Türkiye can kaybında üç basamak geriledi

(İHA)
(İHA)
TT

Türkiye can kaybında üç basamak geriledi

(İHA)
(İHA)

Koronavirüsle mücadelede Türkiye’nin ortaya koyduğu strateji rakamlara yansıdı. Türkiye, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki can kayıplarının dikkate alınarak hazırlanan sıralamada, aralarında ABD, İngiltere, Fransa, Almanya’nın da bulunduğu 25 ülke içinde 20’nci sıraya geriledi. Türkiye Eylül ayında bu listede 17'nci sırada yer alıyordu.
Dünya yeni tip koronavirüs (KOVİD-19) gölgesinde yaşamaya devam ediyor. Ülkeler aldıkları tedbirlerle vaka ve ölüm sayısını kontrol altında tutmaya gayret gösterse de hastalıktan dolayı yaşanan can kayıpları bazı coğrafyalarda yüksek düzeyde gerçekleşiyor.
Salgınla savaşta solunum cihazı, maske gibi sağlık alanında öne çıkan ekipmanlara kolay erişim oldukça önemli görülüyor. Türkiye'nin bu noktadaki başarısı virüsle mücadeleye ciddi katkı verdi. Türkiye sağlık sistemiyle bu dönemde diğer ülkelerden pozitif ayrıştı. Bu ayrışma rakamlarla da gözler önüne seriliyor. En çok can kaybı yaşanan 25 ülke arasında Türkiye 20’nci sıraya geriledi. Can kaybının en yüksek olduğu ülkeler sıralamasında ilk 10’da ABD, İtalya, İspanya, Fransa, İngiltere, Meksika, Hindistan ve Brezilya yer alıyor.
Dünyada en çok koronavirüs vakası ve ölüm ABD’de yaşanıyor. Ülkede vaka sayısı 13,3 milyon olurken 266,8 bin can kaybı yaşandı. Ölüm sayıları dikkate alındığında ABD’yi 172,8 bin can kaybı ile Brezilya takip ederken, sonrasında 137 bin ölüm yaşayan Hindistan geliyor. Yüksekten düşüğe göre yapılan ilk 10 sıralamasının devamında 105,6 bin ölüm sayısı ile Meksika, 58,3 bin ile İngiltere, 54,9 bin ile İtalya, 53,4 bin ile Fransa, 47,8 bin ile İran, gelirken 44,6 bin can kaybı yaşayan İspanya şeklinde sıralandı.

Türkiye ölüm sayısında geri sıralarda
Türkiye sağlık sistemiyle bu dönemde diğer ülkelerden pozitif ayrıştı. Bu ayrışma rakamlarla da gözler önüne seriliyor. Ölüm sayılarında ilk 10’a girmemeyi başaran Türkiye; Almanya, Rusya , Belçika, Arjantin gibi ülkelerin de alt sırasında yer alarak virüsle mücadelede ön plana çıktı. Türkiye’de şu ana kadar 607 bin 628 vaka meydana gelirken, 13 bin 558 can kaybı yaşandı. İyileşen hasta sayısı ise 400 bin 242 olarak gerçekleşiyor.

İlk 10’dan sonrası
25 ülkenin can kaybı sıralaması şu şekilde; “Rusya 39 bin 127, Arjantin 38 bin 473, Kolombiya 36 bin 584, Peru 35 bin 923, Güney Afrika 21 bin 477, Polonya 17 bin 629, Endonezya 16 bin 815, Belçika 16 bin 547, Almanya 16 bin 306, Şili 15 bin 356, Türkiye 13 bin 558, Ekvador 13 bin 423, Ukrayna 12 bin 613, Irak 12 bin 224, Kanada 12 bin 46, Romanya 11 bin 193."



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.