Mağrib El Kaidesi’nin başına radikallerin çekirdeğinden bir Cezayirli getirildi

Ebu Musab Abdulvedud'un Mali'nin kuzeyinde öldürülmesinden 5 ay sonra yerine Ebu Ubeyde Yusuf el-Annabi getirildi. Annabi’nin adı, ABD'nin ‘uluslararası teröristler’ listesinde yer alıyor.

Gerçek adı Abdelmalek Droukdal olan İslami Mağrib El Kaidesi örgütünün eski lideri Ebu Musab Abdulvedud geçtiğimiz Haziran ayında Fransız özel kuvvetleri tarafından düzenlenen operasyonla öldürülmüştü (AFP)
Gerçek adı Abdelmalek Droukdal olan İslami Mağrib El Kaidesi örgütünün eski lideri Ebu Musab Abdulvedud geçtiğimiz Haziran ayında Fransız özel kuvvetleri tarafından düzenlenen operasyonla öldürülmüştü (AFP)
TT

Mağrib El Kaidesi’nin başına radikallerin çekirdeğinden bir Cezayirli getirildi

Gerçek adı Abdelmalek Droukdal olan İslami Mağrib El Kaidesi örgütünün eski lideri Ebu Musab Abdulvedud geçtiğimiz Haziran ayında Fransız özel kuvvetleri tarafından düzenlenen operasyonla öldürülmüştü (AFP)
Gerçek adı Abdelmalek Droukdal olan İslami Mağrib El Kaidesi örgütünün eski lideri Ebu Musab Abdulvedud geçtiğimiz Haziran ayında Fransız özel kuvvetleri tarafından düzenlenen operasyonla öldürülmüştü (AFP)

