Tunus muhalefetinden Müslüman Alimler Birliği’nin faaliyetlerini durdurma çağrısı

Abir Musa
Abir Musa
TT

Tunus muhalefetinden Müslüman Alimler Birliği’nin faaliyetlerini durdurma çağrısı

Abir Musa
Abir Musa

Muhalif Özgür Anayasa Partisi Başkanı Abir Musa, Katar destekli Müslüman Alimler Birliği’nin Tunus şubesinin faaliyetlerinin, Nahda Hareketi liderleri ile bağlantılı olduğu gerekçesiyle durdurulması çağrısında bulundu. Musa, birliğin bir avukatını, partiyi aleni şekilde tekfir etmekle suçladı.
Abir Musa, Özgür Anayasa Partisi’nin, siyasal İslam’ı temsil ettiğini düşündüğü isimlere karşı açık bir savaş sürdürdüğünü ve bu nedenle İslamcı çizgideki Nahda Hareketi’nin de yer aldığı hükümet içerisinde 2019 seçimlerine katılmayı kabul etmediğini ifade ederken, partinin Nahda’yı Tunus’taki Müslüman Kardeşler hareketinin bir temsilcisi olarak gördüğünü kaydetti.
Musa, geçen Ağustos ayının sonlarında, şüpheli ticari ve finansal anlaşmalar imzalayarak, Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet etme suçlamasıyla Parlamento ve Nahda Hareketi Başkanı olan Raşid el-Gannuşi’ye verilen güvenoyunu geri çekmeye çalışmıştı. Ancak parlamentodaki toplam 217 oydan 109’unda tahmin edilen mutlak çoğunluğun kazanılmaması nedeniyle bu girişim başarısız oldu. Girişim yalnızca 97 oy elde edebildi.
Öte yandan Özgür Anayasa Partisi’nin diğer liderleri de Müslüman Alimler Birliği’nin Tunus şubesini temsil eden isimlere karşı suç duyurusunda bulundu.
Müslüman Kardeşler’in bir mensubu olan Yusuf el-Karadavi’nin başkanlığını yapmasından dolayı “Karadavi Birliği” adının verildiği kurumu, partilerine mensup isimleri tekfir etmekle suçladılar. Özgür Anayasa Partisi ayrıca, “Nahda Hareketi liderlerini Uluslararası Müslüman Alimler Birliği Tunus şubesinin kurulmasının arkasında bulunmakla” suçladı. Parti, bu eylemi “partizan ve vakıf sorumluluklarının birleştirilmesini yasaklayan Vakıflar Kanunu’nun açık bir ihlali” olarak yorumladı.
Musa ise, Müslüman Alimler Birliği’nin Tunus şubesini “Tunus anayasasını ihlal etmek, sivil devlete ve cumhuriyetçi rejime karşı hareket etmek” ile suçlarken, yasal yeterlilikle ilgili eğitim kursunun da durdurulması çağrısı yaptı.
Musa, 2018 yılında Tunus Yüksek Mahkemesi’nde Müslüman Alimler Birliği’nin Tunus Şubesi tarafından yürütülen tüm faaliyetlerin durdurulmasını talep eden acil bir dava açmıştı. Aynı şekilde Musa, geçen Temmuz ayında yasal yeterlilikle ilgili bir eğitim kursunu durdurmak için ikinci bir dava daha açtı. Abir Musa, söz konusu birliğin, bu kursu içinde bulunduğumuz Kasım ayı boyunca düzenleyeceğini belirtmişti.
Durum, Nahda Hareketi liderleri ile muhalefetteki Özgür Anayasa Partisi liderleri arasındaki ikili siyasi çatışmayı yoğunlaştırmıştı.
Bu bağlamda Nahda Hareketi’ne yakın kaynaklar, bazı liderlerin, eski Başbakan ve Nahda Hareketi’nin tarihi liderlerinden olan Hammadi Cibali ile çatlağı iyileştirmek ve partinin benzeri görülmemiş bir şekilde tanık olduğu bölünme durumunu azaltmak amacıyla iletişim kanalları açtığını belirtti.
Kaynaklar, Cibali’nin geri dönüşünün, bazı acil sorunların üstesinden gelmeye ve rekabet halindeki liderleri rahatlatmaya katkıda bulunabileceğini, ancak nihai bir çözümü temsil etmeyeceğini belirtti.
Kaynaklar ayrıca, iki rakip taraf arasındaki anlaşmazlığın çözümünün daha sonraki bir zamana erteleneceğine dikkati çekti.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.