Suriye savaşından Kovid-19'la mücadeleye: Topraksız bir Filistinli bilim insanının hikayesi

27 yaşındaki Rahhal (en önde), Almanya'da Kovid-19 aşısının iğnesiz olarak deriden uygulanması için çalışan ekipte yer aldı (MaxPlanck-Innovation/Twitter)
27 yaşındaki Rahhal (en önde), Almanya'da Kovid-19 aşısının iğnesiz olarak deriden uygulanması için çalışan ekipte yer aldı (MaxPlanck-Innovation/Twitter)
TT

Suriye savaşından Kovid-19'la mücadeleye: Topraksız bir Filistinli bilim insanının hikayesi

27 yaşındaki Rahhal (en önde), Almanya'da Kovid-19 aşısının iğnesiz olarak deriden uygulanması için çalışan ekipte yer aldı (MaxPlanck-Innovation/Twitter)
27 yaşındaki Rahhal (en önde), Almanya'da Kovid-19 aşısının iğnesiz olarak deriden uygulanması için çalışan ekipte yer aldı (MaxPlanck-Innovation/Twitter)

Suriye’deki savaştan kaçarak iki yıl önce Almanya’ya yerleşen Filistinli genç bilim insanı Novras Rahhal, Max Planck Enstitüsü çatısı altında yeni bir Kovid-19 aşısı uygulama sistemi geliştiren ekipte yer aldı.
Almanya’ya gitmeden önce Suriye’nin başkenti Şam’da bombaların altında telefonunun ışığıyla eğitimini tamamlayan 27 yaşındaki Rahhal, akademik başarısı sayesinde Max Planck enstitülerinden birinde çalışma imkanı buldu. Genç bilim insanı, burada Kovid-19 aşısının kasa enjekte edilmek yerine deriye uygulanmasını sağlayan bir sistem üzerinde çalışan ekibe katıldı. Rahhal, deneme aşamasındaki bu teknik sayesinde aşının daha küçük dozlarda bağışıklık sistemini harekete geçirebildiğini, bunun büyük nüfusu aşılama çalışmalarında büyük bir avantaj olacağını vurguladı.
Aşı çalışmalarındaki zorluklarla ilgili konuşmaya istekli Rahhal, konu memleketine gelince konuşmakta zorlanıyor. Hiçbir ülkenin vatandaşı olmadığını, yani “devletsiz” olduğunu anlatan Filistinli bilim insanı, “Devletsiz olduğunuzda ‘Nerelisin’ gibi basit bir soru çok ağır oluyor. Birçok insan nereye ait olduklarını söylerken mutlu olur. Ben ne cevap vereceğimi bilmiyorum. Ülkem diyeceğim bir yerim olmasını isterdim” diyor.

Kimliğinde “ülkesi belirsiz” yazıyor
Rahhal’ın dedesi, 1948’de İsrail’in kurulduğu dönemde Hayfa kentinden kaçan binlerce Filistinliden biriydi. Rahhal da, Suriye’de yaşayan ancak vatandaşlık hakkı verilmeyen neredeyse yarım milyon Suriyeli mülteciden biri olarak doğdu. Annesi Suriyeli olmasına rağmen ülkede kadınların vatandaşlık hakkından çocukların faydalanamaması nedeniyle Rahhal da babası gibi “topraksız” kaldı.
Gençliğini Şam’ın Deraya bölgesinde, bombaların altında Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) tarafından kurulan bir okula giderek geçiren Rahhal’ın babası ziraat mühendisi, annesi ekonomist. Eğitimli bir aileden gelmesinin kendisi için büyük bir şans olduğunu anlatan Novras Rahhal, mülteci olduğu için Suriye’de ayrımcılığa maruz kaldığını ve Şam Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra 2018’de ülkeden ayrıldığını belirtiyor.
Almanya’daki Kassel Üniversitesi’nde nanobilimler alanındaki yüksek lisansını bu ay tamamlayan ve Viyana Üniversitesi’nde doktora eğitimine başlamaya hazırlanan genç bilim insanı, tüm başarılarına rağmen “topraksız” olmasının hayatını çok zorlaştırdığını söylüyor. Alman makamları, Rahhal’ın ülkedeki statüsünü üç defa değiştirmiş. İlk olarak “devletsiz” olarak kayıtlara geçen Rahhal, daha sonra Suriyeli ve son olarak da “ülkesiz belirsiz” olarak kaydedilmiş.
Topraksız bir Filistinli olmanın her koşulda çok zor olduğunu vurgulayan Rahhal, diğer Filistinli genç mültecilere umut olmak istediğini söylüyor ve tüm ülkelerin BM’nin dünya çapındaki topraksız mülteciler için başlattığı “Ibelong” kampanyasına destek vermeye çağırıyor.
Genç bilim insanı “Eğitim alma fırsatına sahip olduğum için çok şanslıyım. Eminin diğer ülkesiz çocuklar da bu fırsatlara sahip olsaydı daha fazla başarı hikayesi duyardık” diyor.

