Fetih ve Hamas “uzlaşmayı” tamamlamak için Kahire’de

Fotoğraf Reuters
Fotoğraf Reuters
TT

Fetih ve Hamas “uzlaşmayı” tamamlamak için Kahire’de

Fotoğraf Reuters
Fotoğraf Reuters

Fetih ve Hamas hareketlerinden iki heyet, uzlaşma görüşmelerini tamamlamak üzere dün Kahire'ye gitti.
Şarku’l Avsat’ın ulaştığı kaynaklar, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın seçimler için kararname çıkarmadan önce iki heyetin tartışılan tüm noktalar üzerinde anlaşmayı sabırsızlıkla beklediklerini aktardılar.
Hamas'ın genel seçim, ortaklık ve çalışan memurlarıyla ilgili talepleri var.
Kahire'de Filistinli örgütlerin genel sekreterlerinin görüşmelerinin, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın seçim kararnamesi çıkarmasının önünü açması bekleniyor.
Mısır, Filistin yönetimi ve Hamas’a söz konusu diyaloglara ev sahipliği yapmayı kabul ettiğini bildirdi. Fetih Hareketi Hamas ile geçen eylül ayında İstanbul'da düzenlenen toplantıda 6 ay içinde önce yasama, ardından başkanlık ve Ulusal Konsey'den başlayarak kademeli seçimler yapma konusunda anlaşmıştı. Daha sonra iki hareketin liderliği, seçim kararnamesinin çıkarılması için Filistinli gruplarla daha geniş bir anlaşma yapılacağı ve ardından "mekanizmalar, yasalar ve seçimler " konularının tartışılacağı kapsamlı bir ulusal diyalog yapma konusunda anlaştılar.
İki hareket, seçim kararnamesini çıkarmadan önce grupların Abbas'a yazılı onaylarını ileteceği genel bir anlaşmaya varmak için Filistinli gruplarla toplantılar yaptı.
Ancak Fetih yetkilileri, Hamas’ ın seçim önerisine yazılı bir cevap göndermekte gecikmesi nedeniyle kararın çıkarılması konusunda şüphelerini dile getirdi.
Buna karşılık Hamas dün yaptığı açıklamada, Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Salih el-Aruri başkanlığındaki heyetin ulusal uzlaşı dosyasıyla ilgili görüşmeleri ve diyalogları tamamlamak istediğini bildirdi. Hareket, ulusal davanın karşı karşıya olduğu zorluklarla yüzleşmek için tüm Filistinli vatanseverlerin dahil olduğu ortak bir mücadele stratejisi inşa etme konusunda ısrarını da bir kez daha yineledi.
Hamas delegasyonu, hareketin başkan yardımcısı Şeyh Salih el-Aruri ve komutanları Halil el-Hayya'dan oluşuyor. Fetih heyetinde de Fetih Merkez Komite Sekreteri Cibril Racub ve komitenin iki üyesi Ahmed Heles ve Ruhi Fettuh bulunuyor. Toplantılar, ABD Başkanı Joe Biden'ın ABD seçimlerinde kazandığı zaferden sonra, Fetih Hareketi’nin uzlaşmadan uzaklaştığı iddialarını ortadan kaldırıyor.
Bazı kesimler Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ı geri adım atmakla suçladı. Zira Abbas, İsrail hükümeti ve ABD yönetimine baskı unsuru olması için, terörist olarak görülen Hamas ile ittifak yapmak istiyordu.
Fetih ve Hamas bölünmeyi sona erdirmek uzun yıllardır bir uzlaşmaya varmaya çalışıyorlar. Ancak henüz bunu başarabilmiş değiller.



