Suriye: Türkiye bazı yerlerden çekilirken yeni askeri noktalar ve yığınaklarla geniş kapsamlı bir operasyona mı hazırlanıyor?

Rusya ve Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki Dırbesiye’de dün ortak devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)
Rusya ve Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki Dırbesiye’de dün ortak devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)
TT

Suriye: Türkiye bazı yerlerden çekilirken yeni askeri noktalar ve yığınaklarla geniş kapsamlı bir operasyona mı hazırlanıyor?

Rusya ve Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki Dırbesiye’de dün ortak devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)
Rusya ve Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki Dırbesiye’de dün ortak devriye faaliyeti gerçekleştirdi (AFP)

Türk güçleri, bir taraftan Halep’in batı ve güneyinde rejimin kuşattığı iki askeri noktadan çekilmek için hazırlık yaparken, diğer taraftan İdlib kırsalının güneyindeki Cebel Zaviye’de yeni bir askeri nokta kurdu. Türkiye’nin bölgede kapsamlı bir askeri operasyona başlayacağı yönünde söylentiler dolaştığı bir ortamda, Türk güçleri, Suriyeli muhalif gruplarla birlikte Suriye’nin kuzeydoğusunda kontrol ettiği Barış Pınarı bölgesinde Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) karşı operasyonlarına hız verdi.
Zırhlı personel taşıyıcı, zırhlı araç ve zırhlı buldozer yüklü tırlardan oluşan Türk askeri konvoyu dün sabah saatlerinde İdlib kırsalının güneyindeki Cebel Zaviye’ye bağlı Kensafra kasabasına giriş yaptı. Tel Bedran bölgesinin çevresinde Türk güçlerine yeni bir askeri nokta kurulması amacıyla zırhlı buldozerler kazı ve toprak bariyer inşa etme çalışmalarına başladı. Bu askeri nokta, yaklaşık bir ay içinde İdlib’in güneyindeki Cebel Zaviye’de inşa edilen üçüncü askeri nokta olma özelliğine sahip. Türk güçleri, daha önceki süreçte Rusya ile yaptığı anlaşma uyarınca rejimin kontrol ettiği bölgelerin içinde kalan İdlib’in doğusu ile Hama ve Halep’teki gözlem noktalarından çekilmişti.
Türk güçleri, son iki hafta içinde İdlib kırsalının güneyinde rejim ve Rus güçlerinin saldırılarına maruz kalan Cebel Zaviye’nin Balyun ve Ravhiye köylerinde iki askeri nokta inşa etmişti. Türk güçleri aynı zamanda İdlib kırsalının doğusu ile Halep’in güneyi arasındaki Tel Tavkan bölgesinde (rejim tarafından kuşatılmıştı) bulunan askeri noktadan çekilme hazırlıkları kapsamında mühimmatlarını toplamaya başladı. Buradaki asker ve malzemeler muhaliflerin kontrolündeki bölgelere taşınacak. Ayrıca Halep kırsalının batısındaki Er-Raşidin bölgesindeki askeri noktasını da tahliye etmeye devam ediyor.
