Latin Amerika koronavirüs aşısına ulaşma zorluğu ile yüzleşiyor

Latin Amerika koronavirüs aşısına ulaşma zorluğu ile yüzleşiyor
TT

Latin Amerika koronavirüs aşısına ulaşma zorluğu ile yüzleşiyor

Latin Amerika koronavirüs aşısına ulaşma zorluğu ile yüzleşiyor

Büyük şehirleri, banliyöleri, dağları, tropikal ormanları ve çölleri ile Latin Amerika, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geniş kapsamlı aşı çalışmalarının inanılmaz bir zorluk oluşturacağı çok büyük ve çeşitli bir bölge olarak görülüyor. Bölgede ayrıca ekonomik kriz de giderek daha karmaşık bir hal alıyor.
Kolombiyalı epidemiyolog Carlos Trillos’un AFP’ye belirttiğine göre, aşıların “büyük şehirlerden uzak ve tenha yerlere” naklinin gerçekleştirilmesinin karşılaşılacak ilk zorluk olduğunu ve aşıların düzgün bir şekilde kullanılması için eğitimli personelin de olmadığını ifade etti.
Latin Amerika salgının başlangıcında Amazon'un uçsuz bucaksız ve izole olmuş  bölgelerinde yaşayan 3 milyondan fazla yerli insana, doktor ve koruyucu malzeme naklinde zorluklarla karşılaşmıştı.
AFP'nin resmi kaynaklara istinaden hesapladığı bilançoya göre, nüfusu 630 milyonu aşan Latin Amerika’da 12 milyon kişi koronavirüse yakalanırken, vakalardan yaklaşık 435 bini hayatını kaybetti. Latin Amerika’da kaydedilen ölü sayısı dünya çapında koronavirüs sebebiyle kaydedilen ölümlerin üçte birine denk geliyor.
Pan Amerikan Sağlık Örgütü (PAHO), Dünya Sağlık Örgütü’nün Kovid-19 aşılarının dünya çapında temin edilmesi ve adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamak için oluşturulan COVAX aşı mekanizması ile 2021 yılı Mart ayında aşıların dağıtımına başlamayı umuyor.
PAHO Genel Direktör Yardımcısı Jarbas Barbosa’nın belirttiğine göre, tüm Latin Amerika ülkeleri, nüfusun yüzde 10 ila 20'sine aşı sağlayacak mekanizmaya katılmakla ilgilendiklerini ifade ettiler.
Koronavirüs aşılarının ilk alıcılarının sağlık sektöründe ve temel sektörlerdeki çalışanlar olacağı, daha sonrasında yaşlılar ve Kovid-19’a karşı ciddi risk grubunda bulunanlara aşının sağlanacağı açıklandı. Latin Amerika’nın içinde bulunduğu ve doğrudan salgın krizinden kaynaklanan, endişe verici ekonomik duruma rağmen birkaç hükümet aşı üreten laboratuvarlar ile ikili anlaşmalar imzaladı.
Bolivya, Haiti, Guyana ve Karayip Adaları gibi yoksul ülkeler, Eta ve Iota kasırgalarının ardından maddi imkanlarını yeniden inşa çalışmalarına tahsis etmek zorunda kalan Honduras, El Salvador, Nikaragua ülkeleri gibi, COVAX mekanizması sayesinde ödeme yapmak zorunda kalmadan aşı almayı umuyor. COVAX’tan alınan son verilere göre, bölge nüfusunun yüzde 20’sinin aşılanması 2 milyar dolardan fazlasına mal olacak.
Bölgede ayrıca aşının nakledilmesine ilişkin bir lojistik ikilem de bulunuyor. Barbosa’nın belirttiği üzere aşıların soğuk bir ortamda muhafaza edilmesi bölgedeki “tüm ülkeler için bir sorun” teşkil ediyor, çünkü Pfizer ve BioNTech tarafından üretilen aşının -70 derecede muhafaza edilmesi gerekiyor. 
44 milyonluk nüfusa sahip Arjantin, 20 milyon aşı garantileyen anlaşmalar imzaladı. Arjantin, okullarda veya sağlık merkezlerinde uygulanacak olan aşı kampanyalarının lojistiğinde orduya güveniyor.
Bir milyon kişide bin 81 kişinin virüs sebebiyle hayatını kaybetmesi ile bölgede virüsten en çok etkilenen ülke olan ve ciddi bir kurumsal krizden geçen Peru, 9,5 milyon doz aşı alacak ve 31 milyonluk nüfusunun 24 milyonuna aşı sağlamak için görüşmelere devam ediyor.
Venezuela ise 2021 yılının Nisan ayında aşı kampanyasına başlanma hedefiyle müttefiki Moskova ile 10 milyon dozluk “Sputnik V” aşısı için bir anlaşma imzaladığını duyurdu.
Yerel sivil toplum örgütü “United Doctors”ın Direktörü Dr. Virgilio Vasquez, ekonomik bir çöküşten mustarip olan ülkedeki sorunun, aşılar için soğuk bir ortam oluşturma noktasında altyapı ve garanti ekipmanı eksikliğinde kaynaklandığını söylüyor.
AFP’nin aktardığına göre, Brezilya’da São Paulo Üniversitesi'nde mikrobiyoloji uzmanı Natalia Pasternak, Brezilya’nın 212 milyonluk nüfusunun “ücretsiz ve çok uzak alanları bile kapsayan” bir aşı kampanyasından faydalanacağını belirtti.



