsos anketinden elde edilen verilere göre, ABD’lilerin yalnızca yüzde 35’i Trump’ın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadele yöntemine katılıyor. Cumhuriyetçiler arasında ise bu oran en fazla yüzde 76’ya çıkıyor.
Anketlere güvenebilir miyiz?
2016 başkanlık seçimlerinde önde yer alan Clinton’ın kaybetmesi nedeniyle anketleri görmezden gelmek kolay ancak bu tamamen de doğru olmaz.
Bu yıl yaşanan koronavirüs salgını ve onun ekonomiye, insanlara ve hatta nasıl oy verileceğine dair etkisi nedeniyle her zamankinden daha fazla belirsizlik var. Bu nedenle sonuçları hakkında bazı şüpheler olsa da, tüm anketler okunmalı.



Dalay Lama liderlik tartışmalarına noktayı koydu

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (Reuters)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (Reuters)
TT

Dalay Lama liderlik tartışmalarına noktayı koydu

14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (Reuters)
14. Dalay Lama, Tibet'in bağımsızlığı için şiddet karşıtı mücadelesiyle 10 Aralık 1989'da Nobel Barış Ödülü’nü almıştı (Reuters)

Tibet Budizmi'nin ruhani lideri 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso, yerine bir halefin geçeceğini açıklayarak son Dalay Lama olacağına dair tartışmalara noktayı koydu.

Gyatso, bugünkü açıklamasında ölümünden sonra Tibet’teki Budizm geleneğinin süreceğini belirterek, bu unvanı taşıyan son kişi olmayacağını söyledi.

Ruhani lider, reenkarne olacağını ve Dalay Lama unvanının süreceğini ifade etti.

Dalay Lama, halefinin Çin sınırları dışında “özgür dünyada” doğacağını da yineledi. 6 Temmuz’da 90 yaşına girecek olan Gyatso, benzer bir açıklamayı martta da yapmıştı.

Tibet Budizmi’ne göre Dalay Lama, reenkarne olacağı bedeni kendisi seçebiliyor. Bu reenkarnasyon, Dalay Lama unvanının 1587'de oluşturulmasından bu yana 14 kez gerçekleşti.

Tenzin Gyatso, 1940’ta Dalay Lama’nın 14. reenkarnasyonu olarak Tibet Budizmi’nin ruhani liderliğini yapmaya başlamıştı.

Gyatso, Çin birliklerinin Tibet’in başkenti Lhasa’da 1959’da patlak veren bağımsızlık yanlısı ayaklanmayı bastırmasının ardından bölgeyi terk etmiş ve Hindistan'ın kuzeyindeki Dharamshala kentine yerleşmişti. Burada sürgündeki Tibet meclisi ve hükümetini kurmuştu.

Yeni Dalay Lama nasıl belirlenecek?

Tibet Budizmi’nin ruhani lideri, bugünkü açıklamasında yeni Dalay Lama’nın belirlenmesinde tek yetkinin Gaden Phodrang Vakfı’na ait olacağını söyledi.

Sözkonusu vakıf, Dalay Lama tarafından kurulan, ruhani liderin çalışmalarını destekleyen ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluş.

Gyatso, yeni Dalay Lama’nın belirlenmesinde takip edilecek prosedürlerle ilgili vakıf yetkililerine detaylı bilgi vereceğini söyledi. Ayrıca “Çin dahil herhangi bir ülke tarafından siyasi amaçlarla seçilen bir adayın tanınmaması gerektiğini” vurguladı.

Çin ise Gyatso’nun açıklamasına tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, yeni Dalay Lama’nın Pekin yönetimi tarafından onaylanması gerekeceğini savundu.

Himalaya Dağları'nın kuzeyinde yer alan 2,5 milyon kilometre genişliğindeki Tibet Platosu, deniz seviyesinden ortalama 4 bin 380 metre yüksekliğiyle "dünyanın çatısı" diye biliniyor.

Tarih boyunca yarı göçebe Tibet halkının yurdu olan bölge, 1951'de imzalanan 17 Nokta Anlaşması'yla Çin'in egemenliğine girmişti. Pekin yönetimi, bunu "Tibet'in barışçıl özgürleşmesi" diye adlandırmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, BBC, Reuters