Bu gelişmelere eşzamanlı olarak, SDG’nin Rakka kırsalının kuzeyindeki Ayn İsa’nın Muallak köyünde Türkiye destekli bir muhalif gruba pusu kurarak, gruba bağlı 31 unsuru öldürmesinin ardından, Türkiye’nin Ayn İsa’ya askeri operasyon düzenleme ihtimali hakkındaki söylentilerin giderek arttığı bir dönemde, Suriye’nin kuzeybatısında bulunan Barış Pınarı Harekâtı bölgelerinde gerginlik ve Türkiye’nin operasyonları artıyor. Türkiye Savunma Bakanlığı, dün yaptığı açıklamada, Ayn İsa kasabası çevresinde Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ile SDG arasında devam eden çatışmalarda SDG’den 4 unsurun etkisiz hale getirildiğini ve SMO’nun, Rakka kırsalının kuzeyindeki SDG mevzilerini bombaladığını duyurdu.
Ayn İsa kasabasında, rejime ait noktalar ve Rus güçlerine ait bir üs bulunuyor. Rejim ve Rus güçleri, Moskova’nın SDG ile yaptığı anlaşmaya ilave olarak geçen yılın sonlarında Barış Pınarı Harekatı’nın durdurulması için Türkiye ile yaptığı anlaşma uyarınca bölgeye konuşlandı.
Türkiye ve SMO güçleri, 9 Ekim 2019’da başlayan ve Moskova ile Washington’un müdahaleleriyle 9 gün sonra durdurulan Barış Pınarı Harekâtı sırasında SDG ile yaptığı çatışmaların sonucunda Rasul Ayn ve Tel Abyad’da kontrolü ele geçirdi.
Rejim ve Rus güçlerinin sürpriz bir şekilde Ayn İsa kasabasından çekilmesinin ardından Türk güçleri ve SMO, geçtiğimiz günlerde kasabaya yönelik alışılmışın dışında bir bombardıman başlattı. SDG’nin, Suriye’nin kuzeyinde kontrol ettiği Muallak köyüne sızma girişiminde bulunan Ankara destekli bir gruptan 31 unsur, SDG’nin kurduğu pusuya düşerek mayınların patlaması sonucu hayatını kaybetmişti. Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin idari ve siyasi başkenti olarak tanımlanan Ayn İsa, Rakka’nın 55 kilometre kuzeybatısında yer alıyor. 2011’den önce idari açıdan Rakka ilinin Tel Abyad ilçesine bağlı olan Ayn İsa, bu tarihten sonra Ayn El-Arab’a (Kobani) bağlandı.
Ayn İsa’nın önemi, uluslararası yolun (M4) üzerinde bulunmasından kaynaklanıyor. Türkiye, Ayn İsa’yı ele geçirmesi halinde M4’ü tamamen kapatacak ve Özerk Yönetim’in kontrolündeki bölgeleri ikiye bölecek. Bu aynı zamanda Ayn El-Arab’ı kuşatması ve tamamen alması anlamına da gelir. Ayn el-Arab coğrafi konumu açısından, Fırat Nehri’nin batısında TSK ve SMO’nun kontrolündeki Fırat Kalkanı bölgeleri ile Nehrin doğusundaki Barış Pınarı bölgelerini birbirinden ayırıyor.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Türk güçleri ve desteklediği muhalif grupların son dönemde gerilimi tırmandırması ve Rusların buna herhangi bir tepki vermemesinin ışığında, bölge sakinlerinin göç etmesiyle eşzamanlı olarak Rus güçlerin Türkiye’nin Ayn İsa’da bombaladığı bölgelere ulaştığını bildirdi.
Öte yandan, yerel kaynakların aktardığına göre, Türkiye destekli gruplardan Sultan Süleyman Şah (El-Amaşat) ve Vakkas Tugayı’ndan bir grup unsur, Türkiye ve destekli grupların kontrolündeki Zeytin Dalı bölgesinde yer alan Afrin’in Şeyh nahiyesine bağlı köylerde bir grup sivil vatandaşı kaçırdı. Kaynaklara göre, kaçırılan kişilerin akıbeti belirsizliğini koruyor.