Rapor: İsrailli askerler Gazze'de göreve gönderilmeyi reddediyor

Gazze Şeridi'nde çatışmada öldürülen bir askerin cenaze törenine katılan İsrail askerleri. Kudüs'teki Herzl Dağı'nda bulunan askeri mezarlıkta çekilmiş bir fotoğraf, 9 Ocak 2025 (AFP)
Gazze Şeridi'nde çatışmada öldürülen bir askerin cenaze törenine katılan İsrail askerleri. Kudüs'teki Herzl Dağı'nda bulunan askeri mezarlıkta çekilmiş bir fotoğraf, 9 Ocak 2025 (AFP)
TT

Rapor: İsrailli askerler Gazze'de göreve gönderilmeyi reddediyor

Gazze Şeridi'nde çatışmada öldürülen bir askerin cenaze törenine katılan İsrail askerleri. Kudüs'teki Herzl Dağı'nda bulunan askeri mezarlıkta çekilmiş bir fotoğraf, 9 Ocak 2025 (AFP)
Gazze Şeridi'nde çatışmada öldürülen bir askerin cenaze törenine katılan İsrail askerleri. Kudüs'teki Herzl Dağı'nda bulunan askeri mezarlıkta çekilmiş bir fotoğraf, 9 Ocak 2025 (AFP)

İsrail ordusunun zırhlı birliklerinde subay olan Yotam Vilk (28), Gazze Şeridi'nde İsrail kontrolündeki tampon bölgeye girme yetkisi olmayan herkesin vurulması talimatı verildiğini söyledi.

Associated Press'in (AP) haberine göre en az 12 kişinin öldürüldüğünü gördüğünü belirten Vilk, ancak bir gencin vurulduğu anın zihninden silinmediğini söyledi.

Gazze Şeridi’nde 15 aydır devam eden savaşa karşı çıkan ve ahlaki sınırları aşan şeylere ya tanık olduklarını ya da bunları yaptıklarını ifade eden Vilk, artık görev yapmayı reddeden ve sayıları her geçe gün artan İsrailli askerler arasında yer alıyor.

İsrail hükümetinin ateşkese ulaşmaması halinde savaşmayı bırakacaklarına dair bir bildiriyi imzalayan 200 kadar İsrail askerinden oluşan bu grup henüz küçük olsa da askerler bunun bir başlangıç olduğunu söylüyor ve diğer askerlerin de aynı şeyi yapmasını istiyor.

uj78ı9o
Gazze Şeridi'nde zırhlı bir birlikte görev yapan Yotam Vilk, 15 aydır devam eden çatışmalara karşı çıkan ve sayıları giderek artan İsrailli askerlerden biri, Tel Aviv, 10 Ocak 2025 (AP)

Askerlerin görev yapmayı reddetmesi, İsrail ve Hamas’a ateşkesle ilgili görüşmelerinde çatışmalara son vermeleri için baskıların arttığı bir döneme denk gelirken hem ABD Başkanı Joe Biden hem de seçilmiş Başkan Donald Trump, Trump'ın 20 Ocak'taki yemin törenine kadar bir anlaşmaya varılması çağrısında bulundu.

Gazze'de savaşmaya devam etmeyi reddeden yedi asker AP'ye, Filistinlilerin ayrım gözetmeksizin nasıl öldürüldüğünü ve evlerinin nasıl yıkıldığını anlattı. Bazıları, kendilerine karşı hiçbir tehdit oluşturmayan evleri yakma ya da yıkma emri verildiğini ve askerlerin evleri yağmaladığını ve tahrip ettiğini gördüklerini söyledi.

İsrailli askerlere siyasetten uzak durmaları ve ordu aleyhinde nadiren konuşmaları söylenir.

