Fas Kralı, Moritanya Cumhurbaşkanı ile görüştü

Hilal: Polisario Sahra hakkındaki siyasi süreçten kendisini mahrum bıraktı

Geçen ay parlamento oturumunun açılışını yapan Kral 6. Muhammed (EPA)
Geçen ay parlamento oturumunun açılışını yapan Kral 6. Muhammed (EPA)
TT

Fas Kralı, Moritanya Cumhurbaşkanı ile görüştü

Geçen ay parlamento oturumunun açılışını yapan Kral 6. Muhammed (EPA)
Geçen ay parlamento oturumunun açılışını yapan Kral 6. Muhammed (EPA)

Fas Kraliyet Divanı’nın geçen gece yaptığı açıklamaya göre Fas Kralı 6. Muhammed, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Vild el-Gazvani, ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Söz konusu görüşmede iki liderin, ikili işbirliği sürecindeki büyük ve hızlı gelişmeden duydukları memnuniyeti ve iki komşu ülke arasındaki bu işbirliğinin derinleşmesini, ufkunu açmasını ve alanlarını çeşitlendirmesini sağlayacak şekilde bunu güçlendirme ve daha da ileriye taşıma arzularını dile getirdikleri bildirildi.
Söz konusu açıklamada telefon görüşmesinin iki ülke liderlerinin bölgedeki son gelişmelere değinmek için bir fırsat olduğu, “bu fırsat ile Kral 6. Muhammed’in Moritanya’ya resmi bir ziyaret düzenlemeye hazırlandığını söylediği” ve aynı şekilde Moritanya Cumhurbaşkanı’na da ikinci ülkesi sayılan Fas Krallığı’nı ziyaret etmesi için bir davette bulunduğu ifade edildi.
Fas’ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Ömer Hilal, CNN International kanalına verdiği demeçte Polisario Cephesi’nin ateşkes anlaşmasını ihlal ederek Batı Sahra’yla ilgili siyasi sürece katılmaktan “kendini mahrum bıraktığını” ve tüm dünyaya yuvarlak masaların etrafında yeri olmadığını göstermiş olduğunu belirtti. Ünlü televizyon sunucusu Becky Anderson’ın Connect the World adlı programına konuk olan Hilal “Bir taraf savaş ilan edip ateşkes anlaşmasından çekildiğinde onun artık müzakere masasında yeri olmaz. Polisario tek kelimeyle siyasi sürece katılmaktan kendisini mahrum bıraktı” ifadelerini kullandı.
Hilal Batı Sahra’da bulunan Kerkerat’ın tampon bölgesinde tansiyonun yükselmesinden Polisario’nun ve silahlı milislerinin sorumlu olduğunu ve 21 Ekim’de, Kerkerat Sınır Kapısı’nda sivil ve ticari trafik akışını engellemek için silahlı unsurların yanı sıra kadın ve çocukları götürdüklerini belirtti. Bu duruma rağmen BM Genel Sekreteri’nin talebi üzerine, Fas’ın birkaç gün boyunca herhangi bir müdahaleden kaçındığını vurgulayan Hilal “Ancak bildiğiniz gibi, diplomasi için de bir zaman, müdahale için de bir zaman vardır” dedi. Hilal, Polisario’nun BM Genel Sekreteri’nin çağrılarına cevap vermeyi reddetmesi karşısında Fas’ın, Kerkerat Sınır Kapısı’ndaki trafiği eski haline döndürmek için medeniyetin göstergesi olan bir operasyon yaparak sorumluluklarını yerine getirmek ve ipleri eline almaktan başka bir seçeneği olmadığını vurguladı.