Suriye'nin Humus kentindeki bir camide patlama: 8 ölü, saldırıyı Saraya Ensar el-Sünne üstlendi

Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)
Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)
TT

Suriye'nin Humus kentindeki bir camide patlama: 8 ölü, saldırıyı Saraya Ensar el-Sünne üstlendi

Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)
Patlama sonucu Suriye’nin orta kesimindeki Humus kentinde bulunan bir caminin içinde meydana gelen yıkım (SANA)

Suriye’nin orta kesimindeki Humus’ta, Alevi çoğunluğun yaşadığı bir mahallede bulunan camide cuma namazı sırasında meydana gelen patlamada en az sekiz kişi hayatını kaybetti. Saldırıyı Saraya Ensar el-Sünne üstlenirken, yetkililer faillerin hesap vereceğini bildirdi.

Bu saldırı, geçiş yönetiminin yaklaşık bir yıl önce iktidara gelmesinden bu yana bir ibadethaneyi hedef alan ikinci saldırı oldu. Haziran ayında Şam’da bir kilisede düzenlenen intihar saldırısında 25 kişi yaşamını yitirmiş, o saldırıyı da yine aşırıcı Saraya Ensar el-Sünne üstlenmişti.

Suriye İçişleri Bakanı Enes Hattab, Humus’taki patlamanın arkasındaki tarafın “kim olursa olsun” adalet önüne çıkarılacağını belirterek, saldırının Suriye’de güvenlik ve istikrarı sarsmayı hedeflediğini söyledi. İbadethanelerin hedef alınmasını “alçakça ve korkakça bir eylem” olarak niteledi.

Şarku’l Avsat’ın Resmi Suriye Haber Ajansı SANA’dan aktardığı habere göre ülkenin üçüncü büyük kenti Humus’ta Vadi ez-Zeheb Mahallesi’ndeki İmam Ali bin Ebu Talib Camii’nde meydana gelen patlamada sekiz kişi hayatını kaybederken 18 kişi yaralandı.

Patlamada başı ve sırtı şarapnel parçalarıyla yaralanan ve Humus’taki Karam el-Luz Hastanesi’nde tedavi gören 47 yaşındaki Usame İbrahim, AFP’ye, “Cuma namazındaydım; yalnızca güçlü bir patlama ve yoğun bir basınç duydum” dedi. Başındaki bandajları işaret eden İbrahim, “Her yer gözümde kıpkırmızı oldu… Yere düştüm, başımdan kan aktığını gördüm… O an ne olduğunu anlayamadım” diye konuştu. Kan izleri arasında caminin kapısına doğru ilerlediğini, cemaatten yükselen çığlıklar ve inlemeler eşliğinde gençler tarafından hastaneye götürüldüğünü anlattı.

İçişleri Bakanlığı, “terör saldırısının” namaz sırasında gerçekleştiğini belirterek, “ilgili birimlerin failleri yakalamak üzere soruşturma ve delil toplama çalışmalarına başladığını” açıkladı.

Saraya Ensar el-Sünne, Telegram’da yayımladığı mesajda, “Sarayâ Ensar el-Sünne mücahitleri, başka bir gruptan mücahitlerle birlikte, Nusayrilere ait Ali bin Ebu Talib içinde bir dizi patlayıcıyı infilak ettirdi” ifadelerini kullandı. Beşar Esad yönetiminin 2024 sonunda devrilmesinin ardından kurulduğunu belirten grup, “Saldırılarımız artarak sürecek ve tüm kâfirler ile mürtedleri hedef alacak” dedi.

SANA’nın bir güvenlik kaynağına dayandırdığı habere göre, ilk bulgular patlamanın cami içine yerleştirilen patlayıcı düzeneklerden kaynaklandığını gösteriyor. Olay yerinden yayımlanan görüntülerde, caminin bir köşesindeki duvarın alt kısmında bir gedik, duvarın bir bölümünü kaplayan siyah duman izleri, etrafa saçılmış halı parçaları ve kitaplar ile kırılmış pencere camları görüldü. Güvenlik güçleri caminin çevresini kordon altına aldı; içerideki ekipler, patlamanın olduğu alanı kırmızı şeritle çevreledi.

“Etrafımda şarapnel parçaları”

Ayağından yaralanan ve hastanede tedavi gören seyyar kitap satıcısı 38 yaşındaki Gadi Maruf da AFP’ye, patlamanın imamın hutbe için minbere çıkmasıyla meydana geldiğini söyledi. Maruf, “Çok büyük bir patlamaydı; etrafımda şarapnel parçalarının uçuştuğunu gördüm” dedi.

Suriye Dışişleri Bakanlığı, yayımladığı açıklamada “korkakça suç eylemini” kınayarak, bunun “güvenliği ve istikrarı bozma, Suriye halkı arasında kaos yayma girişimlerinin bir parçası” olduğunu vurguladı. Açıklamada, “terörle her tür ve biçimde mücadele” konusundaki kararlılık yinelenirken, “bu tür suçların devletin güvenliği tesis etme, vatandaşları koruma ve failleri hesap verme çabalarını durduramayacağı” ifade edildi.

