Fransa terör kartıyla Tunus’a baskı yapabilir

Tunus Başbakanı Hişam el-Meşişi
Tunus Başbakanı Hişam el-Meşişi
TT

Fransa terör kartıyla Tunus’a baskı yapabilir

Tunus Başbakanı Hişam el-Meşişi
Tunus Başbakanı Hişam el-Meşişi

Tunus’ta insan hakları örgütleri, Fransa'nın, Nice kentinde meydana gelen terör saldırısını Tunus'a daha fazla baskı yapmak için kullanabileceği konusunda uyarıda bulundu.
İnsan hakları örgütlerine göre Paris, Tunus'a, Fransa'da ikamet eden yasadışı Tunuslu göçmenleri sınır dışı etme, sınırları izleme, yasadışı göçmenleri çıkarmak için platformlar oluşturma ve göçmenlik meselelerini sosyal ve ekonomik konulara göz ardı ederek tamamen güvenlik yaklaşımıyla ele alma kararlarını kabul etmesi için daha fazla baskı yapabilir.
İnsan hakları aktivisti Mesud Ramazani, terörle mücadelenin “insan hakları değerlerini güçlendirmeyi ve bunları yaymak için çalışmayı, değerleri desteklemeyi ve başkalarını kabul etme kültürünü çoğaltmayı sağlamalıdır” dedi. Ramazani, terörle mücadelenin, güneye kıyısı bulunan ülkeleri ile Akdeniz'in kuzey kıyısı arasında özgürlük ve adil işbirliğini sağlamayı gerektirdiğini belirterek, Tunus'un göçmenleri cezalandırma olasılığına dair gerçek endişelerinin olduğunu belirtti. Tüm Tunuslu göçmenlerin büyük bir kısmı ve toplu olarak İtalya ve Fransa'da tutulduğunu dile getiren aktivist,  Nice terörist operasyonuna odaklanmanın "herhangi bir yasal güvence olmaksızın tutukluluk ve zorla sınır dışı edilmeye yol açabileceğini" söyledi ve hükümeti bu gibi durumlarda herhangi bir anlaşma imzalamamaya çağırdı.
Bu endişeler, Tunus'un bu hafta sonu için planlanan Fransız İçişleri Bakanı Gerald Darmanan'ı ziyaret etmeye hazırlandığı sırada geldi. Bu ziyaret, esas olarak teröre karşı mücadele ve Tunuslular da dahil olmak üzere terörle suçlanan yabancıların sınır dışı edilmesine odaklanacak. Tunus ve Fransız cumhurbaşkanları, bir telefon görüşmesi sırasında, terör şüphesiyle iki ülkenin uyruklarını elinde bulunduran bazı göçmenleri sınır dışı etme konusunda anlaştılar.
Bu bağlamda, radikal örgüt uzmanları, Fransız İçişleri Bakanı'nın Tunus ziyaretinde üç temel dosyayı tartışmaya açacağını söyledi: Birincisi, iki ülkenin Tunus vatandaşı İbrahim el-İsavi tarafından gerçekleştirilen terör saldırısının koşullarının ortaya çıkarılması konusundaki işbirliğiyle ilgili.
İkincisi, İtalya'nın Fransa da dahil olmak üzere diğer Avrupa ülkelerine geçiş bölgesi haline geldiği göz önüne alındığında, Tunus'un şüphelilerin iadesine veya terör olaylarında hapis cezasına çarptırılmasına dair talep, üçüncü dosya ise, Fransa'ya yönelik üçüncü gizli göç dalgaları konusunda olacak.
Tunus'un, iki ülke arasındaki adli anlaşmalara uygun olarak, suçluların ve teröristlerin iadesine ilişkin Fransa ile yapılan anlaşmaya uyduğunu belirtmek gerek.
Gözlemciler, Tunus'a bir miktar mali yardım önerebilecek Fransız hükümetinin temsilcisin daha fazla siyasi baskı yapabileceğini düşünüyor. Bu yardımlar, göç olgusunu azaltabilecek kalkınma projeleri ve iş fırsatları oluşturmak amacıyla yasadışı göçmenlerin en fazla çıktığı Tunus bölgelerine yönlendirilebilir. Özellikle Tunus İçişleri Bakanlığı'nın verdiği rakamlar, bu yılın başından itibaren yaklaşık 9 bin Tunuslunun Tunus’tan Kuzey Akdeniz'e ulaşmak için uğraştığını göstermekte.
Tunus Başbakanı Hişam el-Meşişi önceki gün yaptığı açıklamada petrol üretimi ve stratejik fosfatın çıkarılmasındaki kesintiye atıfta bulunarak ülkenin ciddi bir ekonomik kriz yaşadığını doğruladı ancak yönetiminin gelecekte üretimin durdurmasına izin vermeyeceğini belirtti.  Başbakan ülke ekonomisine zarar verecek bu adımın önlenmesi için çalışacağını söyledi ve “hükümet talepler ne kadar meşru olursa olsun hukuk devletinin gücünü uygulamaya devam edecektir” dedi.
El-Kamur oturma eyleminin sözcüsü Tarık el-Haddad, petrol çıkarılmasının durdurulması karşı başlatılan oturma eylemlerinin polis zoruyla dağıtılmasının eylemleri durduramayacağını söyledi. Kalkınma ve istihdam talepleri olduğunu belirten aktivist, Hükümet, "Çevre ve Güney Şirketi işçilerinin ücretlerini askıya almaya karar verdikten ve daha sonra güç kullanma tehdidinde bulunduktan sonra artık sosyal barış aramıyor” dedi ve Tatavin bölgesi sakinlerinin "tüm senaryolara hazır olduğunu ve hükümetle 2017’de imzalanan anlaşmanın içeriğinden feragat edilmeyeceğini vurguladı.



Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.