Hint Okyanusu'nda görenleri büyüleyen bir mercan adasında uzanan 2,1 kilometrelik bir köprü, Maldivler'in başkenti Male'yi Hulhule'deki uluslararası havalimanına bağlıyor.
Pekin'in finansal desteğiyle 200 milyon dolar ödenerek inşa edilen Çin-Maldivler Dostluk Köprüsü, Çin'in beyaz kumsalları ve turkuaz gölcükleriyle meşhur tropikal Güney Asya ülkesinde artan bir dizi projesinden sadece birini oluşturuyor.
Çin'in Maldivler'de büyüyen varlığı, bölgeyi geleneksel nüfuz alanının bir parçası olarak gören ve bu coğrafyanın kendi yörüngesinden çıkma ihtimaliyle karşı karşıya olan komşu Hindistan'ı rahatsız ediyor.
Hindistan, Çin'in artan etkisine karşı koyma girişimi olarak görülen bir hamleye başvurarak ağustos ayında kendi köprüsü için 500 milyon dolarlık bir paket açıkladı.
Maldivler'de inşa edilecek "en büyük sivil altyapı projesi" olarak nitelendirilen 6,7 kilometrelik köprü ve geçit, Male'yi yakınlardaki üç adaya bağlayarak uzunluk, ölçek ve fiyat açısından Çin köprüsünü gölgede bırakacak.
Diğer taraftan girişilen altyapı yarışı, Hindistan'la Çin arasındaki artan jeopolitik rekabetin bir başka boyutu olarak görülüyor: Geçen aylarda Himalayalar'daki tartışmalı sınır boyunca çatışmalar alevlendi. Hint Okyanusu'nda da gerilim artıyor ve Yeni Delhi, Pekin'in arka bahçesine girmesine karşı ihtiyatlı davranıyor.
İbre yeniden Yeni Delhi'den yana
CNN'in haberine göre Maldivler, 2013'te iktidara gelen Abdulla Yamin'in yönetiminde Yeni Delhi'den uzaklaşıp Pekin'e yaklaşarak mercan adalarını geliştirmek için yüz milyonlarca dolarlık Çin fonu aldı. Ancak Yemin'in 2018'deki sürpriz seçim yenilgisi, Hindistan'a, Çin'e 1,5-3 milyar dolar borçlu olan geleneksel müttefikiyle ilişkileri düzeltme fırsatı verdi.
Yeni Delhi merkezli Gözlemci Araştırma Vakfı'ndan Manoj Joshi, "Hindistan açısından Çin'e dair pek çok endişe konusu var. Maldivler bizim için çok önemli. Hindistan, Maldivler'de Çin'in güvenliğini olumsuz etkileyecek hiçbir şey yapamaz ancak Çinliler bu ülkede Hindistan'ın güvenliğini olumsuz etkileyecek birçok şey yapabilir" diye konuştu.
Stratejik öneme sahip güzergahta yer alıyor
Maldivler yaklaşık yarım milyonluk nüfusuyla Asya'nın en küçük ülkesi olsa da Hint Okyanusu'nda stratejik öneme sahip sulara ve nakliye rotalarına sahip olmasıyla dikkat çekiyor.
Bazı tahminlere göre, Hindistan'ın dış ticaretinin yarısı ve enerji ithalatının yüzde 80'i Maldivler'in yakınlarındaki deniz yollarından geçiyor. Çin'in, Ortadoğu ve Afrika'dan yaptığı ve geçen yıl toplam ithalatının yüzde 62'sini oluşturan ham petrol alımı da bu rotalar üzerinden gerçekleştiriliyor.
Devlerin rekabeti bu aşamaya nasıl geldi?
2011'in sonlarından önce Pekin'in Male'de bir büyükelçiliği bile yoktu. Ancak Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) kapsamında, Maldivler, Çin'i Avrupa ve Afrika'ya bağlayan eski bir deniz yolu olan Deniz İpek Yolu'nda "önemli bir bağlantı" olarak öne çıktı.
2014'te Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in bir ilk niteliğindeki ziyareti, sonraki yıllarda çığır açacak bir dizi Çin yatırım projesinin yolunu açtı. Bunlardan biri uluslararası havaalanının 800 milyon doları bulan genişleme projesi olan 2016'da Male yakınlarındaki Hulhumale adasında 7 bin dairelik bir toplu konut planı olurken, sonrasında onu Çin-Maldivler Dostluk Köprüsü izledi.
Eski lider hakkında kara para aklama suçlaması
2018'de tamamlanan köprü, Yamin tarafından ikili ilişkilerde bir "kilometre taşı" olarak sunuldu. Yamin açılış konuşmasında, "Maldiv halkının hayalini gerçeğe dönüştüren Çin hükümetinin sağladığı desteği takdirle karşılıyoruz" dedi.
Ancak geçen yıl kasım ayında kara para aklamaktan 5 yıl hapis cezasına çarptırılan Yamin, yeni hükümet tarafından Çin yatırım sözleşmelerini şişirilmiş fiyatlarla imzalamakla suçlanıyor. Yolsuzluk iddialarıyla ilgili anlaşmalara dair bir soruşturma da devam ediyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı ise bu projelerin "Maldiv halkının refahını artırmak" için "Maldivlerin istek ve kalkınma ihtiyaçlarına dayandığını" belirtiyor.
Öte yandan yeni hükümet idaresinde Maldivler giderek artan bir şekilde Hindistan'a yöneliyor ve Yeni Delhi de ikili ilişkileri onarmaya aynı derecede hevesli görünüyor.
Hindistan Dışişleri Bakanlığı'na göre, İbrahim Muhammed Salih iktidara geldiğinden bu yana Yeni Delhi'nin Maldivler'e verdiği toplam mali yardım 2 milyar doları aşmış bulunuyor.
Independent Türkçe, CNN
