عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Irak: Çatışmalar sonrası Nasıriye’ye sükûnet hakim

Halk hareketi grupları, Kriz Hücresi ekibine 13 farklı talepte bulundu

Şair Muhammed Said el-Habubi’nin Nasiriye’deki heykeli önünde Pazar günü zafer işareti yapan bir aktivist (AFP)
Şair Muhammed Said el-Habubi’nin Nasiriye’deki heykeli önünde Pazar günü zafer işareti yapan bir aktivist (AFP)
    Bağdat / Fazıl en-Nemşi
TT
TT

Irak: Çatışmalar sonrası Nasıriye’ye sükûnet hakim

Şair Muhammed Said el-Habubi’nin Nasiriye’deki heykeli önünde Pazar günü zafer işareti yapan bir aktivist (AFP)
Şair Muhammed Said el-Habubi’nin Nasiriye’deki heykeli önünde Pazar günü zafer işareti yapan bir aktivist (AFP)

Güney Irak’ta bulunan Zikar eyaletinden halk hareketi grupları ile Mukteda es-Sadr güçleri arasında yaşanan şiddetli çatışmalar sonrası merkezi hükümet güçleri bölgede sükuneti sağladı.
Halk hareketi Nasıriye’de yaşanan gerginliği kontrol altına almak için Bağdat tarafından gönderilen Kriz Hücresi ekibine 13 farklı talepte bulundu.
Geçtiğimiz Cuma günü patlak veren çatışmalarda can kaybı ve yaklaşık 100 kişinin yaralandığı kaydedilmişti.
Sadr takipçileri ile halk hareketi arasında daha fazla çatışma çıkmamasını sağlamak ve güvenliği artırmak için Bağdat tarafından gönderilen federal polis güçlerinin Habubi Meydanı ve Nasıriye sokaklarında konuşlanması üzerine şehirde sakinlik sağlandı.
Gözlemciler, Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım el-Araci başkanlığında yerel yönetimin yerini alan Kriz Hücresi ekibinin halk hareketi gruplarının sunduğu listedeki talepleri uygulamada zorlanacağını düşünüyor. Ancak söz konusu taleplerin otoriteye, partilere ve silahlı gruplara karşı aylardır öfkeli olan ilde istikrar ve sükunete kapı açacağı düşünülüyor.
Göstericilerin talepleri; valilikteki yerel meselelerle ve hareketin ulusal düzeydeki genel talepleriyle ilgili olmak üzere çift yönlüydü. Yerel meselelerin başında “Habubi Meydanı’na girişlerin korunması, göstericilerin çadırlarının kaldırılması üzerine pazarlık yapılmaması, buna yalnızca göstericilerin karar vermesi” talepleri yer aldı. Cuma günü gerçekleşen olaylara sebebiyet verenlerin hesaba çekilmesi, bilhassa güvenlik ve hizmet dosyalarında gösterdiği eksik performans dolayısıyla başta vali olmak üzere yerel yönetimin görevden alınmasını da şart koşan halk hareketi, eylül ayında silahlı bir grup tarafından kaçırılan sivil aktivist Seccad el-Iraki’nin hala bilinmeyen kaderinin aydınlatılması talebinde bulundu.
“Tüm partilerin güvenlik kurumlarından uzaklaştırılması, hassas güvenlik makamlarındaki bazı rütbelerin incelenmesi, barışçıl göstericilere yönelik art niyetli suçlamaların düşürülmesi, aleyhlerinde art niyetli propagandalar uydurulan tutukluların salıverilmesi, işsizlere iş imkanı sağlanması ve tüm dairelerde yöneticilerinin görevden alınması, Kriz Hücresi’nden bir komite gözetiminde aynı daireden bir komite temelinde seçimlerin yapılması, siyasi partilerin işgal ettiği karargahların devlete iade edilmesi” gibi hususlar da göstericilerin talepleri arasında yer alıyor. Ulusal düzeydeki talepler arasında ise, “erken