Riyad, Beyrut ve Amman başta olmak üzere birçok başkent saldırıyı kınadı. Saldırı, son aylarda yaşanan şiddet olaylarının ardından Suriye’deki azınlıkların endişelerini artırdı.

sx scx
Patlama sonucu Humus’un Vadi ez-Zeheb Mahallesi’ndeki İmam Ali bin Ebu Talib Camii’nin içinde meydana gelen yıkım görülüyor (SANA)

Sünni çoğunluğa sahip Humus’ta Alevi çoğunluklu mahalleler de bulunuyor. 2011’de başlayan Suriye iç savaşının ilk yıllarında şiddetli çatışmalara sahne olan kentte, geçen ay kırsaldaki bir köyde bir çiftin öldürülmesinin ardından mezhepsel gerginlik ve çatışmalar yaşanmış; çiftin aşireti suçu Alevilere atfetmişti. Ancak İçişleri Bakanlığı daha sonra olayın adli saiklerle işlendiğini açıklamıştı.

Bu cinayetin ardından Lazkiye kıyı kentinde ve Alevi çoğunluklu diğer bölgelerde binlerce Alevi, Humus ve başka yerlerde azınlıklara yönelik saldırıları protesto etmişti. Esad yönetiminin devrilmesinden bu yana, Esad’ın mensubu olduğu Alevi topluluğuna yönelik saldırıların arttığı belirtiliyor.

Mart ayında Suriye kıyı kesiminde mezhepsel arka planlı şiddet olaylarında, Suriye medyasına göre çoğu Alevi olmak üzere yaklaşık 1700 kişi hayatını kaybetti. Yetkililerce görevlendirilen bir soruşturma komisyonu, Temmuz ayında, şiddet olaylarına karıştığı şüphesi bulunan 298 kişinin kimliğinin belirlendiğini; isimleriyle birlikte 1426 Alevinin yanı sıra 238 güvenlik ve ordu mensubunun öldürüldüğünü açıkladı.

Gözaltındakilerin serbest bırakılması

Şiddet olaylarından önce ve sonra, eski yönetimle bağlantı iddiasıyla Alevi çoğunluklu bölgelerde geniş çaplı gözaltılar yapılmıştı. Resmî Suriye televizyonu, cuma günü Lazkiye’de “savaş suçlarına karışmadıkları tespit edilen” 70 kişilik ilk grubun serbest bırakıldığını, devamının geleceğini duyurdu.

Temmuz ayında, güneydeki Süveyda vilayetinde Dürzi azınlığa yönelik mezhepsel şiddet olaylarında, Suriye medyasına göre 789’u Dürzi sivil olmak üzere iki binden fazla kişi hayatını kaybetti. Haziran ayında ise Şam’ın Duveyla semtindeki Mar İlyas Kilisesi’nde namaz sırasında düzenlenen intihar saldırısında 25 kişi ölmüştü. Yetkililer, ülkede birlikte yaşamı ve tüm bileşenlerin korunmasını vurgulamayı sürdürüyor.

Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Esad’ın devrilmesinin birinci yıl dönümünde yaptığı konuşmada, “güçlü bir Suriye” inşa etmek için Suriyelilerin çabalarını birleştirmesinin önemine dikkat çekti ve halkın fedakârlıklarına “yakışır” bir gelecek çağrısı yaptı. İktidardaki ilk yılını geride bırakan Şara, yönetimini pekiştirmek için çeşitli adımlar atsa da, ülkenin birliğini koruma ve güvenliği tüm topraklarda tesis etme konusunda ciddi bir sınavla karşı karşıya bulunuyor.


İsrail polisi: Filistinlilerin saldırısında iki kişi öldü

İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)
İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)
TT

İsrail polisi: Filistinlilerin saldırısında iki kişi öldü

İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)
İsrail polis araçları, Batı Şeria'da düzenlenen bir baskın sırasında (Arşiv-Reuters)

İsrail yetkilileri bugün, kuzey İsrail'de bir Filistinli tarafından gerçekleştirilen bıçaklı ve araçla saldırıda iki kişinin öldüğünü açıkladı.

 İşgal altındaki Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)Batı Şeria'da İsrail polisi (Reuters)

İsrail acil servisleri, yaklaşık 68 yaşında bir adamın araç çarpması sonucu hayatını kaybettiğini bildirdi.