Independent Türkçe, Reuters



Suriye’nin Suveyda ilinde Dürziler ile Bedeviler arasında çıkan çatışmalarda 37 kişi öldü, 50 kişi yaralandı

Şam'dan Süveyda Yolu'na giden yol üzerindeki bir tabela
Şam'dan Süveyda Yolu'na giden yol üzerindeki bir tabela
TT

Suriye’nin Suveyda ilinde Dürziler ile Bedeviler arasında çıkan çatışmalarda 37 kişi öldü, 50 kişi yaralandı

Şam'dan Süveyda Yolu'na giden yol üzerindeki bir tabela
Şam'dan Süveyda Yolu'na giden yol üzerindeki bir tabela

Suriye basını, Suriye'nin güneyindeki Suveyda ilinde Dürzi ve Bedevi silahlı kişiler arasında çıkan çatışmalarda ölenlerin sayısının 37'ye yükseldiğini bildirdi. Aktarılan bilgilere göre ikisi çocuk olmak üzere ölenlerin 27'si Dürzi, 10'u Bedeviydi. Çatışmalarda ayrıca yaklaşık 50 kişi yaralandı.

Çatışmalar, nisan ve mayıs aylarında Dürziler ile güvenlik güçleri arasında meydana gelen ve onlarca kişinin ölümüne neden olan olaylardan bu yana bölgede yaşanan ilk şiddet olayları olarak kayıtlara geçti.

Suriye devlet televizyonu, çatışmaların Şam-Suveyda yolu üzerinde bir arabanın çalınmasının ardından çıktığını ve durumun silahlı çatışmaya dönüştüğünü bildirdi. Bir hükümet kaynağı, İçişleri Bakanlığı güçlerinin çatışmaları sonlandırmak için bölgeye gittiğini açıkladı.

Suriye’nin resmi haber kanalı Al-Ahbariya ağı, bir işçinin şiddetli çatışmalarda hasar gören elektrik hatlarını onarırken kurşun isabet etmesi sonucu hayatını kaybettiğini ve bu olayın ardından Suveyda’nın büyük bir kısmında elektrik kesintisi yaşandığını bildirdi.

Ayrıca, güvenlik koşullarının kötüleşmesi nedeniyle bakım ekiplerinin elektrik şebekesindeki hasarlı noktalara ulaşmakta zorluk yaşadığını da sözlerine ekledi.

Suwayda24 haber sitesi, bu çatışmaların yaklaşık iki ay sonra bölgede yaşanan ilk çatışmalar olduğunu bildirdi. Suveyda Valisi Mustafa Bekkur, itidal çağrısında bulundu. Al-Ahbariya ağına göre Vali Bekkur, ‘bu meseleyi atlatmak için kesin garanti olan akla ve diyaloga başvurulması gerektiğini’ vurguladı.

Vali Bekkur, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Elimiz, reform ve devletin inşası için çaba gösteren ve tüm Suriyeliler için daha iyi bir yaşam hazırlayan herkese uzanıyor. Yerel ve aşiret yetkililerinin gerginliği yatıştırmak için gösterdiği çabaları takdir ediyor ve devletin vatandaşlarını korumak konusunda taviz vermeyeceğini vurguluyoruz.”

Suveyda, Suriye'deki yaklaşık 700 bin kişilik Dürzi topluluğunun en yoğun nüfusuna sahip.