seçim tarihinin belirlenmesi, gösterilerdeki şehit ve yaralıların şehitlere yönelik kanunda öngörülen tüm ayrıcalık ve haklara sahip olması” çağrıları bulunuyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan üniversite profesörü Abdulvehhab el-Hamdani, Kriz Hücresi ekibinin tüm bu talepleri, özellikle de Cuma günü gerçekleşen olaylara sebebiyet verenlerin hesaba çekilmesi talebini yerine getirebileceğinden şüphe ediyor. Hamdani, ifadelerine şu şekilde devam ediyor:
“Nasıriye halkı, söz konusu olayların arkasında Sadr takipçilerinin olduğunu ve Sadr Hareketi'nin siyaset ve parlamentodaki nüfuzu nedeniyle devletin onları hesaba çekemeyeceğini çok iyi biliyor. Bu nedenle insanlar, faillerin hesaba çekilmesi için aşiret gibi davranmaya başladı. Kriz Hücresi ekibiyle görüşen gençler, ekibin kendilerine iyi yönde söz verdiğini, aktivist Seccad el-Iraki’yi kaçıran tarafla müzakere ettiğini ve yakında bir çözüm beklendiğini bildirdiğini aktardı. Bugünkü vaziyet nispeten sakin. Ancak, yoksulluk, işsizlik, kötüleşen altyapı ve hizmetler gibi huzursuzluk ve protesto faktörlerinin varlığı nedeniyle Nasıriye ve il genelinde sürdürülebilir bir istikrar durumunun sağlanabileceğini düşünmüyorum. Diğer yandan, Habubi Meydanı’ndaki oturma eylemlerinin sürdürülmesi gibi yerine getirilebilecek bazı talepler de mevcut. Nitekim gençler, Sadr Hareketi’nin çadırları yıkması ardından da alana geri dönmüştü. Valinin görevden alınması talebinin ise yakın zamanda gerçekleştirileceği anlaşılıyor. Kriz Hücresi ekibi, valinin yetkilerini çoktan geri çekmiş, istifası istenmişti.”
Görevden alınma tehdidiyle karşı karşıya kalan Zikar Valisi Nazım el-Vaili, dün yaptığı açıklamada, “Gösteri düzenlemek anayasal bir haktır. Bunu engellemeye yönelik bir yönelim mevcut değil. Göstericilerin anayasal ve yasal haklarının kullanılmasını engelleyecek özel bir yaklaşım veya gündem bulunmuyor” ifadelerini kullandı. Aynı zamanda “valiliğin 2019 yılı projelerinin açıklandığını, bunların gerçekleştirilmesi için şirketlerin davet edildiğini” bildirdi.
Kriz Hücresi ekibi, son iki gündür, durumu yatıştırmak amacıyla aşiret şeyhleri, şehirdeki Necef otoritesi temsilcileri ve halk hareketi gruplarından temsilcilerle uzun soluklu birçok görüşme gerçekleştirdi. Ekip başkanı Kasım el-Araci ise dün, kaçırılan aktivist Seccad el-Iraki’nin ailesini ziyarette bulundu.
Ulusal Güvenlik Servisi Başkanı Korgeneral Abdulgani el-Esedi, göstericilerden üniversite mezunlarıyla dün yaptığı görüşmede, göstericileri ve meşru haklarını korumak için acil kriz heyeti ile birlikte Zikar’da olduğunu vurguladı. Ulusal Güvenlik Servisi’nden yapılan açıklamaya göre Esedi, “Göstericilerin seslerinin ulaştığı yüksek makamlar, göstericilerin taleplerini anlıyor ve bu talepleri mümkün olan en kısa sürede çözmek için çalışıyor” dedi. Göstericileri “Nasıriye’deki güvenlik ve istikrarı bozabilecek her türlü husustan kaçınmaya” çağıran Esedi, “tatmin edici çözümlere ulaşmak için ortak bir dilde konuşma ihtiyacını” vurguladı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Lübnan Cumhurbaşkanı, İsrail ile gerginliği sona erdirme girişimini duyurdu