Uzmanlar uyardı: "Zihin kontrol silahları" gerçek oluyor

 Rus özel harekatçılarının kullandığı gaz nedeniyle birçok rehine bilincini kaybetmişti (Reuters)
Rus özel harekatçılarının kullandığı gaz nedeniyle birçok rehine bilincini kaybetmişti (Reuters)
TT

Uzmanlar uyardı: "Zihin kontrol silahları" gerçek oluyor

 Rus özel harekatçılarının kullandığı gaz nedeniyle birçok rehine bilincini kaybetmişti (Reuters)
Rus özel harekatçılarının kullandığı gaz nedeniyle birçok rehine bilincini kaybetmişti (Reuters)

Britanyalı bilim insanları bilinç, algı veya hafızayı değiştirebilen silahların yakın zamanda gerçeğe dönüşebileceğini söylüyor. 

Birleşik Krallık'taki Bradford Üniversitesi'nden Michael Crowley ve Malcolm Dando, Kraliyet Kimya Topluluğu tarafından yayımlanacak yeni kitaplarında, insanın sinir sistemini hedef alan "beyin silahlarının" artık yalnızca bilimkurgularda kalmayacağını savunuyor.  

24 Kasım'da yayımlanacak kitap, merkezi sinir sistemini (MMS) etkileyen kimyasalların araştırılması için yürütülen devlet fonlu çalışmaları konu ediniyor. 

Guardian'a konuşan Crowley, Soğuk Savaş'ta ve sonrasında ABD, Sovyetler Birliği ve Çin'in MMS'ye etki eden silahlar geliştirmek için "aktif çaba gösterdiğini" söylüyor. 

Bu programların insanlarda "bilinç kaybı, uyuşma, halüsinasyon, kafa karışıklığı ve felç" dahil uzun süreli bozukluklar yaratacak cihazların geliştirilmesini hedeflediğini belirtiyor. 

Araştırmacılar, 2002'de Moskova Tiyatrosu'na Çeçen militanlar tarafından düzenlenen baskını da hatırlatıyor. Rehine krizinde Rus özel harekatçılar, binanın havalandırma sisteminden içeri fentanil bazlı "uyku gazı" sıktıktan sonra operasyona başlamıştı. Rus askerler 40 ayrılıkçı militanı öldürmüş, 132 rehinenin çoğununsa gazdan etkilenerek yaşamını yitirdiği bildirilmişti.

