Koronavirüs aşılarında bir hafta içinde iki umut verici gelişme

Moskova’da koronavirüs hastalarını tedavi etmek için kurulan sahra hastanesi (Reuters)
Moskova’da koronavirüs hastalarını tedavi etmek için kurulan sahra hastanesi (Reuters)
TT

Koronavirüs aşılarında bir hafta içinde iki umut verici gelişme

Moskova’da koronavirüs hastalarını tedavi etmek için kurulan sahra hastanesi (Reuters)
Moskova’da koronavirüs hastalarını tedavi etmek için kurulan sahra hastanesi (Reuters)

ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Moderna, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirilen potansiyel aşının yüzde 94,5 oranında etkili olduğunu açıkladı.
Bu umut verici haber, salgınla mücadelede bir hafta içinde yaşanan ikinci gelişme oldu.
ABD merkezli Pfizer ve Alman BioNTech şirketleri, geçtiğimiz hafta bir açıklama yaparak, koronavirüse karşı geliştirdikleri potansiyel aşının yüzde 90’ın üzerinde başarı oranına sahip olduğunu ve aşının önümüzdeki ay sonunda kullanıma hazır olabileceğini duyurmuştu.
Moderna CEO’su Stephane Bancel, 30 bin kişiye yapılan iki dozluk aşı çalışmasının ağır vakalar da dahil yüzde 94,5 etkili olduğunu açıklayarak, “Ciddi hastalıkları önlemede büyük etkisi olan bir aşıyı piyasaya sürmeye çok yaklaştık. Bu korkunç virüse karşı harika bir zafer olacak” dedi.
Moderna aşısının temel avantajlarından biri, Pfizer aşısı gibi eksi 70 derecede depolanmasına gerek olmaması, bu da dağıtımını kolaylaştıracak.
Şirket, federal sağlık yetkililerinden Aralık ayı başında aşının piyasaya sürülmesi ve kullanıma hazır hale getirilmesini istemeyi planlıyor.
ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Dr. Anthony Fauci, Moderna aşısının yüksek etkinlik oranına sahip olmasının, salgını sona erdirmek için etkili bir araç olabileceği anlamına geldiğine dikkat çekerek, sonuçları ‘cesaret verici’ olarak nitelendirdi.
Hükümet, aşıların araştırılması, test edilmesi ve en az 100 milyon doz aşı satın alınmasını desteklemek için yaklaşık 2,5 milyar dolar tahsis etti.
ABD medyası, ABD Gıda ve İlaç İdaresi’nin (FDA) acil ihtiyaç nedeniyle Kovid-19 aşılarını normalden daha hızlı başlatmayı planladığını ve iznin standart onay değil acil kullanım için verileceğini bildirdi.
Moderna’nın aşı açıklamasının ardından Wall Street’te endeksler haftanın ilk gününü yükselişle tamamladı.
Avrupa borsası da dün sekiz aydan fazla bir süredir en yüksek seviyesinde kapandı, bu da yatırımcıların daha hızlı ekonomik toparlanma hızına olan güvenini yansıtıyor.
 



Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, yediklerimizin hayatımızın ilerleyen dönemlerinde yakalanacağımız kronik hastalıkların miktarını belirleyebileceği konusunda uyarıyor.

Araştırma sebze-meyve, balık ve doymamış yağlar bakımından zengin Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme düzeninin yaşlılarda demans da dahil olmak üzere kronik hastalıkların gelişimini yavaşlatabileceğini ortaya koydu. İşlenmiş et ve şeker açısından zengin, iltihabı artıran diyetlerse bu süreci hızlandırabilir.

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar, 4 diyetin yaşlılardaki kronik hastalıklar üzerindeki etkilerini inceledi.

İncelenen diyetlerden üçü sağlıklı ve sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş, baklagiller ve doymamış yağların alımına; şekerli yiyecekler, kırmızı et, işlenmiş et ve tereyağı/margarin tüketimininse azaltılmasına odaklanıyor.

Diğer yandan dördüncü diyet iltihaplanmaya yol açıyor ve daha az sebze, çay ve kahve; daha çok kırmızı ve işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecek tüketimini içeriyor.

Araştırmacılar İsveç'teki 60 yaş ve üstü 2400 yetişkinin beslenmelerini 15 yıl boyunca izleyip kronik hastalıklarını takip etti.

Alınan besinleri, gıda sıklığı anketleri ve şu 4 diyet örüntüsüne bağlılıkla ölçtü: Ampirik Diyet İnflamatuar İndeksi (EDII), AHEI, Alternatif Akdeniz Diyeti (AMED) ve MIND (Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz - Dash Müdahalesi).

Multimorbidite, kronik hastalıkların sayısıyla tanımlanıp organ sistemlerine göre (kas-iskelet, kardiyovasküler ve nöropsikiyatrik) gruplandırıldı.

Nature Aging adlı bilimsel dergide yayımlanan sonuçlar, sağlıklı diyetleri benimseyenlerde kronik hastalıkların daha yavaş geliştiğini ortaya koydu.

Örneğin, başta AMED, AHEI ve MIND olmak üzere sağlıklı beslenme örüntülerine uzun süreli bağlılık, yaşlılarda kronik hastalıkların daha yavaş gelişmesiyle bağlantılı çıktı.

Bu, kardiyovasküler hastalıklar ve demans için geçerli olsa da kas ve kemiklerle ilgili hastalıklarda böyle bir bağlantı görülmedi.

Ancak iltihaplanma oluşturan diyeti benimseyenlerde kronik hastalık riski arttı.

Karolinska Enstitüsü'ndeki Yaşlanma Araştırma Merkezi, Nörobiyoloji, Bakım Bilimleri ve Toplum Bölümü'nde doktora sonrası araştırmacı olan ortak birinci yazar Adrián Carballo-Casla, "Sonuçlarımız, yaşlanan popülasyonlarda multimorbiditenin gelişimini diyetin ne kadar önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor" diyor.

Diyetin koruyucu etkileri, yaşlanmaya bağlı hastalıklarda kilit önem taşıyan bir faktör olan iltihaplanmanın azalmasıyla açıklanabilir.

Araştırma makalesinin yazarları, uzun ömür üzerinde en büyük etkiye sahip olabilecek diyet önerilerini ve yaşlarına, cinsiyetlerine, psikososyal geçmişlerine ve kronik hastalıklarına göre bunlardan en fazla yararlanabilecek yaşlı gruplarını belirleyerek araştırmalarını ilerletmek istiyor.

Independent Türkçe