عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Japonya'da kanser teşhisi sonrası sağkalım oranı gittikçe artıyor

Fotoğraf (Pixabay)
Fotoğraf (Pixabay)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Japonya'da kanser teşhisi sonrası sağkalım oranı gittikçe artıyor

Fotoğraf (Pixabay)
Fotoğraf (Pixabay)

Japonya, kanser konusunda ilerleme kaydediyor. Yapılan son araştırmalar, kanser hastalarının teşhis sonrasında sağkalım oranının arttığını gösteriyor.
Japonya Ulusal Kanser Merkezi, hastalığın tedavisine daha fazla ulaşabilme imkanı sağladığı 2000’den beri veri topluyor. Araştırmalar, hastaların beklenen yaşam sürelerinin sürekli olarak iyileşme gösterdiğini ortaya koyuyor.
Yapılan son çalışmayı gerçekleştiren kişi ve Chiba Kanser Merkezi Araştırma Enstitüsü’nin Kanser Önleme Merkezi biriminin başkanı olan Haruo Mikami, sağkalım oranındaki bu iyileşmenin, yeni tedavilerin geliştirilmiş olmasına bağlı olmadığını söyledi. Mikami, bunun, daha çok tedavilerin ülke çapında ulaşılabilir olması sayesinde gerçekleştiğini vurguladı.
The Japan Times'ın haberine göre, 6. kez yapılan ve 10 yıllık sağkalım oranını inceleyen çalışma, ülkede kanser tedavilerinde uzmanlaşmış 21 hastaneyle 94 bin hastayı içerdi.
Söz konusu hastalara 2004 ile 2007 arasında kanser teşhisi kondu. Bir öncekiyse 2003 ila 2006 dönemini kapsıyordu.
Ortaya çıkan sonuçlara göre, 10 yıllık sağkalım oranı yüzde 1,1 artarak yüzde 58,3’e ulaştı.
Çalışmada, kanser türlerine göre sağkalım oranına da bakıldı. Prostat kanseri yüzde 98,8’le en yüksek orana sahipken göğüs kanseri, yüzde 86,8, tiroid kanseri yüzde 85,7 oranına sahipti.
En düşük orana sahip kanser türüyse yüzde 6,2’yle pankreas oldu. Bunu yüzde 16,1’le karaciğer kanseri, yüzde 19,1’le safra kesesi veya safra yolları kanseri izledi.
2010 ve 2012 arasında teşhis konulan hastaların 5 yıllık hayatta kalma oranıysa bir önceki araştırmaya göre 0,2 artarak yüzde 68,6'e ulaştığı ortaya kondu.
Sağkalım oranı diğer ülkelerde de araştırılıyor. Örneğin Birleşik Krallık Kanser Araştırma (Cancer Research UK) verilerine göre, İngiltere ve Galler bölgelerinde 2010 ve 2011 arasındaki hastaların 10 yıllık sağkalım oranı yüzde 50.
Avustralya’daki National Cancer Control Indicator (Ulusal Kanser Kontrol Göstergesi) ise 2011 ila 2015’te teşhis konulan hastalarda 10 yıllık sağkalım oranının genel nüfusa kıyasla yüzde 63 olduğunu belirtti.
 
Independent Türkçe, The Japan Times

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
TT
TT

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)

Bilim insanları ilk kez doğrudan bir gaz ve toz bulutunun çökmesi sonucu oluşmuş bir süper kütleli kara delik saptamış olabilir. Sonsuzluk Galaksisi'ndeki bu keşif, evrenin ilk dönemlerine dair merak edilen bir soruya da ışık tutma potansiyeli taşıyor. 

Kara delikler yaşam döngülerinin sonuna gelen büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasının ardından kendi üzerine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerse bu daha küçük kara deliklerin zaman içinde birleşmesiyle meydana geliyor.

Öte yandan NASA öncülüğünde geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 500 milyon yıl içinde oluşmuş süper kütleli kara delikler keşfediyor. Böyle bir yapının ortaya çıkması için en az 1 milyar yıl geçmesi gerektiğini düşünen gökbilimciler, son yıllarda bu tuhaflığa bir açıklama getirmeye çalışıyor. 

Öne çıkan teorilerden birine göre bazı süper kütleli kara delikler, devasa bir gaz ve toz bulutunun herhangi bir yıldız üretmeden doğrudan kendi üstüne çökmesiyle meydana geliyor olabilir. 

Ancak bilim insanları daha önce bu senaryoyu destekleyen somut bir kanıt bulamamıştı. 

Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzaktaki bir galakside bu kanıtı bulmuş olabilir.

cdfvgbh
James Webb Uzay Teleskobu, Sonsuzluk Galaksisi'nde toplam üç süper kütleli kara delik buldu (NASA/Yale Üniversitesi)

JWST'yi kullanarak galaksiyi gözlemleyen bilim insanları, sonsuzluk işaretine benzeyen bir görüntüyle karşılaştı. Bu nedenle Sonsuzluk Galaksisi adını alan gökadanın, iki galaksinin kafa kafaya çarpışması sonucu oluştuğu için bu şekli aldığı düşünülüyor.

Araştırmacılar şaşırtıcı bir şekilde iki galaksinin birleştiği yerdeki gaz bulutunun içinde süper kütleli bir kara delik tespit etti. Kara deliğin, halihazırda beslendiği bu gaz bulutunda oluştuğu tahmin ediliyor.

Hakemli dergi The Astrophysical Journal Letters'ta 15 Temmuz Salı günü yayımlanan makalenin başyazarı van Dokkum "Devasa bir galaksinin çekirdeği dışında bir kara delik bulmak başlı başına olağandışı bir durum ancak daha da sıradışı olan şey, oraya nasıl geldiği" diyerek ekliyor: 

Muhtemelen oraya öylece varmamış, orada oluşmuş. Ve epey yakın bir zamanda. Başka bir deyişle, bir süper kütleli kara deliğin doğuşuna tanıklık ettiğimizi düşünüyoruz, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir şey.

Bilim insanları iki galaksinin çarpışması sırasında yoğun bir gaz düğümü oluştuğunu ve burada Güneş'in 1 milyon katı ağırlığında süper kütleli kara deliğin meydana geldiğini tahmin ediyor.

Ekip teorilerini test etmek için kara deliğin hızıyla, onu çevreleyen gaz bulutunun hızını karşılaştırdı. Bunların birbirine yakın olması, kara deliğin orada oluşma ihtimalini güçlendirdi.

Çalışma ayrıca, çarpışan iki galaksinin çekirdeklerinde de aktif süper kütleli kara delikler bulunduğunu ortaya koydu.

Bunun beklenmediğini belirten van Dokkum, çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Doğrudan çökme sonucu bir kara delik bulduğumuzu kesin bir şekilde söyleyemeyiz. Ancak bu yeni verilerin, diğer açıklamalardan bazılarını elerken, yeni doğmuş bir kara delik ihtimalini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Verileri incelemeye ve bu olasılıkları araştırmaya devam edeceğiz.

Independent Türkçe, Space.com, IFLScience, The Astrophysical Journal Letters