Tel Aviv 20 bin Filistinliye İsrail pasaportu verecek

Tel Aviv 20 bin Filistinliye İsrail pasaportu verecek
TT

Tel Aviv 20 bin Filistinliye İsrail pasaportu verecek

Tel Aviv 20 bin Filistinliye İsrail pasaportu verecek

İsrail İçişleri Bakanlığı, Eski / Doğu Kudüs’te yaşayan 20 binden fazla Filistin vatandaşına İsrail vatandaşlığı verilmesine izin veren bir kararname yayınladı. Bu karar, İsrail sağı tarafından "Yüksek Mahkeme'nin Kudüs'ü Yahudileştirme çabalarına bir darbe" olarak değerlendirirken Filistin Yönetimi aksine kararın “Kudüs'ü Yahudileştirmede büyük bir atılım” olduğunu belirtti.
Kararnameye göre, İsrail'de ikamet ettiğini kanıtlayan 18-21 yaş arasındaki her genç (İsrail'in 1967 Savaşı'ndan sonra ilhak ettiği ve bunun bir parçası olarak gördüğü işgal altındaki Doğu Kudüs sakinleri dahil), tam bir İsrail vatandaşlığı ve pasaportu alma hakkına sahip olacak. Bu konuda tek şart, sicilinde güvenlik ihlali gerçekleştirmemiş olması.
Bu kararname, İsrail Yüksek Mahkemesi’nin,  hükümeti vatandaşlık verme konusundaki belirsiz koşulları eleştirmesinin ardından geldi. Mahkeme, vatandaşlık alma başvuruları daha önce reddedilen ve Kudüs'te yaşayan bir grup Filistinli'nin talebi üzerine bu davayı değerlendirdi. Mahkeme, bakanlığa İsrail Vatandaşlık Yasası ile uyumlu, vatandaşlık hakkıyla ilgili net ve açık hükümler getirmesi önerisinde bulundu.
Yerleşimcilere göre bu karar, Kudüs'ü Yahudileştirme çabalarına bir darbe vuruyor çünkü yaklaşık 20 bin Filistinlinin hemen İsrail vatandaşlığına alınmasına izin veriyor ve yedi bin kişiye her yıl bu hakkı elde etme hakkı sağlıyor. Onlara göre bu uygulama, aynı zamanda İsrail'de evlilik nedeniyle yaşayan binlerce Filistinli ve Suriyeli, Mısırlı, Lübnanlı ve Ürdünlü Araplara vatandaşlık hakkı da tanıyor.
Öte yandan, Arap Araştırmaları Derneği Harita Dairesi Başkanı Halil el-Tufekci, haberi "tehlikeli bir İsrail projesi” olarak gördüğünü ve bu durumun Kudüs'ün Yahudileştirilmesinde büyük bir sıçrama yaratacağını açıkladı. Tufekci, dün bir radyoya verdiği demeçte,  ​​İsrail tarafının Kudüs meselesini nüfus, toprak veya her şey aracılığıyla tamamen iptal etmek istediğini söyledi ve ekledi: “Böylece son aşama müzakereleri devam ederken, müzakere edilecek hiçbir kalmayacak. Zira toprak, hakimiyeti altında, nüfusun büyük kısmı pek çok projeyle oradan kovuldu. Pek çok kişinin kimlikleri alındı ve kendi halklarından ayırmak için onlara İsrail vatandaşlığı verildi.”
Direktör Halil el-Tufekci, 1967 yılından bu yana İsrail vatandaşlığına sahip 8 binden fazla Kudüslünün olduğunu ve İsrail'in herkese değil de Eski Kudüs ve çevresine odaklanarak vatandaşlık vermesinin şüpheli olduğunu belirtti.  



Dünya resesyona doğru mu gidiyor?

Endekslerin dün ağır kayıplar vermesinin ardından New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki bir yatırımcı (Reuters)
Endekslerin dün ağır kayıplar vermesinin ardından New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki bir yatırımcı (Reuters)
TT

Dünya resesyona doğru mu gidiyor?

Endekslerin dün ağır kayıplar vermesinin ardından New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki bir yatırımcı (Reuters)
Endekslerin dün ağır kayıplar vermesinin ardından New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki bir yatırımcı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni gümrük vergileri küresel borsalarda büyük çalkantılara yol açarak küresel resesyon korkularını körükledi.

Küresel borsalarda hisse senetlerinin endişe verici bir şekilde düştüğü fırtınalı bir günün ardından, piyasalar bugün biraz sakinleşti.

Ancak Trump'ın dün Çin'e yönelik gümrük vergisi tehditlerini arttırması ve Avrupa Birliği'nin (AB) karşı gümrük vergileri uygulama planları yapması, küresel ekonomiyi resesyona itebilecek uzun süreli bir ticaret savaşına ilişkin korkuları arttırdı.