Operasyonda hiçbir sivil ile sürtüşme yaşanmadı
Daimi Temsilci Hilal, Kraliyet Silahlı Kuvvetleri tarafından yürütülen bu operasyonun herkesin gözü önünde ve BM gözlemcilerinin huzurunda gerçekleştirildiğini belirterek, bu operasyon sırasında hiçbir sivilin yaralanmadığını ya da hiçbiri ile sürtüşme yaşanmadığını belirtti.
Polisario ayrılıkçılarının Kerkerat’taki durumla ilişkili “aldatıcı” propagandasına tepki gösteren Hilal, Fas’ın gerçeklerin yanında olduğunu söyleyerek “Tıpkı ABD’nin ikinci başkanı John Adams’ın söylediği gibi: Gerçekler oldukça inatçı şeylerdir” dedi.
Hilal “Gerçekler, sivilleri ve silahlı unsurları Kerkerat’a geri getiren tarafın Polisario olması. Ateşkesin sona erdiğini resmen ilan eden tarafın da Polisario olması” ifadelerini kullanarak Fas’ın hiçbir zaman ateşkes ya da siyasi süreçten vazgeçmekten söz etmediğini vurguladı.
Bu bağlamda Hilal “Sahra’daki referandum mekanizması yirmi yıldan daha fazla bir süre önce gömüldü ve ölüler asla diriltilemez” dedi.
Hilal “Bunu söyleyen tek kişi ben değilim. BM Güvenlik Konseyi geçtiğimiz 20 yılda onaylanan kararların hiçbirinde referandumdan söz etmedi” dedi.
Sahra sorununun siyasi yollardan çözülmesi ile ilgili Faslı diplomat tek bir siyasi çözüm olduğunu ve onun da Fas’ın egemenliği ve toprak bütünlüğü çerçevesinde genişletilmiş özerk bir yönetim olduğunu tekrar vurguladı.
Daimi Temsilci Hilal “BM Güvenlik Konseyi, özerk yönetim çözümünü, sunulduğundan bu yana ciddi ve inandırıcı olarak nitelendiriyor. Başkan Horst Köhler’in (istifa eden Batı Sahra Özel Temsilcisi) önderliğinde düzenlenen iki yuvarlak masa toplantısında da görüşüldü. Özerk yönetim çerçevesinde her şey mümkün ancak özerk yönetim dışında hiçbir şey mümkün değil” dedi.
Aynı zamanda Hilal, Kral 6. Muhammed’in BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e bir mektup gönderdiğini ve kendisi ile telefonda görüştüğünü söyleyerek Kral 6. Muhammed’in Guterres’e Fas’ın ateşkese ve BM gözetimi altındaki siyasi sürecin yeniden başlatılmasına bağlı kaldığını ve aynı şekilde Krallığın BM Genel Sekreteri’nin takdire şayan çabalarını desteklediğini bir kez daha vurguladığını belirtti.
Daimi Temsilci Hilal “Fas savaşta değil ancak kendisini, sakinlerini, toprağını ve toprak bütünlüğünü savunma hakkını koruyor. Son günlerde olan şey bu” ifadelerini kullandı ve son zamanlarda Fas Kralı da bunu vurguluyordu.

Polisario, sadece Namibya tarafından desteklendi
Daimi Temsilci Hilal, Fas’ın Kerkerat’taki sivil ve ticari trafiği tekrar eski haline getirme amacıyla yaptığı müdahalenin uluslararası toplumun büyük bir kısmının, özellikle de 20 Afrika ülkesi, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Körfez ülkeleri ve Avrupa Birliği’nin (AB) yanı sıra Latin Amerika, Karayipler ve Pasifik Okyanusu ülkelerinin desteğini kazandığına dikkati çekti. Polisario’nun ise daimi destekçisi Cezayir’in yanı sıra sadece tek bir ülke tarafından desteklendiğini onun da Namibya olduğunu söyledi.
Daimi Temsilci Hilal “Bu iki devlet dışında Polisario’nun düşmanca hareketini başka hiçbir ülke desteklemedi” dedi.
Polisario’nun eylemlerinden bahseden Hilal, eski BM Genel Sekreteri merhum Kofi Annan’ın “hiçbir uluslararası yükümlülükle bağlı olmadıkları için” silahlı gruplara ve ayrılıkçı hareketlere asla tamamen güvenmememiz gerektiğine ilişkin sözlerini hatırlattı. Hilal, “Şu anda ateşkes anlaşmasını ihlal eden ve BM’ye karşı yükümlülüklerini sırtından atan Polisario’nun durumu da aynen böyle” dedi.
Fas’ın BM Daimi Temsilcisi sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Dünya bugün Uluslararası Çocuk Günü’nü kutlarken Polisario’nun şu anda ne yaptığını biliyor musunuz? Çocukları toplayıp ellerine silah vererek Kerkerat’a gönderiyor ve şu anda onları savaşa hazırlayarak çocukluklarını ve masumiyetlerini çalıyor. Ne yazık ki Polisario’nun doğası bu.”
 