Cezayir güvenlik servisleri, İslami Mağrib El Kaidesi örgütünün (Tanzim el-Kaide fi Bilad el-Mağrib el-İslami) yeni liderinin Ebu Ubeyde Yusuf el-Annabi adıyla bilinen Yezid Mubarek’in getirildiğini duyurdu. Annabi, 1990'ların başlarından bu yana faaliyet gösteren aşırılık yanlısı grupların çekirdeğinden gelen son terörist ve en az 20 yıldır en çok arananlardan biri.
Dünyanın dört bir yanındaki aşırılık yanlısı grupların faaliyetlerini izleyen ABD merkezli SITE Intelligence Group’ internet sitesi El Kaide’nin Kuzey Afrika ve Sahel kolunun, gerçek adı Abdelmalek Droukdal olan lideri Ebu Musab Abdulvedud’un geçtiğimiz Haziran ayında Mali’nin kuzeyinde Cezayir sınırına yakın bir bölgede Fransız Özel Kuvvetleri tarafından öldürülmesinin ardından Ebu Ubeyde Yusuf el-Annabi’yi yeni lideri olarak atadığını bildirdi. Ebu Musab Abdulvedud’un öldürüldüğü bölge, aşırılık yanlısı faaliyetlerin ve sınır ötesi insan kaçakçılığı ağlarının merkezi olan çöl kasabası Tessalit. Bu kasaba Mali hükümetinin kontrol sağlamakta zorlandığı bir bölge olarak biliniyor.
SITE Intelligence Group sitesi, Yezid Mubarek'in aşırılık yanlısı örgütün lideri olarak atanmasıyla ilgili kendilerine bir video kaydı gönderildiğini ve Mubarek’in Cezazyir’in Annaba şehrinden bir Cezayirli olduğunu belirtti. Site Mubarek’in aynı zamanda Afganistan savaşına katılmış ve İslami Kurtuluş Cephesi’nin kazandığı seçimlerin sonuçlarının iptal edilmesi için 1992 yılı başlarında ordunun müdahalesine karşı 1993 yılında kurulan Silahlı İslami Grup'a (El-Cemaat El-İslamiye El-Musallaha - GIA) ilk katılanlardan biri ve Cezayir Cumhurbaşkanı Eş-Şazili Bin Cedid’i istifaya zorlayanlar arasında olduğu bilgisini aktardı.
Adı, Eylül 2015'ten bu yana ABD'nin ‘uluslararası teröristler’ listesinde yer alan Annabi, son yıllarda örgütün medya şefliği görevini yürütüyordu. Annabi, örgütün yayınladığı propaganda görüntülerinde düzenli olarak yer aldı ve basına röportajlar verdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Mağrip El Kaidesi’nin (AQIM) yeni liderini özel bir şekilde sınıflandırılmış uluslararası bir terörist olarak nitelendirirken Birleşmiş Milletler (BM) de onun terör örgütünün ‘faaliyetlerinin finanse edenlerden biri olduğunu’ söylüyor.
Öte yandan Annabi, birçok karışıklıkla karşı karşıya. Bunlardan ilki AQIM’e bağlı gruplar ile Büyük Sahra DEAŞ'ı ile bağlantılı gruplar arasında yaşanan ciddi savaştır. Bu savaş, Mali, Nijer ve Burkina Faso'da aylardır devam ediyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan bir güvenlik kaynağı, Annabi’nin (58), bazı örgüt liderlerinin sivilleri hedef almasına tepki olarak silahlı gruptan ayrılan Selefi Vaaz ve Savaş Grubu’nun (GSPC) (1998) kurucularından biriydi. Aynı kaynağa göre Annabi, GSPC’nin ilk lideri Abdulmecid Dişu adıyla bilinen Ebu Musab Abdulmecid’in ve halefi Nebil Sahravi'nin yakın arkadaşlarından biri. Annabi’nin ayrıca örgütün önde gelen lideri Hasan Hattab'ın sağ kolu olduğunu belirten kaynak, Hattab ile Yezid arasında 2005 yılında dönemin Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın milislere önerdiği ‘ulusal uzlaşı projesi’ çerçevesinde GSPC liderinin silah bırakmaya niyetli olması nedeniyle ‘Ebu Hamza’ adlı bir anlaşmazlık çıktığını belirtti. Daha sonra Ebu Hamza’nın gruptan ayrılmasıyla anlaşmazlığın sona erdiğini belirten kaynak, Ebu Hamza’nın aftan yararlanarak normal hayatına döndüğünü kaydetti.
Annabi’nin GSPC’nin 2007 yılı başlarında AQIM’e dönüştüren bir ‘projenin’ en büyük meraklılarından biri olduğunu söyleyen kaynağa göre Annabi, GSPC lideri Abdelmalek Droukdal ile birlikte El Kaide ve GSPC’nin kaynaşmasına yol açan temaslarda bulundu. Bu yüzden bir gün örgütün lideri olması kaçınılmazdı.
Annabi’nin istihbarat servislerinin kendisini tutuklamak için yaptığı sayısız girişimin ardından en az on yıl önce Cezayir’den ayrıldığını belirten kaynak, Annabi’nin ayrıca birçok suikasttan da kurtulduğunu ifade etti. Annabi’nin örgütün lideri olmasının örgüt içinde Cezayirlilerin hakimiyetini güçlendirdiğine dikkati çeken kaynak, şer’i bilimlerde uzman olan Cezayirli Annabi’nin, örgüt lideri Ebu Musab Abdulvedud’un Cezayir güvenlik birimleri tarafından aranırken 2012 yılında kendilerine sığındığı Tuareg kabilesinin tavsiyesi üzerine Mali’nin kuzeyindeki gelenekselci kasabalara yerleştiğini söyledi.
Güvenlik uzmanlarına göre Mali'deki askeri güçlerin yanı sıra Batılı ülkelerin Burkina Faso ve Nijer'deki varlıklarını hedef alan birçok terör eyleminin planlanmasının arkasında Annabi bulunuyor.
Uzmanlar, Annabi’nin DEAŞ ile nüfuz mücadelesinde benimseyeceği yaklaşımı öğrenmek için sabırsızlanırken Droukdel'in eskiden bol miktarda bağımsızlık ve özgürlük verdiği Sahel bölgesinde Annabi’nin El Kaide’ye bağlı örgütlerle kuracağı ilişki de dahil olmak üzere birçok sorun ortaya çıkıyor.
Öte yandan Mali'de konuşlandırdığı ‘Barkhane Operasyonu’ adlı 5 bin kişilik askeri birliğiyle terörle mücadelede G5 Sahel ülkelerine (Moritanya, Mali, Nijer, Çad ve Burkina Faso) destek veren Fransa, Sahel ülkeleriyle iş birliği içinde gerçekleştirilen askeri operasyonlarda onlarca teröristin öldürüldüğünü duyurdu. Son olarak Fransa, Nijerya ve Mali askeri güçlerinin geçtiğimiz Ekim ayı boyunca Mali ve Nijer sınırlarında, Sahra Çölü'nde düzenledikleri operasyonda onlarca teröristin öldürüldüğü bildirildi.
Diğer yandan, Mali'nin kuzeyinde BM’nin 15 bin askerlik bir barış koruma gücü konuşlu. Barış gücünde görev yapan yüzlerce Avrupalı ​​asker, Mali ordusunu terörle mücadele için eğitiyor. Ancak El Kaide ve DEAŞ üyeleri, son yıllarda binlerce sivilin ölümüne neden olan ve on binlerce kişinin yerinden eden terörist saldırılarına devam ediyor.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.