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)
TT
TT

Lübnan Cumhurbaşkanı, İsrail ile gerginliği sona erdirme girişimini duyurdu

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, İsrail ile yaşanan güvenlik gerginliğini çözmek için "kapsamlı bir girişim" sundu. Girişim, Lübnan ordusunun Litani Nehri'nin güneyindeki bölgeye tam olarak konuşlandırılması ve sınır bölgesinde istikrarın tam olarak sağlanması için müzakerelerin başlatılmasına dayanıyor.

Avn, Bağımsızlık Günü konuşmasında, Lübnan ordusunun İsrail tarafından işgal edilen noktaların kontrolünü "tüm ihlal ve saldırıların durdurulması ve İsrail ordusunun tüm noktalardan çekilmesinin hemen ardından" ele geçireceği beş maddelik bir girişim duyurdu. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre ayrıca beş üyeli bir komiteye, "Litani Nehri'nin güneyindeki bölgenin Lübnan silahlı kuvvetlerinin tek kontrolü altında olmasını ve kendi kuvvetleri aracılığıyla yetkilerini genişletmelerini" sağlama görevini verdi.

Dördüncü maddesinde, Lübnan devletinin "BM, ABD veya (İsrail ile) ortak uluslararası himaye altında, sınır ötesi saldırıların kalıcı olarak durdurulması formülünü içeren herhangi bir anlaşmayı müzakere etmeye hazır olduğunu" belirtirken, "Lübnan'ın kardeş ve dost ülkeleri, Lübnan ordusunu destekleyecek ve yeniden yapılanmaya yardımcı olacak uluslararası bir mekanizma için net ve kesin tarihler belirleyerek bu süreci denetleyeceğini" belirtti. "Bu girişime hazırız ve kararlıyız" diye vurguladı.

ARAP DÜNYASI

Batı Şeria'da yerleşimci terörü artıyor

İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu Ramallah yakınlarındaki el-Emari mülteci kampında hayatını kaybeden Filistinli genç için dün büyük bir cenaze töreni düzenlendi (AFP)
İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu Ramallah yakınlarındaki el-Emari mülteci kampında hayatını kaybeden Filistinli genç için dün büyük bir cenaze töreni düzenlendi (AFP)
TT
TT

Batı Şeria'da yerleşimci terörü artıyor

İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu Ramallah yakınlarındaki el-Emari mülteci kampında hayatını kaybeden Filistinli genç için dün büyük bir cenaze töreni düzenlendi (AFP)
İsrail ordusunun açtığı ateş sonucu Ramallah yakınlarındaki el-Emari mülteci kampında hayatını kaybeden Filistinli genç için dün büyük bir cenaze töreni düzenlendi (AFP)

"Tepe Gençliği" olarak bilinen silahlı yerleşimci milisler, dün Batı Şeria'daki terör saldırılarını tırmandırdı, çok sayıda evi, Beytüllahim yakınlarındaki bir çiftliği ve Kudüs, Ramallah, Nablus ve el Halil bölgelerindeki birkaç evi yaktı. İsrail askerleri ise işgal altındaki Kudüs'ün kuzeydoğusundaki bir kasabada iki genci vurarak öldürdü.

Resmi Kan radyo istasyonu, Tel Aviv'deki bir siyasi kaynağa dayanarak, bu milislerin çok sayıda bakan, yerleşimci lideri ve hatta bazı ordu komutanlarının desteğiyle faaliyet gösterdiği yönündeki yaygın izlenimi aktardı.

İsrail hükümetinin güvenlik kabinesi, yerleşimcilerin faaliyetlerinin ciddiyetini görüşmek üzere perşembe akşamı toplandı. Savunma Bakanı Yisrael Katz, yerleşimcilerin "iyi vatandaşlık" konusunda eğitim kurslarına kaydedilmesini önerdi.

ARAP DÜNYASI

3 rehine cesedinin aranmasında yaşanan zorluklar Gazze anlaşmasını gölgeliyor

İslami Cihat savaşçıları ve Mısırlı işçiler, iki ağır araçla Cuma günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arıyor (AP)
İslami Cihat savaşçıları ve Mısırlı işçiler, iki ağır araçla Cuma günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arıyor (AP)
TT
TT

3 rehine cesedinin aranmasında yaşanan zorluklar Gazze anlaşmasını gölgeliyor

İslami Cihat savaşçıları ve Mısırlı işçiler, iki ağır araçla Cuma günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arıyor (AP)
İslami Cihat savaşçıları ve Mısırlı işçiler, iki ağır araçla Cuma günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arıyor (AP)

Gazze Şeridi’nde İsrailli üç rehinenin cesetlerine ulaşılması için yürütülen çalışmalar, kısa süreli bir aranın ardından yeniden başlasa da ciddi engellerle karşılaşıyor. Filistinli kaynaklar, şu ana kadar söz konusu üç kişiden hiçbirinin naaşına ulaşılamadığını belirtiyor.

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, Kızılhaç ekipleri ve mühendislik birimleriyle birlikte Gazze kentinin güneyindeki Zeytûn Mahallesi’nde bir rehinenin cesedini arıyor. İslami Cihad’ın silahlı kanadı Saraya el-Kuds ise Kızılhaç ve mühendislerle birlikte, bir diğer cesedin bulunması amacıyla orta bölgede yer alan Nuseyrat Kampı’nın kuzeyinde çalışmalar yürütüyor.

hyu
İslami Cihat savaşçıları ve Mısırlı işçiler, iki ağır araçla Cuma günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arıyor (AP)

Hamas ve diğer Filistinli grupların Şarku’l Avsat gazetesine verdiği bilgilere göre arama süreci giderek karmaşık bir hâl aldı. Ateşkes müzakereleri sırasında arama çalışmalarının zorluklarla karşılaşacağı ve en az dört cesede ulaşmanın son derece güç olduğunun arabuluculara ve ABD’ye iletildiği aktarıldı.

