Antik Mısır mumyasını X ışınıyla tarayan bilim insanları sürpriz bir keşif yaptı

Yetişkin bir kadının portresiyle mumyalanan 5 yaşındaki çocuğun ölüm nedeni bulunamıyor (Stuart R. Stock)
Yetişkin bir kadının portresiyle mumyalanan 5 yaşındaki çocuğun ölüm nedeni bulunamıyor (Stuart R. Stock)
TT

Antik Mısır mumyasını X ışınıyla tarayan bilim insanları sürpriz bir keşif yaptı

Yetişkin bir kadının portresiyle mumyalanan 5 yaşındaki çocuğun ölüm nedeni bulunamıyor (Stuart R. Stock)
Yetişkin bir kadının portresiyle mumyalanan 5 yaşındaki çocuğun ölüm nedeni bulunamıyor (Stuart R. Stock)

Bir kadının portresiyle süslenmiş Antik Mısır mumyası, arkeologlar için bir sürpriz hazırlamıştı: Ceset 5 yaşında bir kız çocuğuna aitti. 
Şimdiyse bilim insanları, mumya üzerindeki yüksek çözünürlüklü ve X ışınlı taramalar sayesinde gizemli cesede dair daha fazla şey öğrendi.
Mumyanın diş ve uyluk kemiğininin bilgisayarlı X ışını tomografisiyle (BT) incelenmesi, kız çocuğunun yaşını doğruladı ama kemiklerde ölüm nedenine işaret eden hiçbir travma belirtisi göstermedi.
Söz konusu taramalarda çocuğun kalıcı dişlerinden hiçbirinin çıkmadığı, boyunun 93,7 santimetre, sargılarının da 50 milimetre olduğu tespit edildi.
Yeni çalışmayı gerçekleştiren bilim insanları, yüksek yoğunluklu X ışınları sayesinde çocuğun karnına yerleştirilen gizemli bir nesne gördüklerini de açıkladı.
Yaklaşık 7 milimetrelik eliptik nesne, mumyanın karnı üzerindeki sargılarda bulundu ve "İlave  F" diye adlandırdı. Ayrıca X ışını kırınımı nesnenin kalsitten yapıldığını ortaya koydu.
Çalışmanın başyazarı, Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Fakültesi'nde hücre ve gelişim biyolojisi araştırma profesörü Stuart Stock, çocuğun vücudunun mumyalama sırasında hasar görmüş, nesnenin de bu nedenle mumyaya yerleştirilmiş bir tılsım olabileceğini ifade etti.
Stock'un aktardığına göre rahipler, bu tür aksiliklerden sonra, ölümden sonraki yaşamda mumyalanan kişiyi korumak için, hasar gören bölgenin üzerine Antik Mısır'da kutsal sayılan bok böceği gibi bir tılsım yerleştiriyordu.
Profesör, yeni bulunan kalsit parçanın da bok böceği olabileceğini, zira hemen hemen aynı boyutta ve doğru pozisyonda olduğunu ifade etti.
Öte yandan Stock, nesnenin ayrıntılarını tam olarak görüntüleyemediklerini ve ne olabileceğini kesin olarak belirlemenin imkansız olduğunu ekledi:
Böyle bir çalışmaya her giriştiğinizde, güzel cevaplar alıyorsunuz. Ama sonra daha fazla soru sormanız gerekiyor.
Bunun yanında Stock, X-ışını kırınımının sağlam bir mumya üzerinde ilk kez bu çalışmayla kullanıldığını da vurguladı.
Science Alert'in aktardığına göre "Hawara Portresi Mumya No. 4" diye bilinen mumya, Northwestern Üniversitesi'nin sanat müzesindeki koleksiyonda tutuluyordu.
Mısır'ın Roma egemenliğinde olduğu MS 1. yüzyıldan kaldığı anlaşılan mumya, Antik Mısır bölgesi Hawara'da 1910 ve 1911 yılları arasında yapılan bir kazıda bulunmuştu.
 
Independent Türkçe, Science Alert



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.