ABD başkanlık seçim sonuçlarında eşi görülmemiş bir rekabet

ABD başkanlık seçim sonuçlarında eşi görülmemiş bir rekabet
TT

ABD başkanlık seçim sonuçlarında eşi görülmemiş bir rekabet

ABD başkanlık seçim sonuçlarında eşi görülmemiş bir rekabet

ABD başkanı Donald Trump’ın başkanlık seçim sonuçlarını değiştirme girişimleri ülke tarihinde eşi görülmemiş bir durumdur. Trump’ın siyasi gücünü kullanması, Rutherford Hayes’in ABD Yeniden Yapılanma Dönemi’nde başkanlığı kazanmasında yaptığının da ötesine geçiyor.
Trump’ın başkanlık seçimlerini kazanması imkansız bir şeydir. Artık Trump’ın bu çabaları rakibi Biden’ın cephesinde değil, yurt genelinde de endişelere yol açmaktadır.
Biden perşembe günü Wilmington, Delaware’de düzenlenen bir basın toplantısında Trump için “Kazanmadığını bildiğine eminim. Şu an yapmaya devam ettiği şey gerçekten yüz kızartıcı” dedi.  Biden, Başkan Donald Trump’ın hareketlerini siyasi açıdan yüz kızartıcı olarak nitelendirdi ve sözlerini “Amerika Birleşik Devletleri’nde demokrasinin nasıl işlediği hakkında dünyaya yanlış bir mesaj veriyor” diyerek sürdürdü.
Trump’ın çabalarının başarılı olması için önünde sadece birkaç haftası kaldı. Çünkü Biden’ın kazandığı eyaletlerin çoğu önümüzdeki haftalarda Seçiçi Kurul’un listesini onaylayacak. Kurul, 14 Aralık tarihinde oylarını kullanacak ve Kongre 6 Ocakta bu oyları sayacak. Trump, Seçiciler Kurulu’ndaki oyları kendi lehine çevirecek olsa bile yönetimde bulunanların kendisine boyun eğmeyeceğini varsaymamız gerekiyor. Alınacak önlemler var.
Bu konudaki testlerin ilki Michigan’da gerçekleşecek. Trump burada Yasama Meclisi’ni, Biden’a verilen 157 bin oyun iptal edilmesine ikna etmeye çalışacak. Başkan Trump, Michigan’da önde gelen Cumhuriyetçilerden oluşan bir heyeti ülkedeki seçim sonuçlarını göz ardı etmeye çalışarak Beyaz Saray’a davet etti. Böylece olağanüstü bir adım attı.
Michigan Eyalet Senatosu’nun Cumhuriyetçi lideri Mike Shirkey salı günü yaptığı açıklamada “Bu asla gerçekleşmeyecek. Kanunları uygulayacak ve seçim sürecine bağlı kalacağız” dedi.
Michigan’ın Demokrat valisi Gretchen Whitmer, uygun prosedürlerin ihlal edildiğini savunarak seçim oylamasına rakip bir seçim listesini Kongre’ye gönderebilir. Bu anlaşmazlık Senato ve Temsilciler Meclisi’nin çağımızda denenmemiş bir yolla, anlaşmazlıkları çözmesini gerektirecek kafa karışıklığına yol açacaktır. Rutherford Hayes’in seçilmesine tepki olarak 1887 yılında yürürlüğe geçirilen federal yasa, bu ve benzeri anlaşmazlıkların çözülmesi için genel bir çerçeve sağlayacaktır.
Donald Trump için Michigan eyaleti tek başına büyük veya etkili bir fark yaratmayacaktır. Seçim sonucu değiştirebilmek için iki eyalete daha ihtiyacı var. En mümkün eyaletler yasama meclisleri Cumhuriyetçilerden oluşan ve 2016 yılında Trump’ın kazandığı Georgia ve Arizona’dır.
Trump’ın bu çabaları ve baskıları 1876 yılında gerçekleşenleri hatırlatıyor. O yıllarda Rutferford Hayes ABD başkanı değil, Ohio Valisi’ydi. Hayes 3 eyalette başkanlık seçimleri ile oynayarak başkanlık seçimlerini kazanana ve “sahtekar bey” olarak tanınana kadar Ulysses S. Grant başkanlık koltuğundaydı.
New York Times



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.