Kaynaklar, askeri kanatların bir cesedin yerini tespit ettiğini, Nuseyrat bölgesinde bu cesede ulaşmak için çalışmaların sürdüğünü belirtti. Zeytûn’daki bir başka cesedin yerinin tespit edilmeye çalışıldığı, üçüncüsünün ise hâlen kayıp olduğu ifade edildi. Son üç cesede ulaşma konusunda “güven eksikliği” bulunduğu, Nuseyrat’ın kuzeyinde bir tanesinin bulunma ihtimalinin daha yüksek olduğu kaydedildi.

Hamas kaynakları ayrıca, İsrail’in Zeytûn’daki aramalardan sorumlu bir saha komutanını suikast girişimiyle hedef aldığını, bunun da süreci daha da zorlaştıracağını belirtti. Kaynaklara göre, ağır yıkım altındaki kuzey bölgelerde yürütülen arama faaliyetleri, İsrail’in geniş çaplı bombardımanı ve dozer operasyonları nedeniyle son derece güçleşti.

Filistinli taraflar, tüm bu zorluklara rağmen arabulucularla sürekli temasın sürdüğünü, ABD’nin de durumun ciddiyetini kavradığını ve İsrail’e arama sürecinin zaman alacağı mesajını ilettiğini vurguladı. Hamas, elinde bulunan tüm cesetleri teslim etme ve ateşkese uyma taahhüdünü koruduğunu açıkladı.

İsrail ise konuya dair görüş ayrılıkları yaşıyor. Yedioth Ahronoth gazetesine konuşan bir yetkili, “cesetlerin geri getirilmesi için gerçek bir çaba ve ciddi bir zorluk olduğunu” belirtirken, bazı İsrailli kaynaklar Hamas’ın bu konuda isteksiz olduğunu öne sürdü. İsrail tarafı, 2014’teki “Koruyucu Hat Operasyonu”nda olduğu gibi, Gazze’de hiçbir rehinenin bırakılmayacağı mesajını Hamas’a iletti.

Gazze’de Filistinli cenazelerin çıkarılması için çalışmalar başladı

Bu gelişmeler yaşanırken, Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Basal, İsrail saldırılarında enkaz altında kalan Filistinli cenazelerin çıkarılması için cumartesi günü ilk aşamanın başlatıldığını açıkladı. Çalışmalar, Kızılhaç, Mısır komitesi, polis ve yerel belediyelerin desteğiyle Orta Bölge’deki Megazi Kampı’nda yürütülecek.

Basal, binlerce ailenin enkaz altında kalan yakınlarının çıkarılması için çağrı yaptığını, ancak sivil savunmanın ağır ekipmanlarının büyük bölümünün İsrail tarafından imha edildiğini ve gerekli araçların girişinin engellendiğini söyledi. Kimliği belirlenemeyen çok sayıda cenaze bulunduğundan acil DNA laboratuvarlarına ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Ateşkese rağmen çatışma ve ihlaller sürüyor

UNICEF, 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkesten bu yana çatışmaya bağlı olaylarda en az 67 çocuğun hayatını kaybettiğini, onlarcasının yaralandığını duyurdu. Kuruluşa göre, ateşkese rağmen günde ortalama iki çocuk ölüyor.

Saha kaynakları, İsrail güçlerinin Han Yunus ve Gazze kentinde gerçekleştirdiği ateş açma olaylarında bir Filistinlinin öldüğünü, altısının yaralandığını bildirdi. İşgal güçlerine ait araçların açtığı ateş Han Yunus’un güneyindeki et-Tineh bölgesinde bir gencin ölümüne yol açtı; ayrıca Gazze’nin kuzeyinde ve doğusunda insansız hava araçlarıyla yapılan saldırılarda çocuklar dahil çok sayıda kişi yaralandı.

Ateşkes hattı olarak belirlenen sarı çizginin doğu ve batısındaki bölgeler, topçu ateşi, hava saldırıları ve patlatma operasyonlarıyla hedef alınmaya devam ediyor.

cfvg
İslami Cihad savaşçısı, Cuma günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini aramak için ağır makinelerle kazı yapan Mısırlı işçileri izliyor. (AP)

İsrail ordusu ayrıca, Refah ’ta bir tünelden çıktığı belirtilen altı silahlı kişiyi öldürdüğünü, beş kişiyi ise gözaltına aldığını duyurdu. Ordunun iddiasına göre, bölgede hâlen yaklaşık 80 silahlı kişi kuşatma altında bulunuyor.

