İsrail ile Hamas arasında esir takası müzakereleri yeniden başladı

Abdurrauf Kadan 16 yıl üren tutukluluğunun ardından dün Gazze’de serbest bırakıldı. (Reuters)
Abdurrauf Kadan 16 yıl üren tutukluluğunun ardından dün Gazze’de serbest bırakıldı. (Reuters)
TT

İsrail ile Hamas arasında esir takası müzakereleri yeniden başladı

Abdurrauf Kadan 16 yıl üren tutukluluğunun ardından dün Gazze’de serbest bırakıldı. (Reuters)
Abdurrauf Kadan 16 yıl üren tutukluluğunun ardından dün Gazze’de serbest bırakıldı. (Reuters)

İslami Cihad örgütünün komutanlarında Baha ebu’l Ata’ya düzenlenen suikastın birinci yıl dönümünde, çarşamba günü İsrail ile Hamas arasında esir takası müzakerelerinin yeniden başladığı duyuruldu. Müzakereler iki ay önce durdurulmuştu. Güvenlik kaynaklarının aktardığı bilgilere göre görüşmeler, ateşkes anlaşması müzakerelerinden ayrı olarak görülüyor.
Kaynaklar, İsrail İstihbarat Servisi’nin İsrail hükümetiyle esir takası müzakerelerini düzgün bir raya oturtmak için özellikle Hamalsı mahkumların liderleriyle bir dizi görüşme yaptığını doğruladı. İsrailli yetkili “düzgün bir raya oturtmak” ile kastedilenin, Hamas’ın iki İsrailli askerin cesetleri ve kendi iradeleriyle Filistin’e giden iki vatandaşın takasına karşılık yüzlerce esirin serbest bırakılmasını istediğini belirtti. Bırakılması istenilen esirlerin Hamas içinde ağırlığı olan ve tehlikeli operasyonlara imza atmış isimler olduğu belirtiliyor. Bunlardan biri olan Hasan Selame 48 İsrailliyi öldürdüğü için 48 kez müebbet hapis cezasını çarptırıldı. Cemal ebu’l Hica da 9 kez müebbet hapis cezası aldı. İsrail, söz konusu isimlerin bırakılması talebini reddediyor. Hamas’ın elindeki iki askerin öldüğüne dikkat çekiliyor.
,İsrailli yetkili, bu konuların Hamas’ın esir takasıyla ilgili liderlerine iletilmesini istediklerini zira gelecekteki esir takası anlaşmalarında hazırlanacak muhtemel listelerde söz konusu isimlerin önemli rol oynayacağını vurguladı.
Kaynaklara göre esir takası dışında, ateşkese ilişkin müzakereler iki kanaldan sürüyor. Bunlardan biri Mısır, diğeri Katar arabuluculuğunda yürütülüyor. Müzakerelerde Gazze’ye bir dizi yardım yapılması karşılığında uzun süreli ateşkesin hayata geçirilmesi hedefleniyor. “Kan 11” televizyonun haberine göre İsrailliler ilk aşamada ambargoyu biraz hafifletmeyi düşünüyor. Bunun için de iş adamlarının Gazze’ye giriş çıkışına izin verilmesi, ayda 30 milyon dolar Katar yardımının iletilmesi ve bazı yasak malların bölgeye girişinin onayı bulunuyor.
Ateşkesle ilgili müzakerelerin esir takasıyla bağlantılı olmadığını belirten yetkili amaçlarının Gazze’de sakinliği sürdürmek olduğunu aktardı. Ateşkes görüşmelerinde ilk aşamada başarılı olunursa büyük alt yapı tesisleri, sanayi bölgesi ve benzin istasyonu kurulması gibi büyük yatırımları içeren ikinci aşamaya geçilecek.
Filistinli Esirler Cemiyeti tarafından dün yapılan açıklamada, tutuklu 49 yaşındaki Mahir el-Ahres’in İsrail tarafından idari gözetim altına alınmasını protesto etmek için 103 gün süren açlık grevini durdurma kararı aldığı duyuruldu. Ahres söz konusu kararı ayın 26’sında idari tutuklama süresi bittiğinde serbest bırakılacağının açıklanması sonrasında verdi. Ahres’ın kalan zamanını hastanede geçireceği bilgisi paylaşıldı.
Yapılan açıklamada Ahres’ın gözaltına alınmasından bu yana sağlığının kötüleştiği, insan hakları örgütlerinin devreye girmeye çalıştığı ancak serbest bırakılma taleplerinin İsrail makamlarınca reddedildiği kaydedildi.. Ayrıca idari gözaltı siyasetinin bırakılması çağrısında bulunuldu. “Ahres’ın idari gözaltı süresi biter bitmez bırakılması ve gözaltı süresinin yenilenmemesi gerekir” ifadeleri kullanıldı.
İsrail yetkililerden ise açlık grevini durdurması için Ahres ile varılan anlaşmanın içeriği konusunda herhangi bir açıklama gelmedi.



El-Hureyci Burhan'a güvence verdi: Suudi Arabistan Sudan'ın istikrarını istiyor

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan dün (Cumartesi) Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci'yle görüştü. (Sudan Egemenlik Konseyi/X)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan dün (Cumartesi) Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci'yle görüştü. (Sudan Egemenlik Konseyi/X)
TT

El-Hureyci Burhan'a güvence verdi: Suudi Arabistan Sudan'ın istikrarını istiyor

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan dün (Cumartesi) Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci'yle görüştü. (Sudan Egemenlik Konseyi/X)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan dün (Cumartesi) Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci'yle görüştü. (Sudan Egemenlik Konseyi/X)

Sudan'ın geçici başkenti Port Sudan, ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sona erdirilmesi, savaşın durdurulması ve uluslararası anlaşmalar ile barış girişimlerinin pekiştirilmesi için istikrarlı bir diplomatik harekete sahne oluyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Sudan Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra Sudanlı yetkililerle bir dizi görüşme yapmak üzere kente gelirken, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan da birkaç saat süren kısa bir ziyaret için ülkeye gelen Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci ile bir araya geldi.