İsrailliler, Hamas'ın 7 Ekim 2023 günü İsrail’e karşı gerçekleştirdiği Aksa Tufanı Operasyonu’nun ardından Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın arkasında hızla birleşti. Savaş ilerledikçe İsrail'deki bölünmeler de arttı, ancak eleştirilerin çoğu Gazze'deki eylemlerden ziyade öldürülen asker sayısının artması ve rehinelerin eve getirilememesi üzerineydi.

sdvfbgh
Max Kresch, Gazze Şeridi'nde savaşmaya devam etmeyi reddeden ve sayıları giderek artan İsrailli askerlere katılan bir yedek asker, Kudüs, 9 Ocak 2025 (AP)

AP'nin yorum talebine yanıt veren İsrail ordusu, bazı askerlerin askerlik görevini sürdürmeyi reddetmelerini kınandığını, her türlü reddetme çağrısını ciddiye aldıklarını, her vakanın ayrı ayrı incelendiğini açıkladı. Askerler, savaşmaya devam etmeyi reddettikleri için hapse girebilirler, ancak söz konusu bildirinin organizatörlerine göre bildiriyi imzalayan askerlerden hiçbiri tutuklanmadı.

Gazze'deki askerlerin tepkileri

Yotam Vilk, 2023 kasımında Gazze Şeridi'ne girdiğinde, başlangıçta güç kullanımının her iki tarafı da müzakere masasına getirebileceğini düşündüğünü, ancak savaş devam ettikçe insan hayatının değerinin azaldığını gördüğünü söyledi.

Vurulma anının zihninden silinmediğini söylediği gencin geçtiğimiz ağustos ayında öldürüldüğü gün, İsrail askerlerinin Filistinli gence bağırarak tampon bölgeye girmemesini söylediğini ve gencin ayaklarına uyarı ateşi açtıklarını, fakat gencin ilerlemeye devam ettiğini anlattı. Vilk, Gazze'nin kuzeyi ile güneyini birbirinden ayıran Netzarim Koridoru'ndaki tampon bölgeye doğru yürürken başka insanların da öldürüldüğünü sözlerine ekledi.

Vurulan kişilerin silahlı olup olmadığını tespit etmenin zor olduğunu kabul etmekle birlikte askerlerin çok hızlı hareket ettiğine inandığını ifade eden Vilk, nihayetinde tampon bölgedeki ölümlerin bir kısmından Hamas'ın sorumlu olduğunu söyledi.

Mensubu olduğu birlik tarafından gözaltına alınan bir Filistinliden bahseden Vilk, Hamas'ın İsrail ordusunun tepkisini ölçmek için Netzarim Koridoru'na girmeleri için onlara 25 dolar ödediğini öne sürdü. AP'ye konuşan bazı askerler, Gazze'de gördüklerini hazmetmelerinin biraz zaman aldığını ifade ettiler. Bazıları ise olanlar karşısında öfkelenerek hemen görevlerini bırakmaya karar verdiklerini belirttiler.

fgrthy6ju
Yuval Green, Gazze Şeridi'nde yaklaşık iki ay savaştıktan sonra ocak ayında İsrail ordusundaki yedek askerlik görevinden istifa eden bir doktor, Kudüs, 9 Ocak 2025 (AP)

Gazze'de yaklaşık iki ay savaştıktan sonra ocak ayında İsrail ordusundaki görevinden ayrılan 27 yaşındaki doktor Yuval Green, gördükleriyle yaşayamaz hale geldiğini anlattı. Askerlerin evlere saygısızlık ettiğini, duvarlara sloganlar çizmek için siyah tıbbi acil durum kalemleri kullandığını, hediyelik eşyalar için evleri yağmaladığını ve komutanının Hamas'ın kullanmasını istemediğini söyleyerek askerlere bir evi yakmalarını emrettiğini aktardı.

Askeri bir aracın içinde oturduğunu ve yanan plastik kokusuyla dumandan boğulmak üzere olduğunu ifade eden Green, evlerin yakılmasını kinci bir eylem olarak gördüğü ve zaten kaybettikleri Filistinlilerden daha fazlasını almak için bir neden görmediğini söyledi.

Askerlik görevini tamamlanmadan birliğinden ayrılan Green, İsrail'in 7 Ekim'e duyduğu öfkeyi anladığını, ancak orduda görev yapmayı reddetmesinin tüm tarafları şiddet döngüsünü kırmaya teşvik etmesini umduğunu belirtti.