İsrail kamu yayın kuruluşu Kan ise yaklaşık 20 yaşında bir kadının bıçaklanarak öldürüldüğünü duyurdu.

 Ayrıca, iki kişinin de hafif yaralandığı belirtildi.

İsrail polisi, şüpheli saldırganın işgal altındaki Batı Şeria'da yaşayan bir Filistinli olduğunu açıkladı.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, orduya saldırganın memleketi olan Batı Şeria'daki Kabatiye kasabasında operasyon başlatma emri verdi.

Ofisinden yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Savunma Bakanı Yisrael Katz, cani teröristin geldiği Kabatiye’ye karşı İsrail ordusuna güçlü ve derhal harekete geçme talimatı verdi. Amaç, tüm teröristleri tespit edip etkisiz hale getirmek ve kasabadaki terörist altyapıyı çökertmektir."


Suriye Dışişleri Bakanlığı: SDG ile yapılan görüşmeler somut sonuç vermedi

Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)
Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)
TT

Suriye Dışişleri Bakanlığı: SDG ile yapılan görüşmeler somut sonuç vermedi

Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)
Kamışlı şehrinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG mensupları, (Arşiv- Reuters)

Suriye Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili bugün yaptığı açıklamada, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile yapılan görüşmelerin henüz somut sonuç vermediğini belirterek, ülkenin kuzeydoğusundaki kurumların devlet kurumlarına entegre edilmesi konusundaki söylemlerin, icraat adımları atılmadan teorik ifadelerden ibaret kaldığını kaydetti.

Suriye Haber Ajansı'na (SANA) konuşan kaynak, Suriye'nin birliğine yapılan tekrarlanan vurgunun, ülkenin kuzeydoğusundaki gerçeklikle çeliştiğini, burada devlet çerçevesinin dışında ayrı ayrı yönetilen idari, güvenlik ve askeri kurumların bulunduğunu ve bunun da sorunu çözmek yerine "bölünmeyi sürdürdüğünü" söyledi.

 SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)SDG mensupları, Suriye'nin kuzeydoğusunda (AFP)

Sözlerine şöyle devam etti: "SDG liderliğinin Suriye devletiyle diyaloğun devam edeceğine dair sürekli işaretlerine rağmen, bu görüşmeler somut sonuçlar vermedi. Bu söylemin, gerçek bir durgunluk ve uygulamaya geçme konusunda gerçek bir irade eksikliği ışığında, medya amaçlı ve siyasi baskıları absorbe etmek için kullanıldığı görülüyor."

Sözlerine şöyle sürdürdü: “Kuzeydoğu Suriye'deki kurumların devlet kurumlarına entegre edilmesiyle ilgili konuşmalar, somut adımlar veya net zaman çizelgelerinden yoksun, teorik ifadeler alanında kalmıştır. Bu durum, SDG ile imzalanan 10 Mart anlaşmasına olan bağlılığın ciddiyeti konusunda şüpheler uyandırıyor.”

Petrol dosyasına gelince, Dışişleri Bakanlığı'ndaki resmi kaynak, SDG liderliğinin petrolün tüm Suriyelilere ait olduğu yönündeki tekrarlanan iddialarının, “devlet kurumları içinde yönetilmediği ve gelirleri genel bütçeye dahil edilmediği sürece” güvenilirliğini kaybettiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın SANA’dan aktardığına göre kaynak, görüşlerin yakınlaşmasından bahsetmenin, “zaman sınırlı uygulama mekanizmalarına sahip net, resmi anlaşmalara dönüştürülmedikçe anlamsız kaldığını” vurguladı.

Ayrıca, askeri dosyadaki anlaşmalardan bahsetmenin, "Suriye ordusu çerçevesinin dışında, bağımsız liderliğe ve yabancı bağlara sahip silahlı grupların varlığının devam etmesiyle bağdaşmadığını, bunun egemenliği zayıflattığını ve istikrarı engellediğini" ifade etti.

Suriye Dışişleri Bakanlığı kaynağı, aynı durumun "sınır geçişlerinin tek taraflı kontrolü ve bunların pazarlık kozu olarak kullanılması için de geçerli olduğunu, bunun da ulusal egemenlik ilkelerine aykırı olduğunu" belirtti.