Kitabın dünyaya bir uyarı niteliğinde olmasını istediklerini belirten Crowley şöyle devam ediyor: 

Kulağa bilimkurgu gibi geliyor ama bu, bilimsel bir olguya dönüşüyor. Bizatihi beynin savaş alanına dönüşeceği bir çağa giriyoruz. Merkezi sinir sistemini manipüle etmek için kullanılan araçlar giderek daha hassas, erişilebilir ve devletler için daha cazip hale geliyor.

Biyolojik ve kimyasal silahlarla ilgili araştırmalar yürüten Dando da tehdidin arttığı uyarısında bulunuyor: 

Nörolojik bozuklukları tedavi etmemizi sağlayan bilgiler, bilişsel işlevleri bozmak, itaatkarlık yaratmak ve hatta gelecekte insanları farkında olmadan faillere dönüştürmek için kullanılabilir.

Dando ve Crowley, Lahey'de 24-28 Kasım'da otuzuncusu düzenlenecek Taraf Devletler Konferansı'na (Conference of the States Parties/CSP) katılacak. Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'ne üye ülkelerin oluşturduğu CSP, Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'nin denetiminden sorumlu.

Bilim insanları, gelecekte karşılaşılabilecek bu silahlara karşı şimdiden gerekli önlemlerin alınması gerektiğini söylüyor. Crowley, "Bu bir uyarıdır. Bilimin bütünlüğünü ve insan zihninin kutsallığını korumak için hemen harekete geçmeliyiz" diyor.

Independent Türkçe, Guardian, News Bytes


Brezilya'nın eski Devlet Başkanı Bolsonaro ev hapsinden gözaltına alındı

Brezilya Eski Devlet Başkanı, geçen eylül ayında ev hapsindeyken bir dizi tıbbi testten geçtikten sonra Brasilia'daki hastaneden ayrıldı (AFP)
Brezilya Eski Devlet Başkanı, geçen eylül ayında ev hapsindeyken bir dizi tıbbi testten geçtikten sonra Brasilia'daki hastaneden ayrıldı (AFP)
TT

Brezilya'nın eski Devlet Başkanı Bolsonaro ev hapsinden gözaltına alındı

Brezilya Eski Devlet Başkanı, geçen eylül ayında ev hapsindeyken bir dizi tıbbi testten geçtikten sonra Brasilia'daki hastaneden ayrıldı (AFP)
Brezilya Eski Devlet Başkanı, geçen eylül ayında ev hapsindeyken bir dizi tıbbi testten geçtikten sonra Brasilia'daki hastaneden ayrıldı (AFP)

Bugün çeşitli kaynaklar, darbe planlamakla suçlanan eski Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro'nun ev hapsinden tutuklama öncesi gözaltı durumuna geçirildiğini bildirdi.

Avukatlarından Celso Velarde, AFP'ye yaptığı açıklamada, Bolsonaro'nun "gözaltına alındığını, ancak nedenini bilmediğini" söyledi.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre mahkeme tutanağında, 70 yaşındaki eski sağcı cumhurbaşkanının ev hapsinden tutuklama öncesi gözaltı durumuna geçirilmesinin "yüksek kaçma riski" taşıdığı gerekçesiyle olduğu belirtildi.

Yargıç Alexandre de Moraes belgede Bolsonaro'nun, bugün ilerleyen saatlerde başkent Brasilia'daki evinin yakınında destekçilerinin düzenlemeyi planladığı bir gösteriden yararlanarak kaçmayı umarak elektronik izleme bileziğini "kırmaya" çalıştığını açıkladı.

Davaya yakın kaynaklar, Bolsonaro'nun gözaltına alınmasının ihtiyati bir tedbir olduğunu ve darbe girişimi planlamak suçundan aldığı 27 yıllık hapis cezasının infazına başlanması amacıyla yapılmadığını vurguladı.

Bolsonaro'nun avukatları dün, kötüleşen sağlığı nedeniyle cezasını ev hapsinde çekmesine izin verilmesini talep etti.

Bolsonaro, 2022 seçimlerini kaybettikten sonra Cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva'nın cumhurbaşkanlığını devralmasını engellemeye çalıştığı suçlamasıyla yargılandığı ağustos ayından bu yana ev hapsinde bulunuyor.