Filistin kaynakları ise İsrail’in bu olaylara ilişkin anlatımlarını teyit etmedi. Refah  çevresinde helikopterlerden yoğun ateş açıldığı bildirildi.

cxdvf
Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki saldırılarında hasar gören Ömer Camii'nde cuma namazını kılıyor (Reuters)

Sivil Savunma Teşkilatı, ağır ekipman eksikliğine rağmen operasyonun başlayacağını açıkladı. Kurum, İsrail’in imkânlarının büyük bölümünü tahrip ettiğini ve arama–kurtarma faaliyetleri için gerekli iş makinelerinin bölgeye girişinin hâlâ engellendiğini belirtti. Açıklamada, kimliği belirsiz kurbanların bulunduğuna dikkat çekilerek, DNA inceleme laboratuvarlarının acilen sağlanmasının insani bir zorunluluk hâline geldiği vurgulandı.

İhlaller ve can kayıpları

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Gazze’de 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes sonrasında, çatışma bağlantılı olaylarda en az 67 çocuğun hayatını kaybettiğini bildirdi. UNICEF Sözcüsü Ricardo Pires, Cenevre’de yaptığı açıklamada “Onlarca çocuk da yaralandı. Ateşkesin başlamasından bu yana günde ortalama iki çocuğun öldüğü anlamına geliyor” dedi.

Sahadaki gelişmeler

İsrail güçleri, Han Yunus ve Gazze kentinde düzenlenen saldırılarda bir Filistinliyi öldürdü, altı kişiyi yaraladı. Tıbbi kaynaklara göre, Han Yunus’un güneyindeki Tine bölgesinde bir genç işgal güçlerinin açtığı ateş sonucu hayatını kaybetti; Mawasi bölgesindeki çadırların yakınına da çok sayıda mermi isabet etti. Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye’de iki Filistinli bir İHA saldırısında yaralanırken, Beyt Lahiya’nın kuzeybatısındaki Sultan bölgesinde dört çocuk “quad-copter” tipi bir insansız hava aracının attığı bomba nedeniyle yaralandı.

Ateşkes hattı olarak belirlenen sarı çizginin doğu ve batısındaki birçok alan, hava ve topçu bombardımanına, araç ve İHA ateşine maruz kaldı. Han Yunus, Gazze ve Burayc Kampı’nın doğu-kuzey bölgelerinde büyük patlamalara yol açan yıkım operasyonları gerçekleştirildi.

İsrail Ordusu: “altı militan öldürüldü, beşi yakalandı”

İsrail ordusu, aylar süredir kontrol altında tuttuğu Refah kentinde, iki ayrı tünel çıkışından dışarı çıkan altı silahlı kişiyi öldürdüğünü, beşini ise yakaladığını açıkladı. Açıklamada, olayın kentin doğusunda, söz konusu kişilerin İsrail güçlerine yaklaşarak “doğrudan tehdit oluşturduğu” sırada yaşandığı belirtildi. Ordu, ateşkes anlaşmasına uygun olarak “her türlü doğrudan tehdidi ortadan kaldırmaya devam edeceklerini” bildirdi.

İsrail Ordu Radyosu, olayın Refah’ın doğusundaki Ceninah Mahallesi’nde meydana geldiğini ve kentte kalan son Hamas unsurlarının burada bulunduğunu aktardı. Haberde, tüneldeki unsurların ordunun yoğun faaliyetleri nedeniyle “kademeli olarak çıkmaya başladığı” ifade edildi.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN), Refah’taki son tünellerde yaklaşık 80 militanın kuşatma altında olduğunu duyurdu. Habere göre, Hamas daha önce bu kişiler için arabulucular aracılığıyla güvenli bir çıkış yolu sağlamaya çalıştı ancak İsrail ordusu “ya teslimiyet ya da ölüm” şartında ısrar ediyor.

İsrail’in Kanal 14 televizyonu ise operasyon sırasında tünel bölgesinden çıkan 12 kişiden 7’sinin öldürüldüğünü, 4’ünün yeniden tünele döndüğünü, 1 kişinin ise yakalanarak Şabak (İsrail iç istihbaratı) tarafından sorgulanmak üzere götürüldüğünü bildirdi. Şabak’ın değerlendirmelerine göre tünelde yaklaşık 30 militanın daha bulunduğu, bunlar arasında bir tabur komutanı ya da yardımcısının olabileceği ifade edildi.

Filistin kaynakları, İsrail’in söz konusu olaya ilişkin anlatımlarını doğrulamazken, Refah yönünde İsrail helikopterlerinden yoğun ateş sesleri duyulduğu belirtildi.