عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Ürdün’de dikkatli iyimserlik aşaması: Salgın kontrol altında

Sahra hastanelerinin açılması… Önlemlerin hafifletilmesi hala uzak bir ihtimal

Sahra hastanelerinden birinin açılışında görüntülenen Ürdün Kralı (Petra)
Sahra hastanelerinden birinin açılışında görüntülenen Ürdün Kralı (Petra)
    Amman / Muhammed Hayr er-Revaşde
TT
TT

Ürdün’de dikkatli iyimserlik aşaması: Salgın kontrol altında

Sahra hastanelerinden birinin açılışında görüntülenen Ürdün Kralı (Petra)
Sahra hastanelerinden birinin açılışında görüntülenen Ürdün Kralı (Petra)

Ürdün Sağlık Bakanlığı Koronavirüsle Mücadele Başkanı Dr. Vail el-Heyacine, yeni tip koronavirüs genel vaka oranı zirveye ulaşırken, günlük vaka oranının “dikkatli iyimserlik” aşamasına yaklaştığını açıkladı. 
Ülkenin en dikkat çeken sağlık yetkilisi olan el-Heyacine Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, gerçekleştirilen günlük ve haftalık test oranlarının sabitlenmesinin sayıların bilimsel olarak takip edilmesine ve salgının yayılma seviyesinin ele alınması için uygun yöntemlerin takip edilmesine yardımcı olduğunu vurguladı. Gerçekleştirilen testlerden pozitif sonuç veren örneklerin oranının yüzde 20’nin altına düştüğünü, hastaneye giriş yapan hasta sayısının ile taburcu olan hasta sayısının birbirilerine yaklaştığını ve bunların salgın eğrisinin istikrarını işaret ettiklerini söyledi.
El-Heyacine salgına karşı yerel olarak mücadele ile ilgili bazı katı politikaları değiştirilmesi için vaktin “çok erken” olmasının yanı sıra ekonomi sektörlerindeki çalışma saatlerinin arttırılması ve cuma günleri uygulanan sokağa çıkma yasağının kaldırılmasına ilişkin herhangi bir karar alınması için de daha çok erken olduğunu vurguladı.
Sağlık yetkilisinin açıklamaları, ülkedeki sağlık sisteminde tanık olunan zorlukların ortasında son iki ay içerisinde vaka ve ölüm sayılarının ikiyi katlanması ile hastane yataklarının ve yoğun bakım ünitelerinin kapasitelerinin artırılması girişimleri ve 2 bine yakın doktor ve hemşirenin atanmasının ardından geldi.
Ürdün Kralı 2. Abdullah başkent Amman’ın doğusunda bulunan ülkenin ikinci büyük kenti Zerka’da 48’i yoğun bakım yatağı, 12’si yoğun bakım yatağına çevrilmeye hazır orta düzey yatak olmak üzere 300 yataklı, askeri bir sahra hastanesinin açılışını gerçekleştirdi.
Ürdün Kraliyet Sağlık Hizmetleri Müdür Vekili Tuğgeneral Nidal el-Hasavene, salgının ele alınmasındaki imkanların geliştirilmesi amacıyla Kraliyet Sağlık Hizmetleri’ne bağlı diğer iki sahra hastanelerinin önümüzdeki haftalarda açılacağını böylece bu üç sahra hastanelerindeki kapasitenin 220’si yoğun bakım yatağı olmak üzere, 900 yatağa yükseleceğini duyurdu. 
Yayınlanan son verilere göre, ülke genelinde salgının başlangıcından bu yana kaydedilen toplam vaka sayısı 188 bin 410’a ulaştı. Aktif vaka sayısının 66 bin 94 olarak kaydedilirken virüs sebebiyle hayatını kaybeden kişi sayısı 2 bin 302 olarak kayıtlara geçti.
Devlet hastanelerinin koronavirüs vakalarını karşılama konusunda yaşadıkları büyük baskı karşısında, şu anda hastanelerde tedavi göre vaka sayısı 2 bin 155’e ulaştı, bu vakalardan 453’ü yoğun bakımda tedavi görüyor. Son zamanlarda özel hastanelerde, hastaneye yatırılan vaka sayılarında artış görüldü.
Ürdün Sağlık Bakanı Dr. Nezir Ubeydat’ın pazartesi günü geç saatlerde düzenlenen bir basın konferansında sırasında, son iki haftada ülkedeki salgın eğrisinin istikrarına dair göstergelerin olduğunu doğruladı. Bakan geçen hafta kaydedilen vakaların önceki veriler ile karşılaştırıldığında, son bir haftada kaydedilen artışın çok küçük bir yüzdeyi temsil ettiğini ve son iki aydan bu yana ilk kez “hafif artışın” gözlemlendiği belirtti.
Enformasyon Bakanı Ali el-Ayid, hükümetin hala ülkede kapsamlı bir sokağa çıkma yasağın kararına uzak olduğunu doğruladı. Bakan, cuma günleri sokağa çıkma yasağının uygulanmasını içeren son kararın hala yürürlükte olduğunu, ekonomi kurumları için saat 21.00’den, vatandaşlar için 20.00’den sabah 06.00’ya kadar sokağa çıkma yasağı uygulamasının devam ettiğini vurguladı.
Öte yandan, Amman Ticaret Odası, hükümete sağlık ve güvenlik koşullarına yüksek oranda riayet edilmesi göz önüne alınarak her Cuma uygulanan kapsamlı sokağa çıkma yasağını yeniden gözden geçirme çağrısında bulundu.
Ticaret Odası tarafından yapılan açıklamada, cuma günü uygulanan sokağa çıkma yasağın birçok ticaret ve hizmet sektörüne, özellikle her türden restoran, kafeterya ve günlük işçiye zarar verdiğini belirtti. Oda, şirket ve mağazaların verdiği kayıpları hafifletmek için, kısmi sokağa çıkma yasağı sebebiyle günlük çalışma saatlerinin düşürülmesinin ardından çoğu ekonomi sektörünün uğradığı zarara dikkat çekerek, kararın tekrar gözden geçirilmesi ve halk sağlığı ve güvenliği kurallarına uyularak bazı sektörlerde çalışma saatlerinin uzatılması çağrısında bulundu.
Ticaret Odası ayrıca, birçok ticaret ve hizmet sektörünün artık mali yükümlülüklerini yerine getirme ve işçilerinin maaşlarını ödeme imkanlarının olmadığını belirtti. Resmi makamların sağlık sebebiyle belli bir sektörün kapatılmasını gerekli görmesi halinde, sektörün devam edecek gücünün kalması için kapanmayı telafi edecek yöntemler araması gerektiğini söyledi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.

ARAP DÜNYASI

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir

ARAP DÜNYASI

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.