11 Eylül'de, hakimlerin Bolsonaro'nun "otoriter yönetimini" sağlamak için komplo kuran "suç örgütüne" liderlik ettiği sonucuna vardığı bir yargılamanın ardından suçlu bulundu. Yüksek Mahkeme geçen hafta yaptığı itirazı reddederek, Bolsonaro'nun hapis cezasından kurtulma olasılığını önemli ölçüde azalttı.


ABD “yanlışlıkla” Meksika’yı işgal etti

Meksika Donanması askerleri, sahile giderek uyarı levhalarını söktü (Twitter / @MORRIS80766176)
Meksika Donanması askerleri, sahile giderek uyarı levhalarını söktü (Twitter / @MORRIS80766176)
TT

ABD “yanlışlıkla” Meksika’yı işgal etti

Meksika Donanması askerleri, sahile giderek uyarı levhalarını söktü (Twitter / @MORRIS80766176)
Meksika Donanması askerleri, sahile giderek uyarı levhalarını söktü (Twitter / @MORRIS80766176)

ABD'nin Meksika sahiline uyarı levhaları yerleştirmesi tartışma yarattı. 

AFP'nin aktardığına göre pazartesi günü Meksika'ya tekneyle giden sivil kıyafetli kişiler, ülkenin ABD sınırındaki Tamaulipas eyaletinde yer alan Playa Bagdad'a (Bağdat Plajı) uyarı tabelaları yerleştirdi. 

Levhalarda İngilizce ve İspanyolca olarak "Savunma Bakanlığı'na ait bu arazi komutanın yetkisiyle yasaklı bölge olarak belirlenmiştir" yazıyor. 

"Ulusal Savunma Bölgesi III" (National Defense Area/NDA) olarak belirlenen araziye izinsiz girenlerin gözaltına alınabileceği de belirtiliyor. NDA'lara sadece Amerikan ordusu personelinin girişine izin veriliyor. 

Levhaların dikildiği sahil, ABD'nin Colorado eyaletindeki Rocky Dağları'ndan doğan Rio Grande Nehri'nin Meksika Körfezi'ne döküldüğü yerde. 

Sosyal medyada tartışma yaratan olayla ilgili Pentagon'dan yapılan açıklamada, sınır tabelaları yerleştirmesi için anlaşılan firmanın yanlış yere gittiği belirtildi. Rio Grande Nehri'nin değişen su seviyeleri nedeniyle ABD-Meksika sınırının karıştırıldığı ifade edildi. 

Meksika lideri Claudia Sheinbaum, iki ülke arasında uzanan nehirlerin etrafındaki sınırların belirlenmesinden sorumlu Uluslararası Sınır ve Su Komisyonu'nun (International Boundary and Water Commission/IBWC) devreye girdiğini söyledi. IBWC, sınır anlaşmazlıklarının giderilmesi için ABD ve Meksika ortaklığıyla 1884'te kurulmuştu. 

Meksika Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada donanma askerlerinin sahildeki 6 tabelayı da kaldırdığı bildirildi. 

Olay, ABD ve Meksika arasında gerginliğin arttığı bir dönemde yaşandı. 

ABD Başkanı Donald Trump, ocakta göreve başladığında Meksika Körfezi'nin adının "Amerika Körfezi" şeklinde değiştirilmesi talimatını vermişti. 

Trump, 18 Kasım'daki açıklamasında da uyuşturucuyla mücadele için Meksika'ya askeri personel gönderilebileceğini söylemişti. 

Sheinbaum ise buna tepki göstererek "Kendi topraklarımızda operasyonları biz yürütürüz ve hiçbir yabancı hükümetin müdahalesini kabul etmeyiz" demişti.

Diğer yandan Sheinbaum, kartellere operasyonlarda ABD'yle istihbarat paylaşımına açık olduklarını söylemişti. 

Independent Türkçe, Telegraph, LBC, Newsweek, AFP