Lamamra'nın iki günlük ziyaretinin Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Agar ve Egemenlik Konseyi üyesi İbrahim Cabir ile görüşmeleri içermesi ve Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ile sona ermesi bekleniyor.

Söz konusu ziyaret, geçtiğimiz çarşamba günü Moritanya'nın başkenti Nuakşot'ta düzenlenen ve Afrika Birliği (AfB), Avrupa Birliği (AB), Cibuti (Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi'nin (IGAD) dönem başkanı), BM, Suudi Arabistan, Mısır, Bahreyn ve ABD temsilcilerinin katıldığı istişare toplantısının ardından gerçekleşti.

xascdfvg
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ocak ayında BM Sudan Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra'yı kabul etti. (Sudan resmi haber ajansı SUNA)

Sudan hükümetinin geçici başkenti olmasından bu yana Port Sudan'a ikinci ziyaretini gerçekleştiren Lamamra'nın buradaki temaslarında durumun gelişimi, savaşın devamı ve savaşı durdurmaya yönelik uluslararası hareketlerin ele alınması bekleniyor. Bu ziyaret, bölgesel ve uluslararası barış girişimlerini birleştirmeyi amaçlayan Sudan'a ilişkin Nuakşot istişare toplantısının ardından gerçekleşti.

Lamamra'nın ordu ile HDK arasında, bizzat kendisi tarafından yönetilecek doğrudan müzakerelerin yeniden başlatılması ve sivillerin korunmasına yönelik asgari bir anlaşmaya varılması girişimini yeniden ele alması bekleniyor. Kuşkusuz bu da çatışmaların durdurulması ve savaşın barışçıl bir şekilde sona erdirilmesine yönelik görüşmelere kapı açacaktır.

Sudan'a Suudi ilgisi

Aynı bağlamda Sudan Egemenlik Konseyi medyası Burhan'ın dün (Cumartesi) Port Sudan'da, kısa bir ziyaret için ülkeye gelen Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci ile Sudan-Suudi Arabistan ilişkilerini görüşmek ve iki ülke arasındaki ortak iş birliğini teşvik etmek üzere bir araya geldiğini bildirdi. Şarku’l Avsat’ın Egemenlik Konseyi medyasından aktardığına göre el-Hureyci, Suudi Arabistan'ın Sudan'da güvenlik ve istikrarın tesis edilmesi konusunda istekli olduğunu ifade etti.

fbghnt
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan dün (Cumartesi) Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Hureyci başkanlığındaki Suudi Arabistan heyetiyle bir araya geldi. (Sudan Egemenlik Konseyi/X)

Port Sudan toplantıda neler konuşulduğunu açıklamadı, ancak el-Hureyci geçen hafta Nuakşot istişare toplantısına katılımı sırasında ülkesinin Sudan krizini çözmek için yoğun çaba sarf ettiğini ifade etmişti. El-Hureyci, Cidde Bildirgesi ile sonuçlanan ‘birinci Cidde görüşmelerine’ ve Sudan'ın güvenlik ve istikrarını, devletin ve kurumlarının bütünlüğünü sağlayan sürdürülebilir bir siyasi çözüm bulmayı ve Sudan'daki çatışmaları durdurmak ve Sudan halkının acılarını hafifletmek için Arap, İslam ve dost ülkeler arasındaki koordinasyonu sürdürmeyi amaçlayan ‘ikinci Cidde görüşmelerine’ atıfta bulundu.

El-Hureyci: Çatışmaların durdurulması bir önceliktir

El-Hureyci, Sudan krizinin çözümünün çatışmaların durdurulması, insani yardımların arttırılması, ülkenin güvenliğini, istikrarını, birliğini ve egemenliğini garanti altına alan bir siyasi geleceğin önünün açılması ve dış müdahalenin durdurulmasıyla başlayacağını vurguladı.

Nuakşot toplantısı, Sudan'daki durumu ve Sudan'daki çatışmaların sona erdirilmesine yönelik çaba, gayret ve girişimleri ele almak üzere bölgesel ve uluslararası koordinasyon ve istişare toplantıları yapılması çağrısında bulundu. Aynı zamanda, ‘ALPS’ olarak bilinen ‘Sudan'da Hayat Kurtarmak ve Barışa Ulaşmak için Müttefikler’ grubu, mart ayı ortasında İsviçre'de sivil toplum aktörleri, kadınlar ve gençlerle istişarelerde bulunarak ordu ile HDK arasındaki görüşmelerin yeniden başlatılması planlarına ilişkin konuları tartıştı.

Port Sudan'da BM Sudan Özel Temsilcisi tarafından yürütülen diplomatik çabalar, Hartum, El Cezire ve Darfur dahil olmak üzere çeşitli eksenlerde ordu ve HDK arasındaki çatışmaların şiddetlenmesi ışığında gerçekleşiyor.

İkinci yılını doldurmak üzere olan savaş nedeniyle sivil kayıpların sayısına ilişkin resmi bir istatistik bulunmamakla birlikte, uluslararası kuruluşlar on binlerce ölü ve yaralı olduğunu tahmin ediyor. BM’ye göre ülke içinde yerinden edilenlerin sayısı 11 milyondan fazla, komşu ülkelere sığınanların sayısı ise yaklaşık 3 milyon. 45 milyonluk Sudan nüfusunun yaklaşık 25 milyonu tarihte eşi benzeri görülmemiş bir insani felaketle karşı karşıya.