Resesyon, üretimin, ülkelerin gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH), satışlarının ve ihracatının art arda iki 3 aylık dönem boyunca daraldığı genel ekonomik faaliyetteki bir yavaşlamadır.

Hisse senedi piyasaları

BBC'nin görüştüğü bazı ekonomistler, ‘borsada yaşananların ekonomide yaşananlardan farklı olduğunu, hisse senedi fiyatlarındaki düşüşün her zaman ekonomik sefaletin yaklaştığı anlamına gelmediğini, ancak aynı zamanda daha geniş çaplı bir durgunluğa da yol açabileceğini’ söyledi.

Uzmanlar, borsa değerlerinde şu anda yaşananlar gibi çok büyük düşüşlerin, küresel borsaları oluşturan şirketlerin gelecekteki kazançlarının radikal bir şekilde yeniden değerlendirilmesi anlamına geldiğini belirttiler.

Piyasaların makul beklentisi, artan gümrük tarifelerinin daha yüksek maliyetlere ve daha düşük kârlara yol açması.

Şarku’l Avsat’ın BBC'den aktardığına göre, bu bir resesyonun kaçınılmaz olduğu anlamına gelmiyor, ancak resesyon ihtimali Trump'ın son yüzyılın en sert ve en geniş gümrük tarifelerini açıklamasından öncesine kıyasla çok daha yüksek.

BlackRock CEO'su Larry Fink dün Reuters’a verdiği demeçte, ABD'nin ağır gümrük vergileri uygulaması nedeniyle ABD borsalarının yüzde 20 oranında düşmeye devam edebileceğini ve ekonominin halihazırda resesyonda olabileceğini öne sürdü.

New York Ekonomi Kulübü'nde konuşan Fink, enflasyonist baskıların piyasanın beklediğinden çok daha büyük olduğu yönündeki endişelerini dile getirdi.

Emtia borsaları

Bakır ve petrol fiyatları küresel ekonominin sağlığının bir barometresidir. Trump'ın gümrük vergilerini açıklamasından bu yana her ikisi de düştü.

Dünkü seansta petrol fiyatları, son tarifelerin enerji talebini azaltacağı endişesiyle yüzde 2 düşerek 4 yılın en düşük seviyesine yaklaştı. Ancak petrol fiyatları bugün yüzde 1'den fazla yükseldi.

ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs, ticaret savaşı devam ederken küresel petrol göstergesi Brent ham petrolünün varil fiyatının 40 doların altına düşebileceğini söyledi.

Bankalar

Bankalar genellikle ekonomik faaliyetin göstergesi olarak görülür.

Trump'ın gümrük tarifelerinin açıklanmasından bu yana, aralarında gümrük tarifeleri ve karşı tarifeler nedeniyle küresel resesyon ihtimalinin yüzde 60 olduğunu tahmin eden JP Morgan'ın da bulunduğu en az yedi büyük yatırım bankası resesyon riski tahminlerini yükseltti.

Yatırımcılar tüketici harcamalarında, kredi talebinde ve anlaşma yapımında düşüşe hazırlanıyor. ABD bankası Wells Fargo'da analist olan Mike Mayo Reuters'a verdiği demeçte, “Bankaların gelecekte kredi zararı rezervlerini artırmaları gerekecek ve bu da kârları etkileyecek” dedi.

New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki bazı yatırımcıların görüşleri

ABD'nin en büyük menkul kıymetler borsası olan New York Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem yapan Stephen, The Guardian'a verdiği demeçte, piyasadaki dalgalanmanın ‘kimsenin ne olup bittiğini bilmediğini’ gösterdiğini söyledi. Stephen, “Biz de bilmiyoruz. Dün inanılmaz bir dalgalanma yaşadık. Piyasa o kadar ani çakıldı ki hepimizin kafası karıştı. Trump'ın açıklamadığı bir eylem planı olduğunu ummak zorundayız. Ben umutlarımı buna bağlıyorum. Çünkü gerçekte bu çok korkutucu ve felaket olabilir” ifadelerini kullandı.

Bir diğer yatırımcı Gordon, bugün piyasalarda bir miktar toparlanma olmasına rağmen, bunun durumun istikrara kavuştuğu anlamına gelmediğini; önümüzdeki birkaç gün içinde daha fazla dalgalanma beklediğini söyledi.

Bir başka deneyimli yatırımcı Anthony ise “Şu anda bir durgunluk içinde olduğumuza şüphe yok. Ancak Donald Trump dönemi sonsuza kadar sürmeyecek. Şu anda onun insafına kalmış olabiliriz ama hiçbir şey sonsuza kadar sürmez. Resesyona neden olan bir başkan asla yeniden seçilemeyeceği gibi partisi de seçilemeyecektir” şeklinde konuştu.