Irak'taki Şii Koordinasyon Çerçevesi çöküşün eşiğinde

Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)
Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)
TT

Irak'taki Şii Koordinasyon Çerçevesi çöküşün eşiğinde

Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)
Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin daha önceki toplantısından bir kare (Irak Haber Ajansı)

Şii Koordinasyon Çerçevesi çevresindeki siyaset kulislerinde, son aylarda meydana gelen değişikliklerle bu güçlerin dağılmanın eşiğinde olduğu konuşuluyor.

Koordinasyon Çerçevesi’ne yakın kaynaklar, ‘ittifakın birliğini zayıflatmaya’ katkıda bulunan birkaç faktöre işaret etti. Bunların başında şu anda çoğu ana gücün neredeyse bağımsız olarak yarışmayı tercih ettiği ve Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin ikinci dönem için aday olmayı istemesinden kaynaklanan fikir ayrılığıyla, önümüzdeki kasım ayında yapılması planlanan genel seçimler geliyor. Diğer faktörler arasında ise İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) komutanları aracılığıyla Irak'taki Şii güçler arasındaki ilişkilerin yol gösterici pusulası olan İran'ın, İsrail'in saldırıları ve ABD ile uluslararası baskılar sonucunda yaşadığı bölgesel değişimler ve zorlu koşullar yer alıyor.


Doha Zirvesi Bildirisi’nde Katar'la koşulsuz dayanışma ve saldırının yaygın olarak kınanması vurgusu

Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Doha Zirvesi Bildirisi’nde Katar'la koşulsuz dayanışma ve saldırının yaygın olarak kınanması vurgusu

Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Doha'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'ndan bir kare (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Kaynaklar, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda tartıştıkları taslak nihai bildirinin, İsrail'in geçtiğimiz salı günü Katar'a düzenlediği saldırılarını şiddetle kınadığını söyledi.

Kaynaklara göre taslak bildiri, bir araya gelen devletlerin Katar’la sarsılmaz dayanışma içinde olduklarını teyit ederken Katar topraklarındaki bir yerleşim bölgesini hedef alan saldırıyı, ‘açık bir saldırganlık eylemi ve uluslararası hukukun ciddi bir ihlali’ olarak değerlendirerek kınadı. Bildiride ayrıca, İsrail’in düzenlediği saldırıların bölgesel ve uluslararası barışı ve güvenliği tehdit eden bir tırmanış oluşturduğu ve bunun tüm Arap ve İslam ülkelerine yönelik bir saldırı olduğu vurgulandı.

Bildiri, bu ülkelerin Doha'nın egemenliğini ve güvenliğini savunmak için aldığı tüm önlemlere koşulsuz destek verdiklerini yeniden teyit etti.

İsrail’in saldırısının Gazze'deki savaşı sona erdirmek ve tutukluları serbest bırakmak için Katar'ın arabuluculuk çabalarını baltalamayı amaçladığı vurgulanan bildiride barış için yapılan diplomatik çabaların başarısızlığından İsrail'in tam olarak sorumlu tutulduğu belirtildi. İsrail'in saldırısının ‘mevcut ve gelecekteki anlaşmaları tehdit ettiği’ ifade edilen bildiride, uluslararası topluma saldırıyı durdurmak için acil önlemler alması çağrısında bulunulurken, Arap Barış Girişimi'ne bağlı kalınmasını vurgulandı. Bununla birlikte Katar, Mısır ve ABD'nin arabuluculuk çabalarındaki rolünü ve Suudi Arabistan ile Fransa'nın ‘iki devletli çözümü’ destekleyen çabaları övüldü.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al-i Sani'nin dün gerçekleşen zirvede yaptığı konuşmadan, Doha'nın kendi topraklarına yönelik saldırıyı kınamak, uluslararası toplumu İsrail'i Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaşı durdurmaya zorlamak ve Filistin devletinin kurulmasını desteklemek amacıyla ‘gerçekçi’ bir yanıt hazırlamaya çalıştığı anlaşıldı. Katarlı yetkili, ülkesinin Gazze Şeridi'nde ateşkesin sağlanması için Mısır ve ABD ile arabuluculuk rolünü sürdüreceğini de duyurdu.


Doha Zirvesi: İsrail'e karşı ortak adımların görüşüleceği bakanlar toplantısı

Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
TT

Doha Zirvesi: İsrail'e karşı ortak adımların görüşüleceği bakanlar toplantısı

Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)
Katar’ın başkenti Doha'daki Sheraton Oteli olağanüstü zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, otelin önünde İslam ülkelerinin bayrakları dalgalanıyor. (Reuters)

Arap ve İslam ülkelerinin dışişleri bakanları bugün Katar'ın başkenti Doha'da bir araya gelerek İsrail'in Doha'ya yönelik saldırısı hakkında bir karar taslağını görüştü. Karar, yarın Katar'ın ev sahipliğinde düzenlenecek olağanüstü Arap Birliği – İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) zirvesinde liderlere sunulacak.

Bu gelişme, zirveye katılan ülkelerin dışişleri bakanları arasında, resmi toplantılar başlamadan önce bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili tutumları koordine etmek için iletişimin devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.

Geçtiğimiz salı günü Katar'ın başkentinde Hamas liderlerini hedef alan İsrail saldırıları, hareketin beş üyesinin ve Katar güvenlik güçlerinden bir üyenin ölümüne yol açtı.

Zirvenin taslak sonuç bildirgesinin tartışılması

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan dün Doha'ya geldi. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, olağanüstü zirvede ‘bugün yapılacak dışişleri bakanları hazırlık toplantısında sunulan, İsrail'in Katar devletine yönelik saldırısı hakkında bir taslak bildirgenin tartışılacağını’ doğruladı.

Katar Haber Ajansı'na (QNA) yaptığı açıklamada el-Ensari, zirvenin toplanmasının, ‘İsrail'in bir dizi Hamas liderinin konutlarını hedef alan alçakça saldırısı karşısında İslam dünyasının Katar ile dayanışma içinde olduğunu yansıttığını’ vurguladı.

Dışişleri bakanlarının gündeminde Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'nin konuşması ve Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt'ın benzer bir konuşması yer alıyor. Dışişleri bakanları, önerilerini, resmi olarak kabul edilmesi için olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesine sunacak.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanlığı Devlet Bakanı Halife bin Şahin el-Merar, Bangladeş Geçici Hükümeti Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Muhammed Tevhid Huseyin, Brunei Darussalam Cumhuriyeti Dışişleri İkinci Bakanı Dato Erron Behin Yusuf, Kazakistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Alibek Bakayev, İİT Genel Sekreteri Hüseyin İbrahim Taha ve Gambiya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mohamed Jallow olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesine katılmak üzere Katar’ın başkenti Doha’ya geldi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İİT dışişleri bakanları toplantısına katılmak üzere bugün Tahran'dan Doha'ya gitti. İran Devrim Muhafızları Ordusu'na yakın (DMO) Tesnim haber ajansı, Arakçi'nin İİT dışişleri bakanları olağanüstü toplantısına katılmak üzere bu sabah Katar'ın başkentine gittiğini bildirdi. Söz konusu toplantı, yarın yapılacak olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesi hazırlıkları kapsamında, İsrail'in Katar'a yönelik ‘askeri saldırganlığını’ görüşmek üzere Katar'ın talebi üzerine düzenlendi. Tesnim, İran'ın olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesinde İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan tarafından temsil edileceğini bildirdi.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise İsrail'in ‘kardeş ülke Katar'a yönelik acımasız saldırısının uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve Arap, bölgesel ve uluslararası güvenlik ve istikrarı tehdit eden tehlikeli bir adım olduğunu’ söyledi.

Katar'ın yarın ev sahipliği yapacağı olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesi öncesinde QNA'ya verdiği özel röportajda Abbas, “Doha Zirvesi'ne katılmanın mesajı ve amacı açık; Katar'ın güvenliği, Arap ve İslam ülkelerinin güvenliğinin ayrılmaz bir parçasıdır. Hepimiz bu saldırılar karşısında birleşmiş durumdayız” ifadelerini kullandı.

Abbas, İsrail'in Arap ve İslam ülkelerinin güvenliğine yönelik saldırısının yansımalarıyla ilgili olarak, bunun ‘Arap ve İslam ülkelerinin güvenliğini zayıflatmaya ve bölgenin istikrarını bozmaya yönelik tehlikeli bir gösterge olduğunu’ belirtti. Abbas, ‘kolektif güvenliği korumak için Arap ve İslam dünyasının ortak bir tepki vermesi gerektiğini’ vurguladı.

Abbas ayrıca, İsrail'in Katar, Filistin ve diğer Arap ülkelerine karşı sürdürdüğü ihlallerden sorumlu tutulması gerektiğini bildirdi.

QNA’nın bugün yayınladığı röportajda Abbas, insani yardımın ulaştırılmasının hızlandırılması, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi, Batı Şeria ve Kudüs'teki yerleşim faaliyetlerinin ve yerleşimci terörünün durdurulması, ele geçirilen Filistin fonlarının iadesi ve uluslararası meşruiyet kararları ve Arap Barış Girişimi uyarınca, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin devletinin tüm topraklarının işgalinin sona erdirilmesi ve yeniden inşanın ilerletilmesi gerektiğini vurguladı.

Filistin Devlet Başkanı ayrıca, Filistin davasını destekleme konusunda Katar'ın kararlı rolünü övdü ve bu durumun, hakikat ve adaleti savunan halkların ve devletlerin, saldırganların planlarını bozabileceğini kanıtladığını belirtti.

Diğer yandan Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, “Zirvenin toplanması, Katar'ın yalnız olmadığı ve Arap ve İslam ülkelerinin onun yanında olduğu mesajını veriyor” dedi.

Ebu Gayt, Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada, “İsrail saldırıları, ne yazık ki, uluslararası toplumun iki yıldır Gazze Şeridi'ndeki soykırım suçuna sessiz kalmasından ve işgalci liderlerin istedikleri her şeyi yapıp paçayı sıyırabilecekleri hissine kapılmalarından kaynaklanıyor. Bu talihsiz durumun sona erdirilmesi gerekiyor. Zira böyle devam ederse uluslararası hukukun çöküşünün bedelini hepimiz ödeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

sdfr
Kahire'deki Arap Birliği Genel Merkezi (Şarku'l Avsat)

Geçtiğimiz perşembe günü Katar, İsrail Hava Kuvvetleri’nin salı günü Hamas liderlerinin konutlarına düzenlediği ve Körfez, Arap ve uluslararası ülkeler ve kuruluşlar tarafından kınanan saldırıyı görüşmek üzere acil bir Arap Birliği – İİT zirvesi düzenleneceğini duyurdu.

Zirvede, durumun yansımaları ve bölgenin daha fazla çatışmaya sürüklenmesini önlemek için atılması gereken adımlar tartışılacak. İran, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın zirveye katılacağını doğrularken, Irak da Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin katılacağını doğruladı. Türkiye Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yarın Doha'yı ziyaret